20 - Bệnh lý vỏ thượng thận

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to Lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Nguyên nhân nào sau đây không liên quan đến cường vỏ thượng thận?

  • Sử dụng corticosteroid kéo dài
  • Suy tuyến thượng thận thứ phát (correct)
  • U tuyến yên tiết ACTH
  • Bệnh Cushing

Triệu chứng nào không phải là triệu chứng lâm sàng của suy vỏ thượng thận?

  • Tăng cân nhanh (correct)
  • Giảm huyết áp
  • Hạ đường huyết
  • Mệt mỏi, yếu cơ

Cortisol có tác dụng nào sau đây không đúng?

  • Giảm thoái hóa protein
  • Tăng sử dụng glucose ở tế bào (correct)
  • Tăng tân tạo đường ở gan
  • Tăng thoái hóa lipid

Hormon nào dưới đây thuộc nhóm glucocorticoid?

<p>Corticosteron (D)</p> Signup and view all the answers

Yếu tố nào ảnh hưởng đến việc tiết aldosteron?

<p>Nồng độ K+ trong dịch ngoại bào (D)</p> Signup and view all the answers

Phương pháp điều trị cường vỏ thượng thận không bao gồm điều nào sau đây?

<p>Liệu pháp hóa trị (A)</p> Signup and view all the answers

Vỏ thượng thận bao gồm mấy lớp và chúng tiết ra hormon gì?

<p>3 lớp, tiết aldosteron, cortisol và androgen (A)</p> Signup and view all the answers

Ảnh hưởng của hormone nào có liên quan đến ACTH?

<p>Cortisol (C)</p> Signup and view all the answers

Hormon nào chủ yếu điều hòa chuyển hóa muối và nước?

<p>Aldosteron (D)</p> Signup and view all the answers

Cơ chế nào không phải là tác dụng của cortisol?

<p>Giảm huyết áp (A)</p> Signup and view all the answers

Cường vỏ thượng thận (Hội chứng Cushing) thường do nguyên nhân nào sau đây?

<p>U tuyến yên tăng tiết ACTH (A)</p> Signup and view all the answers

Triệu chứng nào sau đây không phải là biểu hiện của tăng cortisol trong hội chứng Cushing?

<p>Giảm huyết áp (C)</p> Signup and view all the answers

Tăng aldosteron trong hội chứng Cushing có thể gây ra tình trạng nào sau đây?

<p>Phù và tăng huyết áp (D)</p> Signup and view all the answers

Hội chứng giả Cushing có thể do nguyên nhân nào sau đây?

<p>Sử dụng corticoid kéo dài (B)</p> Signup and view all the answers

Dấu hiệu nào sau đây không liên quan tới sự ức chế miễn dịch trong hội chứng Cushing?

<p>Tăng sản xuất kháng thể (C)</p> Signup and view all the answers

Nồng độ nào sau đây thường tăng trong cận lâm sàng của hội chứng Cushing?

<p>Cortisol máu (A)</p> Signup and view all the answers

Triệu chứng nào sau đây là biểu hiện rõ ràng của tình trạng nam hóa ở phụ nữ trong hội chứng Cushing?

<p>Rối loạn kinh nguyệt (C)</p> Signup and view all the answers

Tăng cortisol có thể dẫn đến tình trạng nào sau đây liên quan tới glucid?

<p>Tăng glucose máu (C)</p> Signup and view all the answers

Dấu hiệu nào sau đây liên quan tới tổn thương da trong hội chứng Cushing?

<p>Dễ bị bầm tím (A), Mụn trứng cá (B)</p> Signup and view all the answers

Nguyên nhân nào sau đây gây ra tăng tiết hormon vỏ thượng thận trong hội chứng cận ung thư?

<p>U phổi (D)</p> Signup and view all the answers

Dexamethason được sử dụng trong nghiệm pháp ức chế để phân biệt giữa hội chứng Cushing và bệnh Cushing nhờ vào khả năng nào?

<p>Ức chế tiết ACTH (A)</p> Signup and view all the answers

Nếu nồng độ cortisol giảm sau khi sử dụng dexamethason, kết luận nào có thể được rút ra?

