Podcast
Questions and Answers
Алып Ер Тұңғаны жоқтау жыры туралы ақпаратты қай автор жазды?
Алып Ер Тұңғаны жоқтау жыры туралы ақпаратты қай автор жазды?
- Жүсіп Баласағұн
- М.Қашқари
- Рашид ад Дин
- Асқар Егеубай (correct)
Алып Ер Тұңғаның балаларының ішінде қайсысы жоқ?
Алып Ер Тұңғаның балаларының ішінде қайсысы жоқ?
- Қарахан
- Шиде
- Тұңғышбек (correct)
- Басырхан
«Арыстандай айбатты, көкбөрідей тәкаппар» деп суреттелген тұлға кім?
«Арыстандай айбатты, көкбөрідей тәкаппар» деп суреттелген тұлға кім?
- Алып Ер Тұңға (correct)
- Хамза Исфахани
- Махмұд Қашқари
- М.Х.Дулати
Алып Ер Тұңғаның өмірі туралы орта ғасырларда кімдер пікір айтқан?
Алып Ер Тұңғаның өмірі туралы орта ғасырларда кімдер пікір айтқан?
Қаздың күйеуі кім?
Қаздың күйеуі кім?
Алып Ер Тұңға жырының бас қаһарманы кім?
Алып Ер Тұңға жырының бас қаһарманы кім?
Алып сөзі қандай мағынаны білдіреді?
Алып сөзі қандай мағынаны білдіреді?
Жырдың негізгі идеясы неден тұрады?
Жырдың негізгі идеясы неден тұрады?
Тұран әскері мен Иран әскері кездесу орны қайда?
Тұран әскері мен Иран әскері кездесу орны қайда?
Алып Ер Тұңғаның тарихтағы мәртебесі не?
Алып Ер Тұңғаның тарихтағы мәртебесі не?
Фирдаусидің «Шаһнамасы» кітабында Алып Ер Тұңға қандай атпен аталады?
Фирдаусидің «Шаһнамасы» кітабында Алып Ер Тұңға қандай атпен аталады?
Алып Ер Тұңғаның өліміне қатысты қай ақпарат дұрыс?
Алып Ер Тұңғаның өліміне қатысты қай ақпарат дұрыс?
«Шаһнамада» Алып Ер Тұңға қандай сипатта сипатталады?
«Шаһнамада» Алып Ер Тұңға қандай сипатта сипатталады?
Алып Ер Тұңға жыры қай тарихи дәуірден келіп жеткен?
Алып Ер Тұңға жыры қай тарихи дәуірден келіп жеткен?
Алып сөзі түркі қағанаты тұсында қандай мағынада қолданылған?
Алып сөзі түркі қағанаты тұсында қандай мағынада қолданылған?
Flashcards
Алып Ер Тұңға туралы пікір айтқан адамдар
Алып Ер Тұңға туралы пікір айтқан адамдар
Тарих және әдебиетте Алып Ер Тұңға туралы пікірлерін бөліскен ғалымдар мен жазушылар.
Алып Ер Тұңғаның ең соңғы жоқтауы
Алып Ер Тұңғаның ең соңғы жоқтауы
Алып Ер Тұңғаның өліміне арналған ән немесе жырдың соңғы бөлімі.
Алып Ер Тұңғаның балалары
Алып Ер Тұңғаның балалары
Алып Ер Тұңғаның отбасы мүшелері. Басырхан, Қаз, Барысхан, Қарахан және Шиде, Алақ сияқты адамдар.
