ป.5: แรงจูงใจ ความดี และศีล

เอและบี: แรงจูงใจในการเข้าเรียนตรงเวลา

• เอและบีเป็นนักเรียนชั้น ป.5/1 ในวิชาภาษาไทยของครูสมศรี
• เอเข้าเรียนตรงเวลาเพราะกลัวถูกครูทำโทษ เป็นการกระทำในระดับปกติ
• บีเข้าเรียนตรงเวลาเพราะเกรงใจไม่อยากให้เพื่อนเสียเวลาคอย จัดเป็นการทำความดี

ฟ้า: การรักษาสีล

• ฟ้าไม่ประพฤติตนผิดศีล 5 ข้อ เพราะกลัวตกนรก ถือเป็นการกระทำในระดับปกติ

ฝนและฟ้า: การช่วยเหลือและการรับผิดชอบ

• ฝนอาสาช่วยล้างจานที่โรงเรียนเพราะอยากช่วยครู แต่ทำจานแตก 10 ใบโดยบังเอิญ จัดเป็นการทำความดี
• ฟ้าไม่ได้อยู่ช่วยล้างจานเพราะมีธุระรีบกลับบ้าน การที่ฟ้าไม่อยู่ช่วยล้างจานไม่ถือว่าเป็นการทำความชั่ว

ส้ม: ห่วงยางช่วยชีวิต

• ส้มทำห่วงยางหลุดมือตกลงไปในน้ำขณะผ่านสะพานบางปะกงโดยบังเอิญ ซึ่งห่วงยางนั้นช่วยชีวิตเด็กที่กำลังจะจมน้ำได้ จัดเป็นการกระทำในระดับปกติ

อาจารย์เก่ง: การเลือกหน้าที่

• อาจารย์เก่งเป็นโค้ชฟุตบอลของจุฬาฯ และผู้เชี่ยวชาญด้านน้ำมันของประเทศไทย
• อาจารย์เก่งเลือกคุมทีมฟุตบอลที่กรุงเทพฯ แทนการไปประชุมนโยบายน้ำมันอาเซียนที่เชียงใหม่ ไม่ถือเป็นการทำความดี

เจ ครูสมศรี และครูวีณา: การลงโทษและการให้ความเมตตา

• ครูสมศรีลงโทษเจที่ไม่ทำการบ้านเพื่อให้มีความรู้ จัดเป็นการทำความดี
• ครูวีณาไม่ลงโทษเจเพราะอยากให้เจรัก จัดเป็นการทำความชั่ว

เด่นและดาว: แรงจูงใจในการเรียน

• ดาวตั้งใจเรียนหนังสือเพราะอยากให้พ่อแม่ชื่นใจ จัดเป็นการทำความดี
• เด่นตั้งใจเรียนหนังสือโดยหวังว่าในอนาคตจะได้รวยและมีชื่อเสียง การกระทำดังกล่าวเป็นระดับปกติ

หมอสมชาย: ความพยายามในการช่วยชีวิต

• หมอสมชายพยายามช่วยชีวิตวัยรุ่นที่ขี่มอเตอร์ไซค์ล้มอย่างสุดความสามารถ แม้ไม่สำเร็จแต่ถือว่าเป็นการทำความดี

ฟ้าและฝน: การปลุกเพื่อนไปสอบ

• ฟ้าปลุกฝนไปสอบเพราะอยากให้เพื่อนไปสอบทันเวลา จัดเป็นการทำความดี
• แม้ว่าฝนจะตื่นแล้วแต่กลับไปนอนต่อและไปสอบไม่ทัน การที่ฝนไปสอบไม่ทันไม่ใช่ความผิดของฟ้า

ไทเกอร์วูด: แรงจูงใจในการแข่งขัน

• ไทเกอร์วูดฝึกซ้อมอย่างหนักเพื่อชนะการแข่งขันกอล์ฟและได้รับเงินรางวัล มีชื่อเสียง การกระทำดังกล่าวเป็นไปในระดับปกติ

เก่งและกล้า: การดูแลเพื่อนที่ป่วย

• เก่งไปเอายาแก้ปวดท้องมาให้ฟ้าเพราะหวังที่จะทำให้ฟ้าชอบตนเอง จัดเป็นการกระทำในระดับปกติ
• กล้าเอากระติกน้ำร้อนมาให้ฟ้าเพราะอยากให้ฟ้าหายปวดท้อง จัดเป็นการทำความดี

ดาวและเจ: การแบ่งปันปากกา

• เด่นเอาดินสอที่ใช้ในการสอบมาให้เจเพราะอยากให้เจสอบได้ จัดเป็นการทำความดี
• ดาวอยากได้รับเลือกเป็นหัวหน้าห้อง จึงเอาปากกามาแจกเพื่อนๆ ทำให้เจสอบผ่าน การกระทำดังกล้าวเป็นระดับปกติ

