5_4_fen_diyarbakir (1).pdf

3. Maddelerin ısı etkisiyle katı, sıvı ve gaz halleri arasındaki geçiş olayına hal değişimi denir. Aşağıda bir maddenin hal değişim şablonu verilmiştir. 6 4 3...

3. Maddelerin ısı etkisiyle katı, sıvı ve gaz halleri arasındaki geçiş olayına hal değişimi denir. Aşağıda bir maddenin hal değişim şablonu verilmiştir. 6 4 3 Gaz 1 2 5 Buna göre, numaralarla gösterilen kısımların ısı alıp verme durumlarını ve hal değişimlerini tablodaki boşluklara yazınız. Isı alır/ısı verir Olay adı 1 2 3 4 5 6 4. Maddelerin halleri ve gerçekleşen hal değişimi ile ilgili aşağıda verilen şemada boşlukları uygun şekilde doldurunuz. Maddenin halleri Hal değişimi a........................................... buharlaşma b. gaz sıvı..................... c........................................... donma d........................................... erime e........................................... donma f. gaz katı..................... g........................................... yoğuşma h........................................... kırağılaşma i. sıvı gaz..................... 3 7. Maddelerin katı, sıvı ve gaz haller arasındaki geçiş olaylarına hal değişimi denir. Hal değişimi ile ilgili bilmeceler verilmiştir. Bilmeceler Hal Değişimi 1. Aslında sıvıyım, aldığım zaman ısıyı kanatlanır uçarım. a. Donma 2. Bir nehir gibiydim gürül gürül, birden üşüdüm ve kaskatı kesildim. b. Buharlaşma 3. Kaynağından ısıyı alırım, her taraftan köpük köpük yukarıya çıkarım. c. Yoğuşma 4. Katıydım bir zamanlar, bir sıcaklık hissettim ve nehir gibi, aktım. d. Kaynama 5. Beni tavaya koydular, ateşi alttan yaktılar, demir giydim ama oldum havadaki uçak gibi. e. Kırağılaşma 6. Yaklaştım havadan süzüle süzüle yaprağa, bir dokunayım dedim ama donup kaldım bir anda. f. Erime 7. Ortam çok sıcaktı uçuyordum, yapıştım aynaya başladım yavaş yavaş aşağılara akmaya. g. Süblimleşme h. Genleşme i. Büzülme Buna göre, bilmece numaralarının yanındaki boşluklara hal değişimlerini ifade eden harfleri yazınız. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Büyüklerimizden sıkça duyduğumuz bazı cümleler aşağıda verilmiştir. Bu cümlelerdeki hal değişimlerini ve ısı alıp-verme durumlarını boş bırakılan yerlere yazınız. Büyüklerimizin cümleleri Hal değişimi Isı alır/verir a. Oğlum terleme üşüyeceksin. b. Meyve suyun sıcaktı, buz attım beklemelisin. c. Boğazın kurumasın, kaloriferin yanına su koyalım. d. Senin için reçel yaptım. e. Çamaşırlarını yıkadım, kurudu. f. Ateşin var, gel duş al. g. Hava çok sıcak odaya buzlu su bırakayım. h. Kolonya dök de yüzün ferahlasın. i. O kola çok soğuk bardağın dışı bile terledi. j. Sokaktan satın alma, sana evde dondurma yaptım. k. Halan ev yapımı domates salçası yolladı. l. Her yer buz tutmuş, atkını al. m. Kar yağıyor, gel kardan adam yapalım. n. Banyodan sonra aynaya resim yapma. 5