<p>Bệnh nhân bị bệnh Cushing (C)</p> Signup and view all the answers

Biểu hiện nào là kết quả của sự thiếu hụt aldosteron trong suy vỏ thượng thận nguyên phát?

<p>Giảm hấp thu Na+ ở ống thận (A)</p> Signup and view all the answers

Khi cortisol giảm trong tình trạng suy thượng thận, cơ chế nào là một trong những hậu quả chính?

<p>Giảm huy động và sử dụng mỡ (A)</p> Signup and view all the answers

Yếu tố nào thường không liên quan đến suy vỏ thượng thận nguyên phát?

<p>Điều trị corticoid tổng hợp kéo dài (A)</p> Signup and view all the answers

Biểu hiện nào không phải là kết quả của suy thượng thận?

<p>Hạ ca2+ máu (B)</p> Signup and view all the answers

Để điều trị hội chứng Cushing do hội chứng cận ung thư, phương pháp nào là phù hợp nhất?

<p>Cắt bỏ khối u (C)</p> Signup and view all the answers

Tình trạng nào có thể xảy ra do tăng cortisol máu?

<p>Tăng đường huyết (C)</p> Signup and view all the answers

Các nghiệm pháp thăm dò nào thường được sử dụng để xác định u tuyến yên?

<p>MRI (A), Chụp Xquang (B), CT-scan (C)</p> Signup and view all the answers

Dấu hiệu nào dưới đây không thường gặp trong suy vỏ thượng thận thứ phát?

<p>Huyết áp tăng (B)</p> Signup and view all the answers

Triệu chứng nào không phải của suy thượng thận nguyên phát mạn tính (Bệnh Addison)?

<p>Tăng huyết áp (A)</p> Signup and view all the answers

Triệu chứng nào thường gặp ở suy thượng thận cấp?

<p>Trụy mạch (B)</p> Signup and view all the answers

Trong suy thượng thận thứ phát, mức độ Na+ và K+ trong máu như thế nào?

<p>Na+ giảm, K+ bình thường (B)</p> Signup and view all the answers

Phương pháp điều trị nào là đúng cho suy vỏ thượng thận mạn nguyên phát?

<p>Thay thế glucocorticoid và mineralocorticoid (B)</p> Signup and view all the answers

Sát thực hiện nào cần không được quên khi điều trị suy thượng thận?

<p>Giáo dục bệnh nhân luôn mang thuốc dự trữ (D)</p> Signup and view all the answers

Dấu hiệu nào không thường gặp ở suy thượng thận thứ phát do dùng corticoid?

<p>Da xạm (A)</p> Signup and view all the answers

Đặc điểm nào dưới đây không đúng với triệu chứng suy thượng thận cấp?

<p>Thâm đen bộ phận sinh dục (B)</p> Signup and view all the answers

Triệu chứng nào không phải là triệu chứng điển hình của suy thượng thận nguyên phát?

<p>Béo phì (D)</p> Signup and view all the answers

Trong điều trị suy thượng thận mạn tính, glucocorticoid nào thường được dùng để thay thế?

<p>Hydrocortison (D)</p> Signup and view all the answers

Suy thượng thận nguyên phát mạn tính có thể gây ra triệu chứng nào?

<p>Mệt mỏi tinh thần (D)</p> Signup and view all the answers

Flashcards

Lớp cầu của vỏ thượng thận

Là lớp ngoài cùng của vỏ thượng thận, tiết ra aldosterol có vai trò chính trong việc điều hòa chuyển hóa muối nước.

Lớp bó của vỏ thượng thận

Là lớp giữa của vỏ thượng thận, tiết ra cortisol và androgen, đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa đường và phản ứng stress.

Lớp lưới của vỏ thượng thận

Là lớp trong cùng của vỏ thượng thận, tiết ra androgen, đóng vai trò trong phát triển giới tính thứ cấp.

Feedback âm tính

Là cơ chế điều hòa bài tiết hormon vỏ thượng thận, trong đó nồng độ hormon cao sẽ ức chế sự tiết ra hormon tiếp theo.

