BAB 3 PENTADBIRAN NEGERI-NEGERI MELAYU BERSEKUTU PDF

i a m r BAB 3 M PENTADBIRAN e u NEGERI-NEGERI i kg MELAYU C BERSEKUTU  m Sinopsis a  Bab ini menjelaskan...

i a m r BAB 3 M PENTADBIRAN e u NEGERI-NEGERI i kg MELAYU C BERSEKUTU  m Sinopsis a  Bab ini menjelaskan tentang i kekayaan hasil bumi  Sub tajuk bab ini ialah: r terutamanya bijih timah di 3.1 Kekayaan hasil bumi e Negeri-negeri Melayu di Perak, Selangor, Bersekutu terutamanya di Pahang dan Negeri M Perak, Selangor, Negeri Sembilan Sembilan dan Pahang yang 3.2 Peluasan kuasa British u mendorong British untuk di Perak, Selangor, g meluaskan kuasanya dengan Negeri Sembilan menggunakan pelbagai k dan Pahang i strategi 3.3 Pembentukan Negeri C Negeri Melayu Bersekutu  Akhirnya British dapat 3.4 Pentadbiran Negeri – mengukuhkan kuasanya Negeri Melayu Bersekutu dengan membentuk Negeri- Negeri Melayu Bersekutu 2  i a m r “ M e Kekayaan Hasil Bumi di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang kg u i Kekayaan Kekayaan C Bijih Hasil Emas Timah 3  m Perlombongan bijih timah abad ke-15 i a Kekayaan r ▹ bijih Diusahakan oleh orang Melayu di lembah sungai untuk e kegunaan tempatan dan diperdagangkan timah ▹ M Perdagangan di bawah pengawasan pembesar sebagai pemilik lombong dan membekalkan keperluan perbelanjaan u ▹ Pembesar memperolehi kawasan pegangan melalui surat g tauliah sultan k ▹ i Contohnya Che Long Jaafar di Larut Perak dapat surat tauliah daripada Paduka Seri Sultan Shabudin Riayat Syah C ▹ Sultan menerima hasil perdagangan ▹ Kaedah tradisional melombong bijih timah iaitu melampan 4  m Perlombongan bijih timah abad ke-16-17 r i a Kekayaan ▹ Tertumpu di Sungai Perak, Kuala Kangsar, Kelian e bijih Intan, Manjung dan Beruas timah M ▹ Perak pelabuhan utama menghasilkan bijih timah ▹ Tumpuan pedagang terutama Portugis u ▹ g Kekayaan dan kemakmuran Perak menyebabkan k Acheh meletakkan Perak sebagai negeri naungannya i ▹ Perak menjadikan bijih timah bahan untuk C mendapatkan perlindungan Portugis bagi membebaskan Perak daripada Acheh 5  Perlombongan bijih timah abad ke-18 a m Perak Selangor r i Kekayaan  Bijih timah dikeluarkan oleh e pelombong kecil Melayu di  Perlombongan bijih timah bijih kawasan Larut (Kerian, Kurau, di timah M Larut, Terong dan Beruas) Kuala Selangor  Sultan Muzaffar membuat u perjanjian menjual bijih timah  Sultan Ibrahim membuat g kepada Belanda perjanjian menjual bijih  k Kota Belanda di Pulau Pangkor timah kepada Belanda. i dibina sebagai gedung C menyimpan bijih timah yang diperolehi dari Perak  Akhir abad ke-18 hasil merosot akibat aktiviti penyeludupan untuk dijual kepada pedagang British di Pulau Pinang 6  m Perlombongan bijih timah abad ke-19 r i a Kekayaan  Diusahakan oleh Long Jaafar dan anaknya Ngah e bijih Ibrahim di Klian Pauh dan Klian Baru dengan membawa masuk pelombong Cina timah Larut M  Kuala Sepetang dijadikan pelabuhan mengangkut bijih timah dari Perak ke Pulau Pinang g u  Pengeluar utama bijih timah dunia i k  Kegiatan pelombongan mewujudkan bandar Gopeng, Ipoh dan Kampar C Kinta  Sultan Ismail mengusaha dan memajukan kawasan perlombongan bijih timah di Lembah Kinta menyebabkan muncul Bandar Papan dan Pengkalan Peguh 7  m Perlombongan bijih timah abad ke-19 r i a Kekayaan  Pusat pentadbiran Kesultanan Selangor e bijih  Juga pusat pengutipan cukai bijih timah Jugra melalui Sungai Langat untuk ke pelabuhan timah M Melaka kg u i Kuala C Lumpur  m Perlombongan bijih timah abad ke-19 r i a Kekayaan