แนวคิดการบริการข้อมูลภาครัฐ และรัฐบาลดิจิทัล

กรอบแนวคิดการให้บริการข้อมูลภาครัฐ

• โครงสร้างพื้นฐานการประมวลผลต้องเน้นความต่อเนื่อง, ความปลอดภัย, และการเชื่อมโยงข้อมูลอย่างเป็นระบบ
• หน่วยงานภาครัฐต้องสามารถกำกับดูแลข้อมูลให้ถูกต้อง, สมบูรณ์, ทันสมัย, และพร้อมใช้งาน
• พัฒนาระบบรายการข้อมูลภาครัฐให้สืบค้นง่าย
• พัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อบริหารจัดการ, เชื่อมโยง, และแลกเปลี่ยนข้อมูล
• ศึกษาและบูรณาการกระบวนการทางกฎหมาย, กฎกระทรวง, พ.ร.บ. คุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล, และความปลอดภัยไซเบอร์
• กระทรวงและส่วนราชการต้องมีศักยภาพในการจัดเก็บและประมวลผลข้อมูลอย่างเป็นระบบ รวมถึงใช้ประโยชน์จากข้อมูลขนาดใหญ่ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

สถานการณ์พัฒนารัฐบาลดิจิทัลในต่างประเทศ

• เอสโตเนีย, สหราชอาณาจักร, และสิงคโปร์เป็นตัวอย่างของประเทศที่ประสบความสำเร็จในการพัฒนารัฐบาลดิจิทัล
• การพัฒนารัฐบาลดิจิทัลควรใช้ประชาชนเป็นศูนย์กลาง (citizen centric)
• บริการภาครัฐต้องง่าย, สะดวก, รวดเร็ว, มีคุณภาพสูง, น่าเชื่อถือ, ยืดหยุ่น, และปลอดภัย
• การสำรวจและพัฒนาระบบตัวกลางที่ภาครัฐสามารถแบ่งปันข้อมูลพื้นฐานที่เป็นประโยชน์ให้หน่วยงานอื่นได้
• Digital X-Road เป็นโครงการแลกเปลี่ยนฐานข้อมูลให้บริการในเอสโตเนีย เช่น ทะเบียนประชากร, ประกันสุขภาพ, และการจดทะเบียนธุรกิจ
• ระบบยืนยันตัวตนกลาง (Digital ID) ช่วยให้ประชาชนและผู้ประกอบการเข้าถึงบริการออนไลน์ภาครัฐได้สะดวก เช่น Singapore Personal Access/Singpass
• การพัฒนาแพลตฟอร์มกลางช่วยให้ประชาชนเข้าถึงบริการทุกขั้นตอนได้อย่างราบรื่น เช่น Gov.UK Account
• Singapore Government Tech Stack (SGTS) ให้บริการซอฟต์แวร์และโครงสร้างพื้นฐานในการพัฒนาแอปพลิเคชันบริการดิจิทัล
• การเปิดเผยข้อมูลและสร้างการมีส่วนร่วมของประชาชนช่วยพัฒนานวัตกรรมบริการที่ดีขึ้น ตัวอย่างเช่น ระบบ e-People ในเกาหลีใต้
• การเสริมสร้างความแข็งแรงและความปลอดภัยทางไซเบอร์เป็นสิ่งสำคัญ
• การออกแบบสถาปัตยกรรม X-Road เป็นแนวคิดระบบกระจายศูนย์ที่ใช้ในเอสโตเนีย
• บังคับใช้กฎหมายเคร่งครัดภายใต้การกำกับดูแลของหน่วยงาน RIA

สถานการณ์พัฒนารัฐบาลดิจิทัลในประเทศไทย

• ไทยอยู่ภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติปี 2561-2580
• ในปี 2566-2570 ไทยอยู่ในกลุ่มการพัฒนาด้านดิจิทัลสูงสุด 50 อันดับแรกในดัชนีรัฐบาลอิเล็กทรอนิกส์ขององค์การสหประชาชาติ (EGDI)
• โครงสร้างพื้นฐานโทรคมนาคม III, ทุนมนุษย์ HII, และการให้บริการออนไลน์ OS1 มีคะแนนเพิ่มขึ้น
• ในปี 2565 ไทยมีอันดับ 18 อยู่ภายใต้การมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์
• ในปี 2563 มีอันดับ 51 อยู่ภายใต้การมีส่วนร่วมทางอิเล็กทรอนิกส์

