Информатика емтихан сұрақтары 2024 PDF

8D01503 -- «Информатика» мамандығының докторанттарына арналған «Теориялық информатиканың өзекті мәселелері» пәнінен **емтихан сұрақтары** **1-деңгей** 1. Информатиканың пәні **мен құрылымы.** 2. Ақпарат түсінігі. 3. Ақпарат және ақпараттық процестер сызығы. 4. Ақпарат ұғымын анықтау мәсе...

8D01503 -- «Информатика» мамандығының докторанттарына арналған «Теориялық информатиканың өзекті мәселелері» пәнінен **емтихан сұрақтары** **1-деңгей** 1. Информатиканың пәні **мен құрылымы.** 2. Ақпарат түсінігі. 3. Ақпарат және ақпараттық процестер сызығы. 4. Ақпарат ұғымын анықтау мәселелері. 5. Ақпаратты тасымалдау процесі. 6. Ақпаратты сақтау процесі. 7. Ақпаратты өңдеу процесі. 8. Семантикалық ақпарат. 9. Семантикалық амалдар. 10. Семантикалық нысандар. 11. Мақсатты жүйелер. 12. Семиотиканың негізгі ұғымдары. 13. Информатикадағы тіл ұғымының орны және рөлі. 14. Информатика курсындағы формалды тілдер. 15. Сандарды ұсыну тілдері: санау жүйелері. 16. Ақпараттық модельдеу сызығын қарастыру әдістемесі. 17. Модель ұғымы. 18. Ақпараттық модельдердің типтері. 19. Модельдеу мақсаты. 20. Формализациялау ұғымы. 21. Ақпараттық модельдердің кестелік пішімі. 22. Жүйелік талдау элементтерін қарастыру 23. Компьютерлік математикалық модельдеу. 24. Үздіксіз процестерді дискреттендіру әдісі. 25. Ақпараттық модельдеу туралы ұғым. 26. Математикалық модельдер құру принциптері. 27. Математикалық модельдерді топтастыру. 28. Математикалық модельдеу және компьютерлер. 29. Компьютерлік модельдер 30. Логикалық ақпарат және логика негіздері. 31. Логикалық шама, айнымалы, өрнек. 32. Логикалық амалдар. 33. Материяның ұғымы 34. Ақпаратты өрнектеу түрлері. 35. Бүтін және нақты сандарды кодтау. 36. Мәтіндік мәліметтерді кодтау. 37. Графикалық мәліметтерді кодтау. 38. Дыбыстық ақпаратты кодтау 39. Информатиканың логикалық негіздері. 40. Информатиканың алгоритмдік негіздері. 41. Модельдерді жалпы топтастыру. Қызмет ету заңы және уақыт бойынша топтастыру. 42. Материалдық модель түрлері. Модель және модельдеу туралы жалпы түсінік. 43. Ақпараттық - логикалық (инфологиялық) модель. Ақпараттық модельдердің кейбір тілдері. 44. Модельдерді құрудың негізгі кезеңдері. Модельдерді құруға мысалдар. 45. Математикалық модельдеу және есептеу эксперименті. 46. Санау жүйесі. Аударудың кестелік әдісі. 47. Бүтін сандарды жаңа санау жүйесінің негізіне бөлу арқылы аудару. 48. Дұрыс бөлшектерді жаңа санау жүйесінің негізіне көбейту арқылы аудару. 49. Алгоритмнің қасиеттері. Алгоритмнің графикалық берілуі. Алгоритмнің типтері. 50. Пост машинасы. Тьюринг машинасы. 51. Марковтың қалыпты алгоритмдері. Рекурсивті функциялар. 52. Табиғат пен қоғамның ақпараттық заңдарының бірлігі. 53. Ақпараттық дүниетаным. Ақпаратты өлшеу. Құрылымдық өлшем. 54. Статистикалық өлшем. Семантикалық өлшем. 55. Ақпараттың айналым кезеңдері. Хабар-ақпарат тұғыры. 56. Сигналдар көмегімен хабар тарату. Хабарды дискреттендіру. 57. Санау жүйелері. Аралық санау жүйесін пайдалану. 58. Сандық ақпаратты өрнектеу үшін санау жүйелерін таңдау. 59. Сандық ақпаратты бір позициялық жүйеден басқа жүйеге көшіру. 60. Логикалық функция. 61. Алгоритмді шешімсіз есептер. 62. Информатика лингвистикалық мәселелерінің пайда болу аймағы. 63. Өркениеттің даму тарихы және негізгі ақпаратық революциялар. 64. Қоғамды ақпараттандырудың объективті шарттылығы. 65. Ауқымды үрдіс ретіндегі ақпараттандыру дамуының негізгі бағыттары. 66. Қоғам дамуының қазіргі кезеңіндегі ақпарат рөлінің жоғарылауы. 67. Ақпараттық қоғамның негізгі белгілері. Әлеуметтік технологиялар 68. Ақпараттық қоғам қалыптастыру үрдісінің әлеуметтік-экономикалық аспектілер. 69. Ақпараттық ресурстардың түрлері мен топтамасы 70. Ақпараттық технологиялар - қазіргі қоғамның даму үрдісінің катализаторы. 