Questions and Answers
Асқорыту жүйесі тек асқорыту мүшелерінен тұрады.
False
Тағам құрамындағы нәруыздар, майлар, көмірсулар суда ерімейді.
True
Тағамның шайналып ұсақталуы механикалық өнімдеу деп аталады.
True
Асқорыту бездерінен бөлінген сөл тағамның ыдырауына әсер етпейді.
Signup and view all the answers
Асқорыту жүйесі тек химиялық өзгерістерге ғана байланысты.
Signup and view all the answers
Прокариоттар ядросы жоқ клеткалар болып табылады.
Signup and view all the answers
Эукариоттар қарапайым организмдер болып табылады.
Signup and view all the answers
Митохондрия клетканың энергетикалық станциялары болып табылады.
Signup and view all the answers
Цитоплазма клетканың сыртқы қабығын қоршайтын қалың мембрана.
Signup and view all the answers
Рибосомалар тек Эндоплазматикалық желіде орналасады.
Signup and view all the answers
Лизосомалар макромолекулаларды ыдырату үшін ферменттерді қамтиды.
Signup and view all the answers
Клетка тек жақсы тамақтанып, толық тынығу қажет.
Signup and view all the answers
Ядро клетканың генетикалық ақпаратын сақтайды.
Signup and view all the answers
Клетка қабығы тек жануар клеткаларында болады.
Signup and view all the answers
Эндоплазматикалық желі тек липидтер үшін синтезделеді.
Signup and view all the answers
Study Notes
Асқорыту жүйесі
- Асқорыту мүшелері мен асқорыту бездері асқорыту жүйесін құрайды.
- Асқорыту жүйесінде тағам механикалық және химиялық өзгерістерге ұшырайды.
Тағамның құрамындағы элементтер
- Тағам құрамында нәруыздар, майлар мен көмірсулар бар.
- Бұл компоненттер суда ерімейді, сондықтан қан мен лимфаға өте алмайды.
Механикалық өңдеу
- Асқорыту мүшелерінде тағамның шайналып ұсақталуы механикалық өңдеу деп аталады.
Химиялық өзгерістер
- Асқорыту бездерінен бөлінген сөл тағамның ыдырауына chemical reaction әсер етеді.
Клеточная структура
- Клетка — өмірдің негізгі бірлігі, барлық тірі организмдердің құрылымдық және функционалдық элементі.
- Клеткалардың екі негізгі типі бар:
- Прокариоты: ядросы мен мембраналық органеллалары жоқ, қарапайым организмдер (бактериялар).
- Эукариоты: ядросы мен мембраналық органеллалары бар, күрделі организмдер (өсімдіктер, жануарлар, саңырауқұлақтар).
Компоненттері
- Цитоплазма: клетка ішіндегі сұйық орта, органеллаларды және маңызды молекулаларды қамтиды.
- Ядро: клеткалық процестерді басқарады, ДНҚ-ны сақтайды, онда генетикалық ақпарат орналасқан.
- Мембрана: клетканы қоршайтын жартылай өткізгіш құрылым, заттардың енуі мен шығуын реттейді.
Органеллалардың түрлері
- Митохондрии: клетканың энергетикалық станциялары, АТФ өндірісіне жауапты.
- Эндоплазматикалық желі: белоктар мен липидтердің синтезі мен транспортын қамтамасыз ететін торлы құрылым, тегіс және кедір-бұдыр түрлері бар.
- Рибосомалар: белоктарды синтездейді, цитоплазмада еркін немесе ЭПЖ-ға жабысып орналасады.
- Гольджи аппарат: белоктар мен липидтерді орау және модификациялау, лизосомалардың түзілуіне қатысады.
- Лизосомалар: макромолекулаларды ыдыратуға қажетті ферменттермен толтырылады, "рециклирующие" органеллалар.
- Цитоскелет: клетканың формасын және қозғалысын қамтамасыз етеді, микротрубочкалар, микрофиламенттер және аралық филаменттерден тұрады.
- Клетка қабырғасы: өсімдік клеткаларында, саңырауқұлақтар мен бактерияларда кездеседі, клетканы қолдайды және қорғайды.
Клеткалық процестер
- Клеткалық тыныс алу: тағамды энергияға айналдырады.
- Белоктың синтезі: генетикалық ақпарат негізінде белоктарды құрайды.
- Клетканың бөлінуі: митоз (өсу және қалпына келтіру үшін) және мейоз (жыныс клеткаларын қалыптастыру үшін) процестері болады.
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Асқорыту мүшелері мен асқорыту бездері асқорыту жүйесін құрады. Асқорыту жүйесінде тағам механикалық және химиялық өзгерістерге ұшырайды. Бұл процесс тағамның құрамындағы нәруыздар, майлар, көмірсуларды сіңіруге мүмкіндік береді.
