Analiz Yöntemleri ve Işık
50 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Modern klinik laboratuvarlarda yapılan tüm ölçümlerin temelini oluşturan nedir?

  • Biyolojik testler
  • Fiziksel ölçümler
  • Kimyasal reaksiyonlar
  • Analitik teknikler (correct)

    • İşık şiddetinden faydalanılarak yapılan ölçümlerin türleri nelerdir?

  • Fotometri
  • Kolorimetri
  • Alev Fotometresi
  • Atomik Absorpsiyon Spektrofotometresi
  • Tüm yukarıdakiler (correct)

    • Çözeltinin renginden faydalanarak yapılan ölçüm yöntemine ne denir?

  • Türbidimetri
  • Kolorimetri (correct)
  • Fotometri
  • Nefelometri

    • Kolorimetrik ölçümler hassas sonuçlar sağlar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Fotometri, çözelti içindeki madde miktarını, çözeltinin renginden faydalanılarak ölçer.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Fotometreler, fotoelektrik kolorimetrelerdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Fotometrelerde hangi ışık bölgeleri için ölçüm yapılabilir?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    Fotometreler sadece renkli çözeltiler için ölçüm yapar.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Bir çözeltiden ışık karşı tarafa geçerken bu geçen ışığı neler azaltır?

    <p>Çözelti içindeki maddenin konsantrasyonu ve ışığın katettiği yol</p> Signup and view all the answers

    Lambert-Beer kanunu kimler tarafından keşfedilmiştir?

    <p>Lambert ve Beer</p> Signup and view all the answers

    Lambert-Beer kanununa göre, bir çözeltiden geçen ışık miktarı, ışığın çözelti içinde kat ettiği yol ile doğru orantılıdır.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Lambert-Beer kanunu ile ilgili hangi ifade doğrudur?

    <p>Absorbans, konsantrasyon ile doğru orantılıdır.</p> Signup and view all the answers

    Absorbans ile transmittans arasında nasıl bir ilişki vardır?

    <p>Negatif logaritmik</p> Signup and view all the answers

    Absorbans, emilen ışık miktarını ifade eder.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrik bir ölçüm yapılırken, hangi dalga boyu tercih edilir?

    <p>Madde tarafından en fazla absorblenen dalga boyu</p> Signup and view all the answers

    Fotometre ve spektrofotometre arasındaki temel fark nedir?

    <p>Fotometre filtre kullanır, spektrofotometre prizma kullanır.</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometre, ışık kaynağı, prizma ve dedektörden oluşan bir düzenektir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometreler, sadece görünür ışık bölgesinde çalışan cihazlardir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometreler, biyolojik moleküllerin absorbansını ölçmek için kullanılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan ışık, çözeltinin kuvvetli absorbladığı dalga boyunda seçilir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan ışık kaynağı türleri nelerdir?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    UV bölgesinde en çok kullanılan lambalar, hidrojen veya döteryum lambalarıdır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan monokromatörün görevi nedir?

    <p>Işığı tek bir dalga boyuna indirgemek</p> Signup and view all the answers

    Örnek üzerine gönderilen ışığın daha monokromatik olmasını sağlamak için spektrofotometrelerde çift monokromatör kullanılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan küvet, ışığı geçiren hangi maddeden yapılır?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan küvet her zaman aynı pozisyonda yerleştirilmelidir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrelerde kullanılan dedektör, gelen ışığın şiddetini ölçer.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrik ölçümlerde kullanılan kör, hangi amaçla hazırlanir?

    <p>Cihazın optik ayarlarını yapmak</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrik ölçümler, hangi tekniklere göre yapılır?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    End Point okumada ölçüm, reaksiyon gerçekleştikten sonra yapılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kinetik okumada birim zamandaki absorbans değişimi ölçülür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Spektrofotometrik ölçümler, Beer kanununa dayanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Alev fotometresinde element uyarılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Alev Fotometresi, hangi elementlerin ölçümünde sıkça kullanılır?

    <p>Na ve K</p> Signup and view all the answers

    Atomik Absorpsiyon Spektrofotometresi (AAS) ile ölçüm prensibi, alev fotometresinin tersi şeklinde işler.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    AAS yöntemi, biyolojik örneklerde eser elementleri ölçmek için idealdir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İyon Selektif Elektrotlar (ISE) nasıl kullanılır?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    ISE yöntemi, sadece Na ve K elementleri için geliştirilmiştir.

