Samenvatting Vennootschapsrecht PDF

Samenvatting vennootschapsrecht op basis van lessen + powerpoint (inclusief discussiecollege) geschreven door FCJ21 De website voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen Op S...

Samenvatting vennootschapsrecht op basis van lessen + powerpoint (inclusief discussiecollege) geschreven door FCJ21 De website voor het Kopen en Verkopen van je Samenvattingen Op Stuvia vind je de beste samenvattingen, notities en ander studiemateriaal. Voor alle toetsen, examens en cursussen. Bekijk het aanbod op Stuvia. www.stuvia.com Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen INHOUDSTAFEL – VENNOOTSCHAPSRECHT 1. HET WVV: BASISBEGINSELEN EN STRUCTUUR............................................................................................ 3 1.1. CONSISTENTE TERMINOLOGIE............................................................................................................................5 1.2. IMPACT WER.................................................................................................................................................5 1.3. DE OVERBLIJVENDE RECHTSVORMEN...................................................................................................................6 2. DE VENNOOTSCHAP VERSUS DE VERENIGING............................................................................................ 8 3. BASISREGELS INZAKE DE VERENIGING...................................................................................................... 11 3.1 REGELS EIGEN AAN DE VZW............................................................................................................................11 3.2. REGELS EIGEN AAN DE IVZW..........................................................................................................................15 3.3. REGELS EIGEN AAN DE STICHTINGEN (BOEK 11)...................................................................................................15 4. DE CV: WAARIN ANDERS DAN DE ANDERE RECHTSPERSONEN?................................................................17 4.1. ERKENNINGEN..............................................................................................................................................20 5. DE GENOTEERDE NV: EEN INLEIDING....................................................................................................... 24 5.1. DEFINITIE EN BETEKENIS.................................................................................................................................24 5.2. WAT IS EEN OOB?.......................................................................................................................................27 5.3. VORM VAN GENOTEERDE AANDELEN.................................................................................................................28 5.4. OVERDRACHT VAN GENOTEERDE AANDELEN.......................................................................................................29 5.5. SOORTEN GENOTEERDE EFFECTEN?...................................................................................................................29 5.6. BIJZONDERE REGELS VOOR GENOTEERDE NV’S IN HET WVV.................................................................................31 5.6. AANDEELHOUDERSSTRUCTUREN EN GOVERNANCE................................................................................................35 6. VERMOGEN EN BESCHERMING DAARVAN IN DE RECHTSPERSOON..........................................................37 6.1. ANDERE BENADERING IN BV EN NV?................................................................................................................37 6.2. DE KAPITAALLOZE BV.....................................................................................................................................38 6.3. DE NV MET KAPITAAL....................................................................................................................................40 6.4. WAAROM WERD HET KAPITAAL IN DE BV AFGESCHAFT?.......................................................................................42 6.5. DE VORMING VAN HET EIGEN VERMOGEN IN DE BV.............................................................................................44 6.5. WAT IS ER ANDERS IN DE NV?........................................................................................................................46 6.6. WAARDE VAN HET FINANCIEEL PLAN EN DE SANCTIES?.........................................................................................46 6.7. INBRENG IN DE NV EN BV..............................................................................................................................47 6.8. VERMOGENSBESCHERMING IN DE NV...............................................................................................................48 6.8.1. Hoe functioneert het kapitaal?...........................................................................................................48 6.8.2. Uitkeringen in de NV – hoe functioneert het kapitaalsysteem? *......................................................49 6.8.3. Uitkeringen in de NV – maximale