ଜେନିଜମ୍ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିଜ୍ମ: ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତ

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

600-500 BCE ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସାମାଜିକ ଅବସ୍ଥାରେ କିପରି ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଲା?

ଏହି ସମୟରେ ଭାରତ ନୂତନ କୃଷି ଓ ନଗରୀକରଣ ଦିଗରେ ବୃଦ୍ଧି ହେଲା, ଯାହା ଲୋକଙ୍କର ଜୀବନ ଶୈଳୀରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିଲା।

ଜେନିଜମ୍ ବିଷୟରେ କଣ କହାଯାଇଛି?

ଜେନିଜମ୍ ଅହିଂସା ଓ ତପସ୍ୟାରେ ପ୍ରଥମିକ ଗୁଣ ଦେଖାଏ।

ବୌଦ୍ଧିଜ୍‌ମ୍ରେ କୋଣସି ମୁଖ୍ୟ ଧାରଣା ପ୍ରଧାନ କରାଯାଇଛି?

ବୌଦ୍ଧିଜ୍‌ମ୍ ମଧ୍ୟମ ପଥ ଓ ଚାରି ଉମ୍ମୃତଧାରଣା କଥା ପ୍ରଧାନ କରେ।

ମହାଜନପଦ ସ୍ଥାନଗୁଡିକ କାହାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥିଲା?

ମହାଜନପଦ ସ୍ଥାନଗୁଡିକ ନୂତନ ବସ୍ତୀ ଓ ପ୍ରଗତିଶୀଳ ବ୍ୟବସାୟ କାରଣରେ ପ୍ରଗତି ଦେଖାଏ। Signup and view all the answers

ଭାରତର କେମିତି ବୋଲି ଭାଗ ଆସେ ସାଧାରଣରେ ରହିଥିଲା?

ଲୋକମାନେ ଜୀବନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ, ଥିବା ସ୍ଥାନ, ଓ ମୋକ୍ଷ ଦିଗରେ ଦାର୍ଶନିକ ତାଲ କରିଥିଲେ। Signup and view all the answers

ଜେନିଜମ୍ ଓ ବୌଦ୍ଧିଜ୍‌ମ୍ ଦାର୍ଶନିକତା ମଧ୍ୟରେ କିମିତି ତାଲମେଲ ଅଛି?

ଜେନିଜମ୍ ଓ ବୌଦ୍ଧିଜ୍‌ମ୍ ଦୁହେଁ ଭିନ୍ନ ପ୍ରତିତି ବିଜ୍ଞାନ ଦେଖାଏ। Signup and view all the answers

ଗୃହ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଏବଂ ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ବିଷୟରେ କଣ ରହିଛି?

ସାମାଜିକ ଶ୍ରେଣୀ ବିଷୟରେ ଶ୍ରେଣୀକରଣଙ୍କ ଦରକାର ହେଉଥିଲା। Signup and view all the answers

ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କେମିତି ବିକାଶ ହୋଇଛି?

ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କର ଜ୍ଞାନର ବିକାଶ ତାଙ୍କର ରିତୀ-ରିବାଜ ନେଇ ଜୀବନରେ ଶ୍ରେଷ୍ඨତା ଦେଖାଯାଉଛି। Signup and view all the answers

କେମିତି କ୍ଷତ୍ରିୟାମାନେ ବାର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ସହ ବିବାଦ କରିଥିଲେ?

କ୍ଷତ୍ରିୟାମାନେ ବାର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଆଧାରରେ ଖାସ କରାଯାଇଥିବା ଶ୍ରେଷ୍ଠତାର ପ୍ରତି ଅସନ୍ତୋଷରେ କେତେକ ନୂତନ ଦାର୍ଶନିକତା ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। Signup and view all the answers

ଅହିମ୍ସାଙ୍କୁ କେମିତି ସମାଜର ସାଙ୍ଗୋରେ ବଡ଼ ମହତ୍ତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି?

ଅହିମ୍ସା ଗାନ୍ଧୀୟ ଦାର୍ଶନିକତାର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ତତ୍ତ୍ୱ ହିସାବରେ ଅପେକ୍ଷା କଢାଯାଇଛି, ଯାହା ହିଂସାର ସମସ୍ୟାକୁ ବଦଳାଇବା ଗୁରୁତ୍ୱରେ ଦୃଢ଼ କରାଯାଇଛି। Signup and view all the answers

ଜେନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିଜ୍ଞାନର ନୂତନ ପଥ କେମିତି ବିକାଶ ପାଇଲା?

ଜେନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିଜ୍ଞାନ ବାର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରି, ନୂତନ ଧାରଣା କୁ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। Signup and view all the answers

ସମାଜିକ ଯୁଗ କେମିତି ବଦଳିଗଲା?

ସମାଜିକ ଯୁଗ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବୟସ ଏବଂ ଧନର ପ୍ରତି ସଂଜ୍ଞା ସେଇଥିଲା। Signup and view all the answers

ବୃହତ୍ ବୃତ୍ତିକୁ ବ୍ୟାଙ୍କ ଭାବରେ କେମିତି ଦେଖାଯାଇଛି?

ବୃହତ୍ ବୃତ୍ତି ସମସ୍ୟା ସମୟ ସାଥୀ ହେଲେ, ଆସର ଖୋଜକୁ ପାଇଥିଲେ। Signup and view all the answers

ବ୍ୟବସ୍ଥାବାନ ଲକ୍ଷଣ କିପରି ବଦଳାଗଲା?

ବ୍ୟବସ୍ଥାବାନ ଲକ୍ଷଣ ସଦାରଣ ଜୀବନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆହୁରାଯାଉଛି, ଯାହା ସମୟ ଏବଂ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଟଣୁ କରିଥିଲେ। Signup and view all the answers

Study Notes

Jainism and Buddhism in Ancient India (600-500 BCE)

Transitional Period: Indian society transitioned from pastoral/agrarian to agricultural/urban, driven by iron technology advancements. This led to the rise of Mahajanapadas (large kingdoms).
Dissatisfaction with Vedic Rituals: Traditional Vedic rituals, particularly animal sacrifices, clashed with the changing agricultural lifestyle. People craved new philosophies for meaning and liberation.
Rise of Jainism and Buddhism: Jainism emphasized non-violence and asceticism, while Buddhism focused on the Middle Way and Four Noble Truths. These philosophies appealed to those disillusioned with Vedic practices.
Social and Economic Factors: Growth of trade and commerce in addition to the emergence of new economic opportunities played a role in the rise of these new philosophies.
Challenge to Varna System: The growing dissatisfaction with the Varna system, which based social status on birth, fueled the popularity of Jainism and Buddhism. These new philosophies offered alternatives to the rigid hierarchical structure.
Philosophical Shift: A broader intellectual revolution occurred, influenced by figures and reformers emphasizing knowledge, meditation, and philosophical inquiry (akin to Upanishads). The concepts of Brahman and the soul were discussed extensively.
Desire for Inclusivity and Ethical Governance: The shift reflected society's push for inclusivity and ethical governance, as people sought alternatives to traditional social hierarchies and the associated rigid structures.
Emphasis on Ahimsa (Non-Violence): The growing desire for non-violence contrasted with the previous focus on ritualistic aggression and violence, and highlighted a move towards a compassionate approach. It was also a reaction to the complexities and materiality of urban life, prompting a desire for a more simplified and ascetic existence.
Critique of Materialism and Wealth: Jainism and Buddhism promoted ethical living and inner peace, rejecting excessive focus on material wealth and accumulation of wealth.
Over 360 Philosophies: Many new sects/philosophies arose during this period, but Jainism and Buddhism stood out due to their alternative approaches to ethics and social organization.
Influential Figures and Reformers: Various influencers and reformers played a significant role in articulating new ideas.

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

ଏହି କ୍ୱିଜ୍ ଜେନିଜମ୍ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିଜ୍ମର ଉଦୟ ଓ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତରେ ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରଭାବ ବିଷୟରେ ଅଲଙ୍କାର କରିଛି। ଯେଉଁଠାରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି ନିୟମିତ ବୈଦିକ ଥିବା ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିବେଚନା କରିବାକୁ। ଏହା ସଙ୍ଗେ ସେମାନଙ୍କର ତତ୍ତ୍ୱ କଣ ଥିଲା ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚା କରାଯାଇଛି।