    <p>False</p> Signup and view all the answers

    Nefelometri ve Türbidimetri, bulanıklık ölçümüne dayanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Türbidimetride, çözeltiden geçen ışık ölçülür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Nefelometride, çözeltideki partiküllerce saçılan ışık ölçülür.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Proteinlerin ölçümünde hangi yöntem sıkça kullanılır?

    <p>Türbidimetri</p> Signup and view all the answers

    Fluorometride, fluoresans ışımanın ölçümü ile madde konsantrasyonu belirlenir.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İmmünokimyasal yöntemlerde, ölçülecek maddeye karşı bir antikor ve işaretleyici kullanılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    İmmünokimyasal yöntemlerde kullanılan işaretleyici türleri nelerdir?

    <p>Tüm yukarıdakiler</p> Signup and view all the answers

    Elektroforez, yüklü partiküllerin bir elektrik alanında birbirinden ayrılma prensibine dayanır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Elektroforez, farklı molekül türlerinin ayrılması için kullanılır.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Kromatografi yönteminde, maddeler nasıl ayrıştırılır?

    <p>Çözücüye karşı fizikokimyasal özelliklerini kullanarak</p> Signup and view all the answers

    Yüksek performanslı likit kromatografi (HPLC), normal sıvı kromatografisinin gelişmiş bir versiyonudur.

    <p>True</p> Signup and view all the answers

    Signup and view all the answers

    Study Notes

    Analiz Yöntemleri

    • Analitik teknikler, modern klinik laboratuvarlarda tüm ölçümlerin temelini oluşturur.
    • Işık şiddetinden faydalanarak yapılan ölçümler:
      • Kolorimetri
      • Fotometri
        • Alev fotometresi (flame fotometre) ile ölçüm
        • Atomik absorpsiyon spektrofotometresi (AAS) ile ölçüm
    • İyon selektif elektrotlar (ISE) yardımıyla ölçüm
    • Nefelometri ve türbidimetri
    • Florometri
    • İmmünokimyasal yöntemler
    • Elektroforez
    • Kromatografi

    Işık

    • Foton, ışığın temel birimidir.
    • Atomlar, elektronların bir orbitalden diğerine hareket ederken enerji absorbe eder veya geri verir.
    • Elektromanyetik ışıma, en düşük enerji düzeyinden uyarılmış düzeylerin içinden geçerken (emisyon) veya görünür bölge de dahil olmak üzere ultraviyole veya görünür bölgelere yayılır.
    • Beyaz ışık, farklı dalga boylarında farklı renklere sahip ışınların birleşmesinden oluşur.

    Dalga Boyu

    • Dalga boyu, birbirini takip eden dalgaların aynı noktaları arasındaki uzaklıktır.
    • Dalga boyu uzadıkça frekans azalır.
    • Işığın farklı dalga boyları, onları farklı renkte algılamamızı sağlar.
    • Beyaz ışıkta tek bir dalga boyu yoktur.
    • Daha kısa aralıklı tepe noktaları, daha kısa dalga boylarını ve ışığın daha fazla enerji içerdiğini gösterir.
    • Dalga boyu, Angstrom (Å), nanometre (nm) ve milimikron (mµ) gibi birimlerle ifade edilir.

    Elektromanyetik Işıma

    • Elektromanyetik ışıma, uzayda büyük hızla hareket eden bir enerji türüdür.
    • Gözle algılanan ışık ve ısı şeklinde algılanan kızılötesi ışınlar, karşılaşılan en yaygın elektromanyetik ışıma türleridir.
    • Elektromanyetik ışının farklı türleri, dalga boylarına göre farklı adlarla anılır:
      • Ultraviyole (UV) (mor ötesi)
      • Görünür Işık
      • Kızılötesi (IR) (kızıl ötesi)

    Frekans ve Dalga Boyu

    • Frekans ve dalga boyu zıt ilişkiye sahip birimlerdir. Frekans arttıkça dalgaboyu kısalır.

    Lambert-Beer Kanunu

    • Maddelerin rengi, tuttuğu ışının tamamlıyıcısı olan ışının rengidir.
    • Lambert ve Beer'in çalışması, çözeltilerdeki ışığın miktarı ile ışığın yol uzunluğu ve çözeltiden geçen ışığın miktarı ile çözeltinin konsantrasyonu arasındaki ilişkiyi belirlemiştir.
    • Absorbans, emilen ışık miktarıdır.
    • Lambert-Beer kanunu, absorbansın, ışığın çözelti içinde kat ettiği yol uzunluğu ve çözeltinin konsantrasyonuyla ters orantılı olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda emilen ışık miktarının konsantrasyonla doğru orantılı olduğunu da ortaya koymaktadır.
    • Absorbans ve transmittans arasında negatif logaritmik bir ilişki vardır yani absorbans arttıkça transmittans azalır.
    • Absorbans, optik dansite olarak da ifade edilmektedir.
    • A=a.b.c formülüyle ifade edilir

    Fotometre ve Spektrofotometre Farkı

    • Fotometre, ışın demetinin bir kısmını filtreler kullanarak ayırır.
    • Spektrofotometreler, yarıklar veya prizmalar kullanarak ışık seçiciliği sağlar.