71. Ақпараттық технологиялар. Ақпараттық технологиялардың аса маңызды қасиетттері. 72. Ақпараттық технологиялардың тиімділік белгісі (критерийі) 73. Озық ақпараттық -телекоммуникациялық технологиялар. 74. Интернет халықаралық желісі және интернет-технологиялар. 75. Телекоммуникациялық және теледидарлық жүйелер мен технологиялардың интеграциясы. 76. **«Жасанды интеллект» пен виртуалдық шындықтың философиялық мәселелері.** 77. **Қоғамды ақпараттандырудың әлеуметтік-тарихи аспектілері.** 78. Ақпараттық технологиялардың дамуының негізгі бағыттары. ======================================================= 79. Ақпараттық қоғамдағы адам. Ақпараттық теңсіздік. ================================================ 80. Цифрлық автоматты формальды сипаттау **3-деңгей** 81. Материалдық әлемді жүйелі ұйымдастыру мәні неде? 82. Материалдық құрылымда ақпарат қандай қызмет атқарады? 83. Адам құрған жасанды жүйеден табиғи жүйенің негізгі айырмашылығы неде? 84. "Білім" гносеологиялық категориясына анықтама беріңіз. 85. Тірі және өлі табиғаттың материалдық жүйелеріндегі арнайы өзара әрекеттестіктеріне мысал келтіріңіз. 86. Табиғат құрған органикалық әлеммен адам құрған техникалық әлемнің құрылымындағы және қызметіндегі ұқсастықтар қалай көрінеді? 87. Ақпараттың жалпы ғылыми теориясын құру негізіне қандай маңызды қағидалар алынған? 88. "Ақпарат" атрибуттік тұжырымдамасының негізгі қырларын баяндаңыз. 89. "Ақпарат" қызметтік тұжырымдамасының мағынасы неде? 90. "Ақпараттың" техникалық, семантикалық және прагматикалық қырларын түсіндіріңіз. 91. Ақпараттық қоғам деген не? Ол немен сипатталады? 92. Алгоритм ұғымын анықтаудың мүмкін жолдары қандай? 93. Алгоритмнің "дискреттілік", "нәтижелілік", "жалпылық" қасиеттері қалай анықталады? 94. Пост машинасының құрылысын және жұмыс істеу негізін түсіндіріңіз. 95. Тьюринг машинасының құрылысын және жұмыс істеу негізін түсіндіріңіз. 96. Пост және Тьюринг машиналарын салыстырыңыз. Айырмашылықтарын көрсетіңіз. 97. Ассоциативтік қисап деген не? 98. Марковтың қалыпты алгоритміне анықтама беріңіз. 99. Алгоритмдерді қалыптандырылымды ету негізінің мәні неде? 100. Қалыпты алгоритмдердің композициялау тәсілдерін сипаттаңыз. 101. Алгоритм рекурсивті функциялармен қалайша байланысуы мүмкін? 102. Черч тезисінің әлсіз және кәдімгі формаларының мағынасы неде? 103. Қарапайым, ішінара функциялар және оларға қолданылатын амалдарды айтыңыз. 104. Жалпылық мәселесі деп нені айтады? Жалпылық мәселесінің алгоритмді шешімділігі нені білдіреді? 105. Есептің "алгоритмді шешімсіздігі" нені білдіреді? 106. Адамдар қоғамының коммуникациясы үшін негізгі жабдықтарды атаңыз. 107. Адам жадысында ақпарат қалайша жазылады (сақталады)? 108. Жалпы және қолданбалы филологиялардың ортақтығы және айырмашылығы неде? 109. Қандай базалық лингвистикалық (тіл деңгейін) формаларды білесіз? 110. Адам тілтанымындағы қызметін модельдеу үшін алғы шарттарды не жасайды? 111. Адам қандай түрде инфосферамен қарым-қатынас жасайды, машиналарды әрекет етуге оятады, білімнің үлкен қорына қатысытырылады, ақпараттық қоғамда компьютермен қандай тілде байланыс жасайды? 112. Қолданбалы тілтанымның негізгі тезистерін атаңыз. 113. Ақпараттық семиотикалық жүйеге және семантикалық ақпаратқа анықтама беріңіз. 114. Табиғи және жасанды таңбалар жүйесіне таңбалар мысалдарын келтіріңдер. 115. Семантикалық ақпаратты қандай формада беруге болады? 116. Тану нысанына бірінші семантикалық ақпараттың сай келмеу принципін тұжырымдаңыз. 117. Бірінші семантикалық ақпараттың қандай негізгі типі бар? 118. Семантикалық ақпаратты сығудың эвристикалық және модельдік модельдерінің мәні неде? 119. Семантикалық нысан деген не? Семантикалық нысан қандай функцияларды орындай алады? 120. Коммуникация және таңбалар бірлігі принциптерінің мағынасы неде? 121. Мақсатты жүйе қалай қызмет атқарады? 122. Семиотиканың негізгі түсініктерін атаңыз.