تاريخ حياة الرسول (ص) من هجرة إلى رحيل PDF

 ‫تاریخ زندگی پیامبر اکرم(ص) ‪ :‬عصر تنزیل‬ ‫‪ -‬پیش از هجرت (دوران مکه)‪ :‬تولد تا بعثت ‪ /‬بعثت تا هجرت‬ ‫‪ -‬پس از هجرت (دوران مدینه)‪ :‬هجرت تا رحلت‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬...

 ‫تاریخ زندگی پیامبر اکرم(ص) ‪ :‬عصر تنزیل‬ ‫‪ -‬پیش از هجرت (دوران مکه)‪ :‬تولد تا بعثت ‪ /‬بعثت تا هجرت‬ ‫‪ -‬پس از هجرت (دوران مدینه)‪ :‬هجرت تا رحلت‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫چگونگی هجرت پیامبر اکرم(ص) به یثرب‬ ‫‪ -‬آگاهی غیبی پیامبر اکرم(ص) از نقشه ترور و هجرت مخفیانه‬ ‫‪ -‬جانبازي علی(ع) در شب هجرت «لیلة المبیت» که مورد ستایش ذات حق قرار‬ ‫گرفت‪:‬‬ ‫وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ(البقرة‪)207/‬‬ ‫‪ -‬خروج پیامبر اکرم(ص) از حلقه محاصره و حرکت به سمت غار ثور در جنوب مکه‬ ‫‪ -‬مأموریت علی(ع) براي اداي بدهی و امانتها و انتقال فواطم به یثرب‬ ‫‪1403/6/22‬‬ 1403/6/22  ‫جبل ثور – غار ثور‬ ‫‪1403/6/22‬‬ 1403/6/22  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫یار غار پیامبر اکرم(ص)‬ ‫(‪)1‬‬ ‫‪ -‬همراه پیامبر اکرم(ص) در غار ثور‪ ،‬ابوبکر یا ابن بکر؟‬ ‫إِلَّا تَنْصُرُوهُ فَقَ ْدْ نَصَرَهُ اللَّهُ إِذْ أَخْرَجَهُ الَّذِينَ كَفَرُوا ثَانِي اثْنَينِ إِذْ هُمَا فِي الْغَا ْرِ إِذْ يقُو ُلْ‬ ‫لِصَاحِبِهِ لَاتَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَيهِ وَأَيدَهُ بِجُنُودٍ لَمْ تَرَوْهَا ‪(...‬التوبة‪)40/‬‬ ‫‪.1‬ابوبکر در هیچ کجا حتی در سقیفه به این موضوع اشاره نکرده است‪.‬‬ ‫(‪)2‬‬ ‫‪.2‬اعتراف عائشه‪« :‬لم ينزل اللّه فينا شيئاً من القرآن»‪.‬‬ ‫‪.3‬مهاجرت ابوبکر قبل از پیامبر (ص) و با اولین گروه از مهاجران و شرکت در نماز‬ ‫(‪)3‬‬ ‫جماعت ایشان به امامت سالم مولى أبى حذیفه‪.‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫تاریخ هجرت پیامبر اکرم(ص) به یثرب‬ ‫‪ -‬آغاز هجرت پیامبر اسالم(ص) در اول ربیع االول سال ‪ 14‬بعثت‪ ،‬پس از سه روز‬ ‫مخفی شدن در غار ثور‪.‬‬ ‫‪ -‬تعیین هجرت به عنوان مبداء تاریخ اسالم ‪:‬‬ ‫أ‪.‬پیامبر(ص) در نامه به سران قبایل و کشورها از آن استفاده کردند‪.‬‬ ‫ب‪.‬خلیفه دوم در سال ‪ 16‬هجرت‪ ،‬اول ماه محرم را مبدأ سال هجري قرار داد‪.‬‬ ‫‪ -‬ورود به قبا در دو فرسخی یثرب و بنا کردن اولین مسجد‬ ‫‪ -‬استقبال گرم مردم یثرب در «ثنیة الوداع» و تغییر نام یثرب به «مدینة النبی»‬ ‫‪ -‬ابو ایوب انصاري میزبان حضرت‪ ،‬به انتخاب شتر‪« :‬خلّوا سبيلها فإنّها مأمورة»‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در مدینه‬ ‫‪.1‬تشکیل حکومت اسالمی‬ ‫‪.2‬جهاد و دفاع از اسالم و جامعه اسالمی‬ ‫‪.3‬گسترش دامنه دعوت اسالمی‬ ‫‪.4‬تثبیت اسالم و تعیین جانشین‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در تشکیل حکومت اسالمی‬ ‫‪.1‬ساخت مسجد به عنوان معبد و دارالحکومه دلیلی بر یگانگی دیانت و سیاست‬ ‫‪ -‬اجراي احکام اسالمی‪ ،‬قضاوت و مجازات‪ ،‬آموزش‪ ،‬گردهم آیی و مشورت در امور‬ ‫گوناگون اجتماعی ‪ ،‬سیاسی و نظامی‬ ‫‪ -‬مشارکت همگانی در ساخت مسجد‪ ،‬صفّه و حجره ها‬ ‫‪ -‬پیشگویی پیامبر اکرم(ص) درباره شهادت عمار‪ :‬تقتلک الفئة الباغية‬ ‫‪.2‬پایه گذاري امت اسالمی با دستور هجرت عمومی به دار الهجره و ایجاد وحدت‬ ‫میان گروههاي مختلف‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در ایجاد امت اسالمی‬ ‫‪.1‬عقد اخوت میان مهاجران(اعراب مستعربه) و انصار(اعراب عاربه)‬ ‫ابوبکر با عمر ؛ عثمان با عبدالرحمن بن عوف ؛ عایشه با حفصه ؛ طلحه با زبیر‬ ‫عمار با مقداد؛ سلمان با ابوذر؛ پیامبر اکرم(ص) با علی(ع)‪ :‬أنت أخی فی الدنیا واآلخره‬ ‫‪.2‬پیمان عمومی همه گروهها و امضاي منشور یگانگی‬ ‫‪.3‬پیمان خصوصی با یهودیان یثرب‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫ساکنان مدینه‬ ‫‪.1‬مسلمانان (اصحاب)‬ ‫‪ -‬مهاجران و انصار (قبایل اوس و خزرج)‬ ‫حسَانٍ رَضِی اللَّهُ‬ ‫وَالسَّابِقُونَ ا ْلأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِ ْ‬ ‫عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ (التوبة‪)100/‬‬ ‫یحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیهِمْ وَلَا یجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِمَّا أُوتُوا وَیؤْثِرُونَ َعلَى‬ ‫أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ (الحشر‪)9/‬‬ ‫‪.2‬یهودیان (قبایل بنی قینقاع‪ ،‬بنی نضیر و بنی قریظه)‬ ‫‪.3‬مشرکان‬ ‫‪.4‬منافقان‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫دشمنی منافقان به رهبري عبداهلل ابن أُبی‬ ‫إِذَا جَاءَكَ الْمُنَافِقُونَ قَالُوا نَشْهَدُ إِنَّكَ لَرَسُولُ اللَّهِ وَاللَّهُ ی ْعلَمُ إِنَّكَ لَرَسُولُهُ وَاللَّهُ‬ ‫یشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِینَ لَکَاذِبُونَ(المنافقون‪)1/‬‬ ‫‪ -‬خیانت و همکاري با یهودیان‬ ‫‪ -‬توطئه کودتا در جنگ تبوك‬ ‫حدیث منزلت‪ :‬یا علیّ البدّ للمدینة منّی أو منك‪...‬أما ترضی أن تکون منّی بمنزلة‬ ‫هارون من موسی الّا أنّه ال نبیّ بعدي‬ ‫‪ -‬توطئه ترور پیامبراکرم(ص)‪ :‬قصد رم دادن شتر پیامبر(ص) دربازگشت از جنگ‬ ‫تبوك (اصحاب عقبه)‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫دشمنی منافقان‬ ‫‪ -‬ترور شخصیت پیامبراکرم(ص) با مطرح کردن شایعه إفك در باره‪:‬‬ ‫(‪)1‬‬‫ماریه قبطیه (مادر ابراهیم) و پسر عمویش‬ ‫عایشه و صفوان دربازگشت از غزوه بنی المصطلق‬ ‫إِنَّ الَّذِینَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْکُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَکُمْ بَلْ ُهوَ خَیرٌ لَکُمْ لِکُلِّ امْرِئٍ‬ ‫مِنْهُمْ مَا اکْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى کِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِیمٌ(النور‪)11/‬‬ ‫وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَیکُمْ وَرَحْمَتُهُ فِی الدُّنْیا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّکُمْ فِی مَا أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذَابٌ‬ ‫عَظِیمٌ(النور‪)14/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫دشمنی قبایل یهودي‬ ‫لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا ‪(...