بافت شناسی: آماده‌سازی بافت برای میکروسکوپی PDF

‫بافت شناس‬ ‫نسخه منطبق با استاد (کالس)‬ ‫مبحث مقدمات بافت شناس‬ ‫میکروسکوپ نوری و ر‬ ‫الکتون‬ ‫حاض عبارت‬ ‫ما برای برریس دقیق بافت ها و...

‫بافت شناس‬ ‫نسخه منطبق با استاد (کالس)‬ ‫مبحث مقدمات بافت شناس‬ ‫میکروسکوپ نوری و ر‬ ‫الکتون‬ ‫حاض عبارت‬ ‫ما برای برریس دقیق بافت ها و ارگان های بدن‪ ،‬نیاز به میکروسکوپ داریم‪.‬رایج ترین میکروسکوپ های حال ر‬ ‫ون و میکروسکوپ نوری‪.‬‬ ‫الکت ر‬ ‫اند از میکروسکوپ ر‬ ‫ر‬ ‫نانومت دارن‪ ،‬مثال غشای سلول‪ ،‬اندامک ها و ‪....‬‬ ‫مته که ابعادی از مرتبه‬ ‫ر ر‬ ‫میکروسکوپ الکتون برای برریس اجز یان به کار ر‬ ‫الکتون ها رو به سمت هدف یم تابونه و سپس‪ ،‬بر‬ ‫الکتونه‪.‬این میکروسکوپ باریکه ای از ر‬ ‫منبع این میکروسکوپ‪ ،‬تابش ر‬ ‫ون هم‬ ‫الکت ر‬ ‫الکتون ها‪ ،‬تصویر موردنظر ما تشکیل میشه‪.‬خود میکروسکوپ ر‬ ‫بی مولکول های هدف و ر‬ ‫اساس بر هم کنش ر ر‬ ‫مختلف داره که هر کدوم‪ ،‬کاربرد خاص خودشون رو دارن‪.‬‬ ‫ر‬ ‫باز انواع‬ ‫در نقطه مقابل‪ ،‬میکروسکوپ نوری قرار داره‪.‬منشا کار میکروسکوپ نوری‪ ،‬ر ر‬ ‫همی نورهای ساده است‪.‬این میکروسکوپ‬ ‫ر‬ ‫میکرومت)‬ ‫مته که بزرگ ترن و راحت تر دیده میشن‪(.‬مثال اجز یان با ابعاد‬ ‫برای اجز یان به کار ر‬ ‫بخش های مهم میکروسکوپ نوری‪:‬‬ ‫تهیه بافت ها‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫حیوان استفاده‬ ‫بیشت از بافت های‬ ‫انسان برای برریس سخته و ما‬ ‫اخالق ای که وجود داره‪ ،‬تهیه بافت های‬ ‫به دلیل مسائل‬ ‫ر‬ ‫یم کنیم‪ ،‬به خصوص پستانداران که بافت های مشابه انسان دارن مثال موش‪ ،‬رت و خرگوش‪.‬در دام رتشیک‪ ،‬از حیوانات‬ ‫متنوع تری برای تهیه بافت استفاده میشه‪.‬‬ ‫سان هم وجود داره‪.‬دو مورد از این روش ها عبارت اند از بیوپیس (بافت برداری از‬‫البته‪ ،‬روش هان برای تهیه بافت های ان ر‬ ‫ی‬ ‫رسطان ای که از بدن فردی جدا شده) و اتوپیس (بافت برداری از بدن‬‫ر‬ ‫رر‬ ‫برداشی بافت های سالم از توده‬ ‫انسان زنده‪ ،‬مثال‬ ‫ر‬ ‫قانون انجام بشه حتما)‪.‬‬ ‫ر‬ ‫انسان که فوت کرده‪ ،‬این مورد باید با تایید پزشیک‬ ‫فیکسیشن‬ ‫فیکسیشن‪/‬فیکساسیون‪/‬ثبوت ر ر‬ ‫اولی مرحله از آماده سازی بافت برای مشاهده است‪.‬پس از اینکه بافت از بدن جدا بشه‪،‬‬ ‫لتوزوم ها ناپایدار بشه و آنزیم‬ ‫ر‬ ‫اتفاقان که رخ میده فضای داخیل بافت اسیدی میشه‪.‬این باعث میشه که غشای ر ر‬ ‫در اثر‬ ‫های درون سلویل آزاد بشن‪.‬در نتیجه‪ ،‬بافت فاسد میشه و حالت طبییع خودش رو از دست میده‪.‬هدف از ثبوت‪ ،‬اینه‬ ‫ر‬ ‫مختلف داره‪:‬‬ ‫که مانع وقوع این اتفاق بشیم و بافت رو در حالت طبیعیش حفظ کنیم‪.‬فیکسیشن راه های‬ ‫انجماد‪ :‬عالوه بر اینکه در خونه هم انجام میدیمش‪ ،‬در اتاق عمل برای برریس بافت های الزم‪ ،‬از انجماد برای فیکس کردن‬ ‫رر‬ ‫میکی‪.‬مزیت این روش‪ ،‬رسعت خییل باالشه‪.‬‬ ‫بافت استفاده‬ ‫اسمت‪ ،‬گوش پاک‬ ‫ر‬ ‫اسمت از این روش استفاده میشه‪.‬توی‬ ‫ر‬ ‫خشک کردن‪ :‬عالوه بر اینکه در خونه هم انجام میدیمش‪ ،‬در‬ ‫دهان که داخل بزاق سقوط کرده ان) روی الم کشیده میشه‪.‬سپس‪ ،‬محتویات‬‫ر‬ ‫کن آغشته به سلول (مثال سلول های‬ ‫اسمت‪ ،‬فیکس شدن بافت با خشک شدن رخ میده‪.‬‬ ‫ر‬ ‫خشک میشه و ما میتونیم با میکروسکوپ برریس شون کنیم‪.‬در‬ ‫رر‬ ‫پروتئی های غشا واکنش میدن و مانع ناپایداری غشا و آزادسازی‬ ‫رر‬ ‫هسی که با‬ ‫شیمان ای‬ ‫استفاده از فیکساتیو ها‪ :‬مواد‬ ‫ی‬ ‫رر‬ ‫"فرمالی" (فرمالدهید) ئه که ساختاری آلدهیدی داره‪.‬‬ ‫آنزیم ها میشن‪.‬ییک از رایج ترین فیکساتیو های حال ر‬ ‫حاض‪،‬‬ ‫شیمیان‪،‬‬ ‫شیمیان‪.‬برای فیکس‬ ‫فتییک نام داره‪.‬به استفاده از فیکساتیو ها میگیم فیکس‬ ‫رویس که اول گفته شد‪ ،‬فیکس ر ر‬ ‫دو ی‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫مت) تهیه میشه و داخل ماده فیکساتیو قرار داده میشه‪.‬فیکساتیو بر اساس انتشار وارد‬ ‫(سانت ر‬ ‫ر‬ ‫هان با ابعاد ‪ 1‬در ‪1‬‬ ‫نمونه ی‬ ‫غشان واکنش میده و سلول رو فیکس میکنه‪.‬برای نمونه‬ ‫رر‬ ‫پروتئی های‬ ‫سلول میشه و فضای سلول رو پر میکنه‪.‬سپس با‬ ‫ی‬ ‫های بزرگ تر (مثال یک اندام کامل‪ ،‬یک جسد کامل) نمیشه از قرار دادن نمونه در فیکساتیو استفاده کرد‪.‬برای این ها‪،‬‬ ‫میکی تا در نهایت به همه سلول ها برسه‪.‬این روش خییل طوالنیه و‬‫رر‬ ‫خون داخل اندام پمپ‬ ‫فیکساتیو رو به وسیله عروق ر‬ ‫ممکنه چند ماه طول بکشه (معموال ر ر‬ ‫بی ‪ 3‬تا ‪ 6‬ماه)‪.‬‬ ‫ر‬ ‫طوالن تر هم باشه) ‪،‬‬ ‫بی ‪ 24‬ایل ‪ 48‬ساعت‪ ،‬ویل ممکنه‬ ‫کاق داخل ماده فیکساتیو ستی شد (معموال ر ر‬ ‫پس از اینکه زمان ر‬ ‫نمونه از داخل ماده فیکساتیو خارج میشه‪.‬بعدش باید نمونه ها رو داخل بسکت (سبد آزمایش) قرار بدیم و نامگذاری‬ ‫اونجان که جوهر خودکار با الکل پاک میشه و در آزمایشگاه از الکل زیاد استفاده میشه‪ ،‬برای نامگذاری‪/‬کدگذاری‬ ‫ی‬ ‫کنیم‪.‬از‬ ‫نمونه ها‪ ،‬باید از مداد استفاده کنیم‪.‬‬ ‫پاساژ ر‬ ‫بافت‬ ‫بافت (تیشو پروسسور) رخ میده‪.‬این دستگاه یک در متحرک و چندین‬ ‫ادامه مراحل آماده سازی بافت‪ ،‬در دستگاه پاساژ ر‬ ‫ظرف حاوی مواد شیمی یان داره‪.‬نمونه ما پس از ورود به دستگاه‪ ،‬از همه این ظرف ها عبور میکنه‪.‬اینکه نمونه در هر ظرف‬ ‫ی‬ ‫بستیک داره و یم تونیم مدت زمان ر‬ ‫باق موندن نمونه در هر ظرف رو تنظیم کنیم‪.‬در ضمن‪،‬‬ ‫مان با رق بمونه‪ ،‬به ما‬ ‫چه مدت ز ر‬ ‫عبور ماده از ظرف ها به صورت خودکار توسط خود دستگاه انجام میشه‪.‬‬ ‫فی بشه‪.‬اینطوری‪ ،‬بعدا بدون اینکه سلول آسیب شدیدی ببینه‬ ‫فت اینه که داخل سلول ها پر از پارا ر ر‬ ‫هدف نهان از پاساژ با ر‬ ‫ی‬ ‫افیر‬ ‫اونجان که سلول پر از آبه‪ ،‬نیم تونیم پار ر‬ ‫یم تونیم بافت رو برش بزنیم و ورقه های نازیک از بافت ایجاد کنیم‪.