การปรับตัวและการแทรกแซงทางคลินิก
48 Questions
0 Views

Choose a study mode

Play Quiz
Study Flashcards
Spaced Repetition
Chat to lesson

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

Lipoproteins ประกอบด้วยอะไร?

  • โปรตีนและไขมัน (correct)
  • โปรตีนและคาร์โบไฮเดรต
  • ไขมันและวิตามิน
  • ไขมันและแร่ธาตุ
  • ค่าปกติของ Hemoglobin (Hb) สำหรับผู้ชายคือเท่าไหร่?

  • 14 g% (correct)
  • 10 g%
  • 12 g%
  • 16 g%
  • การวัด % ของจำนวน RBC ในพลาสมานั้นเรียกว่าอะไร?

  • Mean corpuscular volume
  • Erythrocyte count
  • Hematocrit (correct)
  • Hemoglobin
  • สาเหตุใดที่อาจทำให้ Hemoglobin สูงขึ้น?

    <p>การขาดน้ำ</p> Signup and view all the answers

    ค่าปกติของ Hematocrit สำหรับผู้หญิงคือเท่าไหร่?

    <p>35%</p> Signup and view all the answers

    RBC count ปกติสำหรับผู้ชายคือเท่าใด?

    <p>4.5 ล้าน/mm3</p> Signup and view all the answers

    สภาพใดที่ทำให้ Hct ต่ำ?

    <p>การสูญเสียเลือด</p> Signup and view all the answers

    Erythrocyte count สูงสามารถเกิดได้จากสาเหตุใด?

    <p>Anoxia</p> Signup and view all the answers

    ค่าปกติของ Albumin ในเลือดคือเท่าไหร่?

    <p>4 – 6 g%</p> Signup and view all the answers

    A/G ratio ปกติคือเท่าไหร่?

    <p>2 : 1</p> Signup and view all the answers

    ภาวะ Hyperproteinemia มักเกิดจากสาเหตุใด?

    <p>Dehydration</p> Signup and view all the answers

    Lipase จะสูงขึ้นในภาวะไหน?

    <p>Acute pancreatitis</p> Signup and view all the answers

    บทบาทหลักของโปรตีน Albumin คืออะไร?

    <p>รักษาความดัน osmotic</p> Signup and view all the answers

    Globulin ประกอบไปด้วยอะไร?

    <p>Antibody</p> Signup and view all the answers

    Fibrinogen มีค่าปกติอยู่ที่เท่าไหร่?

    <p>0.2 – 0.6 g%</p> Signup and view all the answers

    ภาวะ Hypoalbuminemia สัมพันธ์กับภาวะใด?

    <p>Malnutrition</p> Signup and view all the answers

    Amylase จะสูงในภาวะใด?

    <p>Acute pancreatitis</p> Signup and view all the answers

    ภาวะ Hemoconcentration มักเกิดจากอะไร?

    <p>Dehydration</p> Signup and view all the answers

    ค่า Anion gap สามารถคำนวณได้จากสูตรใด?

    <p>Anion gap = Na+ - (Cl- + HCO3-)</p> Signup and view all the answers

    ในกรณีที่ Anion gap มากกว่า 15 mEq/L สาเหตุหลักมักเกิดจากอะไร?

    <p>การคั่งของ Acid metabolites</p> Signup and view all the answers

    ค่า Serum osmolality สามารถคำนวณได้จากสูตรใด?

    <p>Serum osmolality = 1.86 [Na+] + [glucose]/18 + [BUN]/2.8</p> Signup and view all the answers

    กรณีที่เกิดการเพิ่มค่า urine osmolality คือภาวะใด?

    <p>ภาวะขาดน้ำ</p> Signup and view all the answers

    กรณี Anion gap น้อยกว่า 5 mEq/L มักบ่งบอกถึงอะไร?

    <p>การเพิ่มของ Unmeasured cations</p> Signup and view all the answers

    การดูแลและวินิจฉัยผู้ป่วยที่มีภาวะลิ้นบกพร่อง จะเห็นการเปลี่ยนแปลงใดบ้างในค่า?

    <p>ค่า Ca2+ ลดลง</p> Signup and view all the answers

    ภาวะใดที่ทำให้ serum osmolality ลดลง?

    <p>H2O overload</p> Signup and view all the answers

    ความผิดปกติที่เกิดจากการสูญเสีย Albumin ในผู้ป่วย Renal impairment จะทำให้เกิดอะไร?