Signup and view all the flashcards

Feedback dương tính

Là cơ chế điều hòa bài tiết hormon vỏ thượng thận, được kích hoạt bởi các yếu tố stress, làm tăng tiết hormone.

Signup and view all the flashcards

Nồng độ Kali trong dịch ngoại bào

Là một trong những yếu tố điều hòa bài tiết aldosterol, khi nồng độ Kali trong dịch ngoại bào tăng, sẽ kích thích tăng tiết aldosterol.

Signup and view all the flashcards

Nồng độ Natri trong dịch ngoại bào

Là một trong những yếu tố điều hòa bài tiết aldosterol, khi nồng độ Natri trong dịch ngoại bào giảm, sẽ kích thích tăng tiết aldosterol.

Signup and view all the flashcards

Hệ RAA

Là cơ chế điều hòa bài tiết aldosterol, liên quan đến hệ thống Renin-Angiotensin-Aldosteron (RAA). Hệ thống này được kích hoạt khi huyết áp giảm, dẫn đến tăng tiết aldosterol.

Signup and view all the flashcards

Chuyển hóa glucid của cortisol

Là một trong những tác dụng của cortisol, giúp cơ thể duy trì lượng đường trong máu ổn định.

Signup and view all the flashcards

Tác dụng chống viêm, dị ứng và stress của cortisol

Là một trong những tác dụng của cortisol, giúp cơ thể chống lại viêm nhiễm, dị ứng và stress.

Signup and view all the flashcards

Hội chứng Cushing

Hội chứng Cushing là hội chứng tăng tiết cortisol, làm tăng lượng glucocorticoid trong máu có thể do nguyên nhân nội sinh hoặc ngoại sinh.

Signup and view all the flashcards

Bệnh Cushing

Bệnh Cushing là nguyên nhân phổ biến nhất của hội chứng Cushing, xảy ra do u tuyến yên sản sinh quá nhiều ACTH (hormone kích thích vỏ thượng thận).

Signup and view all the flashcards

Hội chứng Cushing

Hội chứng Cushing là hội chứng xảy ra do u vỏ thượng thận sản sinh quá nhiều cortisol, dẫn đến lượng ACTH trong máu giảm.

Signup and view all the flashcards

Hội chứng cận ung thư

Hội chứng cận ung thư là tình trạng u ở các cơ quan như phổi, tuyến ức, hoặc tụy sản sinh ra chất giống ACTH, dẫn đến tăng tiết hormone vỏ thượng thận.

Signup and view all the flashcards

Hội chứng giả Cushing

Hội chứng giả Cushing là tình trạng tăng tiết hormone vỏ thượng thận do sử dụng corticoid kéo dài, được chẩn đoán dựa trên triệu chứng lâm sàng như hội chứng Cushing nhưng kết quả xét nghiệm lại cho thấy suy tuyến thượng thận.

Signup and view all the flashcards

Tăng aldosteron

Tăng aldosteron là một trong những triệu chứng của hội chứng Cushing, dẫn đến việc giữ nước và muối, gây phù và tăng thể tích tuần hoàn.

Signup and view all the flashcards

Tăng cortisol: Béo phì

Tăng cortisol trong hội chứng Cushing dẫn đến béo phì, đặc biệt là tích tụ mỡ ở vùng trung tâm như mặt, cổ, bụng. Chân tay thường gầy.

Signup and view all the flashcards

Tăng cortisol: Teo cơ

Tăng cortisol trong hội chứng Cushing có thể gây teo cơ, đặc biệt là cơ gốc chi, dẫn đến hiện tượng

Signup and view all the flashcards

Tăng cortisol: Thay đổi về da

Tăng cortisol trong hội chứng Cushing gây ra các thay đổi về da, bao gồm da mỏng và dễ bầm tím, xuất huyết, dễ nứt da.

Signup and view all the flashcards

Tăng cortisol: Ức chế miễn dịch

Tăng cortisol trong hội chứng Cushing gây ức chế miễn dịch, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.

