NOTA SC F1 BAB 2 zila khalid =).pdf

BAB 2 SEL SEBAGAI UNIT ASAS HIDUPAN z Sains Tingkatan 1 KSSM Oleh Cikgu Norazila Khalid Smk Ulu Tiram , Johor  2.1 Sel – z Struktur, Fungsi dan Organisasi z Sel  Benda hidup terdiri daripada unit asas yang...

BAB 2 SEL SEBAGAI UNIT ASAS HIDUPAN z Sains Tingkatan 1 KSSM Oleh Cikgu Norazila Khalid Smk Ulu Tiram , Johor  2.1 Sel – z Struktur, Fungsi dan Organisasi z Sel  Benda hidup terdiri daripada unit asas yang dikenali sebagai sel.  Robert z Hooke  Pada tahun 1665, ahli sains Inggeris yang bernama Robert Hooke menggunakan mikroskop ringkas yang dicipta oleh beliau untuk memerhatikan sekeping gabus.  Beliau mendapati terdapat banyak kotak kecil dalam gabus itu.  Oleh demikian, beliau menamakan kotak kecil tersebut sebagai sel. z proses pembahagian sel  Sel menjalani proses pembahagian untuk membentuk sel-sel baharu dan menggantikan sel-sel yang rosak.  Satu sel tunggal akan menjadi dua sel berasingan dan seterusnya.  z sel kanser  Dalam keadaan terkawal, sel membahagi secara normal.  Kanser terbentuk apabila sel normal membahagi secara berterusan tanpa kawalan. sel kanser z Fungsi Struktur Sel Haiwan z z z Mengawal pergerakan bahan kedalam dan keluar sel. Membran sel z z Menghasilkan tenaga untuk tindakbalas. Mitokondria z z Bertindak sebagai medium tindakbalas kimia berlaku. Sitoplasma  z Nukleus  Mengawal keseluruhan aktiviti sel.  Mengandungi kromosom yang terdiri daripada asid deoksiribonukleik(DNA) yang membawa maklumat genetik. z Fungsi Struktur Sel Haiwan dan z Sel Tumbuhan z z Menghasilkan tenaga untuk tindakbalas. Mitokondria  z Sitoplasma Bertindak sebagai medium tindakbalas kimia berlaku. z z Mengawal pergerakan bahan kedalam dan keluar sel. Membran sel z Nukleus  Mengawal keseluruhan aktiviti sel.  Mengandungi kromosom yang terdiri daripada asid deoksiribonukleik(DNA) yang membawa maklumat genetik. z z Menyerap tenaga cahaya untuk proses fotosintesis. Kloroplas z z Memberikan sokongan kepada sel apabila dipenuhi sap sel. Vakuol z Dinding sel  Memberikan sokongan,perli ndungan dan bentuk yang tetap kepada sel.  Organisma Unisel z dan Multisel  Organisma unisel (‘uni’ bermaksud satu) ialah organisma yang terdiri daripada satu sel sahaja manakala organisma multisel (‘multi’ bermaksud banyak) ialah organisma yang terdiri lebih daripada satu sel.  Walaupun organisma unisel terdiri daripada satu sel sahaja, organisma itu boleh menjalankan semua proses kehidupan seperti pertumbuhan dan pembiakan.  Organisma z unisel  Contoh organisma unisel dalam alam haiwan ialah Amoeba dan Paramecium yang hidup di kawasan berair.  Euglena mempunyai ciri-ciri tumbuhan dan haiwan. Euglena boleh membuat makanan sendiri dengan cahaya matahari seperti tumbuhan dan bergerak seperti haiwan.  Contoh organisma unisel alam tumbuhan pula ialah Chlamydomonas. z Organisma multisel  mempunyai sel yang banyak.  Contohnya manusia, mukor, spirogira dan hidra z Jenis dan Fungsi Sel Haiwan  Sel epitelium  Sel saraf  Sel darah merah  Sel otot  Sel darah putih  Sel pembiakan  z Sel saraf  Mempunyai gentian panjang yang berperanan untuk membawa maklumat dalam bentuk impuls ke seluruh badan. z Sel epitelium  Membentuk lapisan yang melindungi organ badan. Sel ini juga merembeskan mukus.  Sel z darah merah  Tiada nukleus  Berbentuk cakera dwicekung untuk menambahkan luas permukaannya  Mengandungi hemoglobin yang berfungsi untuk mengangkut oksigen keseluruh badan.  Mengangkut karbon dioksida dari sel diseluruh badan balik kepeparu. z Sel otot  Sel otot yang mengecut dan mengendur dapat menyebabkan pergerakan.  