Succescriteria uitgewerkt.docx PDF

**\ ** **Les Aniek: Signalement** - **1.1 je kunt het signalement van het dier beschrijven** **Wat is signalement en waarom voer je het uit?:** Het **signalement** is ook wel een gedetailleerde beschrijving van het dier dat onderzocht/behandelt wordt. **Doel van het signalement is:** Goede id...

**\ ** **Les Aniek: Signalement** - **1.1 je kunt het signalement van het dier beschrijven** **Wat is signalement en waarom voer je het uit?:** Het **signalement** is ook wel een gedetailleerde beschrijving van het dier dat onderzocht/behandelt wordt. **Doel van het signalement is:** Goede identificatie van het dier te krijgen omdat dit onder andere de dierenarts helpt de juiste diagnoses/behandelplannen vast te kunnen stellen. ** Waar kijk je naar bij het signalement?:** - Diersoort - Ras - Geslacht - Leeftijd - Vacht en kleur - Gewicht - Chipnummer - Aftekeningen - Bijzondere kenmerken   **Les Aniek: Anamnese** - **1.3 je kunt uitleggen hoe je een anamnese uitvoert aan de hand van de vier basisgroepen met vragen** Een **anamnese** is ook wel een vraaggesprek die je als paraveterinair met de eigenaar van de patiënt hebt. **Doel:** om de ziektegeschiedenis van het dier te achterhalen want het vormt de basis van een goede diagnose/behandeling. Het stellen van gerichte vragen helpt de dierenarts/paraveterinair om potentiële gezondheidsprobleem/aandoeningen te identificeren.  **4 basisgroepen waarmee je de anamnese uitvoert** 1. Wat is de klacht?: Vragen naar verloop van de klachten & hoelang vertonen de klachten zich/hoelang heeft het dier al last. 2. Algemeen functioneren: Vragen naar eten, drinken, urine, poep & gedrag. 3. Leefomstandigheden: Vragen naar huisvesting (binnen/buiten), hygiëne, of er nog meer dieren zijn, veranderingen & gebeurtenissen. 4. Ziektegeschiedenis: Vragen naar medicijngebruik, eerdere diagnoses, behandelingen, vaccinatie status & of het dier in het buitenland is geweest. **Kort 4 basisgroepen:** 1. **Wat is de klacht** 2. **Algemeen functioneren** 3. **Leefomstandigheden** 4. **Ziektegeschiedenis** **Les Aniek: Normaalwaardes** - **1.5 je kunt de normaalwaardes beschrijven van een algemeen onderzoek** **Hartslag:** - - **Polsslag:** - -   **Temperatuur:** - - **Les Nynke: Commercieel denken** - **2.2 Je kunt uitleg geven over waarom commercieel denken van belang is voor een praktijk. Voorbeelden** **[Waarom is commercieel denken belangrijk]** - Klantgerichtheid, behoefte van klanten. - Denken vanuit de klant - Financiële gezondheid praktijk, winstgevend - Goede marketing en zichtbaarheid **[Voorbeelden commercieel denken]** - Verkopen van aanvullende producten (voeding, verzorgingsproducten etc.) - Klantenkaart, na aantal bezoeken een voordeel - Marketing en promotie, social media **Les 1 Mirjam Bakker: Parasieten en Zoönose** - **2.3 uitleg over parasieten en zoönose** **[Ectoparasiet ]** - Leven uitwendig - Teken, mijten, vlooien - Spinachtigen (8 poten) teken en mijten - Insecten (6 poten) luizen en vlooien - **Behandeling:** ontvlooien/teken **[Endoparasieten]** - Leven inwendig - **Spoelwormen, lintwormen, hartworm, longworm** - Diagnose dmv fecesonderzoek, soms bloedonderzoek; hartworm - **Behandeling:** ontwormen **Longworm -\> GEEN Zoönose** **Lintworm -\> Zoönose** **Spoelworm -\> Zoönose** **Hartworm -\> GEEN Zoönose** **Meeste risico besmetting zoönose** - Veel in contact met dieren, veehouder, dierenarts etc. - YOPI's: Young, Old, Pregnant, Immunosuppressed **Les 2 Mirjam Bakker: Schimmels, Gisten, Protozoa + Bacteriën en Virussen** - **3.2 eigenschappen van micro organismen benoemen** **[Bacteriën]** - Bacteriën zijn **eencellig**, hebben een celwand en componenten die nodig zijn om te overleven - Reageren sterk op medicijnen, antibiotica - Minder dan 1% veroorzaken ziektes, meeste zijn gunstig voor ecosysteem - Verschillende vormen: bolvormig (cocci) staafvormig (bacillen) of spiraalvormig (spirillen) - **Verspreiden via:** - Direct contact - Lucht - Water en voedsel (salmonella) - Oppervlakte - Dieren, uitwerpselen **[Virussen]** - Virussen worden als niet levend beschouwd - Hebben een **gastheercel** nodig om te overleven - Bestaan uit één stuk genetisch materiaal en een proteïne schelp (capside) ze overleven door een gastheercel te kapen en zijn ribosomen te gebruiken - De meeste virussen **veroorzaken** ziektes - Vaccinatie voor virale infecties **[Schimmels]** - Meercellig - Diverse soorten - Zwammen - Paddenstoelen - Broodschimmels - Besmetting dier direct of via sporen - Besmetting dier met name via voeding, inademing, aanraking - Klachten: - Ronde kale plekken, schilfers, jeuk - 2 soorten schimmels: - **[Nuttige schimmels:]** - Voedsel: Paddenstoelen - Voedselbereiding: Schimmelkaas - Afbraak organisch afval: Reducenten - Antibiotica productie: Penicilline - **[Schadelijke schimmels:]** - Voedselbederf: Beschimmeling - Ziekteverwekkers (pathogenen): Huidschurft - zwemmerseczeem - Mycotoxinen (aflatoxinen) -\> gif geproduceerd door een organisme van de schimmelfamilie, zoals paddenstoelen **[Huidschimmel ]** - Huidschimmel = **dermatofyt** - Meercellig - Bevatten een celkern - Kleven aan elkaar vast -\> draden (mycelia) - Besmetting dier direct of via sporen - Besmetting m.n. voeding, inademing, aanraking - Diagnostiek: **Woodse lamp** (licht op bij schimmel in verschillende kleuren -\> schimmelkweek) - Dermatofytsoort - **Microsporum** - **Trichofyton** **[Gisten]** - Eencellig, Celkern - Vermeerderen door knopvorming = op celmembraan ontstaan uitstulping -\> knopje - Overmaat -\> huidklachten, oorontsteking, diarree - **Malassezia** (gistsoort, op de huid, hond + kat) - Klachten: jeuk, dikke huid, zurige geur, soms zwartverkleuring, warme plekken en secundaire infectie - **2 soorten gisten:** - **[Nuttige gisten:]** - Voedselbereiding: Alcohol en brood - Afbraak organisch afval: Reducenten - **[Schadelijke gisten:]** - Voedselbederf: Vergisting -\> alcoholvorming, gasvorming - Ziekteverwekkers: Candidose (mond en geslachtsorganen) **[Schimmel en gisten]** - Infectie: - Inademen: longontsteking - Voer: darmontsteking - Omgeving: dermatitis - Dragers zijn mogelijk - Behandeling: - Ketoconazol, Itraconazol, Griseovulfine, wassingen(miconazol), dier scheren - Sommige zijn **zoönose**: ringworm **[Protozoën ]** - Eencellig, celkern - Voortbewegen via uitsteeksels -\> zweepdraden of flagellaten - 4 groepen: - **Apicomplexa (sporendiertjes)** - **Flagellaten (flagellate of zweepdiertjes)** - **Ciliaten (trilhaardiertjes)** - **Amoeben (sarcodina)** - Besmetting via mond, uitscheiding via de faeces - Verschillende protozoa soorten bij dieren: - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - **Les 3 Mirjam Bakker: Ziekteverwekkers** - **3.2 eigenschappen van micro organismen benoemen** **[Immuniteitschema ]**  **[Gramkleuring]** Gramkleuring is een methode om bacteriën te kleuren om ze onder een lichtmicroscoop zichtbaar te maken, en als hulpmiddel bij herkennen van soorten. **Grampositief** = blauw/paars - Dikke cellaag **Gramnegatief** = rood/roze - Dunne cellaag **Les 4 Mirjam Bakker: Spoed ABCDE en Spoed-Triage** - **1.2 Je kunt uitleggen wat triage is** - **1.6 Je kunt uitleggen hoe het spoedonderzoek wordt uitgevoerd (SPAR + ABCDE)** - **1.7 Je kunt de spoedgevallen interpreteren inclusief de bijbehorende vervolgestap kiezen** - **3.4 Je kunt de basisbehandeling EHBO uitleggen** ***[1.2 Triage]*** **Triage** = het bepalen van de urgentie **Levensbedreigend -\>** moet **direct** gezien worden - *Bijvoorbeeld: Ernstige verbranding, vergiftiging, bewusteloos, ernstige bloeding etc.)* **Spoed -\> Niet direct** Levensbedreigend, moet binnen enkele uren gezien worden - *Bijvoorbeeld: Lichte bloeding, botbreuk, ernstig persen op urine, dystocia* **Dringend -\>** **Lichte** spoedgevallen, het liefst dezelfde dag nog gezien worden - *Bijvoorbeeld: bloed urine, oppervlakkige brandwond, kleine wonden, insectenbeten etc.* **Niet dringend -\>** Hoeft **niet** dezelfde dag gezien te worden (Telefoon) (korte) **Anamnese** is heel belangrijk voor het bepalen van de **urgentie,** kort uitvragen **Advies** geven over EHBO en transport **Gegevens** eigenaar noteren! Observeren hoe het dier binnenkomt **Anamnese mogelijke spoedpatiënt:** 1. Wat is de **aard** van het letsel? (bloeding, aanrijding etc.) 2. Hoe **ernstig** is het letsel/toestand patiënt? (bij bewustzijn?) 3. **Wanneer** is het gebeurd of is het u opgevallen? Is het sindsdien verbeterd/verslechterd? 4. **Signalement**? 5. Krijgt het dier op dit moment een **medische behandeling**? (Insuline) 6. **Waar** is het dier momenteel? 7. NAW **gegevens** eigenaar **Spullen in kliniek al klaarzetten!** ***[1.6 spoedonderzoek]*** ABCDE + SPAR Denk eerst aan **basisregels:** - Eerst aan **eigen veiligheid** denken - Blijf **kalm** - Paniek en pijn dier -\> fixeren, hanteren, hulpmiddelen - **Situatie/omgeving** inschatten - Roep **hulp** - **Toestand** dier beoordelen: ABCDE/SPAR - **Behandel eerst** meest levensbedreigende aandoening Evt. gebruik maken van muilbandje. Kat in reismand vervoeren, oppakken in handdoek wikkelen. Vervoeren alleen indien nodig: - Kans op verergeren letsel - Deken, jas, brancard - **Stabiliteit** rug en nek! Niet aan de poten trekken!! **SPAR (oude methode)** **Slijmvliezen** - *Kleur, vochtigheid, laesies, bloedingen. CRT \< 1 sec* **Pols** - *Frequentie (**H:**60-120 **K:**120-180) + KRESS (Krachtig, Regelmaat, Equaal, Symmetrisch, Synchroon)* **Ademhaling** - *Frequentie (**H:**10-30 **K:**20-40). Type (costaalabdominaal), regelmaat, adembewegingen/geluiden* **Reflex** - *Alle cerebrale reflexen (ook cornea, leeft het dier nog?) + het bewustzijnsniveau* **ABCDE (moderne manier)** **Airway ** - - - - ** Breathing -\> Type, Frequentie, Diepte, Regelmaat/Ritme, slijmvliezen  ** - - - - - - - **Circulation -\> [KRESS]** - - - - - - - - - - **Disabilities  ** - - - - - - **Environment  ** - Omgeving, buitenkant dier  - Warmbloedig, koudbloedig  - Onderkoeling: behandelen door langzaam op te warmen en suiker te geven  - Oververhitting: direct koelen  - Verwondingen, bloedingen en afwijkende lichaamshouding  **[Hartstilstand]**  Reanimeren:  - Hond op zij leggen en hand op borstkas plaatsen  - Elleboog op slot en met je schouders boven de hond hangen  - Diep indrukken  - Na 2 min hartslag/polsslag checken  ***[1.7 Spoedgevallen interpreteren + vervolgstap]*** ***[3.4 basishandeling EHBO]*** **Spoedgevallen:** **Treat first what Kills first** ABCDE en erna EHBO **[Fracturen + Botbreuken:]** - Beoordelen hoe ernstig, bot zichtbaar? Hoe