‬منتها از‬ ‫ی‬ ‫بافت یط بشن‪.‬‬‫افی به سلول و جایگزینیش با آب‪ ،‬باید مراحل پاساژ ر‬ ‫رو مستقیم وارد سلول کنیم‪.‬برای ورود پار ر ر‬ ‫گتی)‪.‬برا ی این کار از ظروف حاوی الکل (متانول)‬ ‫بافت‪ ،‬خروج آبه (دهیدراسیون‪/‬دهیدریشن‪/‬آب ر‬ ‫اولی مرحله در پاساژ ر‬ ‫رر‬ ‫استفاده یم کنیم‪.‬ظروف اولیه درصد الکل کیم دارن (‪ 30‬درصد) و به مرور‪ ،‬درصد الکل ظرف ها زیاد میشه تا ی‬ ‫جان که‬ ‫محتوی الکل ‪ 100‬درصده‪.‬این روند تدری یج برای اینه که آب به صورت ی‬ ‫یهون از سلول خارج نشه و‬ ‫ی‬ ‫آخرین ظرف الکل‪،‬‬ ‫سلول دچار ر ر‬ ‫چی خوردیک‪ ،‬بدشکیل و ‪...‬نشه‪.‬‬ ‫بافت "شفاف سازی‪/‬کلرینگ" ئه‪.‬در این مرحله از ظروف حاوی گزیلن‪/‬گزیلون‪/‬زایلن استفاده‬ ‫دومی مرحله پاساژ ر‬ ‫رر‬ ‫اسم‬ ‫ر‬ ‫ر‬ ‫یان واسطه ای ربی الکل و پارافینه‪.‬با جایگزیت زایلن به جای الکل‪ ،‬نفوذپذیری سلول نسبت‬ ‫میکنیم‪.‬این ماده از نظر شیم ی‬ ‫افی به ر ر‬ ‫احت وارد سلول میشه‪.‬‬ ‫افی افزایش پیدا میکنه و در مرحله بعدی پار ر ر‬ ‫به پار ر ر‬ ‫بافت‪.‬آخرین مرحله پاساژ ر‬ ‫بافت‪،‬‬ ‫هیت متصلن) مربوط میشن به آخرین مرحله پاساژ ر‬ ‫سه ظرف آخر (که فلزی ان و به ر‬ ‫بی ‪ 58‬ایل ‪ 62‬درجه‪ ،‬پار ر ر‬ ‫افی رو‬ ‫فیلتیشن" نام داره‪.‬در این سه ظرف آخر‪ ،‬ر‬ ‫هیت با ایجاد دمای باالی ر ر‬ ‫"نفوذپذیری" یا "این ر‬ ‫افی کامال جایگزین زایلن‬‫آب میکنه‪.‬با ورود نمونه هان که از زایلن پر شدن به این ظرف ها‪ ،‬زایلن از سلول خارج میشه و پار ر ر‬ ‫ی‬ ‫میشه‪.‬‬ ‫همی شکله‪.‬با این تفاوت که به جای الکل از استون‪ ،‬و به جای‬ ‫بافت دقیقا به ر ر‬‫ون‪ ،‬روند پاساژ ر‬‫الکت ر‬ ‫برای میکروسکوپ ر‬ ‫طرق خییل از پار ر ر‬ ‫افی گرون تره‪.‬‬ ‫بیشتی داره‪ ،‬اما از ر‬‫ر‬ ‫افی از رزین استفاده میشه‪.‬رزین نسبت به پار ر ر‬ ‫افی شفافیت خییل‬ ‫پار ر ر‬ ‫گتی (امبدینگ)‬ ‫قالب ر‬ ‫افی شده‪.‬با این حال‪ ،‬نیاز داریم که فضای اطراف بافت هم پار ر‬ ‫افیت باشه‪.‬‬ ‫افت تموم شد‪ ،‬سلول پر از پار ر ر‬ ‫ز ر‬ ‫مان که کار پاساژ ب ر‬ ‫گتی‪/‬امبدینگ‪.‬برای این‬ ‫گتی بافت در قالب پار ر‬ ‫افیت‪ ،‬میگیم قالب ر‬ ‫بگته‪.‬به قرار ر‬ ‫یعت بافت باید در قال یت از پار ر ر‬ ‫افی قرار ر‬ ‫ر‬ ‫کتیت هم میشه استفاده‬ ‫گتی استفاده کنیم (در صورت نبود ظرف‪ ،‬ر‬ ‫حت از قویط ی‬ ‫کار‪ ،‬یم تونیم از ظرف مخصوص قالب ر‬ ‫افی مذاب رو روی بافت یم ریزیم تا ظرف رو پر کنه و در نهایت‪،‬‬‫کرد)‪.‬ابتدا بافت رو درون ظرف قرار میدیم‪ ،‬سپس پار ر ر‬ ‫بگته‪.‬‬ ‫منتظر یم مونیم تا قالب خنک بشه و شکل محکیم ر‬ ‫افی‬ ‫افی دیسپنس‪.‬نمونه های ی‬ ‫پیسفته پار ر ر‬ ‫گتی هم دستگاه های مخصویص وجود دارن که بهشون میگیم پار ر ر‬ ‫برای قالب ر‬ ‫ر‬ ‫دیسپنس‪ ،‬شامل سه قسمت میشن‪.‬ر ر‬ ‫اولی قسمت‪ ،‬یه صفحه داغه‪.‬نمونه خارج شده از پاساژ بافت روی صفحه داغ قرار‬ ‫میگته تا قسمت های اضافه پارافینیش ذوب بشن‪.‬دمای این صفحه هم در همون محدوده ‪ 58‬ایل ‪ 62‬درجه است‪.‬‬ ‫ر‬ ‫دستگته‪،‬‬ ‫ر‬ ‫میگته و بعدش با فشار‬ ‫گتی‪.‬نمونه بافت در فضای قالب ر‬ ‫گتی قرار ر‬ ‫متسیم به قسمت قالب ر‬ ‫بعد از صفحه داغ‪ ،‬ر‬ ‫متسیم به صفحه رسد‪.‬قالب بر روی صفحه رسد قرار ر‬ ‫میگته تا رسی ع تر خنک‬ ‫پار ر ر‬ ‫افی مذاب وارد قالب میشه‪.‬در نهایت‪ ،‬ر‬ ‫و محکم بشه‪.‬‬ ‫برش زن (سکشنینگ)‬ ‫در نهایت‪ ،‬باید از قالب تهیه شده برش های نازیک تهیه کنیم تا بتونیم برش ها رو زیر میکروسکوپ مشاهده کنیم‪.‬برای این‬ ‫کار ‪ ،‬از دستگایه به نام میکروتوم استفاده یم کنیم‪.‬دو نوع میکروتوم رایج وجود داره‪:‬‬ ‫مان استفاده میشه که فیکس کردن‪ ،‬به وسیله روش انجماد رخ داده‪.‬مثال ر‬ ‫زمان که‬ ‫میکروتوم انجمادی‪ :‬از این میکروتوم ز ر‬ ‫ر‬ ‫حی عمل جرایح‪ ،‬ر‬ ‫الزمه در ر ر‬ ‫گتن و‬‫بافت رو برریس کنیم‪.‬در میکروتوم انجمادی‪ ،‬نمونه ها در دمای منف ‪ 20‬درجه قرار یم ر‬ ‫توسط دستگاه به صورت خودکار برش زده میشن‪.‬استفاده از میکروتوم انجمادی معموال هزینه زیادی داره و به ر ر‬ ‫همی دلیل‪،‬‬ ‫فقط در موارد خاص انجام میشه‪.‬‬ ‫دستگته‪ ،‬تیغه میکروتوم‬ ‫ر‬ ‫گته‪.‬سپس با چرخوندن‬ ‫گته های میکروتوم قرار یم ر‬ ‫بی ر‬ ‫ر‬ ‫دست‪ :‬در این دستگاه‪ ،‬قالب ر ر‬ ‫میکروتوم‬ ‫بر روی نمونه حرک ت میکنه و برش انجام میشه‪(.‬با هر چرخش ‪ 360‬درجه دسته‪ ،‬یه برش برای ما ایجاد میشه‪ ).‬برش ها‬ ‫ر‬ ‫بیشت از این‬ ‫ر‬ ‫میکرومتن‪.‬معموال ابعاد برش ها در بازه ‪ 1‬تا ‪ 20‬میکرون قرار داره (توسط خود ما تنظیم میشه) و‬ ‫از مرتبه‬ ‫ر‬ ‫مقدار نمیشه‪.‬با این حال‪ ،‬در مواردی مثل برریس بافت عص یت ممکنه که از ابعاد بیشتی برای انجام برش ها استفاده کنیم‪.‬‬ ‫رنگ آم رتی بافت (تیشو کالرینگ)‬ ‫آمتی کنیم (چون که بافت در حالت‬ ‫ر‬ ‫صورن که بخوایم جزئیات زیادی از بافت رو مشاهده کنیم‪ ،‬باید بافت رو رنگ ر ر‬ ‫در‬ ‫ر‬ ‫آمتی بافت‪ ،‬در هر دو روش‬ ‫عادی ین رنگه و ضفا یه رسی مشخصات کیل از سلول دیده میشه)‪.‬دقت کنید که رنگ ر‬ ‫ون انجام میشه‪ ،‬با این حال تمام تصاویر میکروسکوپ‬ ‫الکت ر‬ ‫استفاده از میکروسکوپ نوری و استفاده از میکروسکوپ ر‬ ‫رر‬ ‫ی‬ ‫الکت ر‬ ‫ر‬ ‫نیسی‪.‬‬ ‫ون سیاه و سفیدن و هیچ کدوم رنیک‬ ‫هماتوکسیلی و ائوزینه‪.‬رنگ‬ ‫آمتی وجود داره‪.‬ییک از معروف ترین این راه ها‪ ،‬رنگ ر ر‬ ‫آمتی‬ ‫ر‬ ‫مختلف برای رنگ ر ر‬ ‫راه های‬ ‫ر‬ ‫رر‬ ‫هماتوکسیلی و ائوزین (‪ ،)H & E‬بر اساس اسیدیته مواد موجود در سلول عمل میکنه‪.