Diusahakan oleh Raja Busu dengan e bijih membawa masuk pelombong Cina timah M Raja Jumaat kemudiannya berjaya menjadikan Lukut sebagai pusat u Lukut perdagangan bijih timah terkenal g Lukut diserahkan kepada Sungai Ujong k melalui rundingan antara Sultan Selangor i bersama pemerintah Sungai Ujong C Selangor menerima Kajang, Semenyih dan Beranang yang sebelum ini di dalam kawasan Sungai Ujong 9  i a m o r Kekayaan Kawasan jalur emas sebahagian besar terdiri daripada negeri e Pahang yang meliputi Raub. Hasil o Melalui rekod Negara China, emas menjadi ekspot utama Emas M Pahang sejak abad ke-13. o Menurut catatan Portugis, pada abad ke-16 emas di Pahang u diperdagangkan ke Melaka dan Sultan Pahang menggunakan g emas sebagai hadiah kepada negeri-negeri lain. o k Berdasarkan sumber India, Semenanjung Tanah Melayu i dikenali sebagai Suvarnabhumi yang bermaksud Bumi C Emas o Catatan Yunani (2M) menamakan Semenanjung Tanah Melayu sebagai Golden Khersonese yang bermaksud Semenanjung Emas 10  i a m e r M Hello! g u I am Jayden Smith C i k I am here because I love to give presentations. You can find me at @username 11  Latihan Objektif i a m 1. Apakah kekayaan hasil bumi Perak, Selangor, 2. Apakah tujuan pembinaan Kota Belanda di r Negeri Sembilan dan Pahang yang menarik Pulau Pangkor pada tahun 1670? e minat British menguasai negara kita? A. Gedung menyimpan bijih timah M I. Bijih timah II. Bijih besi B. Kubu pertahanan tentera Belanda u III. Arang batu C. Gedung menyimpan makanan g IV. Emas k D. Tempat penginapan Gabenor i A. I dan II C B. I dan IV C. II dan III D. III dan IV 12  Latihan Objektif i a m 3. Tokoh berikut merupakan tokoh penting dalam 4. Dialog berikut mungkin berlaku di Pahang pada r sejarah Tanah Melayu abad ke-19 e Raja Busu Ali : Sekarang ini, orang Eropah yang mendapat hak melombong emas Sultan Ismail M Ahmad : Orang Eropah begitu berjaya u disebabkan mereka menggunakan Apakah persamaan tokoh tersebut? kaedah perlombongan yang berkesan kg A. Membangunkan bandar baharu Apakah kaedah yang dimaksudkan dalam dialog i B. Menandatangani perjanjian tersebut ? C C. Memajukan perlombongan I. Lombong bawah tanah A I dan II D. Memodenkan pentadbiran II. Lombong dedah B I dan IV III. Mendulang C II dan III IV. Melampan D III dan IV 13  Latihan KBAT i a m 1) Apakah tindakan yang perlu diambil oleh pemimpin negara dalam memajukan ekonomi r negara? M e kg u C i 14. i a m e Peluasan Kuasa r M British di Perak, u Selangor, Negeri i kg Sembilan dan C Pahang 15  i a m r Perkembangan perindustrian yang berlaku di e Pengenalan Eropah menyebabkan British memerlukan M bahan mentah yang mencukupi untuk menjamin pengeluaran hasil industri Eropah kg u Kemakmuran negeri-negeri Melayu yang kaya i dengan bijih timah mendorong British C berusaha meluaskan kuasa ke Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang  i a m Strategi Brtitish r Meluaskan e kuasa di M Negeri-Negeri Melayu u Perjanjian g Strategi Desakan dengan k dan i manipulasi pembesar ugutan C tempatan  i a m e r M Strategi Manipulasi u Suasana yang tidak stabil dan kekacauan yang berlaku di Perak, Selangor dan Negeri Sembilan g membuka peluang kepada British untuk i k melaksanakan strategi manipulasi dengan memberi bantuan kepada pihak yang berkepentingan untuk C membolehkan British meluaskan pengaruhnya.  