‬المائدة‪)82/‬‬ ‫‪ -‬سازش اولیه با مسلمانان و امضاي پیمان همزیستی مسالمت آمیز‬ ‫‪ -‬شروع ناسازگاري و دشمنی با اسالم با طرح سواالت پیچیده و شبهات‪:‬‬ ‫یسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ (البقرة‪ )189/‬؛ یسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِیضِ (البقرة‪)222/‬‬ ‫یسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ (األعراف‪ )187/‬؛ یسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ (اإلسراء‪)85/‬‬ ‫ق وَقَوْلِهِمْ قُلُوبُنَا‬ ‫فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِیثَاقَهُمْ وَکُفْرِهِمْ بِآیاتِ اللَّهِ وَقَتْلِهِمُ الْأَنْبِیاءَ بِغَیرِ حَ ٍّ‬ ‫غُلْفٌ بَلْ طَبَعَ اللَّهُ عَلَیهَا بِکُفْرِهِمْ فَلَا یؤْمِنُونَ إِلَّا قَلِیلًا(النساء‪)155/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫دشمنی قبایل یهودي‬ ‫تغییر قبله‪:‬‬ ‫د‬ ‫جهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِ ِ‬ ‫سمَاءِ فَلَنُوَلِّینَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَ ْ‬ ‫قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِی ال َّ‬ ‫الْحَرَامِ ‪(...‬البقرة‪)144/‬‬ ‫چرخش‪ 180‬درجه‪ ،‬نماز ظهر در مسجد بنی سلمه (ذوقبلتین)‪ ،‬هفده ماه پس از هجرت‬ ‫هدف از تغییر قبله‪:‬‬ ‫استقالل از یهود‪ ،‬تألیف قلوب اعراب‪ ،‬امتحان الهی‪:‬‬ ‫وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِی کُنْتَ عَلَیهَا إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ یتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ ینْقَلِبُ عَلَى عَقِبَیهِ‬ ‫(البقرة‪)143/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫پیمان شکنی قبایل یهودي‬ ‫‪.1‬قبیله بنی قینقاع پس از تغییر قبله و پیروزي جنگ بدر‬ ‫‪ 15‬روز محاصره ‪ ،‬با وساطت عبداهلل‬ ‫توهین جوان یهودي به زن مسلمان در بازار‬ ‫بن أبی تبعید به شام‬ ‫‪.2‬قبیله بنی نضیر پس از جنگ احد و قتل عام مبلغان‬ ‫‪ 6‬روز محاصره‪ ،‬مصادره اموال‪ ،‬تخریب قلعه‪ ،‬تبعید به شام‬ ‫نقشه ترور پیامبر(ص)‬ ‫ََظَنُّوا أَنَّهُمْ مَانِعَتُهُمْ حُصُونُهُمْ مِنَ اللَّهِ فَأَتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَیثُ لَمْ یحْتَسِبُوا وَقَذَفَ فِی‬ ‫قُلُو ِبهِمُ الرُّعْبَ یخْرِبُونَ بُیوتَهُمْ بِأَیدِیهِمْ وَأَیدِي الْمُؤْمِنِینَ فَاعْتَبِرُوا یا أُولِی الْأَبْصَار‬ ‫(الحشر‪)2/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫پیمان شکنی قبایل یهودي‬ ‫‪.3‬قبیله بنی قریظه در جنگ احزاب‬ ‫پس از ‪ 15‬روز محاصره با قضاوت سعدبن‬ ‫خیانت در جنگ و همدستی با دشمن‬ ‫معاذ محکوم به مصادره اموال‪ ،‬اسارت و اعدام‬ ‫مظلوم نمایی و ادعاي کشتار ‪ 400‬تا ‪ 1400‬نفري از ایشان‬ ‫وَأَنْزَلَ الَّذِینَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْکِتَابِ مِنْ صَیاصِیهِمْ وَقَذَفَ فِی قُلُوبِهِمُ الرُّ ْعبَ فَرِیقًا‬ ‫تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِیقًا(األحزاب‪)26/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در دفاع از اسالم و جامعه اسالمی‬ ‫‪ -‬پیامبر اکرم(ص)در تمام دوران مدینه یعنی از دهمین ماه هجرت تا هنگام رحلت‬ ‫درگیر جنگ و لشگرکشی (‪ 28‬غزوه و ‪ 35‬تا‪ 90‬سریه) بودند‪.