ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ଓ ସମ୍ବୋଧନା

Podcast

Play an AI-generated podcast conversation about this lesson

Questions and Answers

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ କ'ଣ? ଏହାର ପରିଭାଷା କଣ?

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ହେଉଛି ସେହି ପ୍ରକ୍ରିୟା, ଯେଉଁଥିରେ କିଛି ବ୍ୟକ୍ତି ବା ଦଳଗୁଡିକୁ ସମାଜର ଦୂରରେ ରଖାଯାଉଛି। ଏହା ସାଧାରଣତଃ ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ବିକାଶରେ ବାଧା ହୁଏ।

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ଓ ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ମଧ୍ୟରେ କଞ୍ଚନା ସମ୍ପୃକ୍ତ କରନ୍ତୁ।

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ଅର୍ଥନୈତିକ ଓ ସାମାଜିକ ବିକାଶରେ ବାଧା ଦେଇଥାଏ, ଯେପ୍ରକାର ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରେ।

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ କ'ଣ? ଏହାର ପରିଭାଷା କଣ?

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ହେଉଛି ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ସମାଜରେ ସାମର୍ଥିକ ଅନୁଭବ ଦେବା ଓ ସମଯୋଗ ଦେବା ପ୍ରକ୍ରିୟା। ଏହା ସମାଜର ବିଭିନ୍ନତା ଓ ସମାନ ଅଧିକାରକୁ ଉତ୍ତଜନା ଦେଇଥାଏ।

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ଦ୍ୱାରା କ'ଣ ପ୍ରଭାବ ହୁଏ?

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୈତିକ ଅସମତାରେ ଥିବା କମି ଦେଇଥାଏ। Signup and view all the answers

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ର ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ କ'ଣ?

ଏହା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାରମ୍ଭ ପ୍ରାଧିକାରକୁ ସମର୍ଥନ ଦେଇ, ଦଳୀୟ ଶିକ୍ଷା ଓ ସମାନ ଅଧିକାରର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ କରେ। Signup and view all the answers

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ କେମିତି ଶିକ୍ଷାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ?

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରର ଶିକ୍ଷାର ଫଳାଫଳକୁ ଉନ୍ନତ କରି, ବିଭିନ୍ନ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ବେହତର କ୍ଷମତା ବଢାଏ। Signup and view all the answers

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ର କାରଣଗୁଡିକ କ'ଣ?

ମାର୍ଜିନାଲାଇଜେଶନ୍ ହୋଇଥିବା କାରଣଗୁଡିକରେ ନିମ୍ନ ଆର୍ଥିକତା, ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଓ ସାମାଜିକ ନିୟମ ଅନ୍ତର୍ଗତ। Signup and view all the answers

ସକଳ ସାମାଜରେ କ'ଣ ଆବଶ୍ୟକ ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ଅଟ୍ୟାଁଡି କରିବା?

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରି ସାଧାରଣ ଓ ସମାଣଦେଖିବାକୁ ଧ୍ୟାନ ଦେଇଛି। Signup and view all the answers

What is marginalisation?

Marginalisation is the process by which certain groups are pushed to the edges of society, experiencing social exclusion and discrimination. Signup and view all the answers

What does inclusion aim to achieve in educational settings?

Inclusion aims to integrate individuals into educational settings with equitable access to opportunities and a supportive environment. Signup and view all the answers

Identify one key feature of marginalisation.

One key feature of marginalisation is social exclusion, where affected groups often feel isolated from the mainstream society. Signup and view all the answers

How does inclusion benefit students in diverse educational environments?

Inclusion benefits students by promoting social interaction and enhancing both academic and social outcomes. Signup and view all the answers

What is a negative impact of marginalisation on education?

A negative impact of marginalisation on education includes lower academic achievement and higher dropout rates. Signup and view all the answers

How do inclusion practices support diverse learning needs?

Inclusion practices support diverse learning needs by creating a classroom culture that accommodates different learning styles. Signup and view all the answers

What focus does marginalisation emphasize?

Marginalisation emphasizes exclusion and the negative impacts of societal structures on certain groups. Signup and view all the answers

What is the main goal of inclusive education?

The main goal of inclusive education is to create environments that celebrate diversity and provide equal opportunities for all individuals. Signup and view all the answers

What role does participation play in an inclusive classroom?

Participation encourages active engagement of all students in educational activities, fostering a sense of belonging. Signup and view all the answers

Name a systemic barrier faced by marginalised groups.

Marginalised groups often face systemic barriers based on ethnicity, disability, gender, or socioeconomic status. Signup and view all the answers

Study Notes

Marginalisation vs Inclusion: Meaning and Definition

Marginalisation

Definition: The process where certain individuals or groups are pushed to the edge of society, limiting their access to resources, opportunities, and participation.
Characteristics:
- Often affects vulnerable populations (e.g., disabled, ethnic minorities, low-income families).
- Results in lack of representation and voice in decision-making.
- Can lead to social exclusion, discrimination, and economic disadvantage.