gebeurd, wanneer etc. - - - Hond aangereden -\> meteen laten komen, er kan meer aan de hand zijn. - **Advies aan eigenaar/Behandeling:** - - - - - - **Nazorg:** rust, pijnstillers, verband - **Tijd inplannen**: geen precieze inschatting mogelijke, min half uur. Dierenarts + Röntgenfoto maken - Wat klaarleggen/zetten? Ligt aan hoe erg - Gips - Röntgenapparaat - Infuus (operatie), sedatie/anesthesie middelen, scalpel - Steriel verbandmateriaal, mesje of schaar - Pijnstillers + injectienaalden, antibiotica voor voorkomen van infecties (open fracturen) **[Bloedingen en wonden]** - Beoordelen hoe ernstig? Hoe gebeurd, wanneer etc. - **Indeling urgentie:** - - - - **Advies aan eigenaar/behandeling:** - - - - - - **Nazorg:** goed schoonhouden, verband en gaasje. Eventueel antibiotica om infecties te voorkomen - **Tijd inplannen:** verschilt heel erg per geval - **Wat klaarleggen/zetten**? Ligt aan hoe erg - Verband, gaasjes - Schaar - Tourniquet - Ontsmetmiddel **Bloedingen** - 1/10 Liter van lichaamsgewicht - Hond van 30 kilo heeft 3 liter bloed. - Bij verlies 1/3 deel bloed -\> Levensbedreigend! - Uitwendige bloedingen: - Slagaderlijk: Helder rood, golvend, gevaarlijk! - Aderlijk: Donker rood, stroomt gelijkmatig, minder gevaarlijk - Haarvat: Sijpelt **Arteriële bloedingen** - Uitwendige slagaderlijke bloeding: Tourniquet & drukken op drukpunten (arterie tegen bot duwen) - Aderlijke bloeding: Drukverband - Inwendige bloeding: Holte opvullen **[Oogprolaps]** Oog hangt uit de oogkas, oorzaak trauma of te hard aan nek/riem getrokken, - **Indeling urgentie** - - **Advies aan eigenaar:** - - - - **Tijd inplannen:** minimaal een half uur - **Wat klaarleggen/zetten?** - - - **[Shock]** - **Symptomen:** - - - wat is er gebeurd? - **Urgentie?** - **DIRECT** laten komen, levensbedreigend! - **Behandeling:** - - - - - - **Hoeveel tijd plan je in:** - - **Wat klaar leggen?** - - - **[Vergiftigingen]** - **Soorten giftige stoffen;** - - - - - - - **Waar komt de eigenaar mee? Symptomen?** - - - - - **Indeling urgentie** - - **Behandeling:** - - - **Telefonisch vragen/advies vergiftigingen:** - - - **[Maagtorsie]** - Verdraaiing van de maag De ingang en uitgang zijn gesloten. Hierdoor raken de bloedvaten afgekneld. Het lichaam krijgt te weinig zuurstof - Urgentie? **LEVENSBEDREIGEND** - **Risicofactoren:** - - - - - **Symptomen:** - - - - - - **Behandeling:** - - - - **Hoeveel tijd plan je in?** - - **Wat leg je klaar?** - - - **[Plaskater]** **kat** ligt dood in een hoekje, ging ervoor vaak plassen en eist veel om aandacht urinewegen zijn verstopt. - **Symptomen:** - - - - - - - **Urgentie? LEVENSBEDREIGEND** - - - **Behandeling:** - - - - **Nazorg:** - - - **Wat klaar leggen?** - - - **[Opeten Corpus Alienum]** Opeten van voorwerpen - **Indeling urgentie** - - **Hoeveel tijd plan je in?** - Afhankelijk van voorwerp en grootte + leeftijd dier **[Epilepsie]** - **Eerste fase:** vreemd gedrag en rare blik in ogen - **Tweede fase (ictus):** verlies van bewustzijn - - **Behandeling:** - - - - **Advies eigenaar:** - - **Hoeveel tijd inplannen?** - **Les 6 Mirjam Bakker: Reinigen en desinfecteren** - **3.1 Je kunt uitleggen met welke aandachtspunten je rekening houdt omtrent hygiëne, bij het onderhoud van instrumenten en apparatuur** **[Micrologische begrippen]** - - - - - - -   **Besmettingsroutes:** **Actief:** Deze kunnen zelf lopen, zoals bijvoorbeeld: Vlooien, luizen & teken **Passief:** Bij passief zijn er twee mogelijkheden: - **[Direct]** via niezen, urine, speeksel, inademen, kleding & bijtwonden gaat. - **[indirect]** dat via een tussen gastheer gaat zoals een teek of muis.   **[Hygiëne]**   Hygiëne kun je in 3 stappen verdelen, namelijk: 1. **Reinigen:** Hierbij verwijder je verontreinigingen (alles wat je met het blote oog kunt zien) en dit doe je dagelijks. Reinigen doe je met water en zeep(reinigingsmiddel) en dit vermindert ook micro-organismen. - -     2. **Desinfecteren:** Hierbij verwijder/doodt je alles wat je met het blote oog niet kunt zien en dit doodt de meeste micro-organismen. Desinfecteren doe je met vloeistof met desinfecterende werking.       --- ---                 3. **Steriliseren**: Hierbij doodt je alle pathogene micro-organismen en sporen en dit doe je met een autoclaaf en/of sterilisator.      **Waar let je op bij een schoonmaak schema?:** 1. Frequentie: Hoevaak? (Handelingen die je na elk dier uitvoert, handelingen die je dagelijks uitvoert en handelingen die je wekelijks uitvoert) 2. Routing: De route die je neemt (van schoon naar vuil & van boven naar beneden) 3. Handelingen: Volgorde waarop je de handelingen uitvoert (stappenplan als die aanwezig is) 4. Gebruik van hulpmiddelen  **Vaccinatieschema** - **2.3 advies vaccinatie** **Vaccinatieschema hond** **6 weken** **9 weken** **12 weken** **1 jaar** **2 jaar** **4 jaar** ------------- ----------------- ----------------- ----------------- ----------------- ----------------- Parvo Parvo Parvo Parvo Parvo Distemper Distemper Distemper Distemper Leverziekte Leverziekte Leverziekte Ziekte van Weil Ziekte van Weil Ziekte van Weil Ziekte van Weil Ziekte van Weil kennelhoest kennelhoest kennelhoest kennelhoest kennelhoest Rabiës **Vaccinatie** **Wanneer** ------------------ ------------------------- **Parvo** **Elke 3 jaar** **Distemper** **Elke 3 jaar** **HCC** **Elke 3 jaar** **Leptospirose** **Jaarlijks** Kennelhoest\*\* Jaarlijks Hondsdolheid\*\* Elke 3 jaar (binnen EU) Kennelhoest **(Parainfluenza + Bordetella bronchiseptica)** **[Afkortingen vaccinaties:]** DHP = Grote cocktail, Nobivac - Distemper, HCC en Parvo DP = Distemper P = Parvo L4 = Leptospirose KC = Kennelhoest **[Tegen welke ziekte honden vaccineren]** - Alle honden: - Hondenziekte (distemper) - Hepatitis (adenovirus) - Parvo - Leptospirose - Honden die een verhoogd risico lopen: - Para-Influenza - Bordetella bronchiseptica - Rabiës **[Met oudere hond zonder vaccinaties]** - Leptospirose -\> na 3 weken booster, vervolgens ieder jaar herhalen - Parvo - Hondenziekte **(carré + distemper)** - Leverziekte **(HCC)** Optioneel: - Rabiës - Kennelhoest **(Parainfluenza + Bordetella bronchiseptica)** **Vaccinatieschema kat** **4 weken** **9 weken** **12 weken** **1 jaar** **2 jaar** **4 jaar** ------------- -------------- -------------- -------------- ------------ -------------- Kattenziekte Kattenziekte Kattenziekte Kattenziekte Niesziekte Niesziekte Niesziekte Niesziekte Niesziekte Rabiës Bordetella Bordetella Bordetella Bordetella Bordetella Bordetella **[Kittenvaccinaties ]** - 8-9 weken: kattenziekte en niesziekte (Tricat trio) - \> 12 weken: Kattenziekte en niesziekte (Tricat trio) - 12 weken of 15 weken: Rabiës -\> optioneel - 16 weken: alleen vaccineren bij verhoogd risico (Forcat) - 1 jaar: kattenziekte en niesziekte (Tricat Trio) - 2 jaar: Niesziekte (Ducat) - Om de 3 jaar vaccineren tegen kattenziekte - In cattery of kennel \> Bordetella bronchiseptica, kan al bij 4 weken gegeven worden, belangrijk bv als kat in asiel zit **[Tricat] = kattenziekte + Parvo, niesziekte** **[Ducat] = niesziekte (Calici + rhinotracheitis)** **[BB] = Bordetella bronchiseptica** **Vaccinatieschema Konijn** \*\*5 of 7 weken de eerste vaccinatie. **Voorkeur gaat naar 7 weken** **MyxoRHD** **5 weken** **7 weken** **1 jaar** -------------- ------------- ------------ Myxomatose\* Myxomatose Myxomatose RHD 1 en 2\* RHD 1 en 2 RHD 1 en 2 **Ontwormingschema** Hond: **Puppy krijgt met: (belangrijk om heel het nest te ontwormen)** 2-4-6-8 weken vervolgens 3-4-5-6 maand Na 6 maanden 1x in de 3 maanden, rest van leven **Uitzondering voor jachthond of als ze vers vlees krijgen -\> als er niks mee is gebeurd** Dan 1 x per maand ontwormen Kat: **Kitten krijgt met: (belangrijk om heel het nest te ontwormen)** 3-5-7-9 weken Vervolgens 3-4-5-6 maand Na 6 maanden 1x in de 3 maanden, rest van leven **Uitzondering voor boerderij-kat, die vaak muizen etc vangen.** 1x per maand ontwormen **Uitzondering voor binnenkat die niet buitenkomt** 1x per half jaar ontwormen (als de kat vers vlees eet geldt dit niet)  **Les 3 Anne Barbara: Toedienen van Geneesmiddelen** - **5.9 Uitleg medicijnvormen bij verschillende toedieningsvormen** - **5.10 Je kunt aandachtspunten per toedieningsvorm uitleggen** **[Voorvoegsels]** - **Intra** = Binnen/In - **Sub** = Onder   **[Toedieningswegen]** - **Lokaal:** Op de plek van aandoening - **Systemisch:** Verspreiding door het hele lichaam   **[Toedieningsvormen]** - **Parenteraal:** Buiten het maag/darmstelsel om (systemisch) - **Enteraal:** Direct via de bek/over voeding/via drinkwater (Via maag/darmstelsel) (systemisch)   **Toedieningsvorm** **Wat is het?** **Toedieningsweg** --------------------- ----------------------- -------------------- Oraal Via de **Bek** Systemisch Nasaal Via de **Neus** Lokaal/Systemisch Oculair Op het **Oog** Lokaal/Systemisch Auriculair In het **Oor** Lokaal/Systemisch Rectaal Via de **Anus** Systemisch Cutaan/Dermaal Op de **Huid** Lokaal Intracutaan In de **Huid** Lokaal Subcutaan Onder de **Huid** Systemisch Intramusculair In de **Spier** Systemisch Intraveneus In de **Ader** Systemisch Intra-peritoneaal In de **Buikholte** Systemisch Inhalatie Via de **Luchtwegen** Systemisch **Les 5 Anne Barbara: Farmacologie** - **5.12 Basis van farmacologie beschrijven** **[Wat is farmacokinetiek]** - Het bestuderen van de werking van een (dier)geneesmiddel in het levend organisme - Doel: bepalen dosering en de doseringsinterval medicatie **[Opnamesnelheid]** - Snelheid waarmee een medicijn wordt opgenomen in het lichaam (bloed) - Belang voor bepalen doseringsinterval - Afhankelijk van toedieningsweg - Beïnvloed door toevoegingen aan medicatie / vorm van medicatie **[Werkzame concentratie]** - Van belang voor bepalen dosering - **Minimale Effectieve Concentratie (MEC)** - Minimale concentratie waarbij een medicijn werkzaam is - **Minimale Toxische Concentratie (MTC)** - Laagste concentratie waarbij een medicijn toxisch is **[Therapeutische breedte]** - **Tussen** de **MEC** en **MTC** - om **werkzaam** te zijn moet de concentratie van GNM in bloed binnen deze breedte bevinden - dosering en de interval moet zo ingesteld zijn dat de concentratie binnen de twee waardes blijft **[Halfwaardetijd]** - Tijd die nodig is om de hoeveelheid van het GNM in het bloed te halveren **[Uitscheiding/omzetting]** - Via nieren - Gal/ feces lipofiele stoffen **[Wachttijd]** - Minimale tijd die **gewacht** moet worden voordat producten van dit dier na toediening van medicatie, weer gebruikt mogen worden voor menselijke consumptie - Afhankelijk van: - Schadelijkheid GNM of