เอและบี: การแซงคิว

• บีมีน้ำใจให้เอแซงแถวซื้อก๋วยเตี๋ยวเพราะเห็นว่าแถวยาวมาก ไม่ถือว่าเป็นการทำความดี

เอ: การเชียร์กีฬา

• เอต้องการให้ห้องของตนเองเด่นกว่าห้องอื่นในการเชียร์กีฬา โดยเอาถังขยะหน้าห้องเรียนทุกห้องมาแทนกลอง ทำให้โรงเรียนสกปรก การกระทำดังกล่าวเป็นการทำความชั่ว

เอและบี: การติว

• บีช่วยติวการบ้านเพื่อนเพราะอยากให้เพื่อนมีความรู้ จัดว่าเป็นการทำความดี
• เอช่วยติวการบ้านเพื่อนเพราะอยากให้เพื่อนๆ เห็นว่าทำความดี การกระทำดังกล่าวเป็นปกติธรรมดา

เอ บี และ โอ: การทิ้งเปลือกกล้วย

• เอทิ้งเปลือกกล้วยในถังขยะเพราะกลัวโดนตำหนิ การกระทำดังกล่าวเป็นเรื่องปกติ
• โอเห็นเปลือกกล้วยตกอยู่นอกถัง กลัวคนอื่นจะลื่นล้ม จึงเก็บใส่ถังขยะ ซึ่งเป็นการทำความดี

เอ บี และ โอ: การคุยโทรศัพท์ในห้องสมุด

• บีเตือนให้เอหยุดคุยโทรศัพท์เพราะรำคาญและตนเองอ่านหนังสือไม่รู้เรื่อง การกระทำดังกล่าวเป็นเรื่องเหตุผลส่วนตัว
• โอเตือนให้เอหยุด เพราะไม่อยากให้เพื่อนเดือดร้อน จัดเป็นการทำความดี

เจ ครูบี และ ครูโอ: การตักเตือน

• ครูบีลงโทษและตักเตือนเจเพราะอยากให้เพื่อนๆรัก จัดเป็นการทำความดี
• ครูโอไม่ตักเตือนเจเพราะครูขี้เกียจ การกระทำดังกล่าวเป็นการทำความชั่ว

เอ บี และ ซี: การให้ร่ม

• บีเอาร่มให้เด็ก โดยตนเองยอมตากฝน เพราะเกรงว่าเด็กจะไม่สบาย จัดเป็นการทำความดี
• เอเอาร่มให้สาวสวย โดยตนเองยอมตากฝน เพราะอยากให้เธอรัก จัดว่าเป็นการกระทำในชีวิตประจำวัน

เอ บี และ โอ: การใช้ห้องสุขา

• โอเคาะเตือนเอเพราะไม่อยากให้เพื่อนๆ เดือนร้อน จัดเป็นการทำความดี
• บีปวดท้องจึงเคาะเตือนเอเพราะตนเองจะรีบใช้ห้อง จัดเป็นการกระทำในระดับปกติธรรมดา

ผู้จัดการเอ บี และ โอ: การดูแลสิ่งแวดล้อม

• ผู้จัดการบีบำบัดน้ำเสียยอมกำไรน้อยเพราะอยากให้ชุมชนสะอาด จัดว่าเป็นการทำความดี
• ผู้จัดการเอบำบัดน้ำเสียยอมกำไรน้อยเพราะกลัวถูกปรับ การกระทำดังกล่าวเป็นไปในระดับปกติ

บี โอ และ เอ: การตั้งใจเรียน

• โอตั้งใจเรียนเพราะอยากให้พ่อแม่ชื่นใจ จัดว่าเป็นการทำความดี
• บีตั้งใจเรียนเพราะอยากมีอนาคต จัดว่าเป็นการกระทำในระดับปกติธรรมดา
• เอไม่ตั้งใจเรียนเพราะขี้เกียจ เป็นการกระทำที่ไม่ดี

บี โอ และ เอ: ใครจ่ายค่าก๋วยเตี๋ยว

• โอจ่ายเงิน 50 บาท ซื้อก๋วยเตี๋ยวให้คนเร่ร่อนเพราะสงสาร จัดว่าเป็นการทำความดี
• บี จ่ายเงิน 50 บาทซื้อก๋วยเตี๋ยวกินเองเพราะหิว จัดว่าเป็นการกระทำในระดับปกติธรรมดา
• เอ กินก๋วยเตี๋ยวแล้วไม่ยอมจ่ายเงินทำให้เจ้าของร้านเดือนร้อน จัดว่าเป็นการทำความชั่ว