i a m Strategi r ▹ Manipulasi British mengambil peluang untuk menguasai Perak e apabila berlakunya kekacauan di Perak British ▹ M Gabenor Negeri-negeri Selat , Andrew Clarke di Perak mengambil peluang ini untuk campurtangan dan u bertindak sebagai orang tengah menamatkan kekacuan di g Perak k ▹ Alasan British adalah untuk menyelamatkan rakyat i Perak daripada keadaan kucar kacir. C ▹ Kekacuan di Perak disebabkan oleh: i. Perang Larut ii. Perebutan takhta Kesultanan Perak  i a m e r u M i kg C 20  i a m Sistem Perak mengamalkan sistem penggiliran dalam r penggiliran pewarisan Kesultanan Perak e pewarisan takhta M Perak kg u C i  i a m r “ M e Quotations are commonly printed as a g u means of inspiration and to invoke i k philosophical thoughts from the reader. C 22  m Sewaktu pemerintahan Sultan Abdul Samad, tercetus pertelingkahan dalam a kalangan kerabat diraja Selangor yang menyebabkan berlakunya Perang Klang i 1866-1874 r Manipulasi e Raja Abdullah bin Raja Jaafar Raja Mahadi bin Raja Sulaiman British di ▹ Sultan Abdul Samad memberi ▹ Putera Raja Sulaiman yang M Selangor hak mentadbir Klang mentadbir Klang sebelum ▹ Berjaya memajukan Klang diserahkan kepada Raja u sebagai pusat pengeluaran bijih Abdullah g timah ▹ Menuntut hak ke atas Klang kerana pernah di bawah k ▹ Pembukaan lombong di sekitar i Ampang dan Kuala Lumpur kekuasaan ayahandanya dan kemajuan perlombongan C ▹ Mendapat sokongan kumpulan Hai San ▹ Mendapat sokongan kumpulan Ghee Hin  British memihak kepada Raja dan pembesar Melayu yang boleh membawa keuntungan  British memberi bantuan ketenteraan kepada Tengku Kudin untuk I menamatkan Perang Klang dan mengharapkan Sultan menerima perlindungan British  m ▹ a Persaingan British i Kepentingan Sungai Manipulasi Linggi pembesar memanipulasikan r persengketaan British memungut cukai e ▹ Laluan penting dengan memberi di Sungai di Sungai Linggi yang bantuan Ujong, ▹ Dato’ Kelana, ketenteraan M menghubungkan Dato’ Syahbandar Negeri Sungai Ujong kepada Dato’ dan Dato’ Muda Kelana untuk Sembilan dengan kawasan u sekitarnya Linggi bersaing mengalahkan g untuk mengawal Dato’ Syahbandar. ▹ Penguasaan ke pungutan cukai di k atas Sungai Linggi ▹ Manipulasi Brtisih i Sungai Linggi dalam konflik ini membolehkan berjaya C pembesar ▹ Persaingan tersebut meletakkan memungut cukai menjejaskan Sungai Ujong daripada pedagang perdagangan di yang kaya dengan bijih timah melalui Negeri-negeri bijih timah di sungai tersebut bawah kekuasaan untuk ke Melaka Selat British. 24  a m Desakan dan i Paksaan r Kepada Raja- e Raja Melayu Menerima M Perlindungan British g u first second last C i k  i a m e r u M Strategi Perjanjian ▹ i kg C Bagi mengukuhkan kuasa, Britsih mengadakan perjanjian dengan pemerintah tempatan untuk menerima pengaruh British dalam pentadbiran negeri-negeri Melayu ▹ Perjanjian pertama British dengan negeri Melayu ialah perjanjian dengan pembesar Perak di Pulau Pangkor yang dikenali sebagai Perjanjian Pangkor 1874, dikuti perjanjian di Sungai Ujong, Selangor dan Pahang. Perjanjian i a m e r Pangkor 1874 u M i kg C  i a m Perjanjian r British- ▹ Antara syarat perjanjian itu ialah: e Sungai M Ujong 1874 i. Dato’ Kelana diktiraf sebagai pemerintah u Sungai Ujong i kg ii. British berkuasa penuh memungut cukai C di Sungai Linggi  i a m e r M Perjanjian u British-Selangor g 1875 C i k  i a m Perjanjian r British ▹ Antara syarat perjanjian ialah:- e Pahang i. British menempatkan wakil sebagai pegawai M 1887 konsul di Pahang u ii. British menjaga keamanan di Pahang g iii. Pahang tidak dibenarkan membuat perjanjian i k dengan kuasa lain tanpa kebenaran British C Melalui perjanjian, British mengikat persetiaan pemerintah tempatan untuk menerima nasihat British dalam hal ehwal pentadbiran dan ekonomi di negeri-negeri Melayu.  