‬‬ ‫رر‬ ‫آمتی‬ ‫(یعت خاصیت اسیدی‬ ‫هماتوکسیلی خاصیت بازی داره‪ ،‬فقط یم تونه موادی رو رنگ کنه که بازوفیلن ر‬‫ر‬ ‫اونجان که خود‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫رر‬ ‫وکسیلی‬ ‫دارن ‪ /‬گرایش به واکنش با مواد بازی دارن)‪.‬برای مثال‪ ،‬نوکلئیک اسید های سلول و هسته که اسیدی ان‪ ،‬با همات‬ ‫ی‬ ‫رر‬ ‫هماتوکسیلی معموال رنیک در بازه بنفش – آن ایجاد میکنه‪.‬‬ ‫رنگ میشن‪.‬‬ ‫نیسی (مثال محتویات سیتوپالسم) و ائوزینوفیلن (تمایل به واکنش با ائوزین دارن) با‬‫رر‬ ‫در نقطه مقابل‪ ،‬موادی که اسیدی‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫میگتن‪.‬‬ ‫ر‬ ‫ائوزین رنگ میشن و رنیک در بازه نارنج – صورن‬ ‫هماتوکسیلی و ائوزین‪ ،‬مشاهده هسته های سلوله‪.‬هسته در این سبک رنگ‬ ‫رر‬ ‫آمتی‬‫ییک از مهم ترین استفاده های رنگ ر ر‬ ‫آمتی به رنگ بنفش رتته – آن رتته دیده میشه و کامال توسط میکروسکوپ نوری قابل مشاهده است‪.‬دقت کنید که در‬ ‫رر‬ ‫میگته‪ ،‬یم‬ ‫ر‬ ‫صورن‬ ‫آمتی‪ ،‬خود غشای سلول رنگ نمیشه‪.‬با این وجود‪ ،‬به دلیل اینکه سیتوپالسم رنگ‬ ‫این روش رنگ ر ر‬ ‫ر‬ ‫تونیم محدوده غشای سلول رو حدس بزنیم‪.‬‬  ‫آشنات با سلول‬ ‫ی‬ ‫بافت شنایس‪ ،‬مبحث‬ ‫ی‬ ‫شفعت‬ ‫تایپ و ویراستاری‪ :‬محمدمهدی‬ ‫ویس نگار‪ :‬آوا خلییل‬ ‫تدریس استاد رستگار‬ ‫ی‬ ‫مقدمات درمورد سلول‬ ‫توضیحات‬ ‫کوچک ترین جزء عملکردی بدن یه موجود زنده‪ ،‬سلوله‪.‬اجتماع سلول های همکار (و بعضا هم شکل) یه بافت رو تشکیل‬ ‫میده‪.‬مجددا‪ ،‬اجتماع بافت ها یه اندام و اجتماع اندام ها یه دستگاه رو تشکیل میده‪.‬در نهایت‪ ،‬با همکاری دستگاه های‬ ‫نن‬ ‫میکن و‬ ‫گیه‪.‬البته‪ ،‬دقت داشته باشید که این مطالب‪ ،‬برای پرسلویل های پیچیده صدق‬ ‫مختلف بدن جاندار شکل یم ر‬ ‫برای پرسلویل های ساده یا تک سلویل ها‪ ،‬این سازماندیه ها وجود نداره‪.‬‬ ‫بر اساس اینکه سلول ها هسته مشخص داشته باشن یا نه‪ ،‬اون ها رو به دو دسته پروکاریوت و یوکاریوت تقسیم میکنیم‪.‬‬ ‫اثت شون داخل سیتوپالسم قرار داره‪.‬در سمت مقابل‪ ،‬یوکاریوت ها‬ ‫پروکاریوت ها هسته مشخیص ندارن و محتویات ور ی‬ ‫اثت رو نگهداری میکنه‪.‬در ضمن‪ ،‬پروکاریوت ها هیچ اندامک غشاداری‬ ‫هسته‪/‬هسته های مشخیص دارن که محتویات ور ی‬ ‫باکیی ها‪ ،‬و یوکاریوت ها شامل بقیه سلول ها میشن‪.‬‬‫درون سلول خودشون ندارن‪.‬پروکاریوت ها شامل همه ی‬ ‫در یوکاریوت های پرسلویل پیچیده‪ ،‬انواع و اقسام سلول ها با وظایف مختلف وجود داره‪.‬همه این سلول ها از یه سلول‬ ‫اولیه به نام زیگوت (تخم) به وجود اومده ان‪.‬پدیده ای که باعث میشه از یه سلول اولیه‪ ،‬این همه سلول مختلف و متنوع‬ ‫ایجاد بشه‪ ،‬تمایز سلویل (سل دیفرنشییشن ‪ (Cell differentiation /‬نام داره‪.‬عوامل موثر بر تمایز سلویل رو یم تونیم‬ ‫خارج و داخیل تقسیم کنیم‪.‬عوامل داخیل همون تنظیم بیان ژن و ‪...‬میشن (اینکه در هر سلویل چه ن‬ ‫ژن‬ ‫ی‬ ‫به دو قسمت‬ ‫شیمیان موجود در محیط‪،‬‬ ‫خارج عبارت اند از مواد‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫روشن باشه‪ ،‬چه ژن خاموش باشه و ‪.)...‬در نقطه مقابل‪ ،‬عوامل‬ ‫ی‬ ‫تاثی بقیه ارگانیسم ها بر سلول و ‪....‬‬ ‫تغذیه سلول‪ ،‬ر‬ ‫مشیکن‪.‬ییک از مهم ترین این عوامل‪ ،‬غشای‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫یوکاریون‪ ،‬در نهایت در چند عامل‬ ‫با وجود همه این ها‪ ،‬همه سلول های‬ ‫سلولیه‪.‬‬ ‫غشای سلویل و ساختار آن‬ ‫بعیص از مهم ترین وظایف غشا عبارت‬ ‫ن‬ ‫مختلف داره‪.‬ن‬ ‫مشیکات در همه سلول هاست‪.‬این غشا وظایف‬ ‫غشای سلویل ییک از ی‬ ‫شناسات سلول ‪ /‬تنظیم ورود و خروج مواد به سلول‪.‬‬ ‫اند از ‪ :‬محافظت ز‬ ‫فیییک از سلول ‪ /‬عملکرد به عنوان گینده برای‬ ‫ی‬ ‫بن ‪ 50‬ایل ‪ 60‬درصد غشا رو دوالیه فسفولیپیدی تشکیل‬ ‫ن‬ ‫مختلف وجود دارن‪.‬ر ن‬ ‫در ساختار غشای سلول‪ ،‬مولکول های‬ ‫میدن‪.‬هر فسفولیپید‪ ،‬یه رس هیدروفیل و یه دم هیدروفوب داره‪.‬در این دوالیه فسفولیپیدی‪ ،‬دم ها به سمت هم (در‬ ‫غشان‪ ،‬مواد لیپیدی یم‬ ‫ی‬ ‫سمت داخیل) و رس ها هم قرینه هم (در سمت خارج) قرار دارن‪.‬به علت این حجم زیاد لیپید‬ ‫احت از طریق انتشار از غشا عبور ن ن‬ ‫کن‪.‬‬ ‫تونن به ر ی‬  ‫رن‬ ‫پروتئن های غشا به دو دسته کیل‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها تشکیل میدن‪.‬‬ ‫دسته بعدی مولکول های تشکیل دهنده غشای سلول رو‬ ‫تقسیم میشن‪:‬‬ ‫میگین و وظایف‬ ‫ر‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها در رستارس دو الیه فسفولیپیدی قرار‬ ‫پروتئی های اینتگرال (رسارسی‪/‬ترنس ممیین)‪ :‬این‬‫ز‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها‪ ،‬انتقال مواده‪ ،‬به خصوص انتقال یون ها و دیگر موادی که در چرت‬ ‫ن‬ ‫مختلف دارن‪.‬ییک از مهم ترین وظایف این‬ ‫حل نمیشن‪.‬‬ ‫ز‬ ‫پروتئی های پریفرال (محییط‪/‬سطیح)‪ :‬فقط در یک سمت دوالیه فسفولیپیدی قرار دارن‪.‬این ها هم باز نقش های‬ ‫متنوع و زیادی در غشای سلول دارن‪.‬‬ ‫ز‬ ‫پروتئی متصل شده ان که‬ ‫میسیم‪.‬در سطح خارج غشا‪ ،‬رشته های قندی به لیپید‪/‬‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها‪ ،‬به قندهای غشا ر‬ ‫بعد از‬ ‫ز‬ ‫گلیکوپروتئی میگیم‪.‬به مجموعه پوشش قندی ای که بر روی غشای سلول وجود داره‪ ،‬میگیم‬ ‫به این ترکیبات‪ ،‬گلیکولیپید‪/‬‬ ‫خارج غشا نقش های بسیار مهیم دارن‪.‬ییک از این نقش ها‪ ،‬عمل به عنوان گینده های سطیح‬ ‫ی‬ ‫گلیکوکالیکس‪.‬قندهای‬ ‫همن قندهای سطیح غشا انجام میشه‪.‬‬ ‫ن‬ ‫خون فرد از طریق ر ن‬ ‫سلوله‪.‬برای مثال‪ ،‬ر ن‬ ‫تعین گروه‬ ‫ی‬ ‫کلسیول به پایداری‬ ‫ی‬ ‫کلسیوله که فقط در غشای سلول های جانوری یافت میشه‪.‬‬ ‫در آخر‪ ،‬آخرین جزء تشکیل دهنده غشا‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها در غشا) یا ثبات‬ ‫ز‬ ‫پروتئی های غشا داره‪.