เอ บี และ โอ: การขับรถฝ่าไฟแดง

• โอมีวินัยจอดรอไฟแดงเพราะอยากให้ทุกคนปลอดภัย จัดว่าเป็นการทำความดี
• บีมีวินัยจอดรอไฟแดงเพราะกลัวใบสั่ง จัดว่าเป็นการกระทำในระดับปกติธรรมดา
• เอไร้วินัยขับรถฝ่าไฟแดงเพราะใจร้อน จัดว่าเป็นการทำความชั่ว

เอ โอ และ บี: การกินบุฟเฟต์

• โอตักบุฟเฟต์พอประมาณเพราะอยากให้คนอื่นได้กิน จัดว่าเป็นการทำความดี
• เอ ตักบุฟเฟต์พอประมาณเพราะเกรงใจคนอื่น การกระทำดังกล่าวเป็นรูปแบบของความสุภาพ
• บีตักบุฟเฟต์เหลือทิ้งมากมาย ทำให้คนอื่นอดกิน จัดว่าเป็นการทำความชั่ว

บี โอ และ เอ: การร่วมกิจกรรมจิตอาสา

• เอ ร่วมจิตอาสา ตั้งใจทำงาน เพราะอยากให้บ้านเมืองสะอาด จัดเป็นการทำความดี
• โอร่วมจิตอาสาทำงานเรียบร้อยเพราะอยากได้คะแนน การกระทำดังกล้าวเป็นระดับปกติ
• บีร่วมกิจกรรมจิตอาสาเพราะอยากได้หน้า แต่ขี้เกียจ จึงทำให้ทุกคนเสียเวลา เป็นการกระทำที่ไม่ดี

บี โอ และ เอ: การทำเวร

• เอ รับผิดชอบทำเวร เพราะอยากให้ห้องเรียนสะอาด จัดว่าเป็นการทำความดี
• บี รับผิดชอบทำเวร เพราะกลัวถูกตำหนิ การกระทำดังกล่าวเป็นเหตุผลส่วนตัว
• โอขี้เกียจและไม่รับผิดชอบทำเวร ห้องเรียนจึงสกปรก เป็นการกระทำที่ไม่ดี

โอ เอ และ บี: การคืนหนังสือ

• เอ รับผิดชอบคืนหนังสือตามกำหนดเพราะอยากให้เพื่อนได้อ่านทันเวลา จัดว่าเป็นการทำความดี
• โอรับผิดชอบคืนหนังสือตามกำหนดเพราะกลัวโดนปรับ พฤติกรรมดังกล่าวเป็นไปในลักษณะปกติ
• บีไม่รับผิดชอบคืนหนังสือช้า จึงทำให้เพื่อนบางคนทำรายงานไม่ทัน จัดเป็นการทำความชั่ว

เอ บี และ โอ: การใช้น้ำยาเคมี

• บีใช้น้ำยาเคมีในห้องแล็บพอประมาณ เพราะอยากให้เพื่อนมีใช้ จัดว่าเป็นการทำความดี
• เอ ใช้น้ำยาเคมีในห้องแล็บพอประมาณ เพราะเกรงใจ มีความสุภาพแต่มีความเห็นแก่ตัวเล็กน้อย
• โอใช้น้ำยาเคมีในห้องแล็บเหลือทิ้งมาก เพื่อนบางคนจึงไม่มีใช้ จัดว่าเป็นการทำความชั่ว

เอ โอ และ บี: การส่งการบ้าน

• บีมีวินัยส่งการบ้านตามเวลาเพราะไม่อยากให้ครูบ่นและเพื่อนเสียเวลา จัดว่าเป็นการทำความดี
• เอมีวินัยส่งการบ้านตามเวลาเพราะกลัวถูกลงโทษ พฤติกรรมดังกล่าวเป็นพฤติกรรมปกติ
• โอส่งการบ้านช้าเพราะขี้เกียจ ครูจึงบ่น จึงทำให้เพื่อนเสียเวลา จัดว่าเป็นการทำความชั่ว

โอ เอ และ บี: การทำงานจิตอาสา

• บีทำงานของตนเสร็จและอาสาทำงานที่เหลือเพราะอยากให้ห้องเรียนสะอาด ถือเป็นการทำความดี
• เออยากให้โอรัก จึงอาสาไปส่ง แต่งานของตนไม่เสร็จ ห้องเรียนจึงสกปรก จัดว่าเป็นการกระทำที่ไม่ดี

บทเรียนนี้เกี่ยวกับแรงจูงใจในการทำความดี การรักษาศีล และผลของการกระทำต่างๆ ของนักเรียน ครู และอาจารย์ โดยเน้นที่สถานการณ์ที่หลากหลายและการตัดสินใจเชิงจริยธรรมในชีวิตประจำวัน