‬‬ ‫‪ -‬ادعاي مستشرقان‪ :‬جنگهاي صدر اسالم به منظور گسترش اسالم در سایه شمشیر و‬ ‫کسب غنیمت و ثروت‬ ‫‪ -‬هدف مستشرقان‪ :‬تبلیغ آیین مسیحیت و زشت نشان دادن چهره اسالم و نیز‬ ‫پوشاندن جنایت مسیحیان در طی ‪ 200‬سال جنگهاي صلیبی(‪1291-1095‬میالدي)‬ ‫و سرپوش نهادن بر پیمان شکنی هاي همیشگی بنی اسراییل‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫سیره تبلیغی پیامبر اکرم(ص)‬ ‫‪ -‬هدف پیامبر اکرم(ص) مبارزه با جهل‪ ،‬شرك و انحراف از راه مبارزه فرهنگی و‬ ‫فتح قلبها بود که البته با اجبار ممکن نیست‪ :‬لَا إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ (البقرة‪)256/‬‬ ‫‪ -‬دعوت بر اساس اصل قرآنی‪ :‬اُدْعُ إِلَى سَبِیلِ رَبِّكَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ‬ ‫وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ ‪(...‬النحل‪)125/‬‬ ‫‪ -‬شهادت ‪ 6‬تن از مبلّغان اسالم در منطقه رجیع پس از جنگ بدر و قتل عام ‪40‬‬ ‫تن از مبلّغان اعزامی به منطقه وسیع نجد در بئرمعونه‬ ‫‪ -‬پیشنهاد امضاي پیمان صلح و دوستی‪ ،‬رابطه مسالمت آمیز و رعایت احترام‬ ‫متقابل‪ ،‬اگر دعوت اسالمی مورد پذیرش قرار نمیگرفت‪،‬‬ ‫‪ -‬در مرحله آخر چنان مخالفان بر دشمنی و تجاوز اصرار میورزیدند‪ ،‬چارهاي جز‬ ‫‪1403/6/22‬‬ ‫رویارویی باقی نمیماند‪.‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫جنگهاي پیامبر اکرم(ص)‬ ‫عدم امکان رویارویی در دوران ‪ 13‬ساله قبل از هجرت‬ ‫به دست آوردن قدرت دفاع پس از هجرت سبب صدور فرمان الهی جهاد‪:‬‬ ‫أُذِنَ لِلَّذِینَ یقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ(الحج‪)39/‬‬ ‫‪ -‬تعداد جنگها و کشتهها‬ ‫از میان ‪ 28‬غزوه تنها ‪ 9‬مورد منجر به درگیري شده است‪ :‬بدر‪ ،‬احد‪ ،‬خندق‪ ،‬بنی‬ ‫قریظه‪ ،‬بنی مصطلق‪ ،‬خیبر‪ ،‬مکه‪ ،‬حنین‪ ،‬طائف‬ ‫متوسط آماري که از تعداد کشتگان جنگها گزارش شده است ‪ -‬با فرض پذیرش آمار‬ ‫‪ 400‬نفري کشتههاي بنی قریظه‪ -‬از هزار تن نمیگذرد‪.‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫جنگهاي پیامبر اکرم(ص)‬ ‫‪ -‬علت جنگها‬ ‫‪.1‬مقابله به مثل و تنبیه دشمن؛ در برخی از سریهها‬ ‫‪.2‬مانور نظامی و نمایش قدرت؛ در بسیاري از سریهها‬ ‫‪.3‬احقاق حق؛ در غزوه بدر‬ ‫‪.4‬اعالن جنگ و بسیج عمومی دشمن؛ مانند غزوه تبوك‬ ‫‪.5‬نقض عهد و پیمان؛ مانند برخورد با بنیقریظه و فتح مکه‬ ‫‪.6‬تهاجم دشمن؛ مانند‪ :‬غزوه احد و احزاب‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫جنگهاي پیامبر اکرم(ص)‬ ‫‪ -‬علت جنگها‬ ‫‪.7‬حمایت از مظلومان؛ ماجراي اعالن برائت (جهاد ابتدایی)‪:‬‬ ‫بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِینَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکِینَ * فَسِیحُوا فِی الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ‬ ‫أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَأَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْکَافِرِینَ(التوبة‪)2-1/‬‬ ‫وَمَا لَکُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِینَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِینَ‬ ‫ل‬ ‫یقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْیةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِیا وَاجْعَ ْ‬ ‫لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِیرًا(النساء‪)75/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫سیره جنگی پیامبر اکرم(ص)‬ ‫‪ -‬پیش از جنگ‪ :‬دفاع و نه تجاوز ‪ :‬تاکید بر دعوت و یا امضاي قرارداد صلح‬ ‫‪ -‬هنگام جنگ‪ :‬مقابله جوانمردانه و نه مثله کردن‪ ،‬تعقیب‪ ،‬ویرانگري و سوزاندن‪:‬‬ ‫حبُّ الْمُعْتَدِینَ‬ ‫وَقَاتِلُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ الَّذِینَ یقَاتِلُونَکُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لَا ی ِ‬ ‫(البقرة‪)190/‬‬ ‫‪ -‬پس از جنگ‪ :‬عفو عمومی (فتح مکه و حنین)‪ ،‬مداواي مجروحان دشمن‪ ،‬دفن‬ ‫کشتههاي دشمن و خوش رفتاري با اسرا‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫علل پیروزي و گسترش سریع اسالم‬ ‫‪.1‬قرآن‪ :‬اعجاز و تاثیر سحرآمیز آن و نیز نزول تدریجی بر اساس نیازها و شرایط‬ ‫‪.2‬تعالیم اسالم‪ :‬فطري بودن عقاید مانند‪ :‬یکتاپرستی ؛ اصول اخالقی مانند‪ :‬برابري‬ ‫وظلم ستیزي و احکام عبادي مانند نماز‪ ،‬زکات و جهاد‬ ‫‪.3‬وجود حنفاء و اهل کتاب‬ ‫‪.4‬ویژگیهاي جغرافیایی‪ ،‬سیاسی و اجتماعی شبه جزیره عربستان‪ ،‬مکه به عنوان‬ ‫ام القري‪ ،‬تفرقه قبایل‬ ‫‪.5‬آداب و رسوم قبیله و خصلتها مانند حمایت از افراد قبیله‪ ،‬پایبندي به سوگند‪،‬‬ ‫مهمان نوازي و جنگاوري‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫علل پیروزي و گسترش سریع اسالم‬ ‫‪.6‬ویژگیهاي پیامبر اکرم(ص) مانند‪ :‬شرافت نسبی و گذشته نیك‬ ‫‪ -‬امّی بودن‪ :‬هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِی الْأُمِّیینَ رَسُولًا مِنْهُمْ یتْلُو عَلَیهِمْ آیاتِهِ (الجمعة‪)2/‬‬ ‫‪ -‬خودي بودن‪ :‬وَلَوْ نَزَّلْنَاهُ عَلَى بَعْضِ الْأَعْجَمِین* فَقَرَأَهُ عَلَیهِمْ مَا کَانُوا بِهِ مُؤْمِنِین‬ ‫(الشعراء‪)199-198/‬‬ ‫‪ -‬اخالق نیك‪ :‬فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ کُنْتَ فَظًّا َغلِیظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ‬ ‫حَوْلِكَ (آل عمران‪)159/‬‬ ‫ث‬ ‫‪ -‬تالش و دلسوزي‪ :‬فَلَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ عَلَى آثَارِهِمْ إِنْ لَمْ یؤْمِنُوا بِهَذَا الْحَدِی ِ‬ ‫أَسَفًا(الکهف‪)6/‬‬ ‫‪.7‬اخالص و ایثار اصحاب پیامبر(ص)‪:‬خدیجه‪ ،‬ابوطالب‪ ،‬امام علی‪ ،‬مهاجران و انصار‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در گسترش دامنه دعوت اسالمی‬ ‫‪ -‬صلح حدیبیه در سال ششم هجرت‬ ‫خلُنَّ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ آمِنِینَ‬ ‫لَقَدْ صَدَقَ اللَّ ُه رَسُولَهُ الرُّؤْیا بِالْحَقِّ لَتَدْ ُ‬ ‫‪(.....