Antybiotyki i chemioterapia

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Która z poniższych grup substancji nie jest zaliczana do związków przeciwbakteryjnych?

Chemioterapeutyki

Środki konserwujące (correct)

Antybiotyki naturalne

Antybiotyki półsyntetyczne

Który z wymienionych naukowców nie jest uznawany za odkrywcę antybiotyków lub chemioterapeutyków?

Aleksander Fleming

Albert Einstein (correct)

Gerhard Domagk

Paul Erlich

W którym okresie przypadała 'złota era antybiotyków'?

1980-2000

1960-1980

1930-1940

1940-1960 (correct)

Która z wymienionych substancji jest zaliczana do chemioterapeutyków, a nie do antybiotyków?

Sulfonamidy Signup and view all the answers

Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach obchodzony jest:

18 listopada Signup and view all the answers

Które z poniższych zjawisk jest głównym problemem współczesnego świata w kontekście antybiotyków i chemioterapeutyków?

Globalne narastanie lekooporności bakterii Signup and view all the answers

Z jakich źródeł nie są pozyskiwane antybiotyki naturalne?

Wirusów Signup and view all the answers

Którą z wymienionych grup leków przeciwbakteryjnych zalicza się do antybiotyków, a nie do chemioterapeutyków?

Makrolidy Signup and view all the answers

Które z poniższych twierdzeń dotyczących streptogramin jest poprawne?

Streptograminy mogą występować w postaci leków doustnych i iniekcyjnych. Signup and view all the answers

Które z poniższych określeń najlepiej opisuje szczep bakterii oporny na co najmniej jeden związek z trzech lub więcej różnych grup antybiotyków (z wyłączeniem grup, na które są naturalnie oporne)?

Szczep MDR Signup and view all the answers

Jaki jest główny mechanizm działania streptogramin?

Hamowanie syntezy białek poprzez blokowanie podjednostki 50S rybosomu Signup and view all the answers

Jak definiuje się szczep bakterii XDR (extensively drug-resistant)?

Oporny na co najmniej jeden antybiotyk ze wszystkich grup z wyjątkiem dwóch lub mniej. Signup and view all the answers

Który z poniższych czynników może prowadzić do oporności na streptograminy?

Mutacje w genie kodującym podjednostkę 23S rRNA. Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków należy do cefalosporyn V generacji?

Ceftobiprol Signup and view all the answers

Które z poniższych leków należą do grupy oksyzolidynonów?

Linezolid i Tedizolid Signup and view all the answers

Który z wymienionych leków jest połączeniem inhibitora beta-laktamaz i antybiotyku beta-laktamowego?

Amoksycylina z kwasem klawulanowym Signup and view all the answers

Jaki jest główny mechanizm oporności na oksyzolidynony?

Mutacje punktowe w genie kodującym podjednostkę 23S rRNA. Signup and view all the answers

Który z wymienionych leków NIE jest inhibitorem beta-laktamaz?

Ceftolozan Signup and view all the answers

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących kwasu fusydowego jest prawdziwe?

Kwas fusydowy jest stosowany w leczeniu zakażeń skórnych. Signup and view all the answers

Który z poniższych karbapenemów jest podawany w połączeniu z inhibitorem dehydropeptydazy nerkowej?

Imipenem Signup and view all the answers

Który z poniższych leków może powodować uszkodzenie szpiku kostnego?

Chloramfenikol Signup and view all the answers

Które z poniższych antybiotyków należą do grupy pleuromutylin? (Wybierz wszystkie poprawne odpowiedzi)

Tiamulina Signup and view all the answers

Który z wymienionych leków jest połączeniem cefalosporyny z inhibitorem beta-laktamaz?

Ceftolozan z tazobaktamem Signup and view all the answers

Jakie cechy charakteryzują bakterie PDR (pandrug-resistant)?

Są oporne na wszystkie dostępne antybiotyki. Signup and view all the answers

Jaki jest główny mechanizm działania fosfomycyny?

Inhibicja syntezy ściany komórkowej poprzez działanie na muramylotransferazę. Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest zaliczany do makrolidów 15-węglowych?

