ชีววิทยา: ระบบอวัยวะและการควบคุมสมดุลของร่างกาย

###.structure and function of liver

• ตับ (liver) ประกอบด้วยเซลล์ตับ (hepatocyte, hepatic cell) และ Kupffer’s cell (ภาพที่ 2)
• หน้าที่ของ liver:
  • การสร้างยูเรีย (urea) จาก amino acid
  • ทาหน้าที่ break down ฮอร์โมนหลายชนิด เช่น insulin, glucagon, thyroxine, cortisone, oestrogen และ progesterone
  • ทาหน้าที่กาจัดสารพิษ ที่เป็นองค์ประกอบอยู่ในอาหาร เช่น alcohol
  • ทาหน้าที่ลาเลียงเลือดจากบริเวณที่มีการดูดซึม (absorptive) สารอาหารที่ได้จากการย่อยอาหาร
  • ทาหน้าที่ลาเลียงเลือดที่มีออกซิเจนสูง และลาเลียง lactate ที่เกิดจากการหายใจแบบไม่ใช้ oxygen ใน skeletal muscle

Liver structure

• พูยอ่ ยของตับ (hepatic lobule) มีลักษณะเป็นรูปหกเหลี่ยมและเรียกต่อกัน จึงเกิดเป็นพอร์ทัลไทรแอด (portal triad)
• บริเวณนี้จะพบหลอดเลือดดำ หลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำกลาง (central vein) เป็นหลอดเลือดน้ำที่รับเลือดจากหลอดเลือดต่างๆ ในตับ เลือดจะเข้าสู่ inferior vena cava เพื่อไหลเข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือด
• ยังพบแขนงของท่อนาดี (bile duct)

Kidney function

• ไต (kidney) ประกอบด้วย nephron ซึ่งมี renal corpuscle ทาหน้าที่ในการกรอง และท่อไต (tubule) ที่แบ่งเป็น ท่อไตส่วนต้น (Proximal tubule) ท่อไตรูปตัวยู (Loop of Henle) ท่อไตส่วนปลาย (Distal convoluted tubule) และ Collecting duct
• กระบวนการที่เกิดขึ้นในการทางานของ kidney คือ
  • Ultrafiltration : เป็นการกรอง เกิดขึ้นที่ glomerulus ส่วนของเหลวที่กรองได้ เรียกว่า filtrate
  • Tubular secretion : การขับออก เป็นการลาเลียงสารจาก peritubular capillaries เข้าสู่ท่อไต
  • Tubular reabsorption: การดูดกลับสารที่มีประโยชน์ เช่น glucose และ sodium ion เป็นต้น
  • Filtrate : ประกอบด้วย Na+, Cl-, HCO3-, K+, H+, urea และ uric acid เป็นต้น

Action of the nephron (Control of blood Na+ concentration and blood pressure)

• ฮอร์โมน : ที่ควบคุมความเข้มข้นของ Na+ และความดันเลือด (blood pressure)
  • อัลโดสเตอโรน (Aldosterone) : เป็นสารประเภทสเตียรอยด์ (steroids) ถูกสร้างมาจาก adrenal cortex เกี่ยวข้องกับความเข้มข้นของ sodium ion ในกระแสเลือด
  • ระบบ Renin-angiotensin : ระบบนี้จะควบคุมการหลัง่ aldosterone โดย renin เป็น enzyme ที่ถูกหลัง่ มาจาก juxtaglomerular cells (JG cells)
  • การหลัง่ aldosterone : ถูกกระตุ้นโดย renin ที่สร้างมาจาก juxtaglomerular cells ใน kidney

Circulatory system และ Respiration

• การทางานร่วมกันระหว่างระบบหายใจ (Respiratory system) และระบบไหลเวียน (Circulatory system) :
  • Respiration : เป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความเข้มข้นของปริมาณ O2 และการผลิตและกาจัด CO2 ให้เกิดภาวะสมดุลในน้ำเลือด โดยมี haemoglobin ในเม็ดเลือดแดง (red blood cell) ทำหน้าที่ลาเลียง oxygen และ carbon dioxide ประมาณ 98% ของ oxygen อยู่ในรูป oxyhaemoglobin และอีก 2% จะละลายอยู่ใน plasma
  • Carbon dioxide : ถูกผลิตจากเซลล์ที่ทำหน้าที่ respiration และ diffuse ออกจากเซลล์นั้นๆ ไปสู่ระบบไหลเวียนเลือด โดย 85% ของ carbon dioxide จะอยู่ในรูป HCO3- และพบใน plasma 10% จะจับอยู่กับ haemoglobin เกิดเป็น Hb-CO2 (carbamino-haemoglobin) และ 5% จะละลายอยู่ใน plasma