Latihan Objektif i a m 1. Rajah berikut menunjukkan tokoh-tokoh 2. Jadual berikut berkaitan dengan peristiwa r yang terlibat dalam perebutan untuk yang berlaku di Selangor pada kurun ke-19 e menguasai daerah Klang Tahun Peristiwa M Raja Abdullah Perebutan Daerah 1873 Serangan ke atas kapal dagang Klang British di Kuala Langat u Raja Mahadi g Apakah kesan daripada peristiwa tersebut? k Apakah alasan Raja Mahadi untuk menguasai i Daerah tersebut? A. Pembinaan kubu pertahanan C B. Pembinaan rumah api A. Menguasai kutipan cukai C. Meletus peperangan dengan lanun B. Mewarisi tempat ayahandanya D. Menerima perlindungan British C. Mendapat sokongan pembesar D. Memonopoli perdagangan bijih timah 31  Latihan Objektif i a m r 3. Apakah yang memberi peluang kepada British 4. Maklumat berikut berkaitan dengan Perjanjian e untuk meluaskan pengaruhnya di Pahang? Pangkor yang ditandatangan pada 1874. Raja Abdullah diiktiraf sebai sultan M A. Kekacauan yang dicetuskan oleh kongsi Sultan menerima seorang Residen gelap u B. Peristiwa pembunuhan Goh Hui di Apakah kesan perjanjian tersebut? g perkarangan istana C. Tindakan sultan membawa masuk pelabur A. British menguasai pentadbiran negeri i k Eropah B. Kuasa pembesar tempatan bertambah C D. Kehadiran penasihat asing yang dilantik oleh C. Sistem pewarisan takhta bertambah kukuh pembesar tempatan D. Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dibentuk 32  Latihan Subjektif i a m r 1. Nyatakan kepentingan Sungai Linggi e i. …………………………………………. u M ii.………………………………………….. i kg 2. Jelaskan manipulasi British terhadap persengketaan Dato' Kelana dengan Dato' Syahbandar. C 33  m Suasana yang tidak stabil dan kekacauan yang berlaku di Perak, Selangor dan Negeri Sembilan membuka peluang a kepada British untuk melaksanakan strategi manipulasi dengan memberi bantuan kepada pihak yang berkepentingan i untuk membolehkan British meluaskan pengaruhnya. r Bagaimanakah permasalah yang berlaku di setiap negeri memberi peluang kepada British untuk campur e tangan? u M i kg C 34  m British menggunakan strategi ini dengan mengugut dan mendesak pemerintah tempatan supaya i a menerima perlindungan British bagi jaminan ekonomi perdagangan mereka di negeri Selangor dan r Pahang. e Nyatakan peristiwa penting yang berlaku di setiap negeri sehingga memberi peluang kepada M British untuk campur tangan. kg u C i  i a m Sisteme r u M g Residen C i k 36  m  Di laksanakan di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang melalui a perjanjian dengan raja Melayu dan pemerintah. i  r Ia merupakan pemerintahan secara tidak langsung British di negeri berkenaan M e Menasihati raja-raja Melayu Semua nasihat hendaklah dalam semua hal ehwal u diikuti dan dipatuhi pentadbiran kecuali agama Islam g dan adat istiadat Melayu C i k Peranan Residen 37  i a m e r u M i kg C 38  i a m r Our process is easy M e kg u first second last C i 39  Latihan Objektif i a m r 1. Apakah peranan residen British di Perak, 2. Apakah yang menyebabkan raja tidak berpuas e Selangor, Sungai Ujong dan Pahang? hati dengan perlaksanaan Sistem Residen? M A. Membawa masuk buruh Cina I. Raja hanya berkuasa dalam agama dan adat B. Melindungi hak pelabur barat II. Raja dipaksa menerima nasihat residen u C. Menasihati sultan berkaitan pentadbiran III. Residen mengamalkan