Azytromycyna Signup and view all the answers

Który z wymienionych mechanizmów oporności nie jest typowy dla makrolidów?

Inhibicja muramylotransferazy Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest zaliczany do ketolidów?

Telitromycyna Signup and view all the answers

Która z poniższych cech charakteryzuje erytromycynę?

Słaba rozpuszczalność w wodzie i niestabilność w kwaśnym pH. Signup and view all the answers

Wobec jakich bakterii wykazują istotną aktywność makrolidy?

Bakterii wewnątrzkomórkowych, takich jak Mycoplasma, Chlamydia i Legionella. Signup and view all the answers

Jakie działanie, oprócz przeciwbakteryjnego, wykazują makrolidy?

Przeciwzapalne. Signup and view all the answers

Co jest charakterystyczne dla oporności typu MLSB?

Oporność krzyżowa na makrolidy, linkozamidy i streptograminy. Signup and view all the answers

Jaką strukturę nie zawiera cząsteczka aminoglikozydu?

Pierścień benzynowy Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest przedstawicielem aminocyklitoli?

Spektynomycyna Signup and view all the answers

W jaki sposób aminoglikozydy przenikają przez błonę cytoplazmatyczną bakterii?

Poprzez transport czynny. Signup and view all the answers

Jakie działanie niepożądane nie jest typowe dla aminoglikozydów?

Hepatotoksyczność Signup and view all the answers

Które enzymy są odpowiedzialne za rozkład aminoglikozydów w mechanizmach oporności bakterii?

Aminoglikozydazy Signup and view all the answers

Z jakim elementem błony zewnętrznej bakterii G- łączą się aminoglikozydy w pierwszym etapie działania?

Lipopolisacharydem (LPS) Signup and view all the answers

Do jakiej podjednostki rybosomu wiążą się aminoglikozydy, aby zablokować syntezę białek?

Podjednostka 30S Signup and view all the answers

Który aminoglikozyd jest pochodną sisomycyny, o działaniu bakteriobójczym?

Plazomycyna Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest monobaktamem?

Aztreonam Signup and view all the answers

Który z mechanizmów oporności bakterii na antybiotyki beta-laktamowe polega na modyfikacji białek wiążących penicylinę (PBP)?

Mechanizm receptorowy Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków działa poprzez inhibicję biosyntezy ściany komórkowej poprzez wiązanie z grupami peptydowymi D-Al-D-Al prekursorów peptydoglikanu?

Telawancyna Signup and view all the answers

Wskaż, który z leków jest inhibitorem beta-laktamaz diazabicyklooktanowym, skojarzonym z ceftazydymem:

Awibaktam Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest podawany głównie w formie aerozolu w mukowiscydozie?

Kolistyna Signup and view all the answers

Który z wymienionych antybiotyków jest гликоpeptydem?

Wankomycyna Signup and view all the answers

Który z mechanizmów oporności polipeptydów polega na modyfikacji lipidów A w LPS?

Modyfikacja lipidu A w LPS Signup and view all the answers

Który zestaw antybiotyków działa synergistycznie?

Wankomycyna i gentamycyna Signup and view all the answers

Study Notes

Antybiotyki i chemioterapeutyki przeciwbakteryjne

Antybiotyki i chemioterapeutyki przeciwbakteryjne to leki, które zwalczają bakterie.
Znajdują zastosowanie w leczeniu ludzi, zwierząt, hodowli, rolnictwie oraz w środowisku naturalnym.
Produkty lecznicze to substancje, które wykazują działanie farmakologiczne.
Obchodzony jest Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotykach 18 listopada.
Istnieje pilna potrzeba opracowania nowych leków przeciwbakteryjnych w związku z bakteriami wieloopornymi.

Zagadnienia

Istnieje pilna potrzeba opracowania nowych leków przeciwbakteryjnych ze względu na rosnącą oporność bakterii.
Bakterie wielooporne stanowią zagrożenie dla zdrowia publicznego.
Nowe leki muszą sprostać wyzwaniom takim jak oporność bakterii.
Badania opierają się na nowych terapiach.
Dane o nowych lekach zatwierdzonych przez EMA i/lub FDA od 2018 r. są istotne.