Алып Ер Тұңға туралы мағлұматтардың көзі
Алып Ер Тұңға туралы мағлұматтардың көзі
Signup and view all the flashcards
Алып Ер Тұңғаның бейнесі
Алып Ер Тұңғаның бейнесі
Signup and view all the flashcards
Алып Ер Тұңға
Алып Ер Тұңға
Signup and view all the flashcards
Тұран елі
Тұран елі
Signup and view all the flashcards
Алып (сөз)
Алып (сөз)
Signup and view all the flashcards
Тоңға/Тоңа
Тоңға/Тоңа
Signup and view all the flashcards
Тұңға (сөз)
Тұңға (сөз)
Signup and view all the flashcards
Шаһнама
Шаһнама
Signup and view all the flashcards
Афрасиаб
Афрасиаб
Signup and view all the flashcards
Дехистан
Дехистан
Signup and view all the flashcards
Түркілердің мекендері
Түркілердің мекендері
Signup and view all the flashcards
Жырдың мақсаты
Жырдың мақсаты
Signup and view all the flashcards
Study Notes
Алып Ер Тұңға туралы деректер
- Шығу тегі: Сақ, ғұн дәуірінен келіп жеткен туынды
- Түркілердің мекендері: Енесей мен Ертіс, Дунай бойы, Айғанысан, Иран, Сирия, Түркия
- Алып Ер Тұңға жырының мазмұны: Сақ тарихынан сыр шертетін қаһармандық жыр
- Жырдың қолжетімділігі: Жырдың жалпы сюжеті мен үзінділері
- Жырдың басты кейіпкері: Алып Ер Тұңға
- Алып Ер Тұңғаның мәртебесі: Түркілердің көсемі, Тұран елінің билеушісі, сақтардың әскери қолбасшысы, батыры және тарихи тұлға
- "Алып" сөзінің мағынасы: Түркі батырларының атына қосылып, әскери титіл мағынасында қолданылған, үлкен күш иесі, ер батыр
- "Тұңға" ("тоңа") дегені: Жолбасыс тектес аң
- "Тұңға" сөзінің мағынасы: Алып ер, жолбасыр секілді күшті, қайратты, батыр адам
- Жырдың негізгі идеялары: Тұран елін сыртқы жаудан қорғау, түркі жұртын ішкі ынтымаққа үндеу, туған жердің абырой-даңқын арттыру
- "Тұран" сөзінің мағынасы: Тұран елі – түркілер елі
- Жырдың негізгі оқиғасы: Иран елі Тұран еліне шабуыл жасағанда, Ер Тұңға пайда болып Иранды жеңеді, оны алып, Тұран тағына отырғызады. Соғыс Дехистанда болған.
- Ұқсас жыр: Фирдаусидің "Шаһнамасы"
- Шаһнамадағы Ер Тұңғаның атауы: Афрасиаб
- Шаһнамада Алып Ер Тұңғаның бейнеленуі: Тұран патшасы
- "Афрасиаб" сөзінің мағынасы: Дүлей қара күш иесі
- Афрасиаб пен Иран патшалығының соғысы болған жерлер: Сейхұн (Сырдария) мен Жейхун (Әмудария)
- Ер Тұңғаның өлімі туралы деректер: Ирандықтар у беріп өлтірген, немесе Кейхұсра патшасынан жеңіліп, қашып жүріп қаза тапқан
Ер Тұңға туралы пікірлер мен зерттеушілер
- Тарихнамада Ер Тұңға туралы пікірлер айтқандар: Әби Райхан әл Бируни, Махмұд Қашқари, М. Х. Дулати, Хамза Исфахани, Рашид ад Дин.
- Алып Ер Тұңғаны жоқтау туралы дерек: М. Қашқаридің «Диуани лұғат ат түрік» сөздігінде
- Жүсіп Баласағұнның жазбалары: Құтты біліктің 277-286 бәйіттеріндегі "Мақтауға тұрарлық қасиеттер және ізгі істердің пайдасы туралы" бөлімінде Алып Ер Тұңға туралы жазбалар
Ер Тұңғаның отбасы мен әйел-баласы
- Балалары: Басырхан, Қаз, Барысхан, Қарахан, Шиде, Алақ
- Қаздың қалалары: Қазойын және Қазсуы
- Қаздың күйеуі: Сияуыш (Фирдаусидің "Шаһнамасы" бойынша)
Жырдың қазіргі жағдайы
- Қазақ тіліне аударылған жоқтау: Асқар Егеубай
- Алып Ер Тұңғаның бейнесі: Арыстандай айбатты, көкбөрідей тәкаппар
Studying That Suits You
Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.
Description
Алып Ер Тұңға ортағасырлық жырлар арасында ерекше орын алады. Бұл жыр сақ және ғұн дәуірінің мәдениетін көрсету арқылы түркі халықтарының қаһармандық тарихын бейнелейді. Алып Ер Тұңға – Тұран елінің билеушісі, оның батырлық және көшбасшылық қасиеттері жырда айқын көрсетілген.