Ақуыздар туралы сұрақтар

Ақуыздардың маңызы

• Ақуыз тірі организмнің негізін құрайды, өмір сүру үшін қажетті.
• Карл Маркстің пікірі: «Тіршілік — ақуыз заттарының өмір сүру формасы».
• Ақуыздар - органикалық заттардың эволюциясының ең жоғарғы деңгейі әрі жер бетіндегі тіршіліктің негізі.

Ақуыздардың құрылымы мен қызметі

• Организмдегі тірек жүйесі, бұлшықет және жамылғы ұлпалары ақуыздардан құралады.
• Ақуыздар химиялық реакцияларды жүргізеді, дене мүшелерінің қызметтерін үйлестіреді және аурулармен күреседі.
• Құрылымы өте күрделі, молекулалық массалары жүздеген мыңнан миллионға дейін жетеді.
• Құрылымы бұзылса, денатурацияға ұшырап, қызметін атқара алмайды.

Ақуыздың метаболизмі

• Ақуыздар гидролизденіп, аминқышқылдарын түзеді, ерекше түсті реакциялары бар.
• Азықтың құрамында ақуыз - бүкіл тірі организмнің негізгі қорегі.
• Ақуыздар жасуша протоплазмасын құрып, тамақтану, өсу, көбею, тітіркену, қозғалу, тыныс алу процестеріне тікелей қатысады.

Адам ағзасына қажеттілік

• Адам тәулігіне шамамен 100 г ақуыз қабылдауы қажет.
• Азықпен түскен ақуыз асқазанда, сосын ішекте ферменттердің әсерінен гидролизденіп, аминқышқылдарына ыдырайды.

Ақуыздардың химиялық құрылымы

• Ақуыз құрамында 50,6 – 54,5% көміртек, 21,5 – 23,5% оттек, 6,5 – 7,3% сутек, 15 – 17,6% азот, 0,3 – 2,5% күкірт бар; кейде фосфор кездеседі.
• Амин қышқылдарының байланысуы нәтижесінде ақуыз молекуласы түзіледі.
• Ақуыз молекуласының жалпы массасы өте үлкен, бірнеше мыңнан бірнеше миллионға дейін жетеді.