Doğal Yapı (Sivas) - Jeolojik Yapı - Kayaç Tiplemeleri - PDF

**[DOĞAL YAPI (SİVAS)]** C:\\Users\\Burhanettin Gül\\Downloads\\WhatsApp Image 2024-10-26 at 10.35.44.jpeg **[JEOLOJİK YAPI]** **KAYAÇ TİPLERİ** **PERİDOTİT**  Peridotit, ultrabazik bir magmatik kayaçtır ve başlıca olivin mineralinden oluşur. Genellikle yeşil ren...

**[DOĞAL YAPI (SİVAS)]** C:\\Users\\Burhanettin Gül\\Downloads\\WhatsApp Image 2024-10-26 at 10.35.44.jpeg **[JEOLOJİK YAPI]** **KAYAÇ TİPLERİ** **PERİDOTİT**  Peridotit, ultrabazik bir magmatik kayaçtır ve başlıca olivin mineralinden oluşur. Genellikle yeşil renkte olup, ilmenit, granat ve magnetit gibi diğer mineralleri de içerebilir. Peridotit, yüksek basınca dayanıklı bir yapıya sahiptir ve volkanik soğumalar sonucu oluşur. **Kullanım Alanları** Peridotit, çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılmaktadır: \- Maden Sanayi: Olivin içeriği nedeniyle çelik ve döküm sanayisinde kullanılmaktadır. \- Refrakter Malzemeler: Yüksek sıcaklıklara dayanıklı malzemeler üretiminde yer alır. \- Aşındırıcılar: Endüstriyel aşındırıcı olarak kullanılabilir. \- Jeotermal Enerji: Bazı jeotermal enerji uygulamalarında da yer alabilir. -Uygun zemin etütleri yapılmak kaydıyla bulunduğu zeminde yapılaşla yapılabilir. **ALÜVYON** aluvyon-toprak-nedir-1336 Alüvyon, akarsular tarafından taşınan ve suyun akış hızının azalması sonucu elverişli yerlerde biriken kil, kum, çakıl gibi ince taneli tortul maddelerin oluşturduğu yığınlardır. Bu tortular, genellikle balçık ve kum gibi malzemelerin karışımından oluşur ve içinde bol miktarda organik madde barındırır. **Alüvyonun Özellikleri** -Bileşimi: Alüvyon, mil, kum, kil ve çakıldan oluşur. Bu maddeler, akarsuların taşıdığı parçacıkların birikmesiyle meydana gelir. -Verimlilik: Alüvyonlar, tarım açısından oldukça verimli topraklar oluşturur. Özellikle eski alüvyonların kapladığı alanlar, yüksek verim oranına sahiptir. -Oluşum Yerleri: Akarsuların ağızlarına yakın bölgelerde deltalar ve alüvyon ovaları oluştururlar. Türkiye\'de Büyük Menderes, Gediz, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin vadileri bu tür alüvyon ovalarına örnektir. **ÇAKILTAŞI**  Çakıl taşı, su kenarlarında, özellikle deniz, nehir ve göl gibi alanlarda bulunan doğal bir taş türüdür. Bu taşlar, büyük taşların su, rüzgar ve diğer doğal etkenlerle aşındırılması sonucu oluşur. Çakıl taşlarının boyutları genellikle 2 mm ile 70 mm arasında değişir; 70 mm\'den büyük olanlar \"moloz\", 2 mm\'den küçük olanlar ise \"fiske\" olarak adlandırılır. **[Özellikleri]** -Doğal Oluşum: Çakıl taşları, suyun aşındırıcı etkisiyle yuvarlanarak veya düzleşerek şekil alır. Deniz kenarındaki çakıllar genellikle yassı, akarsu kenarındaki çakıllar ise daha yuvarlak bir yapıdadır. -Kayaç Türü: Çakıl taşları, fiziksel tortul kayaçlar arasında yer alır ve doğada en yaygın bulunan kayaç türlerinden biridir. -Kullanım Alanları: İnşaat sektöründe temel dolgu malzemesi olarak, bahçe ve park dekorasyonlarında sıkça kullanılır. Ayrıca, yolların zeminini güçlendirmek için de tercih edilir. **[Sınıflandırma]** Çakıl taşları, irilik derecelerine göre \"ince çakıl\", \"iri çakıl\" ve \"çok iri çakıl\" olarak sınıflandırılır. İşleniş şekline göre ise \"yuvarlak çakıl\" ve \"yassı çakıl\" gibi çeşitleri bulunur. Bu doğal taşlar, bulundukları yerin iklim geçmişine dair bilgiler de sunar; örneğin, akarsu yatağındaki iri taşlar geçmişte yüksek yağış seviyelerini gösterirken, ince çakıllar daha az yağışlı dönemleri işaret edebilir. **KUMTAŞI ÇAMURTAŞI** KUMTAŞI- ÇAMURTAŞI **Kumtaşı** Kumtaşı, kum tanelerinin doğal bir çimento maddesi ile bağlanması sonucu oluşan fiziksel tortul bir taştır. Genellikle kuvars ve feldispat gibi silikat minerallerinden oluşur. Kumtaşı, inşaat sektöründe, yol ve kaldırımlara taş döşemede kullanılırken, ince olanları bileme taşı olarak da değerlendirilmektedir. **Çamurtaşı** Çamurtaşı, kil ve silt boyutundaki parçacıkların bir araya gelmesiyle oluşan silisli bir tortul kayaçtır. Bu kayaç, genellikle su ortamlarında biriken tortulardan meydana gelir ve masif bir yapıdadır. **Kullanım Alanları** \- Kumtaşı: \- İnşaat malzemesi \- Yol ve kaldırım döşemesi \- Bileme taşı \- Çamurtaşı: \- Seramik ve tuğla yapımında \- İnşaat sektöründe dolgu malzemesi olarak \- Jeolojik araştırmalarda **JİPS**  Jips, kimyasal formülü CaSO₄·2H₂O olan kalsiyum sülfat dihidrat mineralidir. Genellikle alçı taşı olarak bilinir ve yumuşak, kristal yapıda bir madde olarak tanımlanır. Jips, doğada genellikle selenit ve anhidrit gibi diğer formlarıyla birlikte bulunur ve çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılır. **Kullanım Alanları** Jipsin kullanım alanları oldukça geniştir: \- Tarım: Toprak düzenleyici olarak kullanılır; tuzlu toprakların tuzunu giderir ve su tutma kapasitesini artırarak bitki köklerinin gelişimini destekler. -İnşaat: Alçı üretimi, sıva, kabartma, ve yalıtım malzemeleri gibi inşaat malzemelerinde kullanılır. Ayrıca çimento sanayisinde prizlenmeyi geciktirir. \- Kimya Sanayi: Amonyum sülfat ve sülfürik asit üretiminde hammadde olarak kullanılır. \- Tıp: Cerrahi ve dişçilikte alçı malzemesi olarak kullanılır. \- Gıda ve İçecek: Bira sanayisinde mayalandırma işlemlerinde yer alır. **OLİSTOSTROM** olistostrom Olistostrom, jeolojide kayma ve yığılma süreçleri sonucu oluşan, heterojen yapıda ve genellikle büyük bloklar içeren tortul birimlere verilen isimdir. Terim, Yunanca "olistomai" (kayma) ve "stroma" (birikme) kelimelerinin birleşiminden türetilmiştir. Olistostromlar, genellikle denizaltı ortamlarında meydana gelir ve yerçekimi etkisiyle kayarak veya akarak birikmiş malzemeleri içerir. **Olistostromların Özellikleri** -Heterojen Yapı: Olistostromlar, farklı türde kayaç parçaları (magmatik, metamorfik ve tortul) içeren karmaşık yapılar olarak tanımlanır. -Büyük Bloklar: İçinde genellikle birkaç metreye kadar büyüklükte bloklar bulunur. -Yapısal Özellikler: Olistostromlar, normal sedimanter istiflerin dışında, katmanlanma göstermeyen ve çoğunlukla killi veya kumlu bir hamur içinde yer alan