Aralin 9: Pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas

Ang pagsakop ng mga Hapon sa Pilipinas ay nagsimula nang sumiklab ang Digmaang Pandaigdig II noong 1941.

Ang pangunahing dahilan ay ang kanilang pagnanais na palawakin ang kanilang imperyo sa Asya at Pasipiko.

Marami sa mga Pilipino ang nagtanggol sa kanilang bansa laban sa mga Hapon, na humantong sa pagbagsak ng Bataan noong 1942.

Ang Martsa ng Kamatayan ay isang malupit na pangyayari kung saan pinilit ng mga Hapones ang mga bihag na sundalo na maglakad ng mahabang distansya.

Ang Martsa ng Kamatayan ay nagdulot ng maraming pagkamatay sa mga Pilipino at Amerikano.

Ang pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas ay nagdulot ng malaking pinsala sa bansa at sa mga mamamayan nito.

Ang karanasan sa panahon ng pananakop ay nagturo sa mga Pilipino ng kahalagahan ng kalayaan at pagkakaisa.

Noong Disyembre 11, 1941, iba pang mga bansa tulad ng Alemanya at Italya ay nagpahayag din ng pakikidigma sa Estados Unidos, sumasama sila sa Hapon sa digmaan.

Sa mga unang oras ng pagsalakay ng Hapon, ang mga eroplanong pandigma ng Hapon ay nagdulot ng malaking pinsala sa Clark Field, Pampanga.

Ang mga Pilipino at Amerikano sa ilalim ni Heneral Douglas MacArthur ay nag-isa upang labanan ang mga Hapones. Ang samahan ng kanilang mga pwersa ay tinawag na USAFFE.

Ang mga sundalong Pilipino at Amerikano ay nagpakita ng matinding tapang at pagmamahal sa bayan sa paglaban sa mga Hapones.

Dahil sa mas malakas na pwersa ng mga Hapones, unti-unting nawala ang pagkontrol ng mga Pilipino at Amerikano sa ilang bahagi ng Pilipinas.

Ang lihim na paglipat ni Pangulong Quezon at ni Hen. MacArthur patungo sa Australia gamit ang isang submarino noong Pebrero 20, 1942.

Ang pag-alis ni Hen. Douglas MacArthur patungo sa Australia noong Marso 12, 1942 upang pamunuan ang mga pwersang Amerikano sa Timog Kanlurang Pasipiko.

Ang pagiging lider ni Hen. Jonathan Wainwright ng USSAFFE matapos umalis si Hen. MacArthur.

Tatlong buwan ang tagal ng labanan sa pagitan ng mga sundalong USSAFFE at mga Hapones.

Ang pangako ni Hen. MacArthur na babalik sa Pilipinas.

Ang pagkamatay ni Pangulong Manuel L. Quezon sa Saranac Lake, New York noong Agosto 1, 1944.

Ang pagdadala ng labi ni Pang. Quezon sa Pilipinas noong Hulyo, 1946.

Ang pagsalakay ng hukbo ni Hen. Homma sa Bataan noong Abril 9, 1942.

Ang organisasyong itinatag ng mga Hapones para sa mga Pilipino na nagnanais makipagtulungan sa kanila.

Ang pulisya ng militar ng mga Hapones na nangangalaga sa kaayusan ng mga Hapones at responsable sa pagpapanatili ng kapayapaan.

Isang pamahalaan na nasa ilalim ng kontrol ng ibang bansa.

Ang mga kababaihang napilitang magtrabaho bilang mga aliw ng mga sundalong Hapones sa panahon ng digmaan.

Ang pera na inilimbag ng mga Hapones na ginamit sa Pilipinas.

Ang organisasyon ng mga gerilya na naglaban laban sa mga Hapones.

Ang organisasyon ng mga Pilipinong nagnanais makipagtulungan sa mga Hapones.

Ang mga Pilipinong nagpapahiram ng pera at nagbebenta ng mga kalakal sa mataas na presyo sa panahon ng digmaan.