afbraakproducten ervan - Formulering van het GNM - Doel van het dier - Leeftijd, ras en gezondheid dier **Les 4,6,7,8,9 Anne Barbara: Medicijngroepen** - **5.1 De verschillende medicijngroepen benoemen** - **5.6 De veel gebruikte medicijnen benoemen** - **5.8 De medicatie indelen naar medicijngroep** **[Antibiotica]** **[Pijnstillers]** **Opiaten** **NSAID's** **[Anti-parasitica]** **Ectoparasieten** **Ecto- en endoparasieten** **Endoparasieten** **[Anti-prozoïca ]** **ORGAANGERICHTE MIDDELEN** **[Anti-emetica]** **[Antidiarree]** **[Oormedicatie]** **[Oogmedicatie]** **[Hormoonpreparaten Corticosteroïden ]** **Les 10 Anne Barbara: Kanalisatiestatussen** - **6.1 Uitleggen wat de kanalisatie-statussen betekenen** - **6.2 Uitleggen hoe er met de Kanalisatiestatussen in de praktijk wordt omgegaan** **[Wat is Kanalisatiestatus]** - Wie wat mag afgeven - Wie wat mag toedienen - Gevolgen voor paraveterinair **[6.2 uitleggen omgaan kanalisatiestatus ]** **Kanalisatiestatus** - **UDD** - - - - - - - **UDA** - - - - - - - **URA** - - - - - - **VRIJ** - - - - - **[6.1 uitleggen betekenis kanalisatiestatus ]** **Kort samengevat voor toets!** **Afkorting** **Categorie** **Tussenkomst dierenarts verplicht?** **Aflevering** **Toediening door** --------------- ------------------------------------------------------- --------------------------------------- ------------------------------------------ --------------------- **UDD** **U**itsluitend **D**oor **D**ierenarts toe te dienen JA Dierenarts Dierenarts **UDA** **U**itsluitend door **D**ierenarts **A**f te leveren JA Dierenarts, apotheker Dierhouder **URA** **U**itsluitend op **R**ecept **A**fleveren JA Dierenarts, Apotheker, erkende handelaar Dierhouder **VRIJ** **VRIJ** verkoopbare middelen NEE Dierenarts, Apotheker, erkende handelaar Dierhouder **[Off-label use]** - - - Uitzondering = Cascaderegeling: Stap 1: Een geregistreerd diergeneesmiddel gebruiken (voorkeursoptie) Stap 2: Gebruik van een geneesmiddel geregistreerd voor een andere diersoort of aandoening Stap 3: Gebruik van humane geneesmiddelen of buitenlandse diergeneesmiddelen Stap 4: Toediening van een apotheekbereiding (geen ander middel beschikbaar) - Een middel wordt gebruikt op een manier die niet specifiek door de fabrikant is goedgekeurd of beschreven in de officiële productinformatie. - - - - Redenen: - - - - Moet worden uitgevoerd onder toezicht van dierenarts met goed onderbouwde redenen. De dierenarts moet eigenaar informeren en mogelijke risico's bij vertellen. - Risico's off-label use: - - - **Les 11 Anne Barbara: Medisch Rekenen** - **5.4 Berekenen hoeveel medicatie een bepaald dier toegediend mag krijgen** **Overzicht noodzakelijk** - Lichaamsgewicht dier: LG in kg - Bijsluiter: Wat is de dosering in mg/kg of ml/kg - Bijsluiter/verpakking: Hoeveel mg per tablet of per ml - Aantal x per dag medicatie gegeven (aantal keer per dag of verdeeld over de dag) - Aantal dagen geven **Les 12 Anne Barbara: wetgeving & kwaliteit** - **3.5 Je kunt uitleg geven over welke handelingen een Para mag uitvoeren in een praktijk** ** ** ** ** ** **   **Les 13 Anne Barbara: Apotheekbeheer** - **4.1 je kunt in eigen woorden beschrijven hoe je een bestelling aanneemt en verwerkt (FIFO)** - **4.2 je kunt uitleggen hoe medicatie en materialen worden afgevoerd** - **5.7 je kunt uitleggen welke wetgeving van toepassing is per medicatie/medicijngroep** **[4.2 Afvoer medicatie en materialen ]** **Afvoer medicatie** - Medicijnresten in gele bak / blauwe bak met geel deksel voor risico-houdend medisch/ziekenhuis afval met etiket UN 3291 - Verlopen diergeneesmiddelen - Lege/kapotte medicijnflessen - Teruggebrachte medicatie - Gebruikte injectiespuiten - **Sharpsafe** - Naalden - Mesjes - Objectglaasjes **[4.1 bestelling aannemen en verwerken (FIFO)\ ]** **FIFO: First in First out.