Балар эртний үе

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Балар эртний үеийн хамгийн анхны хэрэглэгдсэн зэвсэг юу вэ?

Пластик зэвсэг

Мэсэн зэвсэг (correct)

Хүрэл зэвсэг

Төмөр зэвсэг

Балар эртний үеийг хэдэн ангиллаар хуваадаг вэ?

Хоёр

Нэг

Дөрвөн

Гурван (correct)

Доод палеолитын үед хэвийн зэвсэг хийдэг материал нь юу байсан бэ?

Шил

Мөнгө

Опал

Цахиур (correct)

Баянлиг сумын Цагаан агуйд ямар өнгийн чулуугаар дурсгалууд олдсон бэ?

Бор шаргал Signup and view all the answers

Доод палеолитын үед хүн амьдрал ямар уур амьсгалтай байсан бэ?

Чийглэг дулаан Signup and view all the answers

Балар эртний үеийн гурван үеийн үндсэн материалуудыг нэрлэ?

Чулуу, хүрэл, төмөр Signup and view all the answers

Балангийн түүхийн судлаачид хэдэн жилийн өмнөөс Монголд хүн амьдарч байсныг тогтоож байна вэ?

800,000 жил Signup and view all the answers

Хүний үүсэх үзэгдэл хэзээ болсон бэ?

800,000 жилийн өмнө Signup and view all the answers

Доод палеолитын үед ямар зэвсгүүд голчлон хэрэглэгддэг байсан бэ?

Мэсэн ба гилбэр зэвсэг Signup and view all the answers

Хэмнэлтээр геологийн цаг хугацааны үечлээр балар эртний үеийг хэрхэн хуваадаг вэ?

Гурван үе Signup and view all the answers

Монгол орон дахь төмөр зэвсгийн үе хэзээ эхэлсэн бэ?

МЭӨ 1000 Signup and view all the answers

“Бух дарах” арга төмөр боловсруулахад юуны түрүүнд чухал үүрэг гүйцэтгэсэн бэ?

Төмөр боловсруулалт Signup and view all the answers

Төмрийн хайлуулж байсан зуухны үлдэгдэл хаанаас олджээ?

Өвөрхангай аймаг Signup and view all the answers

Төмрийн үртэс шавартай хутгалдаж ямар зүйл үүсгэдэг вэ?

Хүрэн хүдэр Signup and view all the answers

Монголчууд хэзээнээс төмрийг ялгах аргыг ашиглаж эхэлсэн бэ?

МЭӨ VII зуун Signup and view all the answers

Төмөр зэвсгийн үеүдийн гол олдворын тоонд ямар зүйлс ордог вэ?

Төмөр амгай Signup and view all the answers

Гал асаахад салхи ямар үүрэгтэй вэ?

Галын илч хүчтэй болгох Signup and view all the answers

Эртний хүмүүсийн хадан дээр сийлсэн тамга ямар улс оронтой ижил вэ?

Их Монгол Улс Signup and view all the answers

Төмрийн хайлуулдаг газрыг хэрхэн сонгох вэ?

Салхи ихтэй уулын орой Signup and view all the answers

Монгол нутгийн аль хэсэгт хүрлийн үеийн бугын дүрст хөшөө тараагдсан бэ?

Төв баруун хойт Signup and view all the answers

Дунд палеолитийн үе ямар хугацаанд тооцогддог вэ?

100,000-40,000 жилийн өмнөх Signup and view all the answers

Неандертал хүний тусламжтай ямар төрлийн олдворууд ихээр олддог вэ?

Ан агнуурын багаж зэвсэг Signup and view all the answers

Дээд палеолитийн үед ямар хүмүүс үүсч буй гэж үздэг вэ?

Хомосапийенс Signup and view all the answers

Дипломат бүсэд хамаарах дурсгалууд хаанаас олддог вэ?

Хархорин, Улаанбаатар, Баянхонгор Signup and view all the answers

Мезолитийн үеийн хязгаар хугацаа ямар вэ?

12000-8000 жилийн өмнөх Signup and view all the answers

Эртний хүн сүргийг задарч тархах үед ямар нийгмийн давуу тал бий болсон бэ?

Овгийн нэгдэл Signup and view all the answers

Хар өнгийн чулуугаар хийсэн дурсгалыг хаанаас олсон бэ?

Оцон мааньтын суурингийн олдворууд Signup and view all the answers

Дунд палеолитийн үед юу анх удаа ашиглаж сурсан бэ?

Гал Signup and view all the answers

Төв Азид байгалийн хувьд нарийн ялгарах дурсгалууд хаана байдаг вэ?