เทคโนโลยีที่สำคัญ

• Virtual Reality (VR) / Augmented Reality (AR) สามารถนำมาปรับใช้ในการจำลองสถานการณ์
• Smart Machine สามารถใช้ในการบริหารจัดการและตอบสนองอัตโนมัติ
• Cyber Security เป็นสิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงและปรับปรุงกฎระเบียบให้ทันต่อเหตุการณ์
• Advanced Geographic สามารถใช้ในการบริหารจัดการข้อมูลเชิงพื้นที่
• Big Data สามารถใช้ในการคาดการณ์และประเมินสภาพธุรกิจ
• Open Any Data เป็นการเปิดเผยข้อมูลให้เข้าถึงสาธารณะมากขึ้น
• Cloud Computing สามารถใช้ในการจัดเก็บข้อมูลและลดต้นทุนในการดูแลระบบ
• Internet of Things (IoT) สร้างสภาพแวดล้อมให้เปลี่ยนรูปแบบบริการเป็นดิจิทัลมากยิ่งขึ้น
• Block Chain / Distributed Ledger Technologyสามารถจัดเก็บข้อมูลและตรวจสอบความถูกต้องได้
• AI คือปัญญาประดิษฐ์

สิงคโปร์กับการเป็นประเทศอัจฉริยะ

• สิงคโปร์มีความโดดเด่นในการนำเทคโนโลยีมาพัฒนาประเทศให้เป็นประเทศอัจฉริยะ (Smart Nation)
• มีเป้าหมายที่จะยกระดับคุณภาพชีวิตและความเป็นอยู่ของประชาชนให้ดีขึ้น
• รัฐบาลสิงคโปร์ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในประเทศอย่างมีประสิทธิภาพ
• รัฐบาลสิงคโปร์ปรับบริการให้ภาครัฐและเอกชนเป็นธุรกรรมออนไลน์
• รัฐบาลสิงคโปร์มีผู้วางโครงสร้างพื้นฐานสำคัญด้านดิจิทัล ID และข้อมูลส่วนบุคคลของประชาชน
• รัฐบาลสิงคโปร์ได้พัฒนาแอปพลิเคชัน SingPass เพื่อให้ชีวิตของพลเมืองดำเนินไปอย่างรวดเร็วและปลอดภัย
• SingPass คือดิจิทัล ID ที่ใช้ในการเข้าถึงบริการออนไลน์ของรัฐ
• SingPass Mobile มีมาตรการรักษาความปลอดภัยด้วยรหัส 6 หลักหรือการยืนยันตัวตนแบบ Biometric
• SingPass Mobile ทำงานภายใต้แพลตฟอร์มยืนยันตัวตน National Digital Identity (NDI)
• SingPass เชื่อมต่อกับฐานข้อมูลของรัฐบาลที่บันทึกรายละเอียดของประชาชนไว้ทั้งหมด
• SingPass ช่วยให้ติดต่อกับภาครัฐได้ง่ายขึ้น เช่น เสียภาษี จ่ายค่าปรับ และยืนยันตัวตน
• SingPass ปล่อย API ให้นักพัฒนาซอฟต์แวร์นำไปใช้กับธุรกิจของตนเองได้
• สิ่งที่ SingPass ทำได้มี 6 อย่าง Login, Face Verification, Verify, Sign, Myinfo, และ Myinfobusiness
• ประเภทบุคคลที่ใช้งาน SingPass ได้ต้องมีอายุ 15 ปีขึ้นไป