    Spektrofotometre

    • Bir ışık kaynağı, dalga boyu seçicisi (monokromatör) ve bir dedektörden oluşur.
    • Işığın renkli maddeden geçişindeki kayıplar ölçülür
    • Monokromatör, filtreli fotometrelerde ışık filtresidir veya spektrofotometrelerde ışık prizmasıdır.
    • Monokromatör, bir mercek veya prizma sistemi olabilir.
    • Örnek üzerine gönderilen ışığın daha monokromatik olmasını sağlamak için bazı spektrofotometrelerde çift monokromatör kullanılır.

    Spektrofotometre Bölümleri

    • Işık kaynağı
    • Dalga boyu seçicisi (monokromatör)
    • Küvet (Örnek tutucu)
    • Dedektör
    • Galvanometre

    Otoanalizörler

    • Otomatik bir spektrofotometre, otoanalizör olarak bilinir.
    • Otoanalizör, birden fazla örneği ve reaktifi otomatik olarak işler.
    • Birçok testte kısa sürede birden çok numuneyle çalışır.

    Alev Fotometresi

    • Alev fotometresi, bir atomun elektronlarının uyarılmasıyla oluşan ışığı ölçer.
    • Bu yöntem, bir maddenin içerdiği element miktarını belirlemek için kullanılır.

    Atomik Absorbsiyon Spektrofotometresi (AAS)

    • Atomik absorbsiyon spektrofotometresi (AAS), ışığı emmeye meyilli atomları belirlemek için kullanılan bir yöntemdir.

    İyon Selektif Elektrotlar (ISE)

    • ISE, bir çözeltinin iyon konsantrasyonunu ölçmek için kullanılır.
    • Numunedeki iyonların belirli bir membranda oluşturduğu potansiyel farkı kaydeden özel elektrotlar kullanılır.

    Nefelometri ve Türbidimetri

    • Nefelometri ve türbidimetri, bir çözeltinin bulanıklık ölçümleri esasına dayalı yöntemlerdir.
    • Partiküllerin ışık saçılmasına dayanırlar.
    • Çözeltinin bulanıklığından, partikül konsantrasyonu hakkında bilgi edinilir.

    Fluorometri

    • Floresans özellik gösteren maddelerin konsantrasyonlarının belirlendiği bir yöntem.
    • Uygun bir ışık kaynağı, örnek, ve ölçümler için uygun cihazlar kullanılmaktadır.

    İmmünokimyasal Yöntemler

    • Bu yöntemler, düşük konsantrasyonlu maddeleri ölçmek için kullanılır.
    • Ortak noktaları, ölçüldüğü maddenin antikoru ve işaretçiye sahip olmalarıdır.

    Elektroforez

    • Elektroforez, yüklü partiküllerin bir elektrik alanında hareketini kullanan bir yöntemdir.
    • Partiküller, elektrik alanının etkisiyle farklı hızlarda hareket ederler ve bu, ayrılabilmeleri için kullanılır.
    • Ortam, destek ortamı, elektrik akımı kaynağı, tampon çözelti ve analiz cihazdan oluşmaktadır.

    Kromatografi

    • Kromatografi, maddeleri, biri hareketli diğeri sabit olan iki çözücü arasında ayrım yapma prensiplerine dayalı bir yöntemdir.
    • Gaz veya sıvı kromatografi olabilir.
    • HPLC, normal sıvı kromatografisinin gelişmiş bir yöntemidir.
    • Ayrıştırma işlemi için ince tabakalar, kağıt veya kolonlar kullanılabilir.

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Kolorimetri - Doç. Dr. Kamile Yücel PDF

    Description

    Bu quizde analiz yöntemleri ve ışık konuları ele alınmaktadır. Modern klinik laboratuvarlardaki ölçüm teknikleri ve ışığın temel özellikleri hakkında bilgi test edilir. Dalga boyu ve fotonlarla ilgili kavramlar da quiz içerisinde yer almaktadır.

    More Like This

    Use Quizgecko on...
    Browser
    Open
    Browser
    Browser