###.structure and function of liver

• ตับ (liver) ประกอบด้วยเซลล์ตับ (hepatocyte, hepatic cell) และ Kupffer’s cell (ภาพที่ 2)
• หน้าที่ของ liver:
  • การสร้างยูเรีย (urea) จาก amino acid
  • ทาหน้าที่ break down ฮอร์โมนหลายชนิด เช่น insulin, glucagon, thyroxine, cortisone, oestrogen และ progesterone
  • ทาหน้าที่กาจัดสารพิษ ที่เป็นองค์ประกอบอยู่ในอาหาร เช่น alcohol
  • ทาหน้าที่ลาเลียงเลือดจากบริเวณที่มีการดูดซึม (absorptive) สารอาหารที่ได้จากการย่อยอาหาร
  • ทาหน้าที่ลาเลียงเลือดที่มีออกซิเจนสูง และลาเลียง lactate ที่เกิดจากการหายใจแบบไม่ใช้ oxygen ใน skeletal muscle

Liver structure

• พูยอ่ ยของตับ (hepatic lobule) มีลักษณะเป็นรูปหกเหลี่ยมและเรียกต่อกัน จึงเกิดเป็นพอร์ทัลไทรแอด (portal triad)
• บริเวณนี้จะพบหลอดเลือดดำ หลอดเลือดแดง หลอดเลือดดำกลาง (central vein) เป็นหลอดเลือดน้ำที่รับเลือดจากหลอดเลือดต่างๆ ในตับ เลือดจะเข้าสู่ inferior vena cava เพื่อไหลเข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือด
• ยังพบแขนงของท่อนาดี (bile duct)

Kidney function

• ไต (kidney) ประกอบด้วย nephron ซึ่งมี renal corpuscle ทาหน้าที่ในการกรอง และท่อไต (tubule) ที่แบ่งเป็น ท่อไตส่วนต้น (Proximal tubule) ท่อไตรูปตัวยู (Loop of Henle) ท่อไตส่วนปลาย (Distal convoluted tubule) และ Collecting duct
• กระบวนการที่เกิดขึ้นในการทางานของ kidney คือ
  • Ultrafiltration : เป็นการกรอง เกิดขึ้นที่ glomerulus ส่วนของเหลวที่กรองได้ เรียกว่า filtrate
  • Tubular secretion : การขับออก เป็นการลาเลียงสารจาก peritubular capillaries เข้าสู่ท่อไต
  • Tubular reabsorption: การดูดกลับสารที่มีประโยชน์ เช่น glucose และ sodium ion เป็นต้น
  • Filtrate : ประกอบด้วย Na+, Cl-, HCO3-, K+, H+, urea และ uric acid เป็นต้น

Action of the nephron (Control of blood Na+ concentration and blood pressure)

• ฮอร์โมน : ที่ควบคุมความเข้มข้นของ Na+ และความดันเลือด (blood pressure)
  • อัลโดสเตอโรน (Aldosterone) : เป็นสารประเภทสเตียรอยด์ (steroids) ถูกสร้างมาจาก adrenal cortex เกี่ยวข้องกับความเข้มข้นของ sodium ion ในกระแสเลือด
  • ระบบ Renin-angiotensin : ระบบนี้จะควบคุมการหลัง่ aldosterone โดย renin เป็น enzyme ที่ถูกหลัง่ มาจาก juxtaglomerular cells (JG cells)
  • การหลัง่ aldosterone : ถูกกระตุ้นโดย renin ที่สร้างมาจาก juxtaglomerular cells ใน kidney

Circulatory system และ Respiration

• การทางานร่วมกันระหว่างระบบหายใจ (Respiratory system) และระบบไหลเวียน (Circulatory system) :
  • Respiration : เป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการรักษาความเข้มข้นของปริมาณ O2 และการผลิตและกาจัด CO2 ให้เกิดภาวะสมดุลในน้ำเลือด โดยมี haemoglobin ในเม็ดเลือดแดง (red blood cell) ทำหน้าที่ลาเลียง oxygen และ carbon dioxide ประมาณ 98% ของ oxygen อยู่ในรูป oxyhaemoglobin และอีก 2% จะละลายอยู่ใน plasma
  • Carbon dioxide : ถูกผลิตจากเซลล์ที่ทำหน้าที่ respiration และ diffuse ออกจากเซลล์นั้นๆ ไปสู่ระบบไหลเวียนเลือด โดย 85% ของ carbon dioxide จะอยู่ในรูป HCO3- และพบใน plasma 10% จะจับอยู่กับ haemoglobin เกิดเป็น Hb-CO2 (carbamino-haemoglobin) และ 5% จะละลายอยู่ใน plasma