Әдебиеттік оқу: Негізгі ұғымдар

Әдебиеттік оқу: Негізгі ұғымдар

• Әдебиеттік оқу - әдеби шығармаларды оқып, талдау арқылы адамның ойлау, сезіну және тілдік қабілеттерін дамытуға бағытталған оқу процесі.
• Ол оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру, әдеби шығармалардың әртүрлі стилі мен жанрына, авторларының ой-пікірлеріне бейімделуін қамтамасыз етеді.
• Әдебиеттік оқудың мақсаты - оқушылардың әдеби шығармаларды түсіну, талдау және бағалау дағдыларын қалыптастыру.
• Әдеби шығармаларды талдау арқылы оқушылар әдеби түсініктерді оқып, жазу арқылы өз оқу тәжірибелерін жетілдіреді.

Әдебиеттік оқуда қолданылатын әдістер

• Әдеби шығарманың мазмұнын, кейіпкерлерін, оқиғасын талдау.
• Кейіпкерлердің қимыл-әрекеттерін, ниеттері мен мотивтерін зерттеу.
• Сюжет және композицияны талдау.
• Автордың идеясын, пікірін анықтау.
• Әдеби шығарманың сол кездің әлеуметтік-тарихи жағдайларымен байланысын талдау.
• Әдеби шедеврдің белгілі бір жанрының ерекшеліктерін анықтау.
• Әдеби шығарманың стилі мен әдістерін зерттеу.
• Оқылым мәтіндерін сұрақтар қою арқылы талдау және талқылау.
• Оқырман реакциясын талдау және пікір алмасу.

Әдебиеттік оқудың түрлері

• Әдеби шығарманы оқып түсіну
• Әдеби шығарманы талдау және бағалау
• Әдеби идеялар мен белгілі бір культураның құндылықтары туралы талқылау
• Әртүрлі жанрлардың ерекшеліктерін зерттеу (мысалы, поэзия, проза, драма)
• Әдеби мақалалар мен сындарды оқуға, тануға және талдауға.
• Әдеби шығармамен сұхбаттасуды түсіну.
• әдеби ескерткіштерді тану және зерттеу

Әдебиеттік оқудың маңыздылығы

• Жазу және сөйлеу қабілеттерін жетілдіреді.
• Ойлау қабілетін дамытады, логикалық ойлаудың дағдыларын қалыптастырады.
• Қиял қабілетін арттырады, шығармашылық ойлауды жетілдіреді.
• Түрлі өмірлік жағдайларды түсінуге көмектеседі.
• Адамгершілік құндылықтарды қалыптастырады.
• Дүниетанымды кеңейтеді, танымдық құбылыстарды жетілдіреді.
• Оқырман ретінде сәйкес пікір қалыптастыру дағдысын дамытады.
• Әдеби шығармалары арқылы өткенді үйрену және меңгеру.
• Қарапайым оқу үрдісіне қосу арқылы оқу кеңестерін реттеу.
• Әдеби шығармаларда келтірілген идеялар мен түйінді ойларды үйреніп, өзіндік көзқарас қалыптастыру.

Әдебиеттік оқуға қажетті дағдылар

• Текст мәтінін тану.
• Сұраққа жауап беру және анализ жасау.
• Айқын түсінікті түрде жазба және ауызша беру.
• Өзіндік пікір қалыптастыру
• Әртүрлі жанрдағы әдеби шығармаларды танып білу және ажырату.
• Әдеби құндылықтар және мәдени ерекшеліктерін тану.
• Әдебиеттік талдау әдістерін қолдану.
• Талқылауға қатысу және өзінің пікірлерін айту.