Wykład 07. Wielostronne umowy PDF

Ekonomia międzynarodowa – teoria i praktyka Wykład 7 Andżelika Kuźnar Regulacje handlu i inwestycji w wielostronnych umowach gospodarczych Cel zajęć i efekty uczenia Cel zajęć: Zapoznanie się regulacjami dotyczącymi handlu i inwestycji w umowach...

Ekonomia międzynarodowa – teoria i praktyka Wykład 7 Andżelika Kuźnar Regulacje handlu i inwestycji w wielostronnych umowach gospodarczych Cel zajęć i efekty uczenia Cel zajęć: Zapoznanie się regulacjami dotyczącymi handlu i inwestycji w umowach wielostronnych Po tych zajęciach powinieneś/powinnaś potrafić: Wyjaśnić, dlaczego kraje zawierają wielostronne umowy handlowe i inwestycyjne Umieć wyjaśnić, jak działa system międzynarodowych porozumień handlowych Ocenić zasadność wprowadzania nowych tematów do międzynarodowych umów handlowych Wolny i uczciwy handel Free and fair international trade Koncepcja wolnego i uczciwego handlu i jej korzenie Geneza: końcówka II wojny światowej Handel nie był wolny – ogólnie przyjęte były ograniczenia w handlu Wcześniej: Handel nie był uczciwy – duży i silny decydował z kim i na jakich warunkach handluje Czynniki, które zdecydowały o Gospodarcze pojawieniu się wolnego i uczciwego Polityczne (debata konflikt a handel) handlu: Na styku powyższych Thomas Friedman Od teorii „złotych łuków” do teorii Della do koncepcji „Wandel durch Handel” Dziś???? Dlaczego kraje negocjują porozumienia międzynarodowe? Cła w USA Ustawa Smoota-Hawleya Źródło: P.R. Krugman, M. Obstfeld, M.J. Melitz, Ekonomia międzynarodowa, tom 1, s. 398 Negocjacje wielostronne mają zalety względem Łatwiej uzyskać poparcie dla jednostronnej liberalizacji bardziej liberalnego handlu, jeśli negocjuje się Japonia porozumienie wielostronne Wolny handel Protekcjonizm Łatwiej uniknąć szkodliwych wojen handlowych Wolny handel 10, 10 -10, 20 USA Protekcjonizm 20, -10 -5, -5 Wojna handlowa System międzynarodowych porozumień handlowych  Od ITO do WTO Negocjacje po II wojnie światowej, propozycja GATT, 1947 WTO, 1995 powołania ITO Fiasko z powodu Początkowo tylko cła Wszystkie rodzaje barier stanowiska USA Z czasem – bariery Oprócz towarów pozataryfowe przemysłowych, także rolne, tekstylia, usługi, własność intelektualna, inwestycje…  Klauzula największego uprzywilejowania (KNU) Obowiązek jednakowego Niedyskryminacja - traktowania wszystkich członków kluczowa dla Uprzywilejowanie jednego = uprzywilejowanie wszystkich. całego systemu Klauzula narodowa handlu Towar importowany nie może być traktowany gorzej niż krajowy. Podatki, zasady wprowadzenia do obrotu Np. Tajlandia: różnice w wysokości podatków od papierosów importowanych i krajowych.  Nie ma obowiązku udzielania koncesji, czy redukcji stawek celnych podczas negocjacji bez uzyskania wzajemnych ustępstw handlowych. Sposób na ograniczenie problemu „jazdy na gapę” Wzajemność Państwa spoza systemu GATT/WTO oraz mniejsze kraje członkowskie (nie uczestniczące (równość w rokowaniach) korzystały z liberalizacji nie oferując nic w zamian. korzyści i Wyjątki: koncesji) Zwolnienie z tego obowiązku krajów rozwijających się. Jednostronne preferencje przyznawane krajom słabo rozwiniętym, zwłaszcza GSP. System dźwigni i zapadek (levers and ratchets) w systemie WTO https://jacobian.org/2016/may/19/ratchets-and-levers/ WTO - zapadki Mechanizm wiązania ceł (binding) Obecnie: w krajach rozwiniętych prawie wszystkie związane; w rozwijających się ok. 3/4 Można podnieść: ale wymaga to zgody innych krajów (konieczność rekompensaty) Zakaz używania środków pozataryfowych Wyjątek cła na subsydia eksportowe w rolnictwie WTO - dźwignia Rundy handlowe Negocjacje wielostronne mające na celu dalszą liberalizację handlu Osiem rund GATT w latach 1947- 1994 2001- Runda WTO w Doha Preferencyjne umowy handlowe Nowe tematy w umowach: prawa własności intelektualnej, prawa pracowników, ochrona konkurencji, standardy ekologiczne… Ewolucja regionalnych umów integracyjnych Umowy tzw. III generacji (od połowy lat 1990.) Umowy „regionalne” z państwami spoza regionu geograficznego Obejmują pozahandlowe aspekty współpracy: ochrona środowiska, inwestycje zagraniczne, prawa pracowników i standardy pracy, ochrona własności intelektualnej, zrównoważony rozwój, ochrona środowiska, prawa człowieka… Powszechne stają się porozumienia dwustronne Dlaczego są podpisywane? https://rtais.wto.org/UI/PublicSearchByMemberResult.aspx?membercode=152 Kategorie obszarów tematycznych umów ”handlowych” W ramach mandatu WTO Poza mandatem WTO