Ademhalingsfysiologie en therapieën

Ademhalingスキネシセラピー

• Het geheel van longen, ribbenkast en centrale regulatie is verantwoordelijk voor de ademhaling.
• Inhalatie verse zuurstofrijke lucht naar de longen.
• Expiratie van koolzuurrijke lucht uit de longen.

Inhaleeren

• Primaire spier = diafragma (beweging naar beneden) - buik wordt dikker (V↑)
• Ribben bewegen omhoog (V↑)
• Onderaan: laterolateraal beweging
• Bovengedeelte dorsoventraal
• DUS: druk (P) daalt, want druk * volume = constant (P.V = cte), lucht stroomt de longen in.

Longen

• Rechts: 3 lobben, Links: 2 lobben (door de positie van het hart)
• Trachea - bronchus - bronchioli - alveoli
• Gasuitwisseling in de longblaasjes.
• Twee longvliezen verbonden door intrapleuraal vocht.
• Mucociliair transport in de longen: Mucus (slijm) beschermt tegen vreemde deeltjes.
• Cilia = trilhaartjes.

Obstructieve longziekten

• Ingeademde lucht komt moeilijk terug de luchtwegen uit = COPD.
• Ontsteking + progressieve vernauwing van de kleine luchtwegen (bronchospasme), afsterven van longblaasjes.
• Snellere flow door vernauwing, druk (P) daalt, wanden worden nog nauwer.
• EPP: druk (P) binnen = druk (P) buiten (wegvallen luchtdruk) wordt weggenomen.
• PEEP: verhoging druk aan de mond → druk (P) binnen blijft groter dan druk (P) buiten.
• Chronische bronchitis: te veel mucus, ontsteking van de luchtpijpvertakkingen en vernauwing door teveel slijm productie.
• Astma: reactie gladde spieren in de luchtwegen, insnoering van buitenaf.
• Emfyseem: beschadigde, niet elastische longblaasjes + uitgerokken. Minder tussenschotjes tussen de longblaasjes.

Spirometrie

• Concave curve.
• TLC, RV↑ → hyperinflatie.
• FVC (geforceerde vitale capaciteit) vaak normaal.
• FEV1/FVC-verhouding daalt tot onder 70%. Compliantie↑ (elasticiteit↓).

Restrictieve longziekten

• Moeite met inademen: expansie van longen wordt belemmerd, mogelijkheid tot ontplooien neemt af.
• Alle longvolumes dalen.
• AMV (ademminuutvolume) stijgt → tachypnoe
• Compliantie daalt, stijfheid↑
• Longfibrose, pickwick-syndroom.
• Rechtsverschuiving van de curve in de spirometrie, vorm van de curve blijft normaal.
• Geen uitsluitsel mogelijk omdat RV niet gemeten kan worden.
• Duidelijke afname van TLC (totale longcapaciteit).
• Tiffenau: normaal of verhoogd.
• Compliantie daalt, elasticiteit↑.

Complicaties en elasticiteit

• Compliantie = mate van rekbaarheid.
• Elasticiteit = mate van stijfheid.
• Tegengesteld, als het ene hoog is, is het andere laag.
• Ademhalingsspieren: diafragma en intercostale spieren.

Postoperatieve pulmonale complicaties

• Na cardiale en hoog-abdominale operaties kan er een gebrek aan longinflatie zijn door postoperatieve pijn.
• Oppervlakkige ademhaling (zonder zuchten), liggende houding, dysfunctie van diafragma, gestoord mucociliaar transport, hypercapnie (kleine ademteugen).
• Risicofactoren: leeftijd, COPD, hartfalen.
• Er is O2 dat toegediend wordt bij COPD, omdat O2 de ademprikkel tijdelijk remt, wat hypercapnie veroorzaakt.

Respiratoire spieren

• Inspiratie: actief → primaire inspiratoire spieren (diafragma, mm intercostales externi).
• Expiratie = passief, ontspannen van diafragma en intercostale spieren.
• Bij inspanning (sporten, pathologie): primaire + secundaire spieren (bv. mm. sternocleidomastoideus, mm scaleni...). Bekkenbodemspieren voorkomen prolaps tijdens geforceerde expiratie.