Inclusion

Definition: The practice of ensuring that all individuals, regardless of their background or abilities, have equal access to opportunities, resources, and participation in society.
Characteristics:
- Promotes diversity and equal rights.
- Focuses on accommodating different needs within educational settings.
- Encourages collaborative learning environments where everyone contributes and benefits.

Key Differences

Focus:
- Marginalisation centers on exclusion and disadvantage.
- Inclusion emphasizes belonging and equal participation.
Impact:
- Marginalisation leads to social and economic inequities.
- Inclusion fosters a supportive community that values every individual's contributions.

Importance of Inclusion in Education

Enhances learning outcomes for all students.
Builds a sense of community and belonging.
Prepares students for a diverse society by promoting understanding and acceptance.
Addresses the individual needs of learners through differentiated instruction.

ଷ୍ଟାମ୍ପ ଓ ସମାବେଶ: ଅର୍ଥ ଓ ସଂଜ୍ଜ୍ଞା

ଷ୍ଟାମ୍ପ

ସଂଜ୍ଜ୍ଞା: କିଛି ବ୍ୟକ୍ତି ବା ଦଳକୁ ସମାଜର କିଛି ଅଂଶରେ ଧକା ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରକିୟା, ଯାହାରା ତାଙ୍କର ସାଧନା, ସୁଯୋଗ ଓ ସମ୍ପୃକ୍ତିରେ ପରିବା ହୁଏ।
ଗୁଣଧର୍ମ:
- ସାଧାରଣତଆ ଓ ଦୁର୍ବଳ ଜନସଂଖ୍ୟା (ଯଥା: ଅଦ୍ଭୁତ, ଜାତୀୟ ଅଲ୍ପ ସଂମାତୀ, କମ୍ ଆୟ ବାର୍ତ୍ତା) ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇଥାଏ।
- ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ ଓ କଥା କହିବାର ଅଭାବ ।
- ସାମାଜିକ ବିଚ୍ଛେଦ, ରୂଧିବା ବେଳେ, ଅର୍ଥନୀତିକ ଅସମତାରେ ଆଣିପାରେ।

ସମାବେଶ

ସଂଜ୍ଜ୍ଞା: ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ, ସେମାନଙ୍କର ପୃଷ୍ଠଭୂମି ବା କଷ୍ଟକାରଣ ମାନେ ଯେହିଁଦିଅନ୍ତୁ, ସମାଜରେ ସମାନ ଆଧାରରେ ସୁଯୋଗ, ସାଧନା ଓ ସମ୍ପୃକ୍ତିକୁ ବୃହତି କରାଯିବାର ପ୍ରବୃତ୍ତି।
ଗୁଣଧର୍ମ:
- ବିବିଧତା ଓ ସମାନ ଅଧିକାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରେ।
- ଶିକ୍ଷା ପରିବେଶରେ ଭିନ୍ନ ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ଗଣ୍ଧ କରେ।
- ସମସ୍ତଙ୍କର ଯୋଗଦାନ ଓ ଲାଭରେ ସହଯୋଗୀ ଶିକ୍ଷା ପରିବେଶକୁ ସରସ୍ୱତ କରେ।

କୀ ତଥ୍ୟ ଭିନ୍ନତା

କେନ୍ଦ୍ର:
- ଷ୍ଟାମ୍ପ: ବିଚ୍ଛେଦ ଓ ଅସୁବିଧାରେ ଷ୍ୱାଧୀନତା।
- ସମାବେଶ: ସାମାବେଶ ଓ ସମାନ ସମ୍ପୃକ୍ତିରଗୁଡିକୁ ଅଧିକ କରିବା।
ପ୍ରଭାବ:
- ଷ୍ଟାମ୍ପ: ସାମାଜିକ ଓ ଅର୍ଥନୀତିକ ଅସମତା ସୃଷ୍ଟି କରେ।
- ସମାବେଶ: ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିର ଅବୃଦ୍ଧିକୁ ପ୍ରଶଂସା କୁଥାଏ ଏବଂ ସମର୍ଥକ ଗ୍ରାମ ନିର୍ମାଣ କରେ।

ଶିକ୍ଷାରେ ସମାବେଶର ଗୁରୁତ୍ୱ

ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଫଳାଫଳ ବୃଦ୍ଧି କରେ।
ଏକ ସାମୁଦାୟିକ ଓ ସମାବେଶକର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରେ।
ବିବିଧ ସମାଜ ପାଇଁ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ସର୍ବ ସ୍ବୀକୃତି ଏବଂ ସମ୍ପର୍କ ଆଣି ଦେଇଥାଏ।
ଅନୁଭବ ସହିତ ଛାତ୍ରଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ଆବଶ୍ୟକତା ସହୀତ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରେ।

ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ବନାମ୍ ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍

ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍

ସଂଜ୍ଞା: କିଛି ଗୋଷ୍ଠୀ କିମ୍ବା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସାମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ସମାଜର କିଛି ଅگାଡିରେ ନେଇଯିବାର ପ୍ରୋସେସ୍, ଯାହା ତାହାଙ୍କୁ କମ୍ ଦେଖାଯାଉଛି ଏବଂ ସଂସାଧନ ଓ ଅବସରରେ ପ୍ରବେଶ ସମସ୍ୟା ହୋଇପଡ଼େ।
ପ୍ରଧାନ ବିଶେଷତା:
- ସାମାଜିକ ବାହାର ରଖା: ମାର୍ଜିନାଲାଇଜ୍ ହୋଇଥିବା ଗୋଷ୍ଠୀମାନେ ମୁଖ୍ୟ ସମାଜରୁ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି।
- ବିଷମାସ୍ଥା: ସେମାନେ ଜାତୀୟତା, ତ୍ରୁତି, ଲିଙ୍ଗ, ଚାରିବାରିକ ସ୍ଥିତି ଆଦିରୁ ପ୍ରଣାଳୀଗତ ବାଧାର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୁଅନ୍ତି।
- ଶକ୍ତି ସମତାର ଅଭାବ: ମାର୍ଜିନାଲାଇଜ୍ ଲୋକଙ୍କର ଜୀବନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଥିବା ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସେମାନଙ୍କର କିଛି ଶବ୍ଦ ନାହିଁ।
- ଶିକ୍ଷାରେ ପ୍ରଭାବ: ଶିକ୍ଷା ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ଲୁଚିତ ସାଧାରଣ ଛାତ୍ର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରେ, ବିକଳ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଦର, ଓ ଚାକିରି ସୁଯୋଗର ଅଭାବ।

ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍

ସଂଜ୍ଞା: ବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ପୃଷ୍ଠଭୂମି କିମ୍ବା ଦକ୍ଷତା ନେଇ ମୁକ୍ତ ଭାଗ ମଧ୍ୟରେ ସମେତିତ କରିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା, ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କୁ ସତୂଟିକା ମାନ୍ୟତା ଓ ଅବସର ଦେଇଥାଏ।
ପ୍ରଧାନ ବିଶେଷତା:
- ସମାନତା: ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ଶ୍ରେୟସ୍ବାର ମାନ୍ୟତା ଓ ସଂସାଧନର ସାମ୍ଥା କରିବାକୁ ଗରୁତ୍ୱ ଦିଏ।
- ସାହାୟକ ପରିବେଶ: ବିଭିନ୍ନ ଶିକ୍ଷା ଆବଶ୍ୟକତା ଓ ଶୈଳୀମାନେ ସମକ୍ଷା ଭାବି ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଗଢ଼ିବାକୁ କରେ।
- ଭାଗୀଦାରି: ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କ୍ଷେତ୍ରୀୟ ଭାଗ ନେବା ପ୍ରୋତ୍ସାହନ କରେ, ଯାହା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ରତାର ଅନୁଭବକୁ ଉନ୍ନତ କରେ।
ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସୁବିଧା:
- ବିଭିନ୍ନ ଗୋଷ୍ଠୀମାନଙ୍କର ମଧ୍ୟରେ ସମାଜିକ ଆହ୍ୱାନତା ଓ ବୁଝିବାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରେ।
- ସମସ୍ତ ଛାତ୍ରଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଓ ସାମାଜିକ ପରିଣାମକୁ ବୃଦ୍ଧି କରେ।
- ସାର୍ଥକ ଚାର୍ଚ୍ଚା ଓ ବିବିଧତା ପାଇଁ ସମ୍ମାନ ବିକାଶ କରେ।

ତୁଳନା

ଖେମା:
- ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ବାହାର ହେବା ଓ ସାମାଜିକ ବନ୍ଦ‍ନର ନକାରତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଉପରେ କେନ୍ତ୍ରିତ ଥାଏ।
- ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ସମସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଧାରାରେ ସମେତିତ ଓ ସଶକ୍ତ କରିବା ପରେ ହେଉଛି।
ଲକ୍ଷ୍ୟ:
- ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ପ୍ରତିତିତ ଓ ଅଧିକାର ପାଇଁ ଯୋଗାଯୋଗର ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ।
- ଇନ୍କ୍ଲୁଜନ୍ ବିଭିନ୍ନତାକୁ ସ୍ଵୀକାର କରିବା ଓ ସମାନ ଅବସର ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରେ।

Studying That Suits You

Use AI to generate personalized quizzes and flashcards to suit your learning preferences.

Description

ଏହି କ୍વିଜ୍‌ରେ ମାର୍ଜିନାଲିଜେସନ୍ ଓ ସମ୍ବୋଧନାର ଅର୍ଥ ଓ ପରିଭାଷା ବିଷୟରେ ବିସ୍ତାରିତ ଚର୍ଚ୍ଚା କରାଯିବ। ଏଥିରେ ଦୁଶ୍ଚରିତା ସହ ଯୁକ୍ତ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧିକାର ଶ୍ରେଷ୍ଠତାକୁ ସ୍ଥାନ ମିସିବା ପ୍ରଧାନ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରାଯିବ।