Protein Sentezi PDF

Protein sentezi Genetik Şifre (Kod)  DNA da kodlanan bilgi 3 nükleotid dizisi ile belirlenmiş genetik kod ile proteinleri oluşturan amino asitlere aktarılır.  Üç nükleotid dizisinden oluşan bir DNA koduna komplementer mRNA da bir kodon ve mRNA daki kodona komplementer tRNA da bir antikodon vardır....

Protein sentezi Genetik Şifre (Kod)  DNA da kodlanan bilgi 3 nükleotid dizisi ile belirlenmiş genetik kod ile proteinleri oluşturan amino asitlere aktarılır.  Üç nükleotid dizisinden oluşan bir DNA koduna komplementer mRNA da bir kodon ve mRNA daki kodona komplementer tRNA da bir antikodon vardır. mRNA daki her bir kodon bir aa kodlar  64 adet kodonun 61 i, 20 aa i kodlar. 3 adet kodon aa kodlamaz, dur kodonudur ve protein sentezini durdurur. Translasyon için AUG başlangıç kodonudur ve aynı zamanda metiyonin aa ni kodlar. Metiyonin ve triptofan haricinde her aa in birden fazla kodonu vardır. Kodonlar 61 kodon, amino asitleri şifreleyen kodonlar (anlamlı kodon) 3 kodon (UAA, UAG, UGA) bir amino asidi şifrelemeyen, protein sentezinde bitim (sonlandırıcı) işareti görevi yapan kodonlar [anlamsız kodon (bitim kodonu)]. Protein sentezini başlatıcı kodon genellikle AUG (metionini şifreleyen anlamlı kodon). Genetik şifrenin özelliği: yapısal benzerlik gösteren amino asitlerin genellikle benzer kodonlar tarafından tayin edilmesi. Örneğin, aromatik amino asit olan fenilalanin (UUU, UUC), tirozin (UAU, UAC), triptofan (UGG) kodonlarının urasil ile başlaması UAA, UAG ve UGA kodonları zincir sonlanmasını şifreleyen sonlanma sinyalidir. Bu kodonlar tRNA’lar tarafından okunamamakla birlikte, salıverme faktörleri adı verilen spesifik proteinler tarafından teşhis edilerek protein sentezine son verilir.  kodonun 3. bazı, aa e 1. ve 2. bazlara göre daha az özgüldür. Bu durum translasyon sırasında tRNA nın mRNA daki kodondan hızlı ayrılmasını sağlar. Protein sentezinde hız kısıtlanması olmaz ve hem doğru hem hızlı protein sentezi gerçekleşir. Aminoasitlerin Aktivasyonu  aa. Lerin peptid bağı ile bağlanarak polipeptid zinciri oluşturabilmesi için her bir aa.in karboksil grubunun aktifleşmesi gerekir. Ayrıca her bir aa. tRNA sı ile kovalent bağ ile bağlanmalıdır. Ribozomun A yüzeyine uygun antikodona sahip tRNA gelir ve hidrojen bağlarıyla kodona bağlanır. Bu sırada 2 molekül GTP harcanır. İkinci basamakta P yüzeyde bulunan polipeptid, A yüzeyine gelen amino asit ile birleşecek biçimde ortama aktarılır. Ribozom, mRNA üzerinde 3' yönüne doğru hareket ederek A yüzeyinde bulunan tRNA ile birlikte polipeptidi P yüzeyine aktarır. P yüzeyinde bulunan tRNA ise E yüzeyine geçerek ribozomdan uzaklaştırılır. Enerji GTP’den sağlanır. Ribozom, mRNA üzerinde 5'->3' yönünde hareket eder. Okuma ise kodon seviyesinde gerçekleşir.