bloklardan oluşur. **Kullanım Alanları** Olistostromların kullanım alanları arasında şunlar bulunmaktadır: -Jeolojik Araştırmalar: Olistostromlar, tektonik hareketlerin ve sedimentasyon süreçlerinin incelenmesinde önemli bir rol oynar. Bu birimler, yer kabuğundaki hareketlerin ve değişimlerin izlenmesine yardımcı olur. -Mühendislik Jeolojisi: İnşaat mühendisliği uygulamalarında, olistostromların varlığı zemin stabilitesi açısından dikkate alınmalıdır. Bu tür yapılar, heyelan riski taşıyan bölgelerde önemli bilgiler sunar. -Kaynak Araştırmaları: Olistostromlar, doğal kaynakların (örneğin mineral yatakları) belirlenmesi için de incelenebilir. İçerdikleri farklı kayaç türleri, ekonomik değer taşıyan minerallerin varlığına işaret edebilir. Olistostromlar, jeolojik süreçlerin anlaşılması ve mühendislik uygulamalarında risk değerlendirmesi açısından kritik öneme sahiptir. **OFİYOLİTİK KAYA**  Ofiyolitik kaya, yer kabuğunun okyanusal kısmının kara üzerindeki bir yansımasıdır. Genellikle, okyanus tabanındaki dalma-batma süreçleriyle oluşan ve kıtasal alanlara taşınan magmatik ve metamorfik kayaçları içerir. Türkiye, ofiyolitik kayaçların zengin olduğu bir bölgedir ve bu kayaçlar genellikle harzburgit, dünit, diyabaz ve gabrolardan oluşur. **Kullanım Alanları** Ofiyolitik kayaçların çeşitli endüstriyel ve bilimsel kullanım alanları bulunmaktadır: -Maden Kaynakları: Ofiyolitler, kromit, nikel ve bakır gibi değerli madenlerin bulunduğu alanlardır. Bu nedenle madencilik açısından önem taşırlar. -Jeolojik Araştırmalar: Ofiyolitler, yer kabuğunun yapısını anlamak için önemli jeolojik veriler sağlar. Bu kayaçlar, okyanusal kabuk oluşumu ve tektonik süreçlerin incelenmesinde kullanılır. -İnşaat Malzemeleri: Bazı ofiyolitik kayaçlar, inşaat sektöründe kullanılmak üzere taş ve agrega olarak değerlendirilir. -Paleontolojik Çalışmalar: Ofiyolitler, fosil içeriği açısından zengin olabilir ve bu yönüyle paleontolojik araştırmalarda önemli bir rol oynar. Bu özellikleri sayesinde ofiyolitik kayaçlar, hem bilimsel araştırmalar hem de ekonomik faaliyetler açısından büyük bir öneme sahiptir. **MELANJ** melanj Melanj, jeolojide farklı kökenlerden gelen blokların ince taneli bir matriks içinde gömülü olduğu karmaşık bir kayaç grubunu ifade eder. Bu kayaç türü, tabakaların ve ilişkilerin iç devamlılığı olmayan yapısıyla dikkat çeker ve genellikle tektonik kuvvetler tarafından oluşturulur. Melanjlar, içerdiği blokların boyutları ve kökenleri bakımından çeşitlilik gösterir. **Melanj Türleri** Melanjlar, oluşum koşullarına ve içerdiği kayaç türlerine göre iki ana gruba ayrılır: 1\. Sedimanter Melanj: \- Genellikle denizel ortamlarda oluşur. \- Çökel ilişkileri ve yumuşak sediman deformasyon yapıları ile karakterizedir. \- Örnekler arasında Franciscan Melanjı (Kaliforniya) ve Goda Melanjı (Hindistan) bulunur. 2\. Tektonik Melanj: \- Aktif tektonik alanlarda, plakaların çarpışması veya dalma-zonları gibi süreçler sonucu oluşur. \- Farklı jeolojik geçmişlere sahip kayaçları içerir. \- Örnekler arasında Himalaya Melanjı ve Alpin Melanjı yer alır. 3\. Ofiyolitik Melanj: \- Okyanus kabuğunun kalıntılarından oluşan ofiyolit parçalarını içerir. \- Genellikle serpertinid gibi yeşil renkli ve kaygan yüzeylere sahiptir. **Kullanım Alanları** Melanjlar, çeşitli jeolojik süreçlerin izlerini taşır ve bu nedenle birçok alanda kullanılır: \- Jeolojik Araştırmalar: Melanjlar, yer kabuğundaki jeolojik olayların anlaşılmasına yardımcı olur. Farklı blokların analizi, bölgenin tarihini ortaya koyar. -Maden Arama: İçerdikleri mineraller nedeniyle maden arama faaliyetlerinde önemli bir rol oynar. -İnşaat Malzemeleri: Bazı melanj türleri, inşaat sektöründe dolgu malzemesi veya temel oluşturma amacıyla kullanılabilir. Melanjlar, karmaşık yapıları ve çeşitli bileşimleri ile hem bilimsel araştırmalara hem de pratik uygulamalara katkıda bulunur. **VOLKANİK ÇÖKELKAYA**  Volkanik çökelkaya, volkanik faaliyetler sonucu oluşan ve genellikle lav, gaz ve diğer volkanik materyallerin birikmesiyle meydana gelen tortul kayaçlardır. Bu tür kayaçlar, volkanların patlaması sırasında püsküren materyallerin zamanla bir araya gelmesi ve katılaşmasıyla oluşur. Volkanik Çökelkaya Özellikleri \- Oluşum Süreci: Volkanik çökelkaya, magma yüzeye çıktığında hızlı bir şekilde soğuyarak katılaşması sonucu meydana gelir. Bu süreçte, magma genellikle gazlarla doygun olup, yüzeye ulaşırken patlayarak çeşitli maddeleri havaya fırlatır. \- Kullanım Alanları: Volkanik çökelkaya, inşaat sektöründe ve çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılmaktadır. Örneğin, bazalt, dayanıklılığı nedeniyle yapı malzemesi olarak tercih edilir. \- Jeolojik Önemi: Bu tür kayaçlar, volkanik aktivitenin izlerini taşır ve yer kabuğunun dinamik süreçleri hakkında bilgi verir. Ayrıca, bu kayaçların bulunduğu alanlar, jeotermal enerji kaynakları açısından zengin olabilir. Sonuç olarak, volkanik çökelkaya, yer kabuğundaki volkanik süreçlerin bir sonucu olarak ortaya çıkan önemli bir kayaç türüdür ve hem bilimsel hem de pratik açıdan büyük öneme sahiptir. **ANDEZİT** Andezit, volkanik çökelkaya kökenli bir magmatik yüzey kayasıdır ve genellikle bazalt ile riyolit arasında bir ara bileşim olarak tanımlanır. [Özellikleri:] \- Dayanıklılık: Andezit, sıcaklık değişimlerine ve soğuğa karşı oldukça dayanıklıdır. Aşınma dayanıklılığı yüksek olup kaymaz bir yüzeye sahiptir. \- Renk ve Doku: Gri, pembe ve kırmızı gibi farklı renklerde bulunabilir. Genellikle grimsi-pembe tonları yaygındır. \- Kullanım Alanları: İnşaat ve mimari alanlarda yaygın olarak kullanılır. Özellikle döşeme ve kaplama işlerinde tercih edilir. -Yapı Malzemesi: Dayanıklı yapısı sayesinde dış mekanlarda ve heykellerde kullanılır. -Estetik Değer: Doğal renkleri sayesinde dekoratif amaçlarla tercih edilir. Andezit taşlarının düzenli bakımı, uzun ömürlü kullanım için önemlidir. Kumlama ve fırçalama gibi işlemlerle temizlenebilir ve estetik görünümü korunabilir. **BAZALT**  Bazalt, volkanik kökenli bir doğal taş olup, genellikle siyah veya gri renkte ve oldukça sert bir yapıya sahiptir. Magmatik kayaçlar arasında yer alan bazalt, dış püskürük kayaç türüdür ve volkanik püskürme sonucu oluşur. Bu taş, özellikle dayanıklılığı ve aşınma direnci ile bilinir, bu nedenle inşaat sektöründe yaygın olarak kullanılmaktadır. **Özellikleri** -Renk ve Doku: Genellikle siyah veya gri renkte olan bazalt, demir oksitlerin etkisiyle kahverengi veya pas kırmızısına dönüşebilir. İnce taneli bir mineral dokuya sahip olup, büyük mineral kristalleri içerebilir. -Dayanıklılık: Bazalt, yüksek basınçlara karşı direnç gösterir ve aşınması zordur. Bu özellikleri onu kaldırım taşı, yapı malzemesi ve demiryolu balastı gibi uygulamalarda tercih edilir hale getirir. -Yapısal Özellikler: Altıgen prizmalar biçiminde büyük sütunlar oluşturabilen bazalt, homojen bir yapıya sahiptir. Bu sayede düzgün yüzeyler elde etmek mümkündür. **Kullanım Alanları** Bazaltın kullanım alanları oldukça geniştir: \- İnşaat: Kaldırım taşları, yapı taşları ve köprü malzemeleri olarak kullanılır. -Alt Yapı: Demiryolu balastı ve asfalt agregası gibi altyapı projelerinde tercih edilir. -Dekorasyon: Mimari tasarımda estetik amaçlarla kullanılır. Ayrıca heykel yapımında da yer alır. Sonuç olarak, bazalt hem doğal güzelliği hem de dayanıklılığı ile inşaat ve dekorasyon alanında önemli bir malzeme olarak öne çıkmaktadır. **KİREÇ TAŞI** Kireç taşı, doğada yaygın olarak bulunan bir tortul kayaçtır ve kimyasal yapısında %90 oranında kalsiyum karbonat (CaCO₃) içerir. Genellikle deniz ve okyanus havzalarında erimiş kireçlerin çökelmesi sonucu oluşur. Kireç taşının farklı renk ve sertlikte çeşitleri bulunur, bu da onu inşaat ve sanayi gibi birçok alanda kullanılabilir hale getirir. **Kullanım Alanları** Kireç taşının başlıca kullanım alanları şunlardır: \- İnşaat Sektörü: Harç yapımında, beton üretiminde ve dolgu malzemesi olarak kullanılır. \- Çimento Üretimi: Çimentonun ana hammaddesi olup, üretimde %60-70 oranında kullanılır. \- Tarım: Toprak düzenleyici olarak kullanılır. \- Metalürji: Demir rafinasyonunda yüksek dereceli fırınlarda kullanılır. \- Endüstriyel Uygulamalar: Cam, şeker, boya, kauçuk ve plastik üretiminde de önemli bir hammadde olarak yer alır. **İL ve** **İLÇE BAZINDA KAYAÇ TİPLERİNİN ALANSAL BÜYÜKLÜKLERİ ve YERLEŞİME UYGUNLUK DURUMU** **Sivas İli Genel** Sivas İli 28.488 km2 alana sahip olup 12 adet büyük ölçekte kayaç tipine sahiptir. Bu kayaç tiplerinin alansal büyüklükleri şunlardır: 1-Peridotit :8529 km2 ile %30'luk bir alana sahiptir. 2-Alüvyon: 451 km2 ile %2'lik bir alana sahiptir. 3-Çakıltaşı: 914 km2 ile %4'lük bir alana sahiptir. 4-Kumtaşı-Çamurtaşı: 914 km2 ile %4'lük bir alana sahiptir. 5-Jips: 1830 km2 ile %6'lık bir alana sahiptir. 6-Olistostrom: 1713 km2 ile %6'lık bir alana sahiptir. 7-Ofiyolitik Kaya: 457 km2 ile %2'lik bir alana sahiptir. 8-Melanj: 3099 km2 ile %11'lik bir alana sahiptir. 9-Volkanik Çökelkaya: 2661 km2 ile %9'luk bir alana sahiptir. 10-Andezit: 831 km2 ile %3'lük bir alana sahiptir. 11-Bazalt: 1294 km2 ile %4'lük bir alana sahiptir. 12-Kireçtaşı: 2475 km2 ile %9'luk bir alana sahiptir. **Sivas Merkez İlçe** Merkez İlçe 3336 km2 alana sahip olup, bu alanın 1511 km2'si (%45) Peridotit kayaçlardan oluşurken, 726 km2'si (%22) ise Melanj, 404 km2 (%12) Jips, 326 km2 (%10) Kireçtaşı, 231 km2 (%7) Alüvyon, 138 km2'si ise (%4) Volkanik Çökelkaya kayaç tipinden oluşmaktadır. Merkez İlçe yerleşim alanına bakıldığında Güney ve Batı yönlerinde sorunsuz olan Peridotit kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülürken, Kuzey ve Kuzeydoğu yönünde ise Yerleşim için aşırı sorunlu kabul edilen Jips kayaç tipinin bulunduğu görülmektedir. **Akıncılar** Akıncılar İlçesi 452 km2 alana sahip olup, bu alanın 304 km2'si (%67) Peridotit kayaçlardan oluşurken 148 km2'si (%33) ise Ofiyolitik kayaç tipinden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Altınyayla** 575 km2'lik bir alana sahip olan Altınyayla ilçesinde, bu alanın 503 km2'si (%88) Peridotit kayaçlardan oluşurken, 43 km2 (%7) Kireçtaşı, 29 km2'lik (%5) alan ise Bazalt kayaç tipinden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Divriği** Divriği İlçesi 2704 km2 alana sahip olup, bu alanın 475 km2'si (%17) Andezit kayaçlardan oluşurken, Kireçtaşı 155 km2 (%6), Çakıltaşı 140 km2 (%5), Olistostrom 76 km2 (%3), Peridotit 654 km2 (%24), Melanj 400 km2 (%15), Kumtaşı-çamurtaşı ise 804 (%30) kayaç tipinden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında az sorunlu olan Kumtaşı-Çamurtaşı kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Doğanşar** Doğanşar İlçesi 373 km2 alana sahip olup, bu alanın 212 km2 (%57) Volkanik Çökelkaya, 161 km2 (%43) Çakıltaşı kayaç tipinden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Volkanik Çökelkaya kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Gemerek** Gemerek İlçesi 1305 km2 alana sahip olup, bu alanın 1211 km2 (%93) Peridotit kayaç yapısına sahip olmakla birlikte 80 km2 (%6) Volkanik Çökelkaya, 5 km2 (%03) Bazalt, 9 km2'si (%07) Alüvyon zemin tipine sahiptir. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Gölova** Gölova İlçesi 321 km2 alana sahip olup, bu alanın 113 km2'si (35) Çakıltaşı, 140 km2 (%44) Peridotit, 68 km2 (%21) Ofiyolitik kayaç tipine sahiptir. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaçlar üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Gürün** Gürün İlçesi 2677 km2 alana yayılmış olup, bu alanın 1327 km2'si (%49,5) Kireçtaşı, 14 km2 (%05) Peridotit, 886 km2 (%33) Kumtaşı-Çamurtaşı, 141 km2 (%5) Çakıltaşı, 230 km2 (%9) Bazalt, 81 km2'sinde ise (%3) Ofiyolitik kayaç türü bulunmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında az sorunlu olan Kumtaşı-Çamurtaşı kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Hafik** Hafik İlçesi 1849 km2 alana sahip olup, bu alanın 868 km2'si (%47) Peridotit, 691 km2 (%37) Jips, 123 km2 (%7) Olistostrom, 38 km2 (%2) Melanj, 85 km2 (%4) Çakıltaşı, 44 km2'sini ise (%3) Kumtaşı-Çamurtaşı türevi oluşturmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında aşırı sorunlu olan Jips kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **İmranlı** İmranlı İlçesi 1215 km2 alana sahip olmakla birlikte, bu alanın 525 km2'si (%43) Olistostrom, 396 km2 (%33) Kumtaşı-Çamurtaşı, 167 km2 (%14) Jips , 92 km2 (%7) Melanj, 35 km2 (%3) Ofiyolitik kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında aşırı sorunlu olan Jips kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Kangal** Kangal İlçesi 3224 km2 alana sahip olup, bu alanın 1108 km2 (%34) Kumtaşı-Çamurtaşı, 1064 km2'si (%33) Peridotit, 311 km2 (%10) Melanj, 254 km2 (%8) Bazalt, 218 km2 (%7) Kireçtaşı, 192 km2 (%6) Andezit, 66 km2 (%2) Çakıltaşı, 11 km2 (%04) Ofiyolitik kayaç türevinden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Koyulhisar** Koyulhisar İlçesi 997 km2 alana sahiptir. Bu alanın; 603 km2'si (%60) Volkanik Çökelkaya, 229 km2 (%23) Bazalt, 83 km2 (%7) Kireçtaşı, 82 km2 (%7) Andezit, 20 km2 (%2) Kumtaşı-Çamurtaşı, 12 km2 (%1) Peridotit kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Bazalt kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Suşehri** Suşehri İlçesi 980 km2 alanı bulunmaktadır. Bu alanın 554 km2'si (%57) Peridotit, 124 km2 (%13) Volkanik Çökelkaya, 95 km2 (%10) Olistostrom, 87 km2 (%9) Kumtaşı-Çamurtaşı, 82 km2 (%8) Ofiyolitik, 22 km2 (%2) Bazalt, 16 km2 (%1) Andezit kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Şarkışla** Şarkışla İlçesi 2066 km2 alana sahip olup, bu alanın 909 km2'si (%44) Peridotit, 668 km2 (%32) Volkanik Çökelkaya, 165 km2 (%8) Jips, 163 km2 (%8) Bazalt, 86 km2 (%4) Kumtaşı-Çamurtaşı, 75 km2 (%4) Alüvyon kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Peridotit kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Ulaş** Ulaş İlçesi 1212 km2 alana sahiptir. Bu alanın; 561 km2'si (%46) Peridotit, 387 km2 (%32) Melanj, 264 km2 (%22) Kireçtaşı kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Kireçtaşı kayaç yapıları üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Yıldızeli** Yıldızeli İlçesi 2736 km2 alana sahip olup, bu alanın 934 km2 (%34) Andezit, 467 km2 (%17) Volkanik Çökelkaya, 419 km2 (%15) Melanj, 362 km2 (%13) Bazalt, 261 km2 (%10) Kumtaşı-Çakıltaşı, 145 km2 (%5) Alüvyon, 135 km2 (%4) Kireçtaşı kayaç türünden oluşmaktadır. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında sorunsuz olan Bazalt kayaç türü üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **Zara** Zara İlçesi 2618 km2 alana sahip olup, bu alanın 899 km2'si (%34) Olistostrom, 494 km2 (%19) Kumtaşı-Çamurtaşı, 335 km2 (%13) Volkanik Çökelkaya, 322 km2 (%12) Jips, 226 km2 (%9) Peridotit, 186 km2 (%7) Melanj, 156 km (%4) Çakıltaşı kayaç türleri üzerine kurulu olduğu görülmektedir. İlçenin yerleşim alanına bakıldığında aşırı sorunlu olan Jips kayaç türü üzerine kurulu olduğu görülmektedir. **FAYLAR VE DEPREMLER**  Sivas ilinin fay hatları ve bu bölgede yaşanan depremler hakkında aşağıda detaylı bilgiler sunulmuştur. **Fay Hatları** Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF): Sivas\'ın kuzeyinden geçen bu fay, Türkiye\'nin en aktif fay hatlarından biridir. KAF, Sivas il merkezi ile birlikte Akıncılar, Suşehri, Gölova ve Koyulhisar ilçeleri üzerinden geçmektedir. Deliler Fayı: Bu fay, Sivas il merkezine en yakın olan faydır ve önemli bir deprem üretme potansiyeline sahiptir. Gemerek, Şarkışla, Altınyayla, Ulaş ilçe sınırları içinden geçmektedir. Divriği Fay Hattı: Bu fay Kangal ve Divriği İlçe sınırları içinden geçmektedir. Sarız Fayı: Kayseri İli Sarız İlçesinden gelen fay hattı Gürün ve Kangal İlçe sınırlarından geçmektedir. Gürün Fayı: Gürün İlçe sınırları içinde yer almaktadır. Ayvalı Fayı: Malatya İl sınırlarında başlayıp Gürün ilçe sınırlarına kadar uzanmaktadır. **BAŞLICA DOĞAL AFETLER** **Depremler** **Sivas İli Deprem Bölgeleri** 1. Derece Deprem Bölgesi: Kuzey Anadolu Fay zonunun içinde olduğu Gölova, Akıncılar, Suşehri, Koyulhisar, Doğanşar İlçelerinin tamamı ve İmranlı, Zara, Hafik, Sivas Merkez ve Yıldızeli İlçelerinin bir kısmını içine alan 7226 km2'lik alanı kapsamaktadır. 2. Derece Deprem Bölgesi: Divriği, İmranlı, Zara, Hafik, Sivas Merkez ve Yıldızeli İlçelerinin bir kısmını içine alan 3677 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. 3. Derece Deprem Bölgesi: Gürün, Divriği, Zara Hafik, Sivas Merkez, Yıldızeli , Şarkışla, Gemerek ve Altınyayla İlçelerinin bir kısmını içine alan 10170 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. 4. Derece Deprem Bölgesi: Gürün, Kangal, Ulaş, Sivas Merkez, Yıldızeli, Şarkışla ve Altınyayla İlçelerinin bir kısmını içine alan 7419 km2'lik bir alanı kapsamaktadır. Sonuç olarak Sivas İl sınırları içerisinde7226 km2'lik alan deprem açısından yüksek risk içermektedir. Sivas ilinde tarih boyunca meydana gelen bazı önemli depremler ve büyüklükleri aşağıda listelenmiştir: **Tarih** **Merkez Üssü** **Büyüklük (Mw)** ---------------- ------------------- ------------------- 27 Kasım 1939 Sivas, Zara 5.9 3 Eylül 1949 Sivas, Hafik 5.8 4 Ağustos 1967 Sivas, Koyulhisar 5.4 9 Haziran 1982 Sivas, Yıldızeli 5.3 9 Ocak 1990 Sivas, Divriği 5 4 Nisan 1998 Sivas, Zara 5.1 27 Kasım 2005 Sivas, Kangal 5.3 12 Mart 2012 Sivas, Yıldızeli 5.1 14 Temmuz 2014 Sivas, Doğanşar 4.8 22 Kasım 2021 Sivas, Gürün 4.7 17 Ekim 2024 Sivas, Merkez 4.7- 4.1 \- **Heyelanlar**: 2005 yılında Koyulhisar ilçesi Sugözü köyünde meydana gelen büyük bir heyelan, 15 kişinin hayatını kaybetmesine ve 21 evin toprak altında kalmasına neden olmuştur. Bu olay, aşırı yağış olmaksızın meydana gelmiş ve bölgedeki zemin yapısının etkisiyle gelişmiştir. Sivas ilindeki heyelanlar İl sınırlarının kuzeyinde yer alan ve genel olarak 20-30, İlin Güney ve Güneydoğu bölgelerinde ise 30 üzeri eğim olan alanlarda aşırı yağış nedeniyle toprağın doyuma ulaşması ve kar erimesi sonucu oluşmaktadır. \- **Su Baskınları**: Sivas\'ta zaman zaman meydana gelen su baskınları, özellikle yerleşim alanlarının yakınında bulunan akarsuların taşması sonucunda gerçekleşmektedir. Bu tür olaylar, çeşitli yerleşim birimlerini olumsuz etkilemektedir. Yakın tarihlerde Devlet Su İşleri tarafından