winstuitkering................................................................................50 6.8.4. Uitkeringen in de NV – vereffening bij verlies.....................................................................................54 6.8.5. Uitkeringen in de NV – AFSLUITENDE bedenkingen............................................................................55 6.8.6. Quid andere “uitkeringen” in de NV?..................................................................................................56 6.9. VERMOGENSBESCHERMING IN DE BV................................................................................................................63 6.9.1. Uitkering..............................................................................................................................................63 6.9.2. Uitkeringen in de BV – verhouding tussen beide testen.....................................................................66 6.9.3. Uitkeringen in de BV – slotbedenkingen.............................................................................................67 6.9.4. Algemene bedenkingen.......................................................................................................................68 7. UITGIFTE VAN EFFECTEN IN BV EN NV...................................................................................................... 68 7.1. VERSCHILLENDE BENADERING IN DE NV EN IN DE BV?.........................................................................................68 7.2. UITGIFTE VAN EFFECTEN IN DE BV....................................................................................................................69 7.3. UITGIFTE VAN AANDELEN IN DE NV..................................................................................................................71 8. ORGANEN IN DE RECHTSPERSOON.......................................................................................................... 72 8.1. INLEIDING....................................................................................................................................................72 8.1.1. Besluitvorming binnen & vertegenwoordiging van rechtspersonen...................................................72 1 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 8.1.2. De orgaantheorie................................................................................................................................73 8.1.3. Onderscheid tussen beslissing & vertegenwoordiging........................................................................74 8.2. STRUCTUUR (ORGANEN) & WERKING................................................................................................................75 8.2.1. Organen: De algemene vergadering...................................................................................................75 8.2.2. Organen: bestuur in de BV..................................................................................................................77 8.2.3. Organen: bestuur in de NV..................................................................................................................78 8.2.4. Organen: dagelijks bestuur.................................................................................................................82 8.2.5. Organen: het bestuursorgaan.............................................................................................................83 8.2.6. Nietigheid van besluiten......................................................................................................................84 8.3. VERTEGENWOORDIGING.................................................................................................................................84 8.3.1. Wat en waarom?.................................................................................................................................85 8.3.2. Prokura................................................................................................................................................86 8.3.3. Wie zijn deze organen van vertegenwoordiging?...............................................................................87 8.3.4. Draagwijdte van de vertegenwoordigingsbevoegdheid en -macht....................................................88 8.3.5. Indekking/bekrachtiging.....................................................................................................................89 8.3.6. Betekenis van het voorwerp is beperkt...............................................................................................90 8.3.7. Doortrekking van Prokuraleer.............................................................................................................92 8.3.8. Quid overschrijding winstuitkeringsoogmerk?....................................................................................92 9. FUSIES EN OVERNAMES – EEN VERKENNING............................................................................................ 