Ademhalingsbewegingen

• Diafragma: inspireerde CT komt omhoog en expireerde terug omlaag.
• Niveau's van TV en TLC tijdens inspiratie.
• Onwillekeurige bewegingen: hikken, plots samentrekken diafragma, sluiting glottis ('hik' geluid).
• Wanneer? Trigger (volle maag, lachbui...)
• Openingen diafragma (bv. vena cava inferior, slokdarm, aorta).
• Innervatie = nervus phrenicus (C3-C5).

Ademhalingsfuncties

• Bevochtigen en verwarmen van lucht.
• Resonantie van spraak (klank).
• Schokabsorptie hersenen.
• Filteren van vreemde deeltjes.
• Drainage van traanvocht.
• Stemvorming.
• Sinussen (neus): frontaal, ethmoidaal, sphenoidaal, maxillair.

Respiratoire spieren en adembewegingen

• Diafragma, intercostale spieren, nek- en schouderregiospieren → activering bepaald door ademminuutvolume (AMV), inspiratoire en expiratoire flow en trillingen.
• Optimale respiratoire functioneren en effectieve clearing van slijm.
• Belangrijke factoren die een rol spelen in ademhaling = compliantie en elasticiteit van de longen.
• Bewegingen van de ribben (pump-handle en bucket-handle) → meer ruimte nemen.

Bronchiale drainagetechnieken

• Actieve activiteit = grote rol in mucustransport
• Niet vervanging van K.I. technieken.
• Postoperatieve mobilisatie (Bv: early ambulation), spelvorm, respi revalidatieprogramma's.
• Hoesten: noodzaak als onvoldoende respiratoire functie aanwezig.
• Fysieke activiteit, hoesten, effectieve mucociliair transport.
• Techniek aanleren: Patiënt zo actief mogelijk laten mee hoesten, Buikspieren krachtig aanspannen, manueel ondersteunen, lokaliseren van mucus, centraal → diepe inspiratie → perifere mucus → minder inspiratie.
• Lokalizatie: centrale→ perifere luchtwegen.

Autogene drainage (AD)

• Optimale flow → correcte luchtstroom, correcte positie, juiste flow.
• Flowmodulatie concepten, inspiratie → expiratie afhankelijk van lokalisatie mucus, adempauze met open glottis.
• Exhalatie snel zonder kracht (zuchten)→ 3 stappen: ontkleef, verzamelen, evacueren.
• Geforceerde expiratietechniek: Combinaat huffen (open glottis) en perioden gecontroleerde diafragmatische buikademhaling.
• Lage kracht, geen druk opbouw.

Mechanische jet-vernevelaars & Ultrasonic vernevelaars

• Geen opwarmingapparaat nodig.
• Kwaliteit afhankelijk van werkingsdruk, luchtcompressie bron/ventilatieslang, aerosoldeposities, relatieve vochtigheid, flow, insp.flow, insp.stroom.
• Piezoelektrisch: 120 kHz, geluidloos inhaleren.
• Belang: aerosoldeposities, hindernissen, relatieve vochtigheid, inspiratoir flow.

Respiratoire spiertraining

• Inspiratoir en expiratoir spieren oefenen → kracht en uithoudingsvermogen verbeteren.
• Basis: inspiratie en expiratie → belangrijk bij diafragma.
• Toevoegen aan respiratoire reva programma.
• Ideale tool bij thuisgebruik.
• Verschillende modellen: threshold, powerbreathe.
• Ook op intensievere of minder coöperatieve patiënten.
• Expiratoire en inspiratoire spiertraining: belangrijk voor adequate mobiliteit.

Voorwaarden ( succesvolle inhalatietherapie)

• Adequate indicaties.
• Optimaal mogelijke dosisdepositie.
• Nauwgezette therapietrouwheid.
• Behandeling is afhankelijk van de medicatie: Anticholinergica, Sympathicomimetica, Corticosteroïden, Cromonen, Antibiotica.