Związki przeciwbakteryjne

Antybiotyki naturalne pochodzą od bakterii (np. Streptomyces, Actinomyces) lub grzybów (np. Penicyllium).
Istnieją antybiotyki półsyntetyczne, których uzyskuje się modyfikując antybiotyki naturalne.
Istnieją także antybiotyki syntetyczne, które są wytwarzane syntetycznie.
Chemioterapeutyki to leki o szerszym spektrum działania niż antybiotyki.
Środki dezynfekcyjne, antyseptyki i środki konserwujące to substancje przeznaczone do dezynfekcji.

Najważniejsi odkrywcy antybiotyków i chemioterapeutyków

Paul Erlich
Gerhard Domagk
Aleksander Fleming
Selman Waksman
Benjamin Duggar byli ważnymi postaciami w rozwoju chemioterapii.

Pierwsze antybiotyki (1930-1940)

Złota era antybiotyków (1940-1960) to okres rozwoju leków przeciwbakteryjnych.
Zawierała wiele grup antybiotyków (np. penicyliny, aminoglikozydy, makrolidy).
Omówiono chemioterapeutyki (np. sulfonamidy, nitrofurany, chinolony, oksazolidynony).
Opisano grupy ß-laktamowych antybiotyków (np. penicyliny, cefalosporyny).
Przedstawiono nieklasyczne grupy leków przeciwbakteryjnych (karbapenemy, monobaktamy).

Globalne zjawisko narastania lekooporności

Oporność na antybiotyki jest istotnym problemem współczesnego świata.
Oporność na antybiotyki występuje zarówno u szczepów szpitalnych jak i izolowanych ze środowiska naturalnego.
Opisano różne rodzaje oporności (MDR, XDR, PDR).

MDR/XDR - definicja

Bakterie wielolekooporne (MDR) są oporne na co najmniej jeden związek z trzech lub więcej różnych grup substancji przeciwbakteryjnych.
Bakterie o rozszerzonej oporności (XDR) są oporne na większość substancji przeciwbakteryjnych, pozostają wrażliwe tylko na antybiotyki z jednej lub dwóch grup.

Antybiotyki β-laktamowe

Opisano mechanizmy działania, podział antybiotyków, spektrum działania na drobnoustroje, zastosowanie i wskazania, działania niepożądane oraz mechanizmy oporności bakterii na antybiotyki.

Klasyfikacja penicylin

Klasyfikowano naturalne i półsyntetyczne penicyliny (penicylina G, penicylina V, fenetycylina, metycylina, nafcylina).
Prezentowane były aminopenicyliny (ampicylina, amoksycylina) oraz karboksypenicyliny.

Klasyfikacja cefalosporyn

Opisano I, II, III i IV generację cefalosporyn na podstawie danych z publikacji.
Przedstawiono przykłady cefalosporyn dla poszczególnych grup.

Ceftolozan, Cefiderokol, Cefilavancin

Nowe antybiotyki.
Glikopeptyd oraz cefalosporyna (III generacji), w klinicznym badaniu (III faza).

Nieklasyczne antybiotyki

Przedstawiono karbapenemy (imipenem, meropenem, ertapenem, doripenem, biapenem, tebipenem piwoksylu)
Omówiono inhibitory beta-laktamaz, ich połączenia oraz nowe inhibitory beta-laktamaz i ich połączenia.

Inhibitory beta-laktamaz + antybiotyk beta-laktamowy

Przedstawiono nowe antybiotyki takie jak kwas klawulanowy w skojarzeniu z tykarcyliną.
Omówiono leki takie jak Sulbaktam z ampicyliną, Sulbaktam z cefoperazonem, Tazobaktam z piperacyliną oraz Tazobaktam z ceftolozanem jako nowe inhibitory beta-laktamaz.

Monobaktamy

Jedynie Aztreonam (tylko pozajelitowo), działania tylko na tlenowe G-.
Specyficzne wskazania, takie jak zakażenia dolnych dróg oddechowych, moczowych, posocznice, zakażenia skóry i tkanek miękkich, wewnątrzbrzuszne.