การลดความซ้ำซ้อนในการทำธุรกรรมออนไลน์

• e-Government นำเทคโนโลยีมาใช้ในการบริการภาครัฐ
• ข้อมูลเปิด เปิดเผยข้อมูลสาธารณะให้ประชาชนเข้าถึง
• Smart Nation Sensor Platform รวบรวมข้อมูลจากเซ็นเซอร์ต่าง ๆ ในประเทศ
• SG Secure แจ้งเหตุการณ์ฉุกเฉินและรับข่าวสาร

รูปแบบรัฐบาลดิจิทัล

• การมีตัวตนดิจิทัล (Digital ID) ที่สะดวกและปลอดภัย ช่วยให้ประชาชนเข้าถึงบริการภาครัฐและเอกชนได้สะดวก
• Myinfo ให้บริการฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับประชาชนที่อยู่กับหน่วยงานของรัฐ
• Digital Signing (D-sign) รองรับการลงลายมือชื่อดิจิทัล โดยใช้หนังสือรับรองในโทรศัพท์
• CorpPass ให้บริการดิจิทัลในจุดเดียว เช่น ต่อภาษีและต่ออายุการทำงานในประเทศ

การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์

• ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต
• สนับสนุนวิจัยและพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ๆ
• ดึงดูดบุคลากรที่มีความสามารถด้วยการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำงาน
• สร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการลงทุนและพัฒนาธุรกิจ
• สร้างระบบนิเวศน์นวัตกรรมโดยเชื่อมโยงภาคอุตสาหกรรม ภาครัฐ และสถาบันการศึกษา

เป้าหมายสูงสุดของรัฐบาลดิจิทัล

• สร้างสังคมเทคโนโลยีในการอำนวยความสะดวกให้กับชีวิตประจำวันของประชาชน
• ช่วยแก้ปัญหาสังคมต่างๆ

การนำไปปรับใช้ในประเทศไทย

• สร้างโครงสร้างที่แข็งแกร่ง โดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกล
• ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในภาคบริการภาครัฐ
• พัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีความรู้ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี
• สนับสนุนการวิจัยและพัฒนา

เดนมาร์กกับการเป็นผู้นำด้านดิจิทัล

• เดนมาร์กเป็นผู้นำด้านดิจิทัลและมีการใช้ระบบดิจิทัลมากที่สุดในโลก
• เดนมาร์กนำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้ในการบริหารจัดการประเทศ
• เดนมาร์กมีบริการออนไลน์ครบวงจร
• หน่วยงานรัฐมี Agency for Digital Government เป็นหน่วยงานหลัก
• มี Nem ID เสมือนรหัสผ่านและ Mit ID, Portal เป็นแพลตฟอร์ม
• เดนมาร์กมีจดหมายอิเล็กทรอนิกส์ Digital Post และระบบยืนยันตัวตนดิจิทัล
• ข้อมูลเปิดทำให้เกิดรัฐกิจดิจิทัล
• ทุกคนมีส่วนร่วมในเครือข่ายดิจิทัลและความโปร่งใส

เกาหลีใต้กับการให้บริการประชาชน

• โครงการมีเป้าหมายที่จะนำระบบออนไลน์ของอเมริกามาใช้ในเกาหลี
• สื่อสารง่ายและสามารถติดต่อสื่อสารกับเจ้าหน้าที่ได้ง่าย
• ระบบราชการมีความน่าสนใจ
• ประชาชนสามารถเข้าถึงเจ้าหน้าที่ทุกที่ทุกเวลา
• ให้บริการทางออนไลน์ทุกประเภท
• ประชาชนสามารถตรวจสอบและแก้ไขข้อมูลได้โดยไม่ต้องพิมพ์สำเนา

รูปแบบของเครือข่าย

• ประชาชนทำธุรกรรมผ่านช่องทางออนไลน์ต่างๆ
• รัฐให้ความสำคัญกับข้อมูลต่างๆ
• รัฐใช้สิ่งที่ถูกต้องแล้วในการตัดสินใจ
• มีการรักษาข้อมูลส่วนต่างๆ -ระบบจะสร้างความน่าเชื่อถือและความมีประสิทธิภาพ -ระบบสามารถให้บริการต่างๆให้มีบริการ 24 ชั่วโมง