‬الفتح‪)27/‬‬ ‫حرکت به سوي مکه براي عُمره با ‪ 1400‬نفر و ‪ 70‬قربانی در ماه ذي القعدة با هدف ‪:‬‬ ‫‪.2‬اعالم موافقت با مراسم حج‬ ‫‪.1‬زیارت خانه خدا‬ ‫‪.4‬رسوایی قریش در صورت ممانعت‬ ‫‪.3‬نشان دادن احترام به ماههاي حرام‬ ‫‪.5‬تبلیغ اسالم به مردم شبه جزیره در ماههاي حج‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫صلح حدیبیه‬ ‫‪ -‬جلوگیري قریش با اعزام ‪ 200‬جنگجو به فرماندهی خالد بن ولید‬ ‫‪ -‬اتراق مسلمانان در منطقه حدیبیه (مسجد شجرة) در ‪ 24‬کیلومتري مکه‬ ‫‪ -‬مأموریت عثمان براي مذاکره و تأخیر در بازگشت‬ ‫ل‬ ‫لَقَدْ رَضِی اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یبَایعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَ َعلِمَ مَا فِی قُلُوبِ ِهمْ فَأَنْزَ َ‬ ‫السَّکِینَةَ عَلَیهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِیبًا(الفتح‪)18/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫صلح حدیبیه‬ ‫امضاي قرداد صلح با سهیل بن عَمرو‪ ،‬نماینده قریش ‪:‬‬ ‫‪.1‬توقف جنگ به مدت ده سال‬ ‫‪.2‬استرداد فراریان قریش‬ ‫‪.3‬آزادي طرفین در پیمان بستن با قبایل‬ ‫‪.4‬بازگشت مسلمانان و انجام حج عمره در سال بعد به مدت سه روز‬ ‫‪ -‬پیمان شکنی قریش به نفع بنی بکر و کشتار بنی خزاعه هم پیمان مسلمانان و در‬ ‫نتیجه محاصره و فتح مکه با لشگر ده هزار نفري مسلمانان‬ ‫‪1403/6/22‬‬ ‫إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِینًا(الفتح‪)1/‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در گسترش دامنه دعوت اسالمی‬ ‫‪ -‬دعوت جهانی با نامه به سران قبایل و کشورها‪ :‬خسرو پرویز کسراي ایران‪ ،‬هرقل‬ ‫قیصر روم‪ ،‬نجاشی پادشاه حبشه و امیران یمن‪ ،‬بحرین‪ ،‬عمان‪ ،‬غسان و حضرموت‬ ‫وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا کَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِیرًا وَنَذِیرًا (سبأ‪)28/‬‬ ‫إِنْ هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِلْعَالَمِینَ(ص‪)87/‬‬ ‫‪ -‬اعالن برائت از مشرکان در حج اکبر‪ ،‬اواخر سال نهم هجري‬ ‫بَرَاءَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى الَّذِینَ عَاهَدْتُمْ مِنَ الْمُشْرِکِین * فَسِیحُوا فِی الْأَرْضِ أَرْبَعَةَ‬ ‫أَشْهُرٍ وَاعْلَمُوا أَنَّکُمْ غَیرُ مُعْجِزِي اللَّهِ وَأَنَّ اللَّهَ مُخْزِي الْکَافِرِینَ(التوبة‪)2-1/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اعالن برائت از مشرکان‬ ‫‪ -‬پس از اعزام ابوبکر علی(ع) مأمور می شود‪.‬‬ ‫‪ -‬اعالن برائت‪ ،‬روز ده ذي الحجة در منی‪:‬‬ ‫‪.1‬بت پرستان حق ورود به خانه خدا را ندارند‪.‬‬ ‫‪.2‬هیچ بت پرستی حق شرکت در مراسم حج را ندارد‪.‬‬ ‫‪.3‬طواف با بدن برهنه ممنوع است‪.