Цахиуртын хөндий Signup and view all the answers

Наймдугаар зууны үед Гүй нар монгол нутаг дээр ямар амьтдыг маллаж байсан бэ?

Морь Signup and view all the answers

Хадны сүг зургийг ямар материалаар зурдаг вэ?

Улаан зос Signup and view all the answers

Хүрлийн үед ямар төрлийн зэвсэг үйлдвэрлэдэг байв?

Сэлэм Signup and view all the answers

Бичигтийн амны хадны зураг ямар зуунд хамаарах вэ?

НТӨ VII-III зуун Signup and view all the answers

Хүрэл тогоог ямар хоёр ангилалд хувааж үздэг вэ?

2 хөлт, цөгцөн ёроолт Signup and view all the answers

Чононоос нохой үүсэх явц хэдэн жилийн өмнө явагдсан бэ?

135 мянган жилийн өмнө Signup and view all the answers

Бугын дүрст хөшөөний яагаад чухал вэ?

Дайчин эрэгтэйчүүдэд зориулсан Signup and view all the answers

Дэлхийн хамгийн эртний нохойн яс юуны үр дүнд олдсон бэ?

Алтайн нуруу Signup and view all the answers

Монгол улсын нутгаас хэдэн бугын дүрст хөшөө олдсон бэ?

550 гаруй Signup and view all the answers

Хадны сүг зураг ямар төрлийн дүрсийг харуулдаг вэ?

Нүүдэлчдийн аж ахуй Signup and view all the answers

Монгол нутагт нохойг гаршуулсан хугацаа хэдэн жилийн тэртэд вэ?

12 мянган жилийн тэртэд Signup and view all the answers

Монголын неолитын үе хугацаа хэдэн жилд хамаардаг вэ?

8,000-3,000 жил Signup and view all the answers

Гачууртын адагт хянан буй хадны зураг ямар зуунд хамаардаг вэ?

НТӨ VII-III зуун Signup and view all the answers

Хүрлийн үйлдвэрлэл Монголд хэзээнээс эхэлсэн бэ?

III мянганы эхээс Signup and view all the answers

Хүрэл зэвсгийн эдлэлд зэсийн хувь хэд вэ?

90% Signup and view all the answers

Дөрвөлжин булшны зорилго юу вэ?

Удирдагчдыг оршуулж Signup and view all the answers

Буган хөшөөний зэргийг юу гэж нэрлэдэг вэ?

Аймгийн сүлд Signup and view all the answers

Монгол орны хүрлийн үйлдвэрлэлийн гол төв гэж юу гэж үздэг вэ?

Монгол Signup and view all the answers

Монгол нохой дэлхийн нохойны угшил гэж үздэг зарим эрдэмтэд аль орны тухайд юм бэ?

Хятад Signup and view all the answers

Study Notes

Балар эртний үе нь түүхийг бичиж эхлэхээс өмнөх үе буюу бичиг үсэггүй хүн төрлөхтний үе юм.
Балар эртний үеийг чулууны найрлага ба аж ахуйн онцлогоор нь гурван үед хуваадаг:
- Чулуун зэвсгийн үе
- Хүрэл зэвсгийн үе
- Төмөр зэвсгийн үе

Чулуун зэвсгийн үе

Чулуун зэвсгийн үе нь Давхаргаараа гурван үед хуваагдана:
- Доод палеолит буюу хуучин чулуун зэвсгийн үе (3 сая жилийн өмнө-10000 жилийн өмнө)
- Дунд палеолит (100000-40000 жилийн өмнө)
- Дээд палеолит (40000-12000 жилийн өмнө)

Доод палеолит

Монгол нутагт хүн 800,000 жилийн тэртээгээс амьдарч ирсэн гэж үздэг.
Баянхонгор аймгийн Баянлиг сумын Цагаан агуйн суурин 730,000 жилийн настай.
Баянхонгор аймгийн Өлзийт сумын Нарийн голын хөндийн суурин 500,000 жилийн настай.
Дундговь аймгийн Гурвансайхан сумын нутаг Ярх уулын суурин 300,000 жилийн өмнөх дархны газар юм.
Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын Оцон мааньтын олдворууд хар өнгийн чулуугаар хийсэн.
Өвөрхангай аймгийн Богд, Өмнө-говь аймгийн Булган сумын заагт байх Цахиуртын хөндий нь 20 квадрат километр талбайтай бөгөөд чулуун зэвсгийн үеийн дурсгалыг хадгалсан чухал олдвор юм.