‬سیالیت (حرکت‬ ‫ساختار غشا کمک میکنه و نقش زیادی در موقعیت‬ ‫گیه‪.‬‬ ‫ی‬ ‫رن‬ ‫تاثی کلسیول موجود در غشا قرار یم ر‬ ‫خون تحت ر‬ ‫پروتئن ها در غشا‪ ،‬تا حد ی‬ ‫روش های انتقال مواد از غشای سلول‬ ‫ی‬ ‫جان به روش های مختلف و متنویع رخ میده‪.‬‬ ‫جان مواد در سلول داشت‪.‬این جا به ی‬ ‫گفتیم که غشا نقش پررنیک در جا به ی‬ ‫ییک از مهم ترین این روش ها که در ورود ذرات درشت به سلول نقش داره‪ ،‬آندوسیتوزه‪.‬در روش آندوسیتوز‪ ،‬غشای سلول‬ ‫ی‬ ‫دچار فرورفتیک میشه و با تشکیل یه وزیکول‪ ،‬موادی که نیاز داره رو به داخل سلول یم بره‪.‬‬  ‫برحسب اینکه چه نوع ماده ای داره وارد سلول میشه‪ ،‬یم تونیم آندوسیتوز رو به دو دسته تقسیم کنیم‪:‬‬ ‫صورن که ماده وارد شده جامد و بزرگ باشه‪ ،‬به این فرایند میگیم فاگوسیتوز‪.‬معروف ترین سلول های فاگوسیتوز‬ ‫ی‬ ‫در‬ ‫کننده (فاگوسیت ها) بدن عبارت اند از نوتروفیل ها‪ ،‬ماستوسیت ها‪ ،‬ماکروفاژ ها و ‪....‬‬ ‫بی سلویل باشن ‪ ،‬به این فرایند میگیم کینوسیتوز‪.‬‬ ‫ی‬ ‫صورن که ذرات وارد شده ریز و محلول در مایع ز‬ ‫در نقطه مقابل‪ ،‬در‬ ‫(االن عکس قبیل نمونه کینوسیتوزه)‬ ‫یه راه دیگه برای انتقال مواد در بدن‪" ،‬ترنسیتوز" ئه‪.‬در اک ری جاهای بدن ن‬ ‫زمان که مواد میخوان از یک الیه سلویل عبور‬ ‫بن سلویل توسط‬‫برج نقاط مثل مویرگ های پیوسته‪ ،‬این فضاهای ر ن‬ ‫بن سلول ها رد میشن‪.‬با این حال‪ ،‬در ن‬ ‫نن‬ ‫کن‪ ،‬از فاصله ر ن‬ ‫ی‬ ‫استحکامان به نام استحکامات محکم بسته میشن و امکان عبور مواد از فضای ر ن‬ ‫بن سلول وجود نداره‪.‬در این حالت‪ ،‬مواد‬ ‫حالت شبیه به آندوسیتوز وارد سلول میشن و در نقطه دیگه ای از سلول‪ ،‬با ی‬ ‫حالت شبیه اگزوسیتوز از سلول خارج میشن‪.‬‬ ‫با ی‬ ‫یعت سلول رصفا واسطه ای در انتقال مواد از الیه سلولیه‪.‬به مجموع این ورود و خروج‪ ،‬میگیم ترنسیتوز‪.‬‬‫ن‬ ‫پروتئیت سیتوپالسمیه که وظیفه اش‪ ،‬تسهیل‬ ‫ن‬ ‫رایج ترین راه ورود مواد به سلول‪ ،‬آندوسیتوز وابسته به کالترینه‪.‬کالترین یه‬ ‫میه که برای ورود به سلول‪ ،‬نیاز به اتصال به گینده شون دارن‪.‬‬ ‫ورود مواد به سلوله‪.‬این روش عمدتا برای موادی به کار ر‬ ‫برای مثال یم تونیم به هورمون ها‪ ،‬ی‬ ‫آنت بادی ها و ‪...‬اشاره کنیم‪.‬در این موارد‪ ،‬پس از اینکه لیگند (ماده ای که برای ورود‬ ‫رن‬ ‫پروتئن های کالترین از سمت داخل در اون‬ ‫گینده خودش در غشا وصل شد‪،‬‬ ‫گینده داره) به ر‬ ‫به سلول نیاز به اتصال به ر‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫نن‬ ‫میکن و غشا رو به حالت فرورفته در میارن‪.‬به این فرورفتیک‪ ،‬میگیم چاله پوشش دار‪.‬این فرورفتیک‬ ‫قسمت غشا تجمع پیدا‬ ‫بیشی میشه تا اینکه کامال به وزیکول تبدیل میشه‪.‬بعدش کالترین ها از ترکیب وزیکول آزاد میشن و برمیگردن تا به‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫بیشی و‬ ‫کن‪.‬در یک سلول فعال‪ ،‬این فرایند یم تونه تا ‪ 2500‬بار در دقیقه رخ بده‪.‬‬ ‫ورود ماده بعدی کمک ن ن‬ ‫اگزوسیتوز دقیقا برعکس آندوسیتوز رخ میده و برای خروج مواد از سلوله‪.‬در این روش‪ ،‬وزیکول ترشیح به سمت غشا‬ ‫حرکت میکنه‪ ،‬به غشا اتصال پیدا میکنه‪ ،‬باهاش ترکیب میشه و موادش رو به فضای ربیون سلول آزاد میکنه‪.‬فرایند‬ ‫رن‬ ‫هیپوفی و ‪....‬‬ ‫اگزوسیتوز نقش زیادی در فعالیت سلول های ترشیح داره‪ ،‬مثال سلول های ترشیح‬ ‫بی سلول‬‫عالوه بر کار ورود و خروج مواد‪ ،‬غشا در امور بسیار زیاد دیگه ای هم نقش داره‪.‬ییک از این موارد‪ ،‬ایجاد ارتباط ز‬ ‫شیمیان تولید یم کنه میگیم سیگنال سل و به‬ ‫زمان که دو سلول میخوان با هم هماهنگ بشن‪ ،‬به سلویل که پیک‬ ‫هاست‪.‬ن‬ ‫ی‬ ‫بن سیگنال سل و تارگت سل‬ ‫گیه‪ ،‬میگیم تارگت سل‪.‬بر اساس فاصله ای که ر ن‬ ‫شیمان قرار یم ر‬ ‫تاثی پیک‬ ‫سلویل که تحت ر‬ ‫ی‬ ‫هست‪ ،‬یم تونیم این ارتباط رو به چند دسته تقسیم کنیم‪:‬‬ ‫توضیح‬ ‫نام روش‬ ‫رن‬ ‫هیپوفی (سیگنال سل) و‬ ‫بن سیگنال سل و تارگت سل فاصله زیادی هست‪.‬مثال سلول های‬ ‫رن‬ ‫آندوکرین‬ ‫سلول های رتیوئید (تارگت سل)‪.‬‬ ‫ی‬ ‫گاسیین در‬ ‫بن سیگنال سل و تارگت سل فاصله کم هست‪.‬مثال یج سل (تولید کننده هورمون‬ ‫رن‬ ‫پاراکرین‬ ‫معده) و سلول های کناری معده‪.‬‬ ‫فیییک مستقیم وجود داره‪.‬این روش و روش پاراکرین‪ ،‬در‬ ‫بن تارگت سل و سیگنال سل اتصال ز‬ ‫رن‬ ‫ژوکس‬ ‫جنن دارن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫جنیت نقش زیادی در رشد و نمو ر ن‬ ‫دوره‬ ‫تاکرین‬ ‫(یعت سلول بر روی خودش اثر میذاره) یا از یه نوعن‪.‬مثال هر‬ ‫تارگت سل و سیگنال سل ییک ان ن‬ ‫اتوکرین‬ ‫دو‪ ،‬سلول رتیوئیدی هورمون سازن‪.‬‬ ‫سیتوپالسم و اورگانل ها‬ ‫به محدوده ای که توسط غشا در بر گرفته میشه میگیم سیتوپالسم‪.‬به مایع داخل این محدوده هم میگیم سیتوسل (مایع‬ ‫گیه‪:‬‬ ‫ن‬ ‫سیتوپالسیم)‪.‬سیتوسل اجزای مختلف رو در بر یم ر‬ ‫هسته ‪ :‬مرکز فرماندیه سلول‪.‬در بسیاری از سلول ها‪ ،‬در مرکز سیتوپالسم دیده میشه‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫ذخیه ای دارن و نقش عملکردی زیادی ندارن‪.‬مثال ذرات ی‬ ‫چرن در سلول های‬ ‫انکلوزیون ها‪ :‬اجزان ان که بیشی نقش ر‬ ‫چرن‪ ،‬گلیکوژن در سلول های کبدی‪ ،‬گرانول ها‪ ،‬رنگدانه ها و ‪...‬‬ ‫ی‬ ‫اندامک ها (اورگانل ها)‪ :‬اجزاء عملکردی داخل سیتوپالسم‪.‬اندامک ها رو هم باز یم تونیم به دو دسته اندامک های غشا‬ ‫دار و اندامک های بدون غشا تقسیم کنیم‪.‬ساختار غشای اندامیک‪ ،‬کامال با ساختار غشای سلویل یکسانه‪.