aKOMPAN 001: Aralin 1 - Konseptong Pangwika

Podcast Beta

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Ano ang ibig sabihin ng WIKA?

Sama-samang tunog na ginagamit sa pagpapahayag.

Sino ang tinuturing na ama ng wikang pambansa?

Manuel L. Quezon

Ano ang nilalaman ng Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Saligang Batas ng 1935?

Hangga't 'di naitatakda ang batas, mananatiling Ingles at Kastila ang opisyal na wika.

Anong batas ang nagtayo sa Surian ng Wikang Pambansa?

Batas Komonwelt Blg. 184 Signup and view all the answers

Ano ang naging batayan ng Surian ng Wikang Pambansa noong Disyembre 30, 1937?

Tagalog Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng Kautusang Pangkagawaran blg. 7?

Pilipino ang wikang pambansa. Signup and view all the answers

Ano ang inilahad ni Jose E. Romero tungkol sa wikang pambansa noong Agosto 13, 1959?

Filipino ang wikang pambansa. Signup and view all the answers

Ang Batas Tydings-McDuffie ay nagtutukoy sa kalayaan ng Pilipinas mula sa mga Amerikano.

True Signup and view all the answers

I-match ang mga taon sa mga mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng wikang pambansa:

1934 = Pagpasa ng Batas Tydings-McDuffie 1936 = Pagitatag ng Surian ng Wikang Pambansa 1946 = Naging opisyal ang Tagalog at Ingles 1987 = Filipino ang wikang pambansa ayon sa Saligang Batas Signup and view all the answers

Ano ang kahulugan ng wika?

Sama-samang tunog (makabuluhan) na ginagamit sa pagpapahayag Signup and view all the answers

Sino ang tinaguriang 'ama ng wikang pambansa'?

Manuel L. Quezon Signup and view all the answers

Ang ______ ang batayan ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP).

Tagalog Signup and view all the answers

Si Jose E. Romero ang nagbigay ng kautusang ang Pilipino ang wikang pambansa.

True Signup and view all the answers

Ano ang Batas Komonwelt Blg. 184?

Nagtatag sa Surian ng Wikang Pambansa (SWP) Signup and view all the answers

Anong taon ipinasa ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 para sa pagpapalimbag ng aklat panggramatika?

1940 Signup and view all the answers

Ano ang layunin ng MTB-MLE?

Gumamit ng unang wika mula kindergarten hanggang grade 3 Signup and view all the answers

Ano ang wika ng opisyal na komunikasyon sa Pilipinas?

Filipino at Ingles Signup and view all the answers

Anong salita ang ginagamit para sa mga opisyal na dokumento at komunikasyon ng pamahalaan?

Wikang opisyal Signup and view all the answers

Study Notes

Konseptong Pangwika

Wika: Sama-samang tunog na may kahulugan, ginagamit sa pagpapahayag.
Behikulo: Paraan ng pagpaparating ng mensahe.
Lingua: Latin para sa 'dila' o 'wika'.
Langue: Pranses para sa 'dila' o 'wika'.

Mahahalagang Tauhan

Manuel L. Quezon: Ama ng wikang pambansa.
Francisco Balagtas: Ama ng panulaang Pilipino.

Dalubhasang Nagbigay Kahulugan sa Wika

Paz, Hernandez at Peneyra: Wika bilang tulay sa pangangailangan at pakikipag-ugnayan.
Cambridge Dictionary: Wika bilang sistema ng komunikasyon.
Charles Darwin: Wika ay sining katulad ng paggawa ng serbesa.
Henry Allan Gleason, Jr.: Masistemang balangkas na inayos nang arbitaryo.

Ang Wikang Pambansa

Marso 24, 1934: Pinagtibay ang Batas Tydings-McDuffie para bigyan ng kalayaan ang Pilipinas matapos ang Commonwealth.
1935: Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Saligang Batas: Ingles at Kastila ang opisyal na wika hangga't walang nakatakdang batas.
Nobyembre 13, 1936: Batas Komonwelt Blg. 184 – Nagtatag ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP).
Disyembre 30, 1937: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134, Tagalog ang batayan ng SWP.
Abril 1, 1940: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – Pagpapalimbag ng aklat panggramatika at pagtuturo ng wikang pambansa.
1942: Panahon ng Hapon, naging opisyal na wika ang Niponggo at Tagalog.
Hulyo 4, 1946: Tagalog at Ingles ang opisyal na wika sa Batas Komonwelt Blg. 570.
Marso 6, 1954: Proklamasyon Blg. 12 ni Ramon Magsaysay - Linggo ng Wikang Pambansa.
Setyembre 1955: Proklamasyon Blg. 186 - Linggo ng Wika nilipat sa Agosto 13-19.
Agosto 13, 1959: Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 - Pilipino ang wikang pambansa.
Oktubre 24, 1967: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 - Lahat ng gusali at tanggapan nakasulat sa Pilipino.
Marso 27, 1968: Memorandum Sirkular Blg. 96 - Lahat ng pitong gusali at tanggapan ay may bersyon sa Ingles.
1970: Pilipino ang wikang panturo sa elementarya sa Resolusyon Blg. 70.
1974: Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 - Edukasyong Bilingwal sa Ingles at Pilipino.
1978: 6 yunit ng Pilipino sa kolehiyo, 12 yunit sa mga kurso.
1987: Corazon Aquino - Filipino ang wikang pambansa, Artikulo 14 ng Saligang Batas.