** Nieuwe producten achteraan in de rij plaatsen **Overzichtelijk:** per productgroep, op alfabetische volgorde, let op verschillende doseringen **Bewaartemperatuur:**  **Invullen minikaartje**  Afbeelding met tekst, schermopname, Lettertype, nummer Automatisch gegenereerde beschrijving **Benodigde gegevens voor een bestelling:** - Klantnummer - Bestelnummer - Hoeveelheid die je wilt bestellen **Bestellingen ontvangen en controleren** 1. Controleer aantal colli 2. Plaats gekoelde producten meteen in de koeling 3. Controleer aantal en juistheid producten 4. Controleer vervaldatum 5. Controleer beschadigingen v.d. verpakkingen 6. Ruim de bestelling op 7. Leg voor de cliënten bestelde producten apart ***Niet geleverde producten*** - Backorder in de gaten houden - Overleg tijdig over bestellen alternatief ***Foutief geleverde producten*** - Controleer of de bestelling juist is - Meld fout binnen 2 werkdagen - Retourneer product in oorspronkelijke verpakking **[5.7 wetgeving per toepassing medicatie/medicijngroep]** **Regels voor opslag en gebruik opiaten:** De middelen dienen in een afgesloten kast te worden bewaard, mag alleen open in aanwezigheid van dierenarts - De dierenarts dient een aparte administratie bij te houden waarin de volgende gegevens staan: - - - - - - - **Opiatenkast** - Stoffen die onder de opiumwet vallen - Slot - Sleutel apart van opiatenkast bewaren - Ontvangstbewijs opiaten: - - - **Uitponden** - Uitponden = deel van de inhoud van een medicijnverpakking meegeven - Tabletten - Afgesloten blisters - Losse tabletten in potje schroefdop - Etiket aan alle eisen voldoen - Papieren bijsluiter - Nooit met blote handen **Controleren apotheek** - **Houdbaarheid** - **Bewaarcondities** - - - - **Aanprik of aanbreekdatum** - Voer diergeneesmiddelen af als **ziekenhuisafval** **Les 14 Anne Barbara: Het uitgeven van diergeneesmiddelen** - **5.2 je kunt inhoud van een bijsluiter van medicatie verwoorden** - **5.3 je kunt een recept aflezen m.b.v. afkortinglijst** - **5.5 je kunt een etiket maken** **[5.2 inhoud bijsluiter verwoorden]** **Wat staat er op de bijsluiter:** - Benaming diergeneesmiddel - Werkzame bestanddelen - Indicaties en contra-indicaties - Bijwerkingen - Diersoort - Doseren en juiste toediening - Wachttermijn - Speciale voorzorgsmaatregelen bewaren - Speciale waarschuwingen - Speciale voorzorgsmaatregelen - Datum bijsluiter herzien - Overige informatie **Bijsluiter lezen:** **Antibiotica** - **Anti-parasitica** - **Ontstekingsremmers** - - **Pijnstillers** - - - - - **Overige medicatie** - **Restgroep,** geen van bovenstaande staat onder indicatie **[5.5 etiket]** **Wat op etiket zetten** - Naam praktijk + telefoonnummer - Naam cliënt + naam dier en diersoort - Datum afgifte - Naam medicijn en hoeveelheid - Dosering, hoe toedienen en indien van toepassing: - - - **Les 15 Anne Barbara: Alternatieve geneeswijzen** - **5.13 de basis van alternatieve geneeswijzen beschrijven** **Betekenis alternatieve geneeswijze** Een behandel- of onderzoeksmethode waarvoor geen algemeen aanvaard wetenschappelijk bewijs van geneeskundige effectiviteit geleverd is **Acupunctuur:** - - - **Bach bloesemtherapie:** - - -  **Fytotherapie:** - - - - **Homeopathie:** - - -