การดูแลผู้ป่วยระบบทางเดินหายใจ

ระบบทางเดินหายใจ (The Respiratory System)

• ทำหน้าที่แลกเปลี่ยนแก๊ซออกซิเจน กับ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ระหว่างร่างกายและบรรยากาศภายนอก

จมูก (Nose)

• ประกอบด้วยรูจมูก ซึ่งมีโพรงจมูก 2 โพรง กั้นอยู่ด้วย Nasal Septum
• ส่วนหน้าของจมูกเป็นกระดูกอ่อน กระดูก Nasal เป็นส่วนหลัง
• ภายในช่องจมูกจะบุด้วย Mucous membrane และมีขนจมูก (Cilia) ช่วยในการกรองอากาศ
• ช่องจมูกจะมีเส้นประสาทรับกลิ่นมาจากสมอง คือ Olfactory nerve (ประสาทสมองคู่ที่ 1)
• ผนังด้านในของจมูกมีหลอดเลือดดำประสานกันเป็นตาข่าย ทำให้อากาศที่ผ่านเข้าในนั้นมีความอบอุ่น

หน้าที่ของจมูก

• เป็นทางผ่านของอากาศ
• รับกลิ่น
• ทำให้เสียงชัดขึ้น
• ทำให้อากาศอุ่นและชุ่มชื้น
• กรองอากาศ

คอหอย (Pharynx)

• เป็นส่วนที่อยู่ติดกับช่องปากและช่องจมูก
• มีรูปร่างคล้ายกรวย บนกว้าง ล่างแคบ
• หน้าที่เป็นทางผ่านของอาหารและอากาศ
• แบ่งเป็น 3 ส่วน ได้แก่ Nasopharynx, Oropharynx, และ Laryngopharynx

ฝาปิดกล่องเสียง (Epiglottis)

• อยู่ต่อจากคอหอย (Pharynx) และเป็นกระดูกอ่อน
• ทำหน้าที่ปิดกล่องเสียงไว้ ขณะกลืนอาหาร เพื่อป้องกันการสำลักอาหารเข้าปอด

กล่องเสียง (Larynx)

• อยู่กลางคอ บริเวณลูกกระเดือก ด้านหน้าหลอดอาหาร ในระดับ C4-5-6
• ประกอบด้วยกระดูกอ่อน 9 ชิ้น
• ภายในกล่องเสียงมีแผ่นเยื่อ 1 คู่ (2 อัน) เรียกว่า Vocal Cord (สายเสียง หรือ เส้นเสียง)
• หน้าที่ของกล่องเสียง - เป็นทางผ่านเข้าออกของอากาศ - ช่วยทำให้เกิดเสียง และเปลี่ยนแปลงเสียง - ป้องกันไม่ให้สิ่งแปลกปลอมผ่านเข้าไปในหลอดลม

หลอดลม (Trachea)

• อยู่ด้านหน้าหลอดอาหารต่อจากกล่องเสียง
• ปลายล่างแยกสู่ปอดทั้งสองข้าง (หลอดลมขั้วปอด)
• ส่วนประกอบ - เป็นวงแหวนกระดูกอ่อนรูปเกือกม้าเรียงต่อกัน 16-20 ชิ้น
• ภายในบุด้วยเยื่อบุและ Cilia ขับเมือกดักฝุ่นละออง

หลอดลมขั้วปอด (Bronchus)

• มี 2 ข้างซ้าย-ขวาต่อจากหลอดลม
• ข้างขวาสั้น และตรงกว่าข้างซ้าย
• ส่วนประกอบเหมือนหลอดลมแต่เล็กกว่า