Reakcje kliniczne

Reakcje dotyczące czasu wystąpienia i typów reakcji, z podziałem na natychmiastowe, przyspieszone i późne reakcje.

Mechanizmy warunkujące oporność na β-laktamy

Mechanizm receptorowy, zmiany białek PBPs.
Mechanizm enzymatyczny, wytwarzanie enzymów (β-laktamaz).
Zmniejszenie przepuszczalności błony, zaburzony influx.
Aktywne usuwanie antybiotyków z komórki, systemy pomp.

Glikopeptydy

Opisano mechanizmy działania, podział na wankomycynę i teikoplaninę.
Przedstawiono spektrum działania na drobnoustroje, zastosowanie i wskazania oraz działania niepożądane.
Synegizm działania z gentamycyną.

Polipeptydy

Polimyksyny o działaniu do miejscowego podawania (krople do oczu, maści, kremy)
Zawiera też kolistynę jako polipeptyd do podawania doustnego i iniekcyjnego w schorzeniach, takich jak zakażenia jelitowe i mukowiscydoza wraz z P. aeruginosa.

Lipoglikopeptydy

Przedstawiono mechanizmy działania, podział, oraz spektrum działania, wskazania i działania niepożądane.

Fosfomycyna

Wskazania (dolny odcinek dróg moczowych) i profil działania.
Opisano mechanizm działania poprzez blokowanie mRNA.

Makrolidy

Opisano budowę makrocyklicznego pierścienia laktonowego.
Prezentowano erytromycynę A, roksytromycynę, klarytromycynę, oraz inne związki z podziałem na 15 i 16 węglowe.
Istotna aktywność wobec bakterii wewnątrzkomórkowych.
Omówiono działania niepożądane.
Przedstawiono oporność typu MLSB.

Ketolidy

Nowe antybiotyki podobne do makrolidów z grupą ketonową.
Wymieniono telitromycynę, mechanizm działania.
Opisano oporność typu MLSB.

Linkozamidy

Opisano linkomycynę i klindamycynę wraz z ich mechanizmem działania, działaniami niepożądanymi, oraz opornością.

Streptograminy

Zidentyfikowano pristynymycynę i wirginiamycynę, strukturę, mechanizm działania, wskazania do stosowania oraz opór.

Oksazolidynony

Opisano działania i wskazania, ze szczególnym uwzględnieniem w leczeniu gruźlicy.

Kwas fusydowy

Opisano budowę steroidową i działanie na ziarenkowce Gram dodatnie.
Wymieniono zastosowania w leczeniu zakażeń skóry.
Omówiono działanie niepożądane i oporność.

Pleuromutyliny

Opisano pleuromutyliny (tiamulina, walnemulina) i ich zastosowania w weterynarii oraz retapamulinę, leczenie zakażeń skórnych.

Aminoglikozydy

Przedstawiono aminoglikozydy (np. streptomycynę, neomycynę, tobramycynę) oraz plazomycynę.
Opisano mechanizmy działania, obejmujące wiązanie się z polisacharydami ściany komórkowej i blokowanie translacji.
Wymieniono działania niepożądane (otoksyczność, nefrotoksyczność).

Oporność wysokiego stopnia

Opisano oporność (HLAR), mechanizm i genotype.

Tetracykliny

Podano historię Tetracyklin, opisano mechanizm działania, zakres działania na drobnoustroje, wskazania i działania niepożądane.

Glicylocykliny

Podano mechanizmy działania i oporność - glicylocykliny, w tym tygecyklina.

Erawacyklina

Nowa syntetyczna fluorowana tetracyklina, postać i wskazania do zastosowania.

Mupirocyna

Preparaty do stosowania miejscowego, działanie na ziarenkowce Gram dodatnie.
Opisano mechanizm działania i oporność.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Sprawdź swoją wiedzę na temat antybiotyków i chemioterapeutyków w tym quizie. Odpowiedz na pytania dotyczące historii, odkrywców oraz problemów związanych z antybiotykami. Dowiedz się, jakie substancje są zaliczane do różnych grup leków przeciwbakteryjnych.