Signup and view all the flashcards

Suy vỏ thượng thận

Là tình trạng giảm sản xuất hormone corticosteroid của vỏ thượng thận, có thể giảm cả 3 hormon hoặc giảm riêng rẽ tùy theo nguyên nhân.

Signup and view all the flashcards

Suy vỏ thượng thận nguyên phát

Là tình trạng giảm sản xuất hormone corticosteroid của vỏ thượng thận do chính vỏ thượng thận bị tổn thương.

Signup and view all the flashcards

Suy vỏ thượng thận thứ phát

Là tình trạng giảm sản xuất hormone corticosteroid của vỏ thượng thận do trục dưới đồi - tuyến yên bị ảnh hưởng.

Signup and view all the flashcards

Thiếu Aldosterone

Là tình trạng cơ thể thiếu hụt aldosterol gây ra những ảnh hưởng đến cơ thể như giảm hấp thu Na+, tăng bài tiết K+ và H+ , dẫn đến mất nước , hạ huyết áp, suy thận, và tăng K+ máu.

Signup and view all the flashcards

Thiếu cortisol

Tác động của thiếu cortisol gây ra hạ đường huyết, giảm huy động và sử dụng mỡ, chậm trao đổi chất và giảm sức bền thể chất.

Signup and view all the flashcards

Teo vỏ thượng thận nguyên phát tự miễn

Là tình trạng vỏ thượng thận teo nhỏ do phản ứng tự miễn.

Signup and view all the flashcards

Lao tuyến thượng thận

Là tình trạng vỏ thượng thận bị nhiễm trùng do vi khuẩn lao

Signup and view all the flashcards

Xuất huyết tuyến thượng thận

Là tình trạng vỏ thượng thận bị tổn thương do xuất huyết.

Signup and view all the flashcards

Xâm lấn tuyến thượng thận

Là tình trạng vỏ thượng thận bị xâm lấn bởi khối u hoặc các mô lân cận.

Signup and view all the flashcards

Suy vỏ thượng thận do điều trị corticoid tổng hợp

Là tình trạng giảm sản xuất hormone corticosteroid của vỏ thượng thận do sử dụng corticoid tổng hợp kéo dài.

Signup and view all the flashcards

Suy thượng thận

Là chứng suy giảm chức năng của vỏ thượng thận, dẫn đến thiếu hụt các hormone steroid như cortisol và aldosterone.

Signup and view all the flashcards

Xạm da

Là biểu hiện của bệnh suy thượng thận, đặc trưng bởi sự thay đổi màu da, niêm mạc thành nâu đồng, thường xuất hiện ở vùng da hở, vùng cọ sát, vùng sẹo mới.

Signup and view all the flashcards

Suy thượng thận nguyên phát mạn tính

Là tình trạng suy giảm chức năng xảy ra ở vỏ thượng thận, gây ra bởi bệnh lý tại chỗ.

Signup and view all the flashcards

Suy vỏ thượng thận cấp

Là một biến chứng nguy hiểm của suy thượng thận, có thể dẫn đến trụy tim mạch, mất nước, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, hôn mê và hạ đường huyết.

Signup and view all the flashcards

Suy thượng thận thứ phát do dùng corticoid

Là tình trạng suy giảm chức năng của vỏ thượng thận do sử dụng corticoid kéo dài, làm ức chế tuyến thượng thận tự nhiên.

Signup and view all the flashcards

Mệt mỏi

Là một trong những triệu chứng của bệnh suy thượng thận, đặc trưng bởi cảm giác mệt mỏi, kiệt sức, thường xuất hiện cả về thể chất và tinh thần.

Signup and view all the flashcards

Hạ huyết áp

Là một trong những biểu hiện lâm sàng đặc trưng của bệnh suy thượng thận, xảy ra do thiếu hụt aldosterone, dẫn đến rối loạn cân bằng điện giải.

Signup and view all the flashcards

Hạ đường huyết

Là tình trạng giảm lượng đường trong máu, thường xảy ra vào sáng sớm hoặc lúc đói, là một trong những biến chứng của suy thượng thận.