‬بریم رساغ برریس‬ ‫اندامک ها‪:‬‬  ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ریبوزوم ها ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫هر ریبوزوم از دو زیر واحد کوچک و بزرگ تشکیل شده که معموال از همدیگه جدا هستند‪.‬این دو زیر واحد جدا‪ ،‬در‬ ‫زمان که قرار باشه رنای مسنجر ترجمه بشه‪ ،‬این دو زیرواحد به‬‫سنی میشن و سپس وارد سیتوپالسم میشن‪.‬ن‬ ‫هستک ی ن‬ ‫رن‬ ‫پروتئن سازی سلولن‪.‬ما یم تونیم‬ ‫نن‬ ‫میکن‪.‬ریبوزوم ها‪ ،‬کارخانه های‬ ‫رن‬ ‫پروتئن سازی رو آغاز‬ ‫همدیگه متصل میشن و کار‬ ‫ریبوزوم ها رو بر مبنای مکان شون به دو دسته تقسیم کنیم‪:‬‬ ‫رن‬ ‫ین‬ ‫نیسن و به صورت آزاد در سیتوپالسم قرار دارن‪.‬‬ ‫پروتئن‬ ‫جان متصل‬‫ریبوزوم های آزاد سیتوپالسم‪ :‬این ریبوزوم ها به ی‬ ‫ی‬ ‫رن‬ ‫سنی میشن‪ ،‬هیچوقت قرار نیست که سلول رو ترک ن ن‬‫هان که توسط این ریبوزوم ها ی ن‬ ‫پروتئن ها در سیتوپالسم باق‬ ‫کن‪.‬این‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫یم مونن یا وارد برج اندامک ها میشن‪.‬‬ ‫ریبوزوم های روی شبکه آندوپالسم‪ :‬این ریبوزوم ها روی شبکه آندوپالسیم خشن (راف آندوپالسمیک رتیکولوم) قرار‬ ‫پروتئن های ی ن‬ ‫سنی شده توسط این ریبوزوم ها‪ ،‬داخل سلول‬ ‫رن‬ ‫دارن و به ر ن‬ ‫همن دلیل‪ ،‬به این شبکه ظاهری خشن و زیر میدن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫باق نیم مونن و از سیتوپالسم خارج میشن‪(.‬وارد غشا میشن‪ ،‬از سلول ترشح میشن و ‪)...‬‬ ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ شبکه آندوپالسم ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫ی‬ ‫سیسین‪.‬‬ ‫شبکه آندوپالسیم به دو دسته زبر و صاف تقسیم بندی میشه‪.‬به اجزاء تشکیل دهنده شبکه آندوپالسیم میگیم‬ ‫ی‬ ‫حالت زبر و خشن پیدا کرده‬ ‫ی‬ ‫حالت کیسه ای شکل دارن و به دلیل وجود ریبوزوم‪،‬‬ ‫ی‬ ‫سیسین ها‬ ‫در شبکه آندوپالسیم زبر‪،‬‬ ‫ی‬ ‫حالت لوله ای دارن و به دلیل عدم وجود ریبوزوم ها‪ ،‬خشن دیده‬ ‫ی‬ ‫سیسین ها‬ ‫ان‪.‬برعکس‪ ،‬در شبکه آندوپالسیم صاف‪،‬‬ ‫ی‬ ‫سیسین ها به همدیگه مرتبطن‪.‬‬ ‫نمیشن‪.‬ناگفته نمونه که در شبکه آندوپالسیم‪،‬‬ ‫ن‬ ‫پروتئیت قند‬ ‫تغییات پسا ترجمه ای در پروتئینه‪.‬مثال ممکنه که نیاز باشه که‬ ‫مسئولیت اصیل شبکه آندوپالسیم زبر‪ ،‬ایجاد ر‬ ‫سیسین های شبکه آندوپالسیم زبر رخ میدن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫رن‬ ‫گلیکوپروتئن تبدیل بشه‪.‬این ر‬ ‫تغییات‪ ،‬درون‬ ‫دریافت کنه و به‬ ‫در نقطه مقابل شبکه آندوپالسیم زبر )‪ ،(RER‬شبکه آندوپالسیم صاف )‪ (SER‬رو داریم‪.‬وظایف این شبکه‪:‬‬ ‫غشان‪.‬‬ ‫ی‬ ‫‪ -‬تولید لیپید های سلویل‪ ،‬مثل فسفولیپید های‬ ‫زدان از مواد ورودی به سلول‪.‬‬ ‫‪ -‬سم ی‬ ‫ن‬ ‫عضالن‪.‬‬ ‫ن‬ ‫معدن مهم‪ ،‬مثل یون کلسیم در بافت های‬ ‫ذخیه مواد‬ ‫‪ -‬ر‬  ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ دستگاه گلژی ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫غشان روی هم دیگه‬ ‫میان زیادی با شبکه آندوپالسیم رابطه داره‪ ،‬دستگاه گلژیه‪.‬دستگاه گلژی از چند کیسه‬ ‫اندامیک که به ر ن‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫سیسین پذیرنده‬ ‫ی‬ ‫سیسین گینده یا‬ ‫ی‬ ‫سیسین دستگاه گلژی به شبکه آندوپالسیم زیر‪،‬‬ ‫ی‬ ‫سیسین)‪.‬نزدیک ترین‬ ‫تشکیل شده (‬ ‫ی‬ ‫رن‬ ‫پروتئن یا لیپید یا ‪ )...‬در ابتدا به این سیسین وارد‬ ‫نامیده میشه‪.‬همه وزیکول های تولیدی در شبکه آندوپالسیم (حاوی‬ ‫تغیی یان که در هر‬ ‫تغییات پس ترجمه ای میشن‪.‬ر‬ ‫برج ر‬‫پروتئن ها در صورت نیاز دچار ن‬ ‫رن‬ ‫سیسین های بعدی‪،‬‬ ‫ی‬ ‫میشن‪.‬در‬ ‫پروتئن ها در یط این روند بسته بندی و عالمت گذاری شده‪ ،‬و‬‫رن‬ ‫ی‬ ‫سیسینه‪.‬در نهایت‪،‬‬ ‫سیسین رخ میده‪ ،‬منحرص به همون‬ ‫ی‬ ‫سیسین فرستنده) به صورت وزیکویل خارج میشن‪.‬‬ ‫ی‬ ‫سیسین آخری (‬ ‫ی‬ ‫از‬ ‫ــــــــــ ز‬ ‫لیوزوم ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫ی‬ ‫معت هضمه‪.‬ر ن‬ ‫لی هم به ن‬ ‫معت ذرات ریز و ر ن‬ ‫زوم به ن‬ ‫لیوزوم‪ ،‬نقش بسیار پر رنیک در هضم ذرات داخل سلویل داره‪.‬درون هر‬ ‫نن‬ ‫میکن‪.‬این آنزیم ها‪ ،‬در‬ ‫لیوزوم فعالیت‬ ‫بن ‪ 30‬ایل ‪ 40‬نوع آنزیم مختلف وجود داره که در محیط اسیدی داخل ر ن‬ ‫رن‬ ‫لیوزوم‪ ،‬ر ن‬ ‫خارج وارد شده به سلول‪ ،‬اندامک های پی شده و ‪ ،...‬ن‬ ‫زمان که نیاز به هضم‬ ‫ی‬ ‫بهیی دارن‪.‬ذرات‬ ‫محیط اسیدی عملکرد ی‬ ‫ر‬ ‫لیوزوم میشن‪.‬آنزیم های ر ن‬ ‫لیوزوم بر‬ ‫لیوزوم ترکیب (فیوز) میشن و وارد فضای داخیل ر ن‬ ‫شدن و نابودی داشته باشن‪ ،‬با ر ن‬ ‫ن‬ ‫مختلف دارن‪:‬‬ ‫نایس از هضم رسنوشت های‬ ‫تاثی میذارن و باعث هضم اون ها میشن‪.‬در نهایت‪ ،‬مواد ی‬ ‫روی این موارد ر‬ ‫گین‪.‬‬ ‫‪ -‬ن‬ ‫برج از این مواد که هنوز مفیدن‪ ،‬توسط سلول مورد استفاده قرار یم ر‬ ‫‪-‬ب ن‬ ‫رج دیگه از این مواد که باید رسی ع دفع بشن‪ ،‬یط فرایند های انتقایل مثل اگزوستیوز و ‪...‬از سلول خارج میشن‪.‬‬ ‫باق مانده معروفن‪.‬این مواد در سیتوپالسم سلول ی‬ ‫ی‬ ‫باق یم مونن و در فرصت های بعدی (مثال‬ ‫‪ -‬دسته آخر‪ ،‬به اجسام‬ ‫عصت‬ ‫ن‬ ‫همراه با مرگ سلول‪ ،‬همراه با دفع مواد دیگه و ‪ )...‬از سلول دفع میشن‪.‬البته‪ ،‬در برج از سلول ها مانند سلول های‬ ‫ی‬ ‫باق مانده تا آخر عمر سلول داخل سلول تجمع پیدا ن ن‬‫و سلول های قلت که نامیا ان‪ ،‬ممکنه که اجسام ی‬ ‫کن و از سلول دفع‬ ‫ر‬ ‫ی‬ ‫نشن‪.‬‬ ‫لیوزوم در آپوپتوز (مرگ برنامه ریزی شده) دیده میشه‪.‬ن‬ ‫زمان که سلول رپی شده‪،‬‬ ‫در نهایت‪ ،‬ییک از مهم ترین کاربرد های ر ن‬ ‫آسیب دیده یا ‪ ،...‬با ارسال عالئیم‪ ،‬روند آپوپتوز رو یرسوع میکنه‪.‬یط این روند‪ ،‬ر ن‬ ‫لیوزوم ها ناپایدار میشن و آنزیم های‬ ‫میکن‪.