Wikang Opisyal at Panturo

Wikang Opisyal: Talastasan sa pamahalaan, maaaring Filipino o Ingles.
Wikang Panturo: Ginagamit sa pormal na edukasyon.
MTB-MLE: Unang wika mula kindergarten hanggang grade 3, mahalaga sa socio-kultural na kamalayan.

Mga Dayalekto sa MTB-MLE

Mayroong 19 pangunahing dayalekto, kasama ang:
- Tagalog
- Kapampangan
- Tausug
- Aklanon
- Maguindanao
Tagalog: Walang dagdag na letra; Filipino: may 8 dagdag na letra.

Konseptong Pangwika

Wika: Sama-samang tunog na may kahulugan, ginagamit sa pagpapahayag.
Behikulo: Paraan ng pagpaparating ng mensahe.
Lingua: Latin para sa 'dila' o 'wika'.
Langue: Pranses para sa 'dila' o 'wika'.

Mahahalagang Tauhan

Manuel L. Quezon: Ama ng wikang pambansa.
Francisco Balagtas: Ama ng panulaang Pilipino.

Dalubhasang Nagbigay Kahulugan sa Wika

Paz, Hernandez at Peneyra: Wika bilang tulay sa pangangailangan at pakikipag-ugnayan.
Cambridge Dictionary: Wika bilang sistema ng komunikasyon.
Charles Darwin: Wika ay sining katulad ng paggawa ng serbesa.
Henry Allan Gleason, Jr.: Masistemang balangkas na inayos nang arbitaryo.

Ang Wikang Pambansa

Marso 24, 1934: Pinagtibay ang Batas Tydings-McDuffie para bigyan ng kalayaan ang Pilipinas matapos ang Commonwealth.
1935: Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Saligang Batas: Ingles at Kastila ang opisyal na wika hangga't walang nakatakdang batas.
Nobyembre 13, 1936: Batas Komonwelt Blg. 184 – Nagtatag ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP).
Disyembre 30, 1937: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134, Tagalog ang batayan ng SWP.
Abril 1, 1940: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 – Pagpapalimbag ng aklat panggramatika at pagtuturo ng wikang pambansa.
1942: Panahon ng Hapon, naging opisyal na wika ang Niponggo at Tagalog.
Hulyo 4, 1946: Tagalog at Ingles ang opisyal na wika sa Batas Komonwelt Blg. 570.
Marso 6, 1954: Proklamasyon Blg. 12 ni Ramon Magsaysay - Linggo ng Wikang Pambansa.
Setyembre 1955: Proklamasyon Blg. 186 - Linggo ng Wika nilipat sa Agosto 13-19.
Agosto 13, 1959: Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 - Pilipino ang wikang pambansa.
Oktubre 24, 1967: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96 - Lahat ng gusali at tanggapan nakasulat sa Pilipino.
Marso 27, 1968: Memorandum Sirkular Blg. 96 - Lahat ng pitong gusali at tanggapan ay may bersyon sa Ingles.
1970: Pilipino ang wikang panturo sa elementarya sa Resolusyon Blg. 70.
1974: Kautusang Pangkagawaran Blg. 25 - Edukasyong Bilingwal sa Ingles at Pilipino.
1978: 6 yunit ng Pilipino sa kolehiyo, 12 yunit sa mga kurso.
1987: Corazon Aquino - Filipino ang wikang pambansa, Artikulo 14 ng Saligang Batas.

Wikang Opisyal at Panturo

Wikang Opisyal: Talastasan sa pamahalaan, maaaring Filipino o Ingles.
Wikang Panturo: Ginagamit sa pormal na edukasyon.
MTB-MLE: Unang wika mula kindergarten hanggang grade 3, mahalaga sa socio-kultural na kamalayan.

Mga Dayalekto sa MTB-MLE

Mayroong 19 pangunahing dayalekto, kasama ang:
- Tagalog
- Kapampangan
- Tausug
- Aklanon
- Maguindanao
Tagalog: Walang dagdag na letra; Filipino: may 8 dagdag na letra.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

Tuklasin ang mga pangunahing konsepto ng wika sa Aralin 1 ng aKOMPAN. Alamin ang mga mahalagang terminolohiya at mga personalidad na nag-ambag sa pag-unlad ng wikang pambansa. Ang araling ito ay nagbibigay-diin sa kahalagahan ng wika bilang daluyan ng komunikasyon at kaalaman.