    <p>Anion gap ต่ำ</p> Signup and view all the answers

    ค่า K+ มีผลต่อการคำนวณ Anion gap อย่างไร?

    <p>ควรตัดค่า K+ ในการคำนวณ</p> Signup and view all the answers

    กลไกใดที่ใช้ในการซ่อมแซมหรือรักษาสมดุลในร่างกายโดยให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทิศทางตรงข้ามกับสิ่งรบกวน?

    <p>Negative feedback loop</p> Signup and view all the answers

    การรักษาในกรณีที่ไม่สามารถรักษาโรคให้หายขาด แต่มิได้มีอาการทางคลินิกเรียกว่าอะไร?

    <p>Remission</p> Signup and view all the answers

    กลุ่มสมบัติของ Protein มีความสำคัญต่อการวินิจฉัยอาการอย่างไร?

    <p>บ่งบอกถึงการทำงานของไต</p> Signup and view all the answers

    การอักเสบเรื้อรัง (Chronic inflammation) เป็นการอักเสบที่เกิดขึ้นกี่วันหลังจากภาวะการอักเสบเฉียบพลัน (Acute inflammation)?

    <p>เกินกว่า 2 สัปดาห์</p> Signup and view all the answers

    กระบวนการใดที่เกิดขึ้นในครั้งแรกของการอักเสบเฉียบพลัน?

    <p>Vascular changes เกิดขึ้น</p> Signup and view all the answers

    กลไกการปรับตัวที่ผิดปกติซึ่งตอบสนองไปในทิศทางเดียวกับสิ่งรบกวนเรียกว่าอะไร?

    <p>Positive feedback loop</p> Signup and view all the answers

    อาการไหนที่ส่วนใหญ่ไม่ใช่ผลของการอักเสบ?

    <p>เกิดรอยแผลเป็น</p> Signup and view all the answers

    หลักการใดที่ใช้ในการบรรเทาอาการของโรคเพื่อช่วยให้ร่างกายต่อสู้และชดเชยความเสียหาย?

    <p>Supportive treatment</p> Signup and view all the answers

    การเปลี่ยนแปลงใดที่ทำให้หลอดเลือดขยายตัวในช่วงเริ่มต้นของการอักเสบเฉียบพลัน?

    <p>Histamine</p> Signup and view all the answers

    การตอบสนองของร่างกายต่อสิ่งรบกวนที่ทำให้เกิดการอักเสบเป็นสิ่งใด?

    <p>ผลเสียต่อเนื้อเยื่อ</p> Signup and view all the answers

    ระบบใดที่เป็นตัวควบคุมกระบวนการปรับตัวที่เกิดขึ้นเร็วแต่ฤทธิ์สั้น?

    <p>ระบบประสาท</p> Signup and view all the answers

    WBC (white blood cells) แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มหลักคืออะไร?

    <p>Granulocyte และ Agranulocyte</p> Signup and view all the answers

    ซึ่งการตรวจสอบขนาดของ RBC แสดงถึงลักษณะใด?

    <p>ความปกติหรือความผิดปกติของเซลล์</p> Signup and view all the answers

    การมี Eosinophilia หมายถึงการมีเซลล์ใดในระดับสูง?

    <p>Eosinophil</p> Signup and view all the answers

    Neutropenia เกิดจากสาเหตุใด?

    <p>การติดเชื้อแบคทีเรีย</p> Signup and view all the answers

    ซึ่งข้อความใดไม่ถูกเกี่ยวกับ neutrophil?

    <p>มีนิวเคลียสเต็มที่ตลอดชีวิตของมัน</p> Signup and view all the answers

    ขนาดที่เรียกว่า Microcyte มีขนาดประมาณเท่าไหร่?

    <p>น้อยกว่า 6.0 ไมครอน</p> Signup and view all the answers

    ขนาดปกติของ RBC ที่เรียกว่า normocyte มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณเท่าไหร่?

    <p>ประมาณ 7.2 ไมครอน</p> Signup and view all the answers

    Typhoid fever จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในประเภทของ WBC อะไร?

    <p>Lymphocytosis</p> Signup and view all the answers

    Anaerobic bacteria จะส่งผลให้เกิดอาการชนิดใด?

    <p>จำนวน WBC สูง</p> Signup and view all the answers

    การเป็นอาการ Neutrophilia จะเกิดขึ้นในภาวะใด?