‬‬ ‫‪.4‬مشرکان هم پیمان تا پایان قرارداد و آنان که پیمان نبسته یا شکستهاند چهار ماه‬ ‫مهلت دارند که ایمان آورده و یا آماده نبرد شوند‪.‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در گسترش دامنه دعوت اسالمی‬ ‫‪ -‬سال دهم هجري‪ :‬عام الوفود‬ ‫‪ -‬ورود هیئت اعزامی مسیحیان و ماجراي مباهله پس از نامه به ابوحارثه‪ ،‬اسقف‬ ‫اعظم نجران که یا اسالم آورد و یا جزیه بپردازد‪.‬‬ ‫با اصرار مسیحیان بر مواضع خود‪ ،‬وحی نازل شد‪:‬‬ ‫فَمَنْ حَاجَّكَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَکُمْ وَنِسَاءَنَا‬ ‫وَنِسَاءَکُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ(آل عمران‪)61/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در تثبیت دعوت اسالمی‬ ‫‪ -‬حجة الوداع در سال دهم هجري‬ ‫کمتر از سه ماه به رحلت پیامبر اکرم(ص) با هدف‪:‬‬ ‫‪.1‬احیاي حج ابراهیمی و تصحیح بدعت ها و انحراف ها‬ ‫‪.2‬لغو امتیازات جاهلی قریش‪ :‬ریاست کعبه و کلیدداري‪ ،‬انحصار لباس احرام‪ ،‬رفتن‬ ‫به مزدلفه و منی به جاي عرفات‪ :‬ثُمَّ أَفِیضُوا مِنْ حَیثُ أَفَاضَ النَّاسُ (البقرة‪)199/‬‬ ‫‪.3‬خطبه عرفات براي ابالغ نهایی تعالیم اسالم‪:‬‬ ‫احترام جان‪ ،‬مال و امانت مردم‪ ،‬احترام به زنان‪ ،‬پرهیز از گناه و تمسك به ثقلین‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در تثبیت دعوت اسالمی‬ ‫‪ -‬اعالم جانشینی امام علی(ع) در بازگشت از حجة الوداع در منطقه جحفه(غدیر خم)‬ ‫ت‬ ‫نزول آیه تبلیغ ‪ :‬یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْ َ‬ ‫رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یهْدِي الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ(المائدة‪)1( )67/‬‬ ‫مَنْ أوْلی بِکُمْ مِنْ أنْفُسِکُمْ؟ قالوا‪ :‬اللّه وَ رَسوُلُهُ‪)2(.‬‬ ‫ایراد خطبه غدیر ‪........ :‬‬ ‫فَقالَ‪ :‬أال فَمَنْ کُنْتُ مَوْالهُ فَهذا عَلِی مَوْالهُ‪ ،‬اللّ ُهمَّ والِ مَنْ واالهُ وَعادِ مَنْ عاداهُ وَانْصُرْ مَنْ‬ ‫نَصَرَهُ وَاخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ‪.‬‬ ‫نزول آیه اکمال ‪ :‬الْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ‬ ‫‪1403/6/22‬‬ ‫دِینًا (المائدة‪)3( )3/‬‬  ‫غدیر خم‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫غدیر خم‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫حدیث غدیر ‪.... :‬مَنْ کُنْتُ مَوْالهُ فَهذا عَلِی مَوْالهُ ‪....‬‬ ‫عالمه امینی در کتاب الغدیر (‪11‬جلد) ‪:‬‬ ‫متواتر ترین روایت اسالمی‪ :‬نقل از ‪ 110‬صحابی پیامبر (ص) و ‪ 89‬تابعی‬ ‫تالیف ‪ 26‬کتاب درباره غدیر توسط اهل سنت ؛ پرداختن ‪ 36‬دانشمند سنی به حدیث غدیر‬ ‫رویکردهاي متفاوت اهل سنت به حدیث غدیر ‪:‬‬ ‫‪.1‬مخالفت با نص پیامبر (ص) به دلیل مصلحت ‪ :‬ابن عباس می گوید‪ :‬عمر در زمان خالفتش به من گفت‬ ‫که دلیل کارش ترس از فتنه بوده است‪.‬‬ ‫‪.2‬لغو جانشینی علی (ع) پس از مخالفتهاي زیاد با امامت نماز ابوبکر‬ ‫‪.3‬برداشت متفاوت از حدیث غدیر ‪ :‬مولی به معناي دوست است و علت اعالم دوستی علی (ع) ماجراي‬ ‫کدورت اصحاب از ایشان در راه بازگشت از یمن بوده است‪.‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫حدیث غدیر ‪.... :‬مَنْ کُنْتُ مَوْالهُ فَهذا عَلِی مَوْالهُ ‪....‬‬ ‫مولی به معنی سرور است نه دوست زیرا ‪:‬‬ ‫‪.1‬اعتراض و کدورت برخی صحابه در سفر یمن که نشانه حسد و نفاق آنها نیز بود مربوط‬ ‫به سال ‪ 8‬هجري است و به ماجراي غدیر درحجة الوداع ربطی ندارد‪.‬‬ ‫‪.2‬قرینه کالمی (رابطه سوال با حدیث) بر معناي سرور داللت می کند ‪:‬‬ ‫‪ -‬مَنْ أوْلی بِکُمْ مِنْ أنْفُسِکُمْ؟ (ألَسْتُ أوْلی بِکُمْ مِنْ أنْفُسِکُمْ؟)‬ ‫النَّبِی أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ‪(.....‬احزاب‪)6/‬‬ ‫‪ -‬فَمَنْ کُنْتُ مَوْالهُ فَهذا عَلِی مَوْالهُ‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫حدیث غدیر ‪.... :‬مَنْ کُنْتُ مَوْالهُ فَهذا عَلِی مَوْالهُ ‪....‬‬ ‫مولی به معنی سرور است نه دوست زیرا ‪:‬‬ ‫‪.3‬قرینه حال و مقام (شرایط برگزاري مراسم) بر معناي سرور داللت می کند‪.‬‬ ‫‪.4‬تاکید‪ ،‬تهدید و تضمین در آیه تبلیغ بر معناي سرور داللت می کند‪:‬‬ ‫یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ‬ ‫وَاللَّهُ یعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یهْدِي الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ (المائدة‪)67/‬‬ ‫‪.5‬نزول آیه ‪ :‬الْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ‬ ‫دِینًا (المائدة‪)1( )3/‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در تثبیت جانشینی امام علی(ع)‬ ‫‪ -‬بسیج سپاه اسامه بن زید (جیش اسامه) با هدف ‪:‬‬ ‫‪.1‬مقابله با تهدید روم‬ ‫‪.2‬خالی کردن صحنه از رقیبان ؛ دستور به همه مهاجرین و انصار به جز علی(ع)‬ ‫براي حضور در اردوگاه جُرُف در سه مایلی مدینه‬ ‫‪.3‬تاکید بر این حقیقت که مسئولیت به استحقاق است نه سن (مخالفت با جانشینی‬ ‫علی (ع) به دلیل جوانی و سن ‪ 35‬سال)‬ ‫‪ -‬تخلف برخی از اصحاب به بهانه جوان بودن فرمانده(‪ 17‬الی‪ 20‬ساله) و بیماري پیامبر(ص)‬ ‫‪ -‬لعنت شدن متخلفین از جیش‬ ‫‪1403/6/22‬‬  ‫اترخي زندگی ايپمبر اكرم(ص) ‪ :‬هجرت ات رحلت‬ ‫اقدامات پیامبر اکرم(ص) در تثبیت جانشینی امام علی(ع)‬ ‫‪ -‬نامه نانوشته (ماجراي یوم الخمیس) ‪ :‬ائْتُونِی بِدَوَاةٍ وَ کَتِفٍ (صحیفة) أَکْتُبْ لَکُمْ کِتَاباً‬ ‫لَنْ تَضِلُّوا بَعْدَهُ أَبَداً فَقالَ لَهُ عُمَر ارْجِعْ فَإِنَّهُ یَهْجُرُ حسبنا کتاب اهلل‬ ‫‪ -‬اختالف اصحاب در اجراي دستور ‪ :‬فَقَالَ(ص) ‪ :‬أَ بَعْدَ الَّذِي قُلْتُمْ؟ لَا – أ‬ ‫ََ وَ بعد ماذا؟!‬ ‫‪ -‬منابع اهل سنت‪ :‬فَقَالُوا هَجَرَ رَسُولُ اللَّه (‪)1‬‬ ‫قالَ عُمَر کَلِمَةً مَعناها أنّ الوَجَعَ قَد غَلَبَ عَلی رَسُولِ اهللِ (جوهري)‬ ‫‪ -‬ابن عباس‪ :‬یَوْمُ الْخَمِیسِ وَ مَا یَوْمُ الْخَمِیسِ ؛ آن روز پنجشنبه (سیاه!!)چه روزي بود!!‬ ‫سپس آن قدر گریست تا آب دیدگانش ریگ ها را تر کرد‪)2(.‬‬ ‫‪ :‬عمر در زمان خالفتش به من گفت که دلیل کارش ترس از فتنه بوده است‪)3(.‬‬ ‫‪1403/6/22‬‬