Signup and view all the flashcards

Điều trị thay thế hormone

Là một trong những phương pháp điều trị chính của suy thượng thận mạn tính, bao gồm việc thay thế hormone thiếu hụt bằng hydrocortison và fludrocortisol.

Signup and view all the flashcards

Study Notes

20 - Bệnh lý vỏ thượng thận

  • Mục tiêu: Hiểu nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị cường và suy vỏ thượng thận (cấp và mạn tính).

I. Đại cương

  • Giải phẫu: Tuyến thượng thận nằm trên thận, gồm hai phần: tủy và vỏ. Vỏ thượng thận gồm 3 lớp: cầu, bó và lưới, mỗi lớp tiết các hormon khác nhau.
  • Điều hòa bài tiết hormon: Bài tiết hormon được điều hòa bằng feedback âm và dương tính, cũng như nhịp sinh học. Cortisol tiết nhiều nhất vào buổi sáng sớm, ít nhất vào đêm muộn.
  • Tác dụng sinh học và điều hòa bài tiết hormon vỏ thượng thận: Nhóm mineralocorticoid (như aldosterone) điều tiết cân bằng nước và muối, còn nhóm glucocorticoid (như cortisol) điều hòa chuyển hóa đường, protein và lipid, chống viêm và ứng phó với stress.

II. Cường vỏ thượng thận (Hội chứng Cushing)

  • Định nghĩa: Hội chứng tăng tiết cortisol do nguyên nhân nội sinh hay ngoại sinh.
  • Nguyên nhân:
    • U tuyến yên gây tăng tiết ACTH.
    • U vỏ thượng thận gây tăng tiết cortisol.
    • Hội chứng cận ung thư (u phổi, u tuyến ức, u tụy) tiết hormon giống ACTH.
    • Sử dụng corticoid kéo dài.
  • Triệu chứng lâm sàng:
    • Tăng aldosteron: Phù nề, tăng huyết áp
    • Tăng cortisol: Béo phì mặt, cổ, bụng, tay chân gầy, teo cơ, da mỏng dễ bầm tím, loãng xương, tăng đường huyết, rối loạn tâm thần, giảm miễn dịch,...
  • Cận lâm sàng: Định lượng hormon (cortisol, aldosteron), nghiệm pháp ức chế với dexamethason, chụp X-quang/CT/MRI.
  • Điều trị: Tùy thuộc vào nguyên nhân, có thể là phẫu thuật (cắt u), chiếu xạ hoặc dùng thuốc ức chế tiết cortisol.

III. Suy vỏ thượng thận

  • Định nghĩa: Giảm sản xuất hormon corticosteroid, có thể giảm cả 3 loại hormon hoặc giảm riêng rẽ.
  • Nguyên nhân:
    • Nguyên phát: Teo vỏ thượng thận nguyên phát tự miễn, lao tuyến thượng thận, nhiễm trùng thượng thận do vi khuẩn, rối loạn dưỡng chất.
    • Thứ phát: Sử dụng corticoid kéo dài, tổn thương trục dưới đồi-tuyến yên.
  • Sinh lý bệnh:
    • Thiếu aldosteron: Giảm hấp thụ Na+, tăng K+, nhiễm toan chuyển hóa và suy giảm huyết áp.
    • Thiếu cortisol: Giảm huy động và sử dụng mỡ, giảm đường huyết, rối loạn tâm thần, huyết áp thấp.
    • Thiếu androgen: Rối loạn sinh dục ở nữ, rối loạn kinh nguyệt.
  • Triệu chứng lâm sàng: Xạm da, mệt mỏi, hạ huyết áp, rối loạn tiêu hóa, giảm khả năng thích ứng với stress.
  • Cận lâm sàng: Định lượng hormon (cortisol, aldosteron), sinh hóa máu (K+, Na+, glucose).
  • Điều trị: Thay thế hormon corticosteroid và mineralocorticoid, điều trị các biến chứng, dự phòng nguy cơ suy thượng thận cấp.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Quiz Team

Related Documents

More Like This

Cushing's Disease and Steroid Use
40 questions
Adrenal Disorder
138 questions
Use Quizgecko on...
Browser
Browser