    <p>Acute infection</p> Signup and view all the answers

    Study Notes

    ผลลัพธ์ของการเกิดโรค (Outcomes)

    • Prognosis หมายถึง การทำนายอาการของโรค

    การปรับตัว (Adaptation) และดุลยภาพ (Homeostasis)

    • Adaptation เป็นกระบวนการที่ระบบพยายามซ่อมแซมหรือคงให้ อยู่ในภาวะสมดุลทั้งทางเคมีและฟิสิกส์ของของเหลวในร่างกาย (homeostasis)
    • Adaptation mechanism หรือ compensatory mechanism เป็นกลไกในการปรับตัว
    • ห่วงโซ่ป้อนกลับเชิงลบ (Negative feedback loop) เป็นกระบวนการซ่อมแซม homeostasis โดยเหนี่ยวนำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงในทิศตรงข้ามกับสิ่งรบกวน
    • ห่วงโซ่ป้อนกลับเชิงบวก (Positive feedback loop) ตอบสนองไปในทิศทางเดียวกับสิ่งรบกวน ทำให้เพิ่มความไม่สมดุล เป็นการปรับตัวที่ผิดปกติและอันตราย อาจเรียกว่า vicious cycle (วงจรชั่วร้าย) หรือ decompensation state
    • ระบบควบคุมการปรับตัว (Regulatory System) มีทั้ง ระบบประสาท (Nervous system) เกิดเร็วแต่ฤทธิ์สั้น และระบบต่อมไร้ท่อ (endocrine system) เกิดช้าแต่ฤทธิ์นาน

    การแทรกแซงทางคลินิก (Clinical intervention)

    • เป็นการทำให้โรคหายหรือทุเลาลง
    • วัตถุประสงค์:
      • ยับยั้งกลไกที่ทำให้เกิดโรค
      • บรรเทาอาการ (signs และ symptoms)
      • ช่วยให้ร่างกายสามารถต่อต้านและชดเชยความเสียหายจากโรคได้
    • ประเภทของการแทรกแซง
      • รักษาหายขาด (Cure)
      • หายจากอาการ (Remission) รักษาไม่หาย แต่ผู้ป่วยไม่มีอาการทางคลินิก
      • รักษาแบบชี้ขาด (Definitive treatment) รักษาจนหายในลักษณะของ cure หรือ remission
      • รักษาแบบบรรเทาอาการ หรือ ประคับประคอง (Palliative treatment หรือ Supportive treatment)

    การอักเสบ (Inflammation)

    • เป็นการตอบสนองของร่างกายต่อสิ่งที่ทำให้เนื้อเยื่อของร่างกายได้รับบาดเจ็บ
    • สาเหตุ:
      • สิ่งมีชีวิต: แบคทีเรีย เชื้อรา หนอนพยาธิ โปรโตซัว เป็นต้น
      • สิ่งไม่มีชีวิต: ความร้อน ไฟฟ้า แรงกระทบกระแทก สารเคมี (ภายใน & ภายนอกร่างกาย) การตายของเซลล์ เป็นต้น
    • ประเภทของการอักเสบ แบ่งตามระยะเวลา
      • การอักเสบเฉียบพลัน (Acute inflammation) เกิดขึ้นเร็วหลังจากได้รับสิ่งกระตุ้น คงอยู่ไม่เกิน 2 สัปดาห์
      • การอักเสบเรื้อรัง (Chronic inflammation) เกิดนานกว่า อาจเกิดหลัง acute inflammation

    การอักเสบเฉียบพลัน (Acute inflammation)

    • การเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือด (Vascular changes)
      • จุดเริ่มต้นของ acute inflammation
      • เหตุการณ์แรกคือ หลอดเลือดขยายตัว อาจพบการหดตัวชั่วขณะก่อนการขยายตัว (transient vasoconstriction) เริ่มเกิดใน arteriole ก่อน และใน capillaries ตามมา
      • การขยายตัวของหลอดเลือดเป็นผลจาก histamine, nitric oxide เป็นต้น  permeability ของหลอดเลือด

    ค่าเลือด (Blood Chemistry)