sikap pilih kasih g D. Melindungi raja dan pembesar Melayu IV. Residen berkuasa menggubal undang- undang C i k A. I dan II B. I dan IV C. II dan III D. III dan IV 40  m Namakan residen berdasarkan gambar yang diberikan dan kemudiannya lukiskan anak panah untuk menunjukkan negeri yang dikuasai oleh residen tersebut. r i a M e kg u C i 41  Latihan Subjektif i a m 1. Sistem Residen berjaya dilaksanakan di Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang. r Jelaskan peranan residen. M e kg u C i 42  i a m e r u M i kg C 43  i a m e r M Pembentukan u Negeri-Negeri kg Melayu Bersekutu C i 44  i a m e r u M i kg C 45  i a m Faktor Pembentukan e r NNMB u M Menangani g Mengatasi Menjamin Menyeragamkan Masalah Kelemahan Keselamatan k Pentadbiran Kewangan i Sistem Residen Negeri Pahang C 46  i a m  Residen tidak diberikan garis panduan e r yang jelas untuk melaksanakan tugas M  Residen menjadi semakin berkuasa u dalam Majlis Mesyuarat Negeri kg  Raja dan pembesar Melayu tidak C i berpuas hati kerana kehilangan kuasa dalan pentadbiran dan pungutan cukai 47  a m  Pentadbiran di Perak, Selangor, r i Negeri Sembilan dan Pahang tidak e seragam kerana mempunyai undang-undang sendiri u M  Kemajuan ekonomi antara negeri g juga tidak seimbang C i k  British memerlukan pentadbiran yang cekap dan seragam untuk memudahkan ia mengeksploitasi ekonomi 48  a m Menjamin i Mengatasi Masalah r Keselamatan Negeri Kewangan Pahang e  Penggabungan  Gabungan negeri-negeri M membolehkan Negeri- Melayu yang kaya Negeri Melayu Bersekutu g u mempunyai pasukan  Perak, Selangor, Negeri k keselamatan sendiri i Sembilan dapat membantu C mengurangkan beban  Menjaga keamanan tanpa kewangan Pahang. mengharapkan bantuan luar 49  Sistem i a m r Diketuai oleh Residen Jeneral yg bertanggungjawab Pentadbiran kepada kepada Majlis Mesyuarat Negeri dan e NNMB Pesuruhjaya Tinggi u M i kg C 50  m  Dipengerusi oleh raja a  i Berperanan menggubal undang-undang dan membantu Majlis r pentadbiran negeri Mesyuarat e  Kuasa raja semakin terhakis selepas pembentukan NNMB  Negeri Kuasa perundangan dan pentadbiran diambil alih oleh M Residen Jeneral  Raja hanya berkuasa dalam agama dan adat Melayu kg u C i 51  m  Berkuasa meluluskan undang-undang di NNMB a  Membolehkan British mengawal undang-undang dan i Majlis r kewangan NNMB Mesyuarat  e Memberi kuasa pentadbiran kepada Pesuruhjaya Tinggi Persekutuan  British M Menjejaskan kewibawaan raja-raja Melayu  Raja Melayu hanya dilantik sebagai ahli biasa kg u C i 52  i a m r Durbar M e kg u C i Durbar kali pertama diadakan di Kuala Kangsar pada 1897 53  i a m e r u M i kg C 54  Latihan Objektif i a m 1. Apakah tujuan pembentukan Negeri-negeri 2. Senarai berikut merujuk Negeri-negeri Melayu r Melayu Bersekutu Bersekutu e A. Menyeragamkan pentadbiran M Negeri Perak B. Memantapkan pengaruh. pembesar Negeri Selangor C. Mengukuhkan kedudukan sultan Negeri Sembilan u Negeri Pahang D. Memajukan ekonomi sara diri g Apakah peranan sultan di negeri-negeri tersebut i k I. Menguruskan tanah A I dan II C II. Mengetuai adat istiadat B I dan IV III. Mengetuai pentadbiran Islam C II dan III IV. Menggubal perlembagaan negeri D III dan IV 55  Latihan Subjektif i a m 1) Apakah kelemahan sistem Residen sehingga membawa kepada pembentukan Negeri-negeri r Bersekutu M e kg u i 2) Pada pendapat anda, apakah kesan peluasan kuasa British ke atas Negeri-Negeri Melayu? C 56  i a m r Sekian M e kg u i ©Cikgu Meriam Yusoff 011 4035 2002 C 57