yapılan dere ıslah çalışmaları ile taşkın alan bölgeleri kontrol altına alınmıştır. \- **Kaya Düşmesi ve Çığ**: Sivas\'ın dağlık ve engebeli arazisi, kaya düşmesi ve çığ gibi afetlere de zemin hazırlamaktadır. Bu tür olaylar genellikle kış aylarında yoğun kar yağışları sonrası meydana gelmektedir. Alansal olarak yerleşim yerleri dışında gerçekleştiğinden maddi hasar ve can kaybı yaşanmamıştır. **[ARAZİ EĞİMİ]**  **Topoğrafya** **Eğim Yapısı ve Alansal Büyüklükleri** : \- Sivas\'ın ortalama yükseltisi 1,285 metre civarındadır. \- İl yüzölçümünün 11.928 km2'si (%42) 0-10 arası eğim, 11.903 km2'si 10-20 arası eğim3.933 km2'si (%14) 2-30 arası eğim, 724 km2'si (%2) 30 üzeri eğimden oluşmaktadır. **Dağlar ve Vadiler**: **İlde Kuzey Anadolu sıradağlarının uzantısı olan Köse Dağları, Torosların kuzey kollarından Tecer Dağları ve İncebel Dağları, Akdağlar, Yama Dağı yer almaktadır. Uzunyayla ve Meraküm platoları, ayrıca Kızılırmak, Kelkit, Çaltı vadileri önemli coğrafi oluşumlardır.** **Yerleşim Alanları**: \- Yerleşime en uygun alanlar genellikle eğimi %0-10 arasında olan bölgelerdir. Bu alanlar Sivas kent merkezi ve çevresinde yoğunlaşmaktadır. **[TOPRAK KABİLİYETİ]** Sivas ilinde toprak kabiliyeti, genel olarak aşağıdaki sınıflandırmalara göre değerlendirilmektedir: **1. Toprak Sınıfları (Sınıf I-VIII)** \- I-IV Arası toprak sınıfına giren araziler, tarımsal faaliyetler için en uygun olanlardır. Sivas ilinde bu arazilerin oranı %38 civarındadır. -V-VIII Arası toprak sınıfına giren araziler ise tarıma uygun olmayan, genellikle erozyon veya diğer olumsuz koşullardan etkilenen arazilerdir. Bu tür arazilerin oranı ise %62'dir. 1.Sınıf Toprak 2681 km2 (%9) 2\. Sınıf toprak 1944 km2 (%7) 3\. Sınıf toprak 3607 km2 (%13) 4\. Sınıf toprak 2469 km2 (%9) 5\. Sınıf toprak Sivas İl sınırları içinde bulunmamaktadır. 6\. Sınıf toprak 4337 km2 (%15) 7\. Sınıf toprak 12215 km2 (%43) 8\. Sınıf toprak ise 1235 km2 (%4) alan büyüklüğüne sahiptir. **Toprak Sorunları** Sivas\'ta tarım arazileri çeşitli sorunlarla karşı karşıyadır: \- Erozyon: Üst toprak yapısının kaybına yol açarak verimliliği azaltmaktadır. \- Çölleşme ve Tuzlanma: Bu durumlar toprak kalitesini olumsuz etkilemektedir. \- Kirlilik: Tarım uygulamalarındaki yanlışlıklar ve aşırı sulama gibi faktörler toprakların kirlenmesine neden olmaktadır. Tarımsal potansiyelin artırılması için sürdürülebilir arazi kullanımı önem arz etmektedir. **[İKLİM]** Sivas ili, Türkiye\'nin İç Anadolu Bölgesi\'nde yer alan ve belirgin iklimsel özelliklere sahip bir bölgedir. **İklim Özellikleri**:  \- Karasal İklim: Sivas, sert bir karasal iklim yapısına sahiptir. Kışları soğuk ve sert geçerken, yazları sıcak ve kurak olur. \- Kış Koşulları: Kış aylarında bol kar yağışı görülür ve ortalama 4-5 ay boyunca karla örtülü kalır. En soğuk ay Ocak olup, sıcaklık -34.6 °C\'ye kadar düşebilir. \- Yaz Koşulları: Yazlar genellikle kısa süreli sıcaklıklarla karakterizedir. En sıcak ay olan Temmuz\'da sıcaklık 38.3 °C\'ye ulaşabilir. \- Yağış Dağılımı: Aylık yağış ortalaması en yüksek olan ay Mayıs, en düşük olanı ise Ağustos\'tur. Yıllık yağış miktarı, genel olarak yaz aylarında düşerken, bahar ve sonbahar mevsimlerinde daha fazla yağış alınır. \- Nem Oranı: Nem oranı yıl boyunca değişiklik gösterir; en yüksek nem Aralık ayında %80 civarındayken, en düşük nem Ağustos\'ta %55.2\'dir. -Sıcaklık: 1930 Yılında havanın en soğuk olduğu Ocak ayında 14.6 derece olan hava sıcaklığı, 2021 yılı Ocak ayında 18.4 derece olarak ölçülmüş olup, en yüksek sıcaklık ise :40,0 °C (Temmuz 2000) olarak ölçülmüştür. Genel olarak küresel ısınmadan kaynaklı bir yükselişin olduğu gözlemlenmiştir. **Hakim Rüzgar** Sivas bölgesindeki hakim ortalama saatlik rüzgar yönü yıl boyunca değişiklik göstermektedir. Genel olarak, rüzgarlar kuzey yönünden eser, özellikle 18 Ekim-28 Nisan tarihleri arasında bu yön daha baskındır. Rüzgar Hızı ve Yönü Ortalama Rüzgar Hızı: Sivas\'ta ortalama rüzgar hızı 1,3 m/sn olarak ölçülmüştür. Bu değer, bölgedeki farklı yerleşim birimlerinde değişiklik göstermektedir; örneğin, Zara\'da ortalama 1,9 m/sn\'dir. Kış Ayları: Kışlar dondurucu ve karlı geçerken, bu dönemlerde rüzgarlı günlerin sayısı artmaktadır. Özellikle Ocak ve Şubat aylarında rüzgar hızı daha fazla hissedilir. Yaz Ayları: Yaz aylarında ise rüzgarlar daha hafif olup, genelde açık hava koşulları hakimdir. Bu dönemlerde sıcaklık ortalamaları 20°C civarındadır. **YAĞIŞ** Yağış istatistikleri, Sivas\'ın iklim dinamiklerini ve su kaynaklarının yönetimini anlamak açısından önem taşımaktadır. Genel Yağış İstatistikleri \- Yıllık Ortalama Yağış Miktarı: Sivas ilinin yıllık ortalama yağış miktarı 420 mm ile 440 mm arasında değişmektedir. \- Yağışların Dağılımı: \- Sonbahar: %22 \- İlkbahar: %36 \- Kış: %32 \- Yaz: %10. Mevsimsel Yağışlar \- Kış Ayları: Düşük sıcaklık nedeniyle yağışlar genellikle kar şeklinde düşmektedir. Kış aylarında ortalama kar yağışlı gün sayısı yaklaşık 30 gündür. \- Yaz Ayları: Yaz mevsimi genellikle kuraktır ve yağış miktarı düşmektedir. Dolu yağışları da yaz başında görülmektedir; dolu yağışlı gün sayısı ortalama 4 gündür. İlçelere Göre Yağış Değerleri Sivas ilindeki bazı ilçelerin yıllık ortalama yağış değerleri şu şekildedir: \- Sivas Merkez: 440.28 mm \- Kangal: 34.85 mm \- Şarkışla: 31.71 mm \- Ulaş: 37.17 mm \- Diğer ilçelerde de benzer değerler gözlemlenmiştir. Son yıllarda yapılan çalışmalar, Sivas ilinde bazı ilçelerde yağışlarda istatistiksel olarak anlamlı azalma trendleri olduğunu göstermektedir. Özellikle Kangal, Şarkışla ve Ulaş ilçelerinde bu azalmalar belirginleşmiştir. Sivas Merkez istasyonunda ise yıllık yağış değerlerinde yaklaşık 10 mm azalma gözlemlenmiştir. **[SU KAYNAKLARI]** Sivas ili, zengin su kaynaklarıyla dikkat çeken bir bölgedir. Bu kaynaklar arasında akarsular, göller, göletler, su havzaları ve barajlar yer almaktadır. Akarsular Sivas il sınırları içinde önemli akarsular şunlardır: \- Kızılırmak Nehri: Türkiye\'nin en uzun nehirlerinden biri olup, Sivas\'ın İmranlı ilçesinden doğar. Uzunluğu 1,355 km\'dir