    • การเจาะเลือดเพื่อตรวจวิเคราะห์องค์ประกอบ (Blood Chemistry) ใช้ประเมินร่างกายว่ามีความผิดปกติทางร่างกายหรือไม่ เช่น ไต ตับ หัวใจ และความผิดปกติอื่นๆ
    • Electrolytes คือ ส่วนประกอบที่ละลายน้ำ เช่น โซเดียม โพแทสเซียม โคลไรด์ ไบคาร์บอเนต
    • แมกนีเซียม (Mg2+) แคตไอออนสำคัญภายในเซลล์ และในปฏิกิริยาที่ต้องใช้เอนไซม์ การรับประทานอาหารตามปกติมักไม่ทำให้ขาด Mg2+
    • Anion gap เป็นค่าที่ใช้ในการประเมินความผิดปกติของระดับกรด-ด่างในเลือด
      • Anion gap = (Na+ + K+) - (Cl- + HCO3-) ในทางปฏิบัติ จะตัดค่า K+ เพราะมีผลต่อค่า anion gap น้อย
      • ค่าปกติ: 12 mEq/L
      • สาเหตุของการผิดปกติของ Anion gap
        • Anion gap > 15 mEq/L unmeasured anions สูงขึ้น
          • การคั่งของ Acid metabolites ในผู้ป่วย Renal impairment
          • การสร้างหรือการคั่งของ Formic acid ในผู้ป่วยที่ได้รับพิษจาก Methanol
          • การสร้างและการสะสมของ Lactic acid, Ketone acid, ในผู้ป่วย DM ที่ควบคุมอาการได้ไม่ดี
        • Anion gap < 5 mEq/L unmeasured cations เพิ่มขึ้น
          • เกิดจากพิษจาก Li
          • การคั่งของ Ca2+, Mg2+ ในผู้ป่วยที่ต่อมไร้ท่อบกพร่อง
    • Osmolality เป็นการวัดความเข้มข้นของสารละลาย โดยวัดจาก น้ำหนักของสารละลายต่อหน่วยน้ำหนักของตัวทำละลาย
      • Serum osmolality (mg/dL) = 1.86 [Na+] + [glucose]/18 + [BUN]/2.8
        • Increased serum osmolality : Na+ overload, Dehydration, Acidosis
        • Decrease serum osmolality : Addison’s disease, H2O overload, Hepatic cirrhosis
      • Urine osmolality วัดความสามารถของไตในการทำให้เจือจางและเข้มข้น บ่งชี้การทำงานของไตที่ไวกว่าค่า Specific gravity
        • Increased urine osmolality : Dehydration, Hyperglycemia
        • Decreased urine osmolality : Diabetes inspidus, Water overload

    โปรตีน (Protein)

    • Total protein ค่าปกติ 6 – 8 g%
    • Hyperproteinemia ไวน้อยกว่าการหา A/G ratio (albumin/globulin ratio)
      สาเหตุ: Dehydration, Hemoconcentration
    • Hypoproteinemia สาเหตุ: Cirrhosis, Nephrotic syndrome
    • Albumin โปรตีนขนาดเล็กที่สุด สร้างที่ตับ มีอยู่ประมาณ 52 – 68% ของ total protein ค่าปกติ 4 – 6 g% หน้าที่ของ Albumin คือ รักษา oncotic pressure, ขนส่งกรดอะมิโนจากตับไปยังเนื้อเยื่ออื่น, ลำเลียงสาร organic/inorganic ที่ละลายน้ำได้น้อย
      • Hyperalbuminemia สาเหตุ: Dehydration, Hemoconcentration
      • Hypoalbuminemia
        สาเหตุ: Cirrhosis, Nephrotic syndrome
    • Globulin เป็น antibody ค่าปกติ 1 – 3 g%
    • A/G ratio (Albumin-Globulin Ration) ค่าปกติ 2 : 1
      • A/G ต่ำ ไวกว่าการวัด total protein สาเหตุ: liver disease, malnutrition
    • Fibrinogen ค่าปกติ 0.2 – 0.6 g%

    เอนไซม์ (Enzyme)

    • Amylase สร้างจากตับอ่อน ต่อมน้ำลาย ตับ ย่อย polysaccharide ใน GI tract
      • acute pancreatitis : สูงอย่างรวดเร็ว แต่กลับสู่ปกติภายใน 48-72 ชั่วโมง ในปัสสาวะจะสูงนาน 1 wk
    • Lipase สร้างจากตับอ่อน ย่อยไขมัน (glycerol ester)
      • acute pancreatitis : สูงอยู่นาน 10 วัน
    • Lipoproteins เกิดจากการรวมกันระหว่าง protein กับไขมัน (cholesterol, TG, phospholipid, fatty acid เป็นต้น) ใช้ Dx ความผิดปกติของ lipid metabolism