‬این عمل باعث آسیب به سلول‪ ،‬هضم داخلیش و در نهایت مرگ سلویل‬ ‫نن‬ ‫خودشون رو به محیط سیتوپالسم اضافه‬ ‫میشه‪.‬‬  ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ میتوکندری ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫میتوکندری‪ ،‬کارخانه تولید انرژی در سلوله‪.‬این اندامک مسئول اصیل تولید ای ین پیه و ییک از معدود اندامک های دو‬ ‫ی‬ ‫غشان در جاندارانه‪.‬غشای داخیل میتوکندری ر ن‬ ‫چن خوردگ های زیادی داره که سطح غشا رو تا چندین برابر افزایش میده‬ ‫ی‬ ‫میان ای ین ین سازی رو به شدت زیاد یم کنه‪.‬‬‫و رن‬ ‫پروتئن های کانایل به نام پورین داره‪.‬در فضای ر ن‬ ‫رن‬ ‫ی‬ ‫خارج میتوکندری‪ ،‬ر ن‬ ‫بن‬ ‫چن خوردگ نداره‪.‬این غشا تعداد زیادی‬ ‫ی‬ ‫غشای‬ ‫ی‬ ‫دوغشای میتوکندری (اینیممیین اسپیس) مقدار زیادی ماده به نام سیتوکروم یس وجود داره‪.‬در ییک از راه های آپوپتوز‬ ‫بن دو غشا خارج میشن و آپوپتوز سلویل رو راه‬ ‫مسی میتوکندریان‪ ،‬این سیتوکروم ها به وسیله پورین ها از فضای ر ن‬ ‫به نام ر‬ ‫ی‬ ‫خارج میتوکندری در راه اندازی نویع از آپوپتوز سلویل نقش داره‪.‬‬‫ی‬ ‫نن‬ ‫میکن‪.‬پس غشای‬ ‫اندازی‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ها و ‪...‬رو مشاهده‬ ‫میتوکندریات‪.‬داخل این فضا یم تونیم دنا‪ ،‬رنا‪،‬‬ ‫به فضای داخیل میتوکندری‪ ،‬میگیم ماتریکس‬ ‫ی‬ ‫(یعت غشای‬ ‫کنیم‪.‬در داخل این فضا‪ ،‬واکنش های مهیم رخ میدن که در تولید ای ین ن نقش دارن‪.‬در دیواره این فضا ن‬ ‫ی‬ ‫ز‬ ‫ن‬ ‫پروتئن ترموژنی ئه‪.‬این‬ ‫ر‬ ‫ن‬ ‫ممیین) مهیم وجود دارن‪.‬ییک از این پروتئ رن ها‪،‬‬ ‫رن‬ ‫پروتئن های رسارسی (ترنس ی‬ ‫داخیل میتوکندری)‬ ‫رن‬ ‫پروتئن‪ ،‬در تنظیم تولید گرما نقش داره و کمک میکنه که دمای بدن ما در محدوده ‪ 37‬درجه ثابت بمونه‪.‬‬ ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ پروتئازوم ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫ییک دیگه از اندامک های بدون غشای سلوله‪.‬این اندامک‪ ،‬شامل چند حلقه آمینواسیدی میشه که در هر حلقه‪ ،‬هفت‬ ‫ز‬ ‫کوئیتی برریس میشه‪.‬در‬ ‫رن‬ ‫پروتئن دیگه ای به اسم یوت‬ ‫پروتئن ی ن‬ ‫سنی میشه‪ ،‬توسط‬ ‫رن‬ ‫آمینواسید وجود داره‪.‬ن‬ ‫زمان که یک‬ ‫تن بهش متصل میشه‪.‬در ادامه‪،‬‬ ‫سنی شده مشکل داشته باشه و عملکردش طبییع نباشه‪ ،‬یون کوئی ر ن‬ ‫ی‬ ‫پروتئن ی ن‬ ‫رن‬ ‫صور ین که‬ ‫شناسان و تجزیه کنه‪.‬بعد از تجزیه‪ ،‬از آمینواسید‬ ‫غیعادی رو‬ ‫رن‬ ‫پروتئن ر‬ ‫رن‬ ‫کوئیتن یم تونه این‬ ‫یون‬ ‫ی‬ ‫اندامک پروتئازوم از روی ی‬ ‫رن‬ ‫پروتئن مجددا برای مصارف دیگه استفاده میشه‪.‬‬ ‫های این‬  ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ پراکسزوم ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫لیوزومه‪.‬در سلول های ما‪ ،‬بع نیص وقت ها ماده ای به نام هیدروژن پراکسید )‪ (H2O2‬تولید میشه‪.‬‬ ‫نوع خییل خایص از ر ن‬ ‫اکسین یک بار ن‬ ‫ری‬ ‫ی‬ ‫منف )‪ ،(O-‬به‬ ‫این ماده سمیه و نباید در سلول باق بمونه‪.‬این اندامک‪ ،‬با تجزیه هیدروژن پراکسید به آب و‬ ‫سلول در حذف هیدروژن پراکسید کمک میکنه‪.‬‬ ‫آنت اکسیدان ها ر‬ ‫خنت و مهار‬ ‫میه و ن‬ ‫مرصه‪.‬این ماده هم به کمک ی‬ ‫ن‬ ‫ری‬ ‫اکسین یک بار منف هم البته رادیکال آزاد به شمار ر‬ ‫خود‬ ‫میشه‪.‬‬ ‫ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ سیتواسکلتون ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ‬ ‫هان به صورت پراکنده قرار دارن‪.‬به مجموعه این لوله ها میگیم سیتواسکلتون یا اسکلت‬ ‫در داخل سلول‪ ،‬یه رسی لوله ی‬ ‫ز‬ ‫جات مواد داخل سلول (مثل وزیکول ها) و حفظ شکل فیییک سلول نقش مهیم داره‪.‬‬ ‫سلویل‪.‬سیتواسکلتون‪ ،‬در جا به ی‬ ‫لوله های سیتواسکلتون رو بر حسب اندازه به سه دسته تقسیم یم کنیم‪:‬‬ ‫کاربرد‬ ‫مثال‬ ‫قطر‬ ‫نام‬ ‫تغیی‬ ‫ن‬ ‫انقبایص‪ ،‬مثل انقباض ماهیچه ها‪ ،‬ر‬ ‫عملکرد های‬ ‫همگر یان عدیس‪.... ،‬‬ ‫رن‬ ‫اکتن‬ ‫ی‬ ‫نانومی‬ ‫‪ 5‬تا ‪10‬‬ ‫میکروفیالمنت‬ ‫(این رشته ها‪ ،‬در همه سلول ها دیده میشن)‬ ‫شناسان منشا رسطان ها‬ ‫شناسان سلول‪ ،‬مخصوصا‬ ‫ی‬ ‫اینیمیدیت‬ ‫ی‬ ‫ی‬ ‫کر ر ن‬ ‫اتن‬ ‫ی‬ ‫نانومی‬ ‫‪ 10‬تا ‪20‬‬ ‫(این رشته ها در همه سلول ها وجود ندارن)‬ ‫فیالمنت‬ ‫نقل و انتقاالت سلویل‪ ،‬ساختار داربست سلویل‪ ،‬تاژک‬ ‫رن‬ ‫ی‬ ‫ها‪ ،‬مژک ها‪ ،‬ساختار ی‬ ‫توبولن‬ ‫نانومی‬ ‫‪ 20‬تا ‪25‬‬ ‫میکروتوبول‬ ‫سانییول ها‬ ‫ی‬ ‫تات میکروتوبول ها تشکیل میشن‪.‬در عوض‪ ،‬تاژک ها و مژک ها از ‪ 9‬دسته دو ی‬ ‫تات به همراه‬ ‫سانییول ها‪ ،‬از ‪ 9‬دسته سه ی‬ ‫ی‬ ‫بیشیه‪.‬‬ ‫دو میکروتوبول دیگه تشکیل میشن‪.‬پس تعداد میکروتوبول های به کار رفته در ساختار ی‬ ‫سانییول‪ ،‬از تاژک و مژک‬ ‫ئیت به نام‬ ‫ی‬ ‫سانییول و تاژک‪/‬مژک اینه که میکروتوبول ها در ساختار مژک‪/‬تاژک به پروت ن‬ ‫ییک از مهم ترین تفاوت های ر ن‬ ‫بن‬ ‫رن‬ ‫پروتئن‪ ،‬یه جور موتور پروتئینه و باعث حرکت تاژک‪/‬مژک میشه‪.‬‬ ‫داین ز‬ ‫ئی متصل میشن‪.‬این‬  ‫هسته‬ ‫یه اندامک دوغشاییه که در یوکاریوت ها‪ ،‬محل نگهداری ژنوم اصیل جانداره‪.‬در زیر غشای داخیل هسته‪ ،‬شبکه ای از‬ ‫نن‬ ‫میکن‪.‬در نقطه‬ ‫بی غشا و سیتوپالسم کمک‬ ‫المی قرار دارن که به حفظ شکل غشا و انتقال مواد ز‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫بینابیت‬ ‫ز‬ ‫فیالمی های‬ ‫خارج غشا رو داریم که معموال در نزدییک و امتداد شبکه آندوپالسیم زبر قرار داره‪.‬‬ ‫ی‬ ‫مقا بل‪ ،‬غشای‬ ‫بن هسته و سیتوپالسم داره‪.‬در این غشا‪ ،‬یه رسی کانال های ترابری مواد‬‫غشای هسته‪ ،‬نقش بسیار مهیم در ترابری مواد ر ن‬ ‫ز‬ ‫پروتئیت ایجاد میشن‪.