93 9.1. INLEIDING....................................................................................................................................................93 9.1.1. Hoe kan een onderneming worden overgedragen?............................................................................93 9.1.2. Asset deal vs share deal......................................................................................................................97 9.1.3. Verklaringen en waarborgen – representations and warranties......................................................107 9.1.4. Impact van de gegevensuitwisseling op de prijsvorming: wie neemt welk risico?...........................109 9.1.5. Contractuele documentatie...............................................................................................................110 9.1.6. Wanneer wordt het risico van de onderneming overgedragen?......................................................110 9.1.7. Wat bij inbreuken op de R&W?.........................................................................................................111 9.2. HERSTRUCTURERINGEN – FUSIES EN SPLITSINGEN (PRINCIPES)..............................................................................115 9.2.1. Oorsprong en basiskenmerken..........................................................................................................116 9.2.2. Definities............................................................................................................................................118 9.3. GEMEENSCHAPPELIJKE REGELS VOOR FUSIE, (PARTIËLE) SPLITSING EN GELIJKGESTELDE VERRICHTING*..........................121 9.4. PROCEDURELE ASPECTEN..............................................................................................................................126 9.4.1. Fusievoorstel (art. 12:24 WVV).........................................................................................................126 9.4.2. De voorbereidende verslagen............................................................................................................129 9.4.3. Informatie aan de aandeelhouders...................................................................................................131 9.4.4. De algemene vergadering en de besluitvorming..............................................................................132 9.4.5. Bekendmaking van het fusiebesluit..................................................................................................134 DISCUSSIECOLLEGE.................................................................................................................................... 135 1. Voorbeeld grote essay vraag...................................................................................................................136 2. Juist/fout vragen.....................................................................................................................................137 3. Voorbeeld multiple choice vragen...........................................................................................................141 2 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 1. HET WVV: BASISBEGINSELEN EN STRUCTUUR = het recht van de (in min In elk rechtssysteem aanwezig, met vaak erg herkenbare of meerdere mate) hoofdkenmerken gestructureerde Tot op zekere hoogte Europees aangestuurd menselijke samenwerking Met zeer sterke aandacht voor genoteerde vennootschappen, rond bepaalde banken en andere financiële spelers, en activiteiten met het oog verzekeringsondernemingen Algemeen Europees vennootschapsrecht: vaak in domeinen die op het bereiken van een de nationale belangen relatief weinig raken bepaalde doelstelling Radicale keuze van de wetgever in 2019: - Maximale beperking van de regels van dwingend recht o Radicale ommekeer in 2019: wetgever ging na welke regels van dwingend recht / openbare orde hij kon afschaffen  Relatief weinig van over gehouden o Regels van dwingend recht zijn (doorgaans) goed herkenbaar (bv. “niettegenstaande andersluidende statutaire bepaling”) o Ultiem beslist de rechter - Eenvoudige en intuïtieve basisregel – standaard of “default”  regel van aanvullend recht; van toepassing als partijen geen andere keuze maken o Wetboek opgesteld uit standaardregels: als jij geen keuze maakt dan maakt het wetboek dat voor je, op een manier dat jij het gedaan zou hebben indien je erover nagedacht zou hebben - Maar als de regel niet van dwingend recht is, genieten de partijen van een zeer grote vrijheid om die basisregel aan te passen  “Contractualisering” van het rechtspersonenrecht” – vooral in de BV (en de CV), in mindere mate in de NV, in nog mindere mate in de genoteerde NV Voorbeelden (slides) Gevolg: - Uit het WVV zijn “plain vanilla” standaard statuten af te leiden die relatief eenvoudig zijn o Plain vanilla = gemakkelijk recht, niet te lang over nadenken, dit is wat het recht aanbiedt als standaardregels  Eenpersoons-BV  Starter  1e indicaties gaan ook in de richting van een groot gebruik van de standaardbepalingen, maar nieuw onderzoek nodig - Maar legio mogelijkheden om daarvan af te wijken via een statutaire bepaling o Grotere vrijheid o Leidt evenwel onvermijdelijk tot grotere complexiteit  Bv. NV met enige bestuurders versus oude Comm.VA o Grotere vrijheid leidt tot grotere transparantie (verslaggevingsverplichting) én tot grotere verantwoordelijkheid (goede trouw, mogelijkheid tot misbruik) o Als men afwijkt van de standaardregels moet men het uitleggen 3 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen HET WVV SCHEMATISCH VOORGESTELD - Fundamenten: belangrijk voor alle vennootschappen & verenigingen - Boek 1: definities - Boek 2: bepalingen gemeen aan alle rechtspersonen o VOF en CommV zijn contractuele vennootschappen maar met onvolkomen rechtspersoonlijkheid (vandaar de stippellijn) - Boek 3: jaarrekeningenrecht voor vennootschappen én verenigingen o Eigen aan alle rechtspersonen in dit boek - Boek 4: maatschap en haar varianten o Waarom staat maatschap opzij?  