Адам қанындағы гемоглобин

Адам қанындағы гемоглобин

• Адам қанында гемоглобин негізгі қызыл қан жасушаларында (эритроциттерде) болады.
• Гемоглобин – бұл тыныс алу процесінде маңызды рөл атқаратын белок.
• Ол қан арқылы оттекті өкпеден дене мүшелеріне тасымалдайды.
• Гемоглобин оттекті байланыстырып, одан босату механизміне ие.
• Оттекті байланыстырғанда, гемоглобин қызғылт-қызыл түске ие болады; ал оттексіз болған жағдайда ашық қызыл/қоңыр болады.
• Гемоглобиннің құрылымында төрт темір атомдары бар. Осы темір атомдары оттекпен байланысады.

Гемоглобиннің қызметі

• Оттек тасымалдау – гемоглобиннің негізгі қызметі.
• Өкпеде жоғары оттек қысымы гемоглобинмен оттек байланысын жеңілдетеді, ал дене мүшелерінде оттекті босатады.
• Бұл оттек қысымы мен ығысуынан болатын процестер.
• Гемоглобиннің оттегімен байланысуы және босатуы pH, температура және көмірқышқыл газы концентрациясына байланысты.
• Ол метаболизм процестеріндегі аралық өнімдерді де тасымалдай алады.
• Жүрек-қан тамыр жүйесінің үздіксіз жұмыс істеуі гемоглобиннің дұрыс жұмысына тікелей байланысты.

Гемоглобиннің түрлері

• Әртүрлі гемоглобиннің түрлері бар. Адам ағзасындағы ең көп таралған гемоглобин HbA түрі болып табылады.
• HbA гемоглобині ересектерде басым түрге ие.
• Балаларда және жаңа туған нәрестелерде басқа гемоглобин түрлері (мысалы, HbF) көп болады.
• HbF гемоглобині оттекті жақсы байланыстырады, бұл нәресте үшін маңызды.

Гемоглобиннің рөлі

• Гемоглобин тасымалдау қызметіне қоса, қызыл қан жасушаларының пішіні мен қызметін реттейді.
• Оның қасиеттері организмнің оттегімен қамтамасыз етілуіне маңызды рөл атқара отырып, организмнің дұрыс жұмыс істеуіне ықпал етеді.
• Қан айналымының және тыныс алу жүйесінің үздіксіз жұмысы үшін маңызды.
• Гемоглобиннің түрлері, құрылымы мен қызметі адам ағзасының денсаулығы мен қызметтеріне елеулі әсер етеді.