Дунд палеолит

Энэ үеийн хүмүүсийг неандертал хүн гэдэг.
Ховд аймгийн Барлагийн голын дурсгал нь дунд палеолитийн үеийн эртнийх нь нэг юм.
Их богд уул Орог нуурын дурсгал нь дунд палеолитийн үеийн дурсгал юм.
Дунд палеолитийн үед хүн анх галыг гаргаж сурсан.

Дээд палеолит

Орчин үеийн хүн буюу хомосапейнис энэ үед үүсчээ.
Дээд палеолитийн үеийн дурсгал нь Монгол орны бараг бүх нутгаас олддог.
Баянхонгор аймгийн Баян-Өндөр сумын Чихэн агуйн хонгилд хийсэн малтлагаас дээд палеолитын зэвсэг 27,000-24,000 жилийн настай гэж тогтоогджээ.

Мезолит

Мезолит буюу дунд чулуун зэвсгийн үе нь МЭӨ 12000-8000 жилийн өмнөх үе юм.
Дэлхийн хамгийн эртний нохойн яс буюу 33 мянган жилийн настай яс Алтайн нуруунаас олдсон бөгөөд 12 мянган жилийн тэртээд нохойг гаршуулсан үеийг харуулсан хадны сүг зураг Увс аймгийн Сагил суман дахь Можоогийн хаданд байдаг.

Неолит

Неолит буюу шинэ чулуун зэвсгийн үе нь МЭӨ 8,000-3,000 жилийн өмнөх үеийг хамарна.
Энэ үед мал аж ахуй, дараа нь газар тариалан үүсч, шинэ соёл иргэншил үүссэн.

Хүрэл зэвсгийн үе

Монгол нутагт хүрлийн үйлдвэрлэл МЭӨ III мянганаас эхэлжээ.
Хүрэл зэвсэг, гоёл чимэглэл нь Монгол оронд өргөн тархсан.
Хүрлийн үеийн гол дурсгал бол дөрвөлжин булш, буган хөшөө юм.
Дөрвөлжин булш бол аймгийн ахлагч, аймгийн холбооны тэргүүн зэрэг хүндтэй удирдагчдад зориулагдсан дурсгалын хэлбэр юм.
Буган хөшөө нь ноёлогч аймгийн сүлд байсан бололтой.
Хятад сурвалжид тэмдэглэсэн Хүннүгийн өвөг аймгийн анхных нь Хүнью болон Гүй нар юм.
Хүрлийн үеийн хадны сүг зураг нь монголчуудын оюуны соёлын нэг чухал дурсгал юм.
Богд хан уулын их бага Тэнгэрийн амны хадны сүг зураг, Бичигтийн амны хадан дахь үхэрт хөллөсөн анжисны зураг зэрэг хадны сүг зураг нь ихээхэн судлагдаж байна.
Монгол орны Буган чулуун хөшөөний олонх нь Архангай, Булган, Хөвсгөл, Баянхонгор, Завхан аймгуудын нутагт байдаг.
Бугын дүрст хөшөө нь баатар дайчин эрэгтэйчүүдэд зориулсан дурсгал юм.
Нар, сар, галын дүрс нь хүрлийн үеийн хүмүүсийн оюуны соёлын нандин дурсгал юм.

Төмөр зэвсгийн үе

Монгол орон дахь төмөр зэвсгийн үе нь МЭӨ 1000- МЭӨ III зууныг хамарна.
Монголчуудын эртний өвөг Ху нар МЭӨ VII зуунаас намгийн хүрэн хүдрээс бух дарах аргаар төмөр ялгаруулан авч эхэлжээ.
Өвөрхангай аймгийн Зүүн Баян-Улааны Шар дов уулын оройгоос бух дарах аргаар төмөр боловсруулж байсан зуухны үлдэгдэл олджээ.
Монголын археологичид эртний хүмүүсийн хадан дээр сийлж үлдээсэн сэрээ тамга, онги тамга гэх мэт тамганууд нь Их Монгол Улс, Цагадайн улс зэрэг хожуу үеийн улсуудын тамгатай ижил болохыг тогтоожээ.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Энэхүү тест нь балар эртний үе болон чулуун зэвсгийн үеийн тухай мэдээллийг хамарсан болно. Та доод, дунд, дээд палеолитын талаар олон сонирхолтой асуултуудад хариулах боломжтой. Эдгээр үеийн онцлог шинжүүдийг ойлгох нь түүхийг судлахад чухал юм.

Балар эртний үе - Чулуун зэвсгийн үе