ve sulama amacıyla önemli bir kaynak olarak kullanılır. \- Yeşilırmak Nehri: Sivas\'ın güneyinde yer alır ve sulama için kullanılmaktadır. \- Kalın Irmağı, Mısmıl Irmak, Fadlım Irmağı, Tozanlı Irmağı, Kelkit Çayı, Tuzla Çayı, Tohma Çayı, gibi diğer akarsular da bölgedeki su kaynaklarını zenginleştirmektedir. Bu akarsuların yıllık ortalama debileri değişiklik göstermektedir; örneğin, Kızılırmak\'ın debisi 39.42 m³/sn\'dir. Göller ve Göletler Sivas\'ta bulunan başlıca göller şunlardır: \- Tödürge Gölü: İl merkezine 50 km uzaklıkta, 5 km² yüzölçümüne sahip ve derinliği 20-45 m arasında değişmektedir. Bol balık yaşamı vardır ve su sporları için uygundur. \- Gökpınar Gölü: Gürün ilçesine yakın olan bu göl, temiz suyu ve alabalıklarıyla ünlüdür. Derinliği 15 m\'ye kadar ulaşmaktadır. \- Hafik Gölleri: Hafik ilçesinde bulunan birçok küçük gölden oluşur. En önemlisi Büyük Hafik Gölü\'dür. \- Lota Gölleri: Hafik\'in doğusunda yer alan bu göller, ilkbahar yağışlarıyla dolup taşar ve balık avcıları için popüler bir yerdir. Barajlar Sivas ilinde bulunan bazı önemli barajlar şunlardır: \- Hafik Pusat-Özen Barajı: İçme ve sulama suyu temini için inşa edilmiştir ve işletmeye alınmıştır. \- Kanak Barajı: Şarkışla ilçesinin içme suyu ihtiyacını karşılamak üzere inşa edilmiştir. \- Beydilli Projesi: Dona ve Koç dereleri üzerinde planlanan bir içme suyu projesidir ve ön inceleme aşamasındadır. Bu su kaynakları, Sivas\'ın tarım ve içme suyu ihtiyacını karşılamada kritik bir rol oynamaktadır. Ayrıca, bölgedeki doğal güzellikler ve ekosistem açısından da büyük öneme sahiptir. Su Havzaları İlde İmranlı İlçesinden doğan Türkiye'nin en uzun ırmağı olan Kızılırmak ve Suşehri İlçesi Güneybatısında doğan Yeşilırmak havzaları bulunmaktadır. **[BİTKİ ÖRTÜSÜ]**  **Kuru/Sulu Tarım Arazileri:** İl genelinde Sulanabilir Tarım Arazisi Dağılımı 1669 km2 (%6), Kuru Tarım Arazisi ise; 8716 km2'dir (%31). Ayrıca 255 km2'lik bir alanda (Gemerek, Şarkışla ve Altınyayla İlçelerinin belirli bölgelerinde Bağcılık yapılmaktadır. Tarıma elverişli alan İl genel yüzölçümünün %38'ine denk gelmektedir. **Meralar:** İl geneline ait coğrafi yapı ve tarıma elverişli olmayan araziler değerlendirildiğinde İl yüzölçümünün 13261 km2'lik (%47) alanı çayır ve mera kapsamında olduğu görülmüştür. **Orman Alanları:** Orman Alanlarının Genel Durumu \- Toplam Orman Alanı: Sivas ilindeki orman alanı yaklaşık 3718 km2 (%12) olup, bu alan ilin toplam yüzölçümünün %12\'sini kapsamaktadır. \- Orman Türleri: İlde en yaygın orman türleri iğne yapraklı ağaçlardan oluşmaktadır. Özellikle çam ormanları, Koyulhisar, Yıldızeli, Akdağlar ve Zara bölgelerinde yoğun olarak bulunur. Bölgesel Dağılım \- Koyulhisar: Bu bölge, zengin çam ormanlarıyla kaplıdır ve Sivas\'ın en önemli orman alanlarından biridir. \- Şerefiye: Koyulhisar kadar geniş olmasa da önemli bir orman bölgesidir. \- Ak Dağlar (Şarkışla-Yıldızeli): İç Anadolu Bölgesi'nin en önemli ormanlık alanlarından biridir ve çeşitli yaban hayatı türlerine ev sahipliği yapmaktadır. \- Zara: Bu ilçe de önemli orman varlığına sahiptir ve akarsu kenarlarında söğüt ve kavak ağaçları ile doludur. **Kaynakça:** - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/594988]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/594988) - [[https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/7d097caf1299d9a\_ek.pdf]](https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/7d097caf1299d9a_ek.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/306206]](https://dergipark.org.tr/tr/pub/tjb/issue/28633/306206) - [[https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/b45c629e577731c\_ek.pdf]](https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/b45c629e577731c_ek.pdf) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/kutuphane/ekonomi-bultenleri/2013\_16/65.pdf]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/kutuphane/ekonomi-bultenleri/2013_16/65.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/594988]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/594988) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgimerkezi/maden\_potansiyel\_2010/sivas\_madenler.pdf]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgimerkezi/maden_potansiyel_2010/sivas_madenler.pdf) - [[https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/f14615696649541\_ek.pdf]](https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/f14615696649541_ek.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/222849]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/222849) - [[https://www.emretas.com.tr/urunlerimiz.php?kategori=andezit]](https://www.emretas.com.tr/urunlerimiz.php?kategori=andezit) - [[https://www.hurriyet.com.tr/egitim/aluvyon-nedir-nerede-gorulur-cografyada-aluvyon-toprak-ve-zemin-nedir-41847809]](https://www.hurriyet.com.tr/egitim/aluvyon-nedir-nerede-gorulur-cografyada-aluvyon-toprak-ve-zemin-nedir-41847809) - [[https://www.ntv.com.tr/turkiye/aluvyon-nedir-aluvyon-zemin-ve-deprem-iliskisi,R9hBWyI2\_UGob\_iwnBGO4w]](https://www.ntv.com.tr/turkiye/aluvyon-nedir-aluvyon-zemin-ve-deprem-iliskisi,R9hBWyI2_UGob_iwnBGO4w) - [[https://www.milliyet.com.tr/egitim/cakil-tasi-nedir-kayac-midir-kisaca-cakil-tasinin-ozellikleri-6673669]](https://www.milliyet.com.tr/egitim/cakil-tasi-nedir-kayac-midir-kisaca-cakil-tasinin-ozellikleri-6673669) - [[https://www.tektasinsaat.com/SubsMenu5\_cakil\_Taslari\_2656\_8660]](https://www.tektasinsaat.com/SubsMenu5_cakil_Taslari_2656_8660) - [[https://www.karahanmaden.com/urunlerimiz/dere-cakili-dere-tasi-cakil-tasi.html]](https://www.karahanmaden.com/urunlerimiz/dere-cakili-dere-tasi-cakil-tasi.html) - [[https://efesusstone.com/bazalt/]](https://efesusstone.com/bazalt/) - [[https://tr.wikipedia.org/wiki/Bazalt]](https://tr.wikipedia.org/wiki/Bazalt) - [[https://www.ergagrup.com/bazalt-nedir-nasil-olusur-ve-nerelerde-kullanilir/]](https://www.ergagrup.com/bazalt-nedir-nasil-olusur-ve-nerelerde-kullanilir/) - [[https://jeogenc.net/melanj-nedir-kaca-ayrilir-melanj-olusum-mekanizmalari.html]](https