z Sel darah putih  Berubah bentuknya untuk mengelilingi partikel asing dan memusnahkannya. z Sel pembiakan  Sel sperma membawa bahan genetik lelaki dan sel ovum membawa bahan genetik perempuan. z Sel Tumbuhan  Sel epidermis  Sel palisad  Sel pengawal  Sel rerambut akar z Sel epidermis  Berfungsi untuk mengurangkan kehilangan air, membolehkan pertukaran gas, dan penyerapan air dan nutrien.  z Sel palisad  Mengandungi klorofil untuk menyerap cahaya dan menjalankan proses fotosintesis z Sel pengawal  Stoma merupakan liang seni di antara sepasang sel yang disebut sel pengawal.  Stoma biasanya terbuka pada siang hari untuk menjalankan proses fotosintesis.  Stoma tertutup pada malam hari atau semasa tumbuhan kehilangan banyak air pada hari yang panas.  Sel pengawal mengawal pembukaan atau penutupan stoma.  z Sel rerambut akar  Sel rerambut akar yang banyak meningkatkan luas permukaan untuk menyerap lebih banyak air dan nutrien dari tanah z Pembentukan Suatu Organisma  Sel-sel dengan fungsi yang spesifik bergabung membentuk tisu.  Tisu-tisu pula bergabung membentuk organ.  Organ-organ pula bergabung membentuk sistem.  Pelbagai sistem pula bergabung membentuk suatu organisma.  Organisasi sel membentuk organisma multisel  z Sistem dalam Badan Manusia  Terdapat pelbagai sistem yang menjalankan fungsi utama dalam badan manusia.  Setiap sistem terdiri daripada beberapa organ yang bekerja secara bersepadu untuk melakukan sesuatu fungsi khusus.  Fungsi semua sistem mesti berkoordinasi supaya manusia dapat hidup dengan sempurna.  z Sistem perkumuhan  Menyingkirkan bahan buangan yang berlebihan daripada badan. z Sistem rangka  Menyokong badan dan melindungi organ dalaman seperti peparu dan hati.  z Sistem limfa  Mengalirkan bendalir limfa ke dalam saluran darah untuk mempertahankan badan daripada jangkitan bakteria, virus dan lain-lain. z Sistem pencernaan  Memecahkan bahan makanan kompleks kepada yang lebih ringkas untuk membolehkan penyerapan oleh badan.  z Sistem otot  Membantu pergerakan badan dan organ dalaman z Sistem integumen Melindungi badan z daripada kekeringan dan mengawal suhu badan.  z Sistem saraf  Membawa maklumat dari otak ke seluruh badan dalam bentuk impuls. z Sistem peredaran darah  Mengangkut oksigen, nutrien dan hormon yang diperlukan ke semua bahagian badan.  z Sistem respirasi  Mengambil oksigen dan mengeluarkan karbon dioksida dari sel dalam badan. z Sistem endokrin Menghasilkan z hormon untuk menyelaraskan tindak balas dalam badan z Sistem pembiakan  Menghasilkan sperma dan ovum untuk pembentukan zuriat.  2.2 Respirasi Sel z dan Fotosintesis  z Respirasi  Respirasi terbahagi kepada respirasi luar (pernafasan) dan respirasi dalam (respirasi sel).  Pernafasan merupakan pertukaran gas antara organisma dengan persekitarannya manakala respirasi sel pula ialah proses pengoksidaan dan penguraian glukosa yang berlaku di dalam sel hidup untuk membebaskan tenaga.  z Respirasi Sel  Respirasi sel ialah proses penguraian makanan untuk membebaskan tenaga.  Tenaga yang dibebaskan akan digunakan untuk semua proses hidup yang berlaku dalam badan.  Proses respirasi sel memerlukan oksigen dan glukosa untuk menghasilkan tenaga, karbon dioksida dan air.  Glukosa + Oksigen → Karbon dioksida + Air + Tenaga z Fotosintesis  Tumbuhan hijau mensintesis makanan sendiri melalui fotosintesis.  Makanan yang dibuat oleh tumbuhan iaitu glukosa kemudiannya disimpan dalam bentuk kanji.  Kehadiran kanji dalam daun menunjukkan fotosintesis telah berlaku.  Proses z respirasi sel dan fotosintesis  Proses respirasi sel dan fotosintesis saling melengkapi.  Semasa respirasi sel, gas oksigen diserap dan gas karbon dioksida disingkirkan. Karbon dioksida yang disingkirkan akan digunakan oleh semua tumbuhan hijau untuk melakukan fotosintesis  Oksigen yang dihasilkan daripada proses fotosintesis pula digunakan oleh semua organisma untuk respirasi sel.  TAMAT z