‬این کانال ها قطری نزدیک به یک یا‬ ‫تات‬ ‫به اسم نوکآلر پور وجود دارن که توسط مجموعه های ‪ 8‬ی‬ ‫مین‪.‬‬ ‫ی‬ ‫دو نانومی دارن و محل عبور موادی مثل رنای مسنجر‪ ،‬ریز ذرات و ‪...‬به شمار ر‬ ‫کروماتن به شکل ف یشده یا کروموزیم قرار داره‪.‬برای این‬ ‫رن‬ ‫ز‬ ‫کروماتی ها رو داریم‪.‬در حالت عادی‪،‬‬ ‫در داخل هسته‪ ،‬هستک و‬ ‫رن‬ ‫رن‬ ‫پروتئن های ی‬ ‫رن‬ ‫ی ی‬ ‫پروتئن های هیستون ان‪.‬در سلول‬ ‫پروتئن ها‪،‬‬ ‫فشده کننده دنا داریم‪.‬معروف ترین این‬ ‫فشدگ‪ ،‬ما نیاز به‬ ‫ز‬ ‫پروتئی هیستون دیده میشه‪.‬‬ ‫ن‬ ‫انسان‪ ،‬مجموعا ‪ 5‬نوع‬ ‫های‬ ‫رن‬ ‫کروماتن یا همون کروموزوم‪ ،‬از زیر واحد های خایص تشکیل میشه‪.‬به ریز ترین زیر واحد های تشکیل دهنده‬ ‫فشده‬‫شکل ی‬ ‫پروتئی هیستون (از ‪ 5‬نوع مختلف) میشه که دنا‪ ،‬دو دور دورشون‬ ‫ز‬ ‫کروموزوم‪ ،‬میگیم نوکلئوزوم‪.‬هر نوکلئوزوم شامل ‪8‬‬ ‫پیچ خورده (معادل ‪ 146‬نوکلئوتید)‪.‬‬ ‫تیت که به قدری ی‬ ‫کروماتن‪ ،‬ممکنه که بتونیم از روش نسخه برداری کنیم و یا ممکنه که نتونیم‪.‬کروما ن‬ ‫رن‬ ‫ی ی‬ ‫فشده‬ ‫فشدگ‬ ‫بسته به‬ ‫ز‬ ‫کروماتی‬ ‫فشده معروفه‪.‬در نقطه مقابل‪ ،‬یو‬ ‫کروماتی ر‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫کروماتی یا‬ ‫ی‬ ‫است که نمیشه از روش نسخه برداری کرد‪ ،‬به هیو‬ ‫ی ی‬ ‫فشدگ کیم داره و یم تونیم از روش نسخه برداری کنیم‪.‬‬ ‫رو داریم که‬ ‫هستک قسمتیه که معموال در وسط هسته دیده میشه‪.‬در هستک‪ ،‬فقط زیرواحد های ریبوزویم و رنای ریبوزویم وجود‬ ‫گیه‪.‬در سلول‬ ‫ز‬ ‫هماتوکسیلی رنگ یم ر‬ ‫همن دلیل‪ ،‬هستک قسمتیه که به شدت بازوفیله و در رنگ ر ن‬ ‫آمیی‪ ،‬با رنگ‬ ‫داره‪.‬به ر ن‬ ‫میی هستک رو وسط هسته تشخیص بدیم‪.‬‬ ‫عصت‪ ،‬یم تونیم پس از رنگ آ ر ن‬ ‫ی‬ ‫هان که فعالیت زیادی دارن‪ ،‬مثل سلول های‬ ‫ی‬ ‫آپوپتوز و نکروز‬ ‫اکی موارد‪ ،‬آپوپتوز اثر ی‬ ‫مثبت روی بدن ما داره‪.‬مثال مرگ‬ ‫آپوپتوز‪ ،‬مرگ برنامه ریزی شده سلوله و کامال طبییع رخ میده‪.‬در ر‬ ‫خارج یا داخیل‪ ،‬عالئیم باعث میشن تا آنزیم‬ ‫ی‬ ‫سلول رسطا نن‪ ،‬حذف پرده ر ن‬ ‫بن انگشت ها و ‪....‬در روش آپوپتوز‪ ،‬به دلییل‬ ‫میه و اجزای سلول به همراه غشائش در‬ ‫های آپوپتوزی (کاسپاز ها) وارد عمل بشن‪.‬در اثر عمل این آنزیم ها‪ ،‬سلول یم ر‬ ‫قالب وزیکول ه یان به نام اجسام آپوپتوزی از سلول جدا میشن (در واقع سلول به آرایم تیکه تیکه میشه)‪.‬بعدا‪ ،‬این اجسام‬ ‫توسط ماکروفاژ ها و ‪ ،...‬فاگوسیتوز میشن‪.‬‬ ‫در نقطه مقابل‪ ،‬مرگ به روش نکروز رو داریم که مرگ طبییع نیست‪ ،‬بلکه مرگ تصادفیه‪.‬در این مرگ‪ ،‬به دلیل آزاد سازی‬ ‫رن‬ ‫همچنن در این روش دیگه‬ ‫عوامل و فاکتور های التهان‪ ،‬در محل نکروز عالئیم مثل تورم‪ ،‬التهاب‪ ،‬ن‬ ‫رسج و ‪...‬دیده میشه‪.‬‬ ‫ی‬ ‫ن‬ ‫ناگهان پاره میشه و آسیب یم بینه‪.‬‬ ‫ن‬ ‫غشای سلول سالم نیم مونه‪ ،‬بلکه پس از مرگ ناگهان سلول‪ ،‬غشا هم به صورت‬  ‫تشریح و بافت شناسی نظری‬ ‫بافت پوششی‬ ‫تدریس دکترتک زارع‬ ‫گروه تشریح ‪ :C‬اندیشه ایرانفر‪ ،‬سحرخدری‪ ،‬حنانه علیپور‪،‬‬ ‫ترانه ساکت‪ ،‬طاهره ارتیشدار‪ ،‬کیومرث کیوان‪ ،‬پویا عبداله زاده‬  ‫بافت پوششی‬ ‫بافت پوششی( ‪)Epithelial tissue‬‬ ‫همانطور که قبال اشاره شد ‪ histology‬به معنی مطالعه بافت های بدن است ‪.‬‬ ‫بدن انسان چهار بافت اصلی دارد که شامل‪:‬‬ ‫‪.1‬بافت پوششی ( ‪)Epithelial tissue‬‬ ‫‪.2‬بافت همبند یا پیوندی(‪)Connective tissue‬‬ ‫‪.3‬بافت عضالنی(‪)Muscular tissue‬‬ ‫‪.4‬بافت عصبی (‪)Nervous tissue‬‬ ‫مشخصات بافت ها به طور خالصه در جدول آورده شده است‪.‬‬ ‫اعمال ( ‪)function‬بافت پوششی ‪:‬‬ ‫‪.1‬پوشش( ‪ :)covering‬به صورت یک الیه‪ ،‬پوشاننده سطوح داخلی و خارجی بدن ما است مانند پوست بدن‬ ‫که سطوح خارجی بدن را پوشش میدهد‪.‬‬ ‫‪.2‬حفاظت(‪ :)protection‬بخش های مختلف بدن را حفاظت میکند مثال پوست وظیفه ی حفاظت از بافت های‬ ‫داخلی بدن در برابر عوامل محیط را بر عهده دارد ‪.‬‬ ‫‪.3‬جذب(‪ :)absorption‬بخشی از اپیتلیال ‪ ،‬یعنی اپیتلیوم های پوششی که در روده هاست وظیفه ی جذب مواد‬ ‫غذایی و مواد مفید را در روده ها بر عهده دارد ‪.‬‬ ‫‪.4‬ترشح(‪ :)secretion‬ترشح در بعضی از پوشش ها اتفاق می افتد ‪ ،‬مانند غددی که در پوست وجود داردند‬ ‫(‪)glands of skin‬‬ ‫‪.5‬حس(‪:)sensation‬مانند اپیتلیوم بویایی(‪ )olfactory epithelium‬و جوانه های چشایی(‪.) taste buds‬‬  ‫‪.6‬انقباض(‪:)contractility‬در نوعی پوشش به نام میو اپیتلیوم(‪)myoepithelium of glands‬وجود دارد که‬ ‫این بافت هم اپیتلیوم است وهم مشخصات سلول های عضالنی را دارد‪.‬‬ ‫اپیتلیوم پوششی ‪:‬‬ ‫اپیتلیوم پوششی سطوح خارجی و سطح داخل حفرات بدن را میپوشاند‬ ‫ویژگی های کلی آن عبارتند از‪:‬‬ ‫‪ :Cellularity.1‬پوشش بدن ما ازمجموعه ای از سلول ها تشکیل شده که این سلول ها به طور کامل به‬ ‫یکدیگر پیوسته هستند ‪.‬‬ ‫‪ :Attachment.2‬در این بافت سلول ها به سلول همسایه ی خود با اتصالتی میچسبند که انواع انها ذکر‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ :Avascularity.3‬اواسکوالربودن به این معناست که در البه الی سلول ها ی پوششی رگ خونی نداریم (چه‬ ‫یک الیه باشند چه چندین الیه)و تغذیه ی سلول های زنده از طریق انتشار صورت میگیرد‪.‬رگ خونی تا‬ ‫قسمت زیرین اپیتلیوم کشیده شده است و به وسیله ی انتشار مواد غذایی را به درون سلول ها میرساند‪.‬هنگام‬ ‫بریدن دست با کاغذ مشاهده میشود که هیچ خونی خارج نمیشود که این نشاندهنده ی اواسکوالر بودن بافت‬ ‫پوششی است‪ (.‬در تصویر رگ خونی در قسمت زیرین بافت قرار دارد)‬ ‫‪ :Innervation.4‬انتهای ازاد اعصاب خودشان را به البه الی سلول های پوششی میکشانند‪(.