://jeogenc.net/melanj-nedir-kaca-ayrilir-melanj-olusum-mekanizmalari.html) - [[https://yunus.hacettepe.edu.tr/\~alaettintuncer/docs/2017359melange.pdf]](https://yunus.hacettepe.edu.tr/~alaettintuncer/docs/2017359melange.pdf) - [[https://jeoparkbelediyelerbirligi.com/s69\_ofiolitik-melanj.aspx]](https://jeoparkbelediyelerbirligi.com/s69_ofiolitik-melanj.aspx) - [[https://tr.wikipedia.org/wiki/Kaya%C3%A7]](https://tr.wikipedia.org/wiki/Kaya%C3%A7) - [[https://www.ankara.bel.tr/files/9313/4726/7119/4-dogal-yapi.pdf]](https://www.ankara.bel.tr/files/9313/4726/7119/4-dogal-yapi.pdf) - [[https://cimsa.com.tr/formulhane/gri-cimento/kayaclar-ve-gruplari-nelerdir-kayac-dongusu-nedir/]](https://cimsa.com.tr/formulhane/gri-cimento/kayaclar-ve-gruplari-nelerdir-kayac-dongusu-nedir/) - [[https://www.kursatozcan.com/kayaclar\_ve\_kayaclarin\_siniflandirilmasi/]](https://www.kursatozcan.com/kayaclar_ve_kayaclarin_siniflandirilmasi/) - [[https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/cc3d0d6ce79806c\_ek.pdf]](https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/cc3d0d6ce79806c_ek.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/593525]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/593525) - [[http://www.kursatozcan.com/ders\_notlari/ofiyolit/1-ofiyolit.pdf]](http://www.kursatozcan.com/ders_notlari/ofiyolit/1-ofiyolit.pdf) - [[https://yerbilimleri.hacettepe.edu.tr/383/383\_3.pdf]](https://yerbilimleri.hacettepe.edu.tr/383/383_3.pdf) - [[https://eticaret.mta.gov.tr/index.php?product\_id=8114&route=product%2Fproduct]](https://eticaret.mta.gov.tr/index.php?product_id=8114&route=product%2Fproduct) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/173729]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/173729) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/593525]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/593525) - [[https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/208974663db8026\_ek.pdf]](https://www.jmo.org.tr/resimler/ekler/208974663db8026_ek.pdf) - [[https://terim.ahmetcadirci.com/yerbilim/olistostrom.html]](https://terim.ahmetcadirci.com/yerbilim/olistostrom.html) - [[https://dergi.mta.gov.tr/dosyalar/images/mtadergi/makaleler/tr/20150624102814\_486\_22744b1b.pdf]](https://dergi.mta.gov.tr/dosyalar/images/mtadergi/makaleler/tr/20150624102814_486_22744b1b.pdf) - [[http://libratez.cu.edu.tr/tezler/8955.pdf]](http://libratez.cu.edu.tr/tezler/8955.pdf) - [[https://abs.cu.edu.tr/Dokumanlar/2015/JZ%20103/83849141\_ansedimanter\_kayaclar\_1.pdf]](https://abs.cu.edu.tr/Dokumanlar/2015/JZ%20103/83849141_ansedimanter_kayaclar_1.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/583004]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/583004) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/alci-tasi]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/alci-tasi) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/jips]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/jips) - [[https://tr.wikipedia.org/wiki/Peridot]](https://tr.wikipedia.org/wiki/Peridot) - [[https://www.ergagranit.com.tr/peridotite/]](https://www.ergagranit.com.tr/peridotite/) - [[https://www.cnnturk.com/yasam/kirec-tasi-nedir-ne-ise-yarar-kirec-tasi-nerelerde-kullanilir-2082510]](https://www.cnnturk.com/yasam/kirec-tasi-nedir-ne-ise-yarar-kirec-tasi-nerelerde-kullanilir-2082510) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/kirec]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/bilgi-merkezi/kirec) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/doc/diri\_fay\_haritalari/sivas.pdf]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/hizmetler/doc/diri_fay_haritalari/sivas.pdf) - [[https://www.sivasirade.com/haber/deprem-ureten-diri-fay-hatti-haritasi-guncellendi-bakin-sivas-kacinci-sirada-59974.html]](https://www.sivasirade.com/haber/deprem-ureten-diri-fay-hatti-haritasi-guncellendi-bakin-sivas-kacinci-sirada-59974.html) - [[https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye\'deki\_depremler\_listesi]](https://tr.wikipedia.org/wiki/T%C3%BCrkiye'deki_depremler_listesi) - [[http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/buyuk-depremler/]](http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/2/deprem-bilgileri/buyuk-depremler/) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://www.researchgate.net/publication/288955215\_27\_Aralik\_1939\_Depreminin\_Sivas\_ve\_Ilcelerine\_Etkileri]](https://www.researchgate.net/publication/288955215_27_Aralik_1939_Depreminin_Sivas_ve_Ilcelerine_Etkileri) - [[https://www.ntv.com.tr/turkiye/son-dakika-sivasta-4-1-buyuklugunde-deprem-son-depremler,o-BhTHQKM0ueQ-JdXRO4tQ]](https://www.ntv.com.tr/turkiye/son-dakika-sivasta-4-1-buyuklugunde-deprem-son-depremler,o-BhTHQKM0ueQ-JdXRO4tQ) - [[https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgi-merkezi/deprem/pdf/sugozu\_heyelani.pdf]](https://www.mta.gov.tr/v3.0/sayfalar/bilgi-merkezi/deprem/pdf/sugozu_heyelani.pdf) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1109]](https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1109) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://www.academia.edu/93757544/Sivas\_%C4%B0linde\_meydana\_gelen\_sel\_ve\_ta%C5%9Fk%C4%B1nlar%C4%B1n\_zamansal\_ve\_mekansal\_analizi]](https://www.academia.edu/93757544/Sivas_%C4%B0linde_meydana_gelen_sel_ve_ta%C5%9Fk%C4%B1nlar%C4%B1n_zamansal_ve_mekansal_analizi) - [[https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1113]](https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1113) - [[https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/282782]](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/282782) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/duyurular/planac-klamaarast-rmaraporu-20230222114708.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/duyurular/planac-klamaarast-rmaraporu-20230222114708.pdf) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/8/Cografya]](https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/8/Cografya) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu\_20220505091003.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu_20220505091003.pdf) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://johschool.com/?makale\_id=75316&mod=makale\_tr\_ozet]](https://johschool.com/?makale_id=75316&mod=makale_tr_ozet) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/342912]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/342912) - [[https://www.poultrystudies.org/uploads/pdf\_69.pdf]](https://www.poultrystudies.org/uploads/pdf_69.pdf) - [[https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS]](https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/8/Cografya]](https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/8/Cografya) - [[https://tr.weatherspark.com/y/100260/Sivas-T%C3%BCrkiye-Ortalama-Hava-Durumu-Y%C4%B1l-Boyunca]](https://tr.weatherspark.com/y/100260/Sivas-T%C3%BCrkiye-Ortalama-Hava-Durumu-Y%C4%B1l-Boyunca) - [[https://wind-map.gosur.com/tr/?ll=39.49119863115024,37.27517691662047&z=7.380166943388766&t=satellite]](https://wind-map.gosur.com/tr/?ll=39.49119863115024,37.27517691662047&z=7.380166943388766&t=satellite) - [[https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS]](https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS) - [[https://sigortamedya.com.tr/turkiyede-son-53-yilin-en-sicak-haziran-ayi-yasandi/]](https://sigortamedya.com.tr/turkiyede-son-53-yilin-en-sicak-haziran-ayi-yasandi/) - [[https://www.mgm.gov.tr/sondurum/en-dusuk-sicakliklar.aspx]](https://www.mgm.gov.tr/sondurum/en-dusuk-sicakliklar.aspx) - [[https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2377016]](https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2377016) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2022-20230911131612.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2022-20230911131612.pdf) - [[https://www.demiragosb.org.tr/sivasimizi-taniyalim]](https://www.demiragosb.org.tr/sivasimizi-taniyalim) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu\_20220505091003.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu_20220505091003.pdf) - [[https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS]](https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=SIVAS) - [[https://tr.weatherspark.com/y/100260/Sivas-T%C3%BCrkiye-Ortalama-Hava-Durumu-Y%C4%B1l-Boyunca]](https://tr.weatherspark.com/y/100260/Sivas-T%C3%BCrkiye-Ortalama-Hava-Durumu-Y%C4%B1l-Boyunca) - [[https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf]](https://sivas.afad.gov.tr/kurumlar/sivas.afad/E-KUTUPHANE/Il-Planlari/SivasIRAP.pdf) - [[https://dergipark.org.tr/tr/pub/ngumuh/issue/71284/1104140]](https://dergipark.org.tr/tr/pub/ngumuh/issue/71284/1104140) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Sivas\_icdr2016.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/Sivas_icdr2016.pdf) - [[https://www.sivaskulturu.com/cografya/sivasin-akarsulari/]](https://www.sivaskulturu.com/cografya/sivasin-akarsulari/) - [[http://mihmandarotel.cumhuriyet.edu.tr/sivas]](http://mihmandarotel.cumhuriyet.edu.tr/sivas) - [[https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1z%C4%B1l%C4%B1rmak]](https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1z%C4%B1l%C4%B1rmak) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2021-20221227141441.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2021-20221227141441.pdf) - [[https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1106]](https://bolge19.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/1106) - [[https://www.researchgate.net/publication/325853809\_Sivas\'ta\_Hayat\_Bulan\_Su\_Kaynaklari\_ve\_Iklim\_Degisiminin\_Gorunen\_Etkileri\_Uzerinden\_Planlamanin\_Vazgecilmez\_Hafifligi\_Baraj\_ve\_Goletler\_ile\_Sulama\_Kanallari]](https://www.researchgate.net/publication/325853809_Sivas'ta_Hayat_Bulan_Su_Kaynaklari_ve_Iklim_Degisiminin_Gorunen_Etkileri_Uzerinden_Planlamanin_Vazgecilmez_Hafifligi_Baraj_ve_Goletler_ile_Sulama_Kanallari) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C4%B0lin%20Arazi%20Da%C4%9F%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1.pdf]](https://sivas.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C4%B0lin%20Arazi%20Da%C4%9F%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1.pdf) - [[https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/20170915090606\_0.pdf]](https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/20170915090606_0.pdf) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2022-20230911131612.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2022-20230911131612.pdf) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2023-1-20240910164208.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/icerikler/sivas-ilcdr-2023-1-20240910164208.pdf) - [[https://www.tarimtv.gov.tr/tr/video-detay/meralar-islahla-daha-verimli-hale-geliyor-19104]](https://www.tarimtv.gov.tr/tr/video-detay/meralar-islahla-daha-verimli-hale-geliyor-19104) - [[https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/20170915090606\_0.pdf]](https://www.oran.org.tr/images/dosyalar/20170915090606_0.pdf) - [[https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu\_20220505091003.pdf]](https://webdosya.csb.gov.tr/db/sivas/menu/2020-sivas-ili-cevre-durum-raporu_20220505091003.pdf) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr]](https://sivas.tarimorman.gov.tr) - [[https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/873347]](https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/873347) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/15/Bitki-Ortusu]](https://sivas.tarimorman.gov.tr/Menu/15/Bitki-Ortusu) - [[https://www.ogm.gov.tr/kayseriobm/ormanlarimiz/orman-varligi]](https://www.ogm.gov.tr/kayseriobm/ormanlarimiz/orman-varligi) - [[https://sivas.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C4%B0lin%20Arazi%20Da%C4%9F%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1.pdf]](https://sivas.tarimorman.gov.tr/Belgeler/%C4%B0lin%20Arazi%20Da%C4%9F%C4%B1l%C4%B1m%C4%B1.pdf)