    วิชาโลหิตวิทยา (Hematology)

    • การตรวจนับเม็ดเลือดครบชุด (Complete blood count, CBC)
    • Hemoglobin (HgB, Hb) เกิดจาก globin & heme ทำหน้าที่ลำเลียง O2 และ CO2 ค่าปกติ ชาย 14 g% หญิง 12 g% Hb = 3 x RBC
      • Hb สูง สาเหตุ: dehydration, erythocytosis (RBC มาก)
      • Hb ต่ำ สาเหตุ: anemia, cirrhosis, hemorrhage
    • Hematocrit (Hct, Crit, PCV) วัด % ของจำนวน RBC ในพลาสมาจากวิธีการปั่นแยก PCV = packed cell volume ค่าปกติ ชาย 40% หญิง 35% Hct = 3 x Hb Hct = 9 x RBC
      • Hct สูง สาเหตุ: dehydration
      • Hct ต่ำ สาเหตุ: anemia, hemorrhage
    • Erythrocyte count (RBC count) ค่าปกติ ชาย 4.5 ล้าน/mm3 หญิง 4.0 ล้าน/mm3
      • RBC count สูง สาเหตุ: anoxia (ร่างกายขาด O2), shock
      • RBC count ต่ำ สาเหตุ: hemorrhage
    • Leukocyte count (WBC count) อายุไขประมาณ 13 – 20 วัน Absolute neutrophil count (ANA) = % (segs + bands) x total WBC count (cell/mm3)
      • แบ่ง WBC เป็น 2 กลุ่ม
        • Granulocyte : neutrophil, eosinophil, basophil
        • Agranulocyte : lymphocyte, monocyte
      • Polymorphonuclear cell มักหมายถึง neutrophil และเรียก neutrophil ย่อว่า PMNs/Polys/ Segs (มีปริมาณ 50-70%ของWBC)
      • Bands หรือ Stab คือ neutrophil ที่โตไม่เต็มที่ มีนิวเคลียสแต่ยังไม่เป็น lobe
      • WBC สูง สาเหตุ: pain, anoxia, pneumonia, RF
      • WBC ต่ำ สาเหตุ: cirrhosis, viral infection, Typhoid fever
      • Neutrophilia สาเหตุ: pneumonia, RF, MI
      • Neutropenia สาเหตุ: septicemia, Typhoid fever
      • Lymphocytosis สาเหตุ: Typhoid fever, viral hepatitis
      • Lymphopenia สาเหตุ: SLE, HF
      • Monocytosis สาเหตุ: Cirrhosis, Typhoid fever
      • Eosinophilia สาเหตุ: Bronchial asthma
    • Stained Red cell examination
      • ขนาดปกติ : เรียกว่า normocyte เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 7.2 ไมครอน
      • รูปร่าง : biconcave disc
      • สี : สีสม้ ตรงกลางซีดเล็กน้อย เรียกว่า normochromic cell, เมื่อโตเต็มที่จะไม่มีนิวเคลียส

    การตรวจดูขนาดของเซลล์เม็ดเลือดแดง (RBC)

    • Anisocytosis RBC มีขนาดไม่เท่ากัน สาเหตุ: ขาด Fe, VitB12, folic acid
    • Microcyte RBC มีขนาด < 6.0 ไมครอน สาเหตุ: ขาด Fe, Thalassemia

    Studying That Suits You

    Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

    Quiz Team

    Related Documents

    Pharmacotherapy Vol 1 PDF

    Description

    Quiz นี้เกี่ยวกับกลไกการปรับตัวของร่างกายและการแทรกแซงทางคลินิกเพื่อรักษาโรค คุณจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับการทำงานของ homeostasis และการตอบสนองเชิงลบและเชิงบวกที่เกิดขึ้นในระบบต่าง ๆ ของร่างกาย อันนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจการรักษาและการฟื้นฟูในภาวะวิกฤต

    More Like This

    Homeostasis and Adaptation Quiz
    10 questions
    Week 5: Homeostasis and Muscle Adaptation
    26 questions
    Cell Homeostasis and Adaptation Quiz
    5 questions
    Use Quizgecko on...
    Browser
    Browser