‬سوزش زیاد دست‬ ‫هنگام بریدن با کاغذ که بریدن سطحی است این مسئله را نشان میدهد )‬ ‫‪ :Regeneration.5‬سلول های این بافت دائمی نیستند ‪ ،‬ریزش میکنند و سلول های جدید از طریق تقسیمات‬ ‫میتوزی جایگزین می شوند ‪.‬‬ ‫‪ :Polarity.6‬قطبیت دارند یعنی سطوحی در سلول های پوششی وجود دارد که قطبیت برای این سلول ها‬ ‫ایجاد میکند‪.‬‬  ‫نکته‪ :‬عکس های استفاده شده در اسالید ها یا شماتیک اند که به صورت نقاشی از بافت هاست و یا پراتیک که‬ ‫تصاویری میکروسکوپی از بافت های طبیعی برش خورده (انسان یا حیوانات ازمایشگاهی) بدست می دهند ‪.‬‬ ‫عکس شماتیک زیربافت پوششی‪ ،‬بافت همبند زیرین و عروق تغذیه کننده این بافت ( که به وسیله ی انتشار کار خود‬ ‫را انجام میدهند) رانشان میدهد ‪.‬‬ ‫سطوح بافت پوششی شامل ‪:‬‬ ‫‪.1‬سطح پایه ای ( ‪)basal surface‬‬ ‫‪.2‬سطوح جانبی(‪)lateral surface‬‬ ‫‪.3‬سطح راسی( قسمت فوقانی سلول های پوششی)(‪)apical surface‬‬ ‫سطح پایه ای( ‪:)basal surface‬‬ ‫سلول های پوششی همواره روی پرده ای به نام غشای پایه‬ ‫(‪ )basement membrane‬قرار میگیرند ‪(.‬در شکل‬ ‫شماتیک رو به رو الیه ای ازین سلول ها بر غشای پایه قابل‬ ‫مشاهده است)‬ ‫نکته ‪ :‬غشای پایه را باتیغه ی پایه اشتباه نگیرید‪.‬غشای پایه‬ ‫متشکل از تیغه ی پایه (‪ )basal lamina‬و تیغه ی‬ ‫رتیکوالر(‪)reticular lamina‬است‪.‬‬ ‫به کل قسمت آبی رنگ‬ ‫‪Basement membrane= basal lamina +reticular lamina‬‬ ‫غشای پایه میگویند‬ ‫اگر با میکروسکوپ الکترونی قسمتی از غشای پایه را دقیق تر بررسی کنیم ‪ basal lamina‬خودش متشکل از‬ ‫‪( lamina lucida‬طبقه ی شفاف) و ‪ (lamina densa‬طبقه ی فشرده تر ) می باشد و در قسمت زیرین آن رشته‬ ‫های همبند رتیکولر تیغه ی رتیکوالر را ایجاد میکنند‪.‬‬ ‫غشای پایه در زیر میکروسکوپ نوری به صورت یک خط ظریف در زیر سلول های پوششی قابل مشاهده است‪.‬برای‬ ‫واضح تردیده شدن نیاز به رنگ امیزی اختصاصی دارد که ‪ PAS+‬گفته می شود یعنی رنگ امیزی ‪ PAS‬میتواند غشای‬ ‫پایه را به خوبی رنگ امیزی کند که برای مطالعات دقیق تراست ‪.‬‬ ‫تیغه ی پایه از ماکرو مولکول هایی تشکیل شده است که در شکل شماتیک زیر مجموعه ای از آن ها را مشاهده میکنیم‪.‬‬ ‫مهمترین ماکرومولکول ها عبارتند از ‪:‬‬ ‫‪.1‬المینین(‪ :)laminin‬یک گلیکو پروتئین بزرگ است‪.‬‬ ‫‪.2‬رشته های کالژن (‪ :)type IV collagen‬که به صورت‬ ‫مونومر در این قسمت قرار گرفته و یکی از مهمترین اجزای‬ ‫تیغه ی پایه است‪.‬‬ ‫‪.3‬نیدوژن (‪ :)Nidogen‬نام دیگر آن ‪ Entactin‬است و نوعی‬ ‫گلیکو پروتئین می باشد‪.‬‬ ‫‪.4‬پرلکان(‪ :)Perlecan‬یک پروتئوگلیکان است و از اجزای‬ ‫مهم تشکیل دهنده تیغه ی پایه در سلول های پوششی‬ ‫است‪.‬‬ ‫سطح جانبی (‪:)lateral surface‬‬ ‫همانطور که گفته شد‪ ،‬سلول های مجاور در بافت پوششی به یکدیگر محکم‬ ‫میچسبند که این موضوع در انجام اعمال فیزیولوژیک و اعمال حفاظتی آنها اهمیت‬ ‫دارد ‪.‬محکم چسبیدن سلولهای مجاور به چند عامل بستگی دارد ‪:‬‬ ‫در فواصل غشا انها یکسری ترکیبات ماکرو مولکولی پروتئینی وجود دارد که مثل‬ ‫یک چسب یا ماده ی سیمانی است که این سلول ها را به یکدیگر می چسباند‬ ‫ولی این برای اتصال آن ها کافی نیست برای اتصالت بیشتر یکسری اتصالت قالب‬ ‫مانند که ‪ 4‬نوع هستند موجب اتصال دو غشای سلولهای مجاوربه همدیگر میشوند‬ ‫که شامل ‪:‬‬ ‫‪)zonulae occludens(Tight junction.1‬یا اتصال محکم‪:‬کمی از سطوح اپیکال پایین تر بیاییم اولین‬ ‫اتصالی که دو غشای سلول ها را بهم می چسباند میکند ‪ ،‬اتصال محکم یا ‪ tight junction‬است ‪.‬‬ ‫‪)zonulae adherens(Belt desmosome.2‬یا اتصال کمربندی‪ :‬مانند کمربندی دور تا دور غشای‬ ‫سلولی قرار دارند وآنها را بهم متصل میکند و درزیر اتصاالت محکم قرار گرفته اند ‪.‬‬  ‫‪Gap junction.3‬یا اتصال سوراخ دار‪ :‬اتصالی است که به صورت حلقه ای نیست و در نقاطی ازغشای‬ ‫سلول قابل مشاهده است‪.‬‬ ‫‪ )maculae adherens(Desmosome.4‬یا اتصال دسموزوم‪ :‬بصورت لکه ای است و حلقه ی کامل‬ ‫نیست و درجای جای غشای سلول قابل مشاهده است‬ ‫بررسی دقیق تر ‪:‬‬ ‫✓ اتصاالت محکم (‪:)tight junction‬‬ ‫دو سلول مجاور از سطح لترال خود توسط این اتصاالت بهم میچسبند‪.‬‬ ‫همانطور که گفته شد از سطح اپیکال اگر به سمت پایین حرکت کنیم ‪ ،‬اتصاالت محکم اولین اتصاالتی هستند که‬ ‫مشاهده میکنیم(که به صورت حلقه ای قرار گرفته اند ) ‪.‬‬ ‫ماکرومولکول های ‪ claudin‬و ‪ occludin‬دو غشا را به یکدیگر نزدیک کرده و مثل نخ و سوزن به هم میدوزند و‬ ‫حالت شبکه ای ایجاد میکنند ‪.‬هیچگونه راه عبور و مروری برای مواد از این ناحیه وجود ندارد ‪.‬‬  ‫✓ اتصال کمربندی (‪ : )zonula adherens‬مانند کمربندی دورتا دور‬ ‫سلول را احاطه می کند ‪.‬ترکیبات ماکرومولکولی مثل‪cadherin-‬‬ ‫‪E‬و ‪ catenin, actin filament‬مجموعه ای برای نزدیک کردن‬ ‫غشاها به یکدیگر ایجاد می کنند‪.‬و آنها را به هم متصل میکند‪.‬‬ ‫✓ اتصال سوراخ دار (‪ :)gap junction‬این نوع اتصال بصورت‬ ‫لکه ای است و به صورت یک حلقه ی کامل نیست‪.‬مانند پنجره‬ ‫ای با سوراخهای زیاد است که هریک از این سوراخ ها در واقع‬ ‫پلی پپتیدی متشکل از حدود ‪ ۶‬پلی پپتید کوچکتر است که‬ ‫یک کمپلکس تشکیل می دهند و با قرارگیری در کنار یکدیگر‬ ‫یک کانال باریک و ظریف را در وسط خود ایجاد کرده اند‪.‬‬ ‫برخالف اتصاالت قبلی که هیچ ارتباطی را بین غشاهای مجاور‬ ‫ایجاد نمی کردند و فقط سبب اتصال دو غشا می شدند‪ ،‬در‬ ‫اینجا عالوه بر اینکه دو غشا را به یکدیگر دوخته شده اند ‪ ،‬یک کانال بسیار ظریف نیز ایجاد شده است‪.‬کانال یک‬ ‫سلول در مقابل کانال سلول مجاور قرار میگیرد و در