Ang pagtatatag ng Republika ng Pilipinas noong 1943 sa ilalim ng pamumuno ni Jose P. Laurel, na suportado ng mga Hapones. Ito ay itinuturing na isang 'puppet republic' dahil ang mga Hapones ang nagkokontrol sa likod ng bagong pamahalaan.

Ang programa ng pamahalaan ni Jose P. Laurel na naglalayong itaas ang produksiyon ng bigas at gulay para matugunan ang kakulangan sa pagkain sa panahon ng digmaan.

Ang layunin ni Pangulong Laurel ay pag-isahin ang mga Pilipino sa ilalim ng kanyang pamumuno upang mas epektibong labanan ang impluwensiya ng mga Hapones.

Ang isa sa mga pangunahing grupo ng gerilya na nakipaglaban sa mga Hapones sa Pilipinas, binubuo ng mga dating miyembro ng ROTC (Reserve Officers Training Corps).

Ang Pambansang Asamblea ay ang sangay lehislatura ng Republika ng Pilipinas (1943), na binubuo ng 108 miyembro na ang kalahati ay inihalal at ang isa pang kalahati ay binubuo ng mga gobernador at alkalde.

Ang National Distribution Corporation (NADISCO) ay isang programa ng pamahalaan ni Jose P. Laurel na naglalayong pamamahagi ng mga pagkain at iba pang pangunahing pangangailangan sa mga mamamayan.

Ang pagpapasinaya ng Republika ng Pilipinas noong ika-14 ng Oktubre 1943, kung saan inanunsyo rin ng mga Hapones ang pagtatapos ng batas militar sa bansa.

Noong Enero 3, 1942, nilagay ng mga Hapones ang buong Pilipinas sa ilalim ng batas militar. Nangangahulugan ito na ang lahat ng Pilipino ay kailangang sumunod sa mga utos ng mga sundalo at opisyal na Hapones at tumulong sa kanila kung kinakailangan.

Ang mga Hapones ay nagsabi na gusto nilang palayain ang Pilipinas mula sa pananakop ng mga Amerikano at sinabi nila na ang Pilipinas ay para sa mga Pilipino. Sinabi rin nila na ang Pilipinas ay magiging mas maunlad kung sasali ito sa Greater East Asia Co-Prosperity Sphere, isang samahan ng mga bansa na pinamumunuan ng mga Hapones.

Ang mga Hapones ay nagpahayag na ang sinumang lumabag sa kanilang mga batas ay paparusahan ng kamatayan. Kabilang dito ang pagsira ng mga kagamitan ng mga Hapones at pagpatay sa kanilang mga sundalo. Ang layunin nito ay takutin ang mga Pilipino para hindi sila lumaban.

Maraming Pilipino ang nagdusa sa mga kamay ng mga Hapones sa pamamagitan ng tortyur. Kabilang dito ang pambubugbog, water cure (pagtutubig ng tubig sa ilong), at pagbunot ng mga kuko sa kamay at paa.

Ang Kempeitai, ang sikretong kapulisan ng mga Hapones sa mga nasakop na teritoryo, ay nagsagawa ng karahasan sa mga Pilipino.

Maraming babaeng Pilipino ang naging biktima ng panggagahasa ng mga sundalong Hapones. Ang mga babaeng ito, na karaniwang mga kabataan, ay tinatawag na Comfort Women at dinala sa mga lugar na tinatawag na comfort station upang paulit-ulit na gahasain.

Para ma-kontrol ang impormasyon, pinasara ng mga Hapones ang mga pangunahing pinagkukunan ng balita tulad ng mga pahayagan at mga istasyon ng radyo. Gayunpaman, pinahihintulutan nila ang mga aliwan sa bansa.

Ginamit ng mga Hapones ang mga pelikula upang ipakita sa mga Pilipino ang kanilang tagumpay sa labanan at ang mga pakinabang ng kanilang pananakop. Ang mga palabas na ito ay nagsisilbing ‘escapist’ o pang-aliw sa mga Pilipino sa kabila ng mga hirap na kanilang nararanasan.