Valt wel onder boek I maar NIET onder boek II en III  Sluit wel aan bij VOF en CommV - Boeken 5, 6, 7: BV, CV, NV - Boek 8: erkende vennootschappen (enkel mogelijk voor VOF, CommV, BV en CV) - Boeken 9, 10, 11: VZW, IVZW en stichting - Boeken 15, 16 en 17: Europese rechtsvormen (verplicht) - Boek 12: herstructurering van vennootschappen - Boek 13: herstructurering van verenigingen - Boek 14: omzetting (vennootschappen & verenigingen) Opbouwkennis loopt verticaal - Vloer = het fundament voor alle vennootschappen en verenigingen o Alles wat aan alle vennootschappen gemeenschappelijk is o Het is geen doorlopende laag omdat het grotendeels algemene beginselen en definities zijn - Kamers = voor elke rechtsvorm o Elke rechtspersoon heeft zijn eigen kamer (boek) Groen = Belgische Donkerblauw = Europese Lichtblauw = verenigingen 4 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 1.1. CONSISTENTE TERMINOLOGIE Vereniging: - Leden - Bestuursorgaan Vennootschap zonder of met onvolkomen rechtspersoonlijkheid (maatschap, VOF, CommV) - Vennoten - Zaakvoerders Vennootschappen met volkomen rechtspersoonlijkheid - Aandeelhouders - Bestuursorgaan o Bestuurders in BV en CV o Raad van bestuur en bestuurders in NV met monistisch systeem o Directieraad en directeurs of leden van de DR + raad van toezicht en leden van de RvT in NV met duaal systeem o Enige bestuurder in NV o Dagelijks bestuur 1.2. IMPACT WER Ondernemingsbegrip (art. I.1 WER): iedere natuurlijke persoon die zelfstandig een beroepsactiviteit uitoefent iedere rechtspersoon (formeel criterium, niet kijken naar activiteiten) iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid Uitzonderingen: feitelijke vereniging (die geen uitkeringsoogmerk heeft en ook geen uitkeringen doet) publiekrechtelijke rechtspersoon die geen goederen of diensten aanbiedt op een markt de staat (in brede betekenis van het woord) vaak wel rechtspersonen, maar geen ondernemingen Napoleontisch onderscheid tussen daden van koophandel en burgerlijke daden bestaat niet langer Afschaffing burgerlijke vennootschap met handelsvorm Zie art. 4:14 (hoofdelijkheid in de maatschap – vloeit niet meer voort uit het vermoeden van handelaar) De wetgever heeft ook het ondernemingsrecht (WER) grondig hervormd: Nieuw faillissementsrecht (boek XX WER): Alle ondernemingen m.u.v. publiekrechtelijke rechtspersonen (zie art. I.22, 8° WER) kunnen worden failliet verklaard VZW’s Vrije beroepers en hun vennootschappen Maatschap Niet: feitelijke verenigingen die geen onderneming zijn Impact op bestuurdersaansprakelijkheid Impact op onderscheid vennootschap/vereniging (zie thema 2) 5 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 1.3. DE OVERBLIJVENDE RECHTSVORMEN “Menukaart”: zie art. 1:5 en 1:6 DE VENNOOTSCHAPS- EN VERENIGINGSVORMEN De Europese vennootschappen SE SCE EESV De verenigingen (les associations) De feitelijke vereniging (association de fait) (art. 1:6, §1: wordt erkend in haar bestaan, maar niet verder geregeld (contractuele vrijheid van partijen) De VZW (ASBL) VZW erkend als beroepsvereniging of als federatie van beroepsverenigingen De IVZW (ASBLI) De stichting (privaat of van openbaar nut) (fondation) De Europese politieke partij en Europese politieke stichting 6 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Bestaan (met ingang van 1 januari 2024) niet meer als aparte vorm: Stille vennootschap  maatschap Tijdelijke vennootschap  maatschap EBVBA  BV S-BVBA  BV CVOA  VOF/CV Comm.VA  NV met enige bestuurder VSO-variante  enkel voor de CV LV  erkenning ESV  VOF (Federatie van) beroepsvereniging  VZW met erkenning Pas op: overgangsrecht tot 1 januari 2024 Vanaf 1 januari 2024 zullen al die rechtsvormen op grond van de wet verdwijnen 7 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 2. DE VENNOOTSCHAP VERSUS DE VERENIGING Vereniging (vb. VZW) houden zich meestal bezig met een ideëel doel Napoleon: grote kuis gehouden bij de gilden en ambachten - Vrijheid van commerce: iedereen die wil ondernemen, moet mogen ondernemen o Iedereen die een vennootschap wil oprichten, die mag dat - Maar van die ophopingen van middelen die enkel en alleen ideële doelen dienen, dat mag niet meer - 1921: België heeft dat verbod opgeheven, men had de bedoeling om een vrij zuivere situatie te creëren o Commerce moest zich zonder enige beperking goed ontwikkelen Vroegere situatie: veel schemerzones  2 wetgevingen waren gescheiden - Vennootschap: o Steeds een winstoogmerk (nastreving van verrijking of andere economische voordelen (kostenbesparing, verliesvermijding)) o Maar: hybride vennootschap : Een samenwerkingsvorm met een winstoogmerk, maar ook met een ideëel oogmerk  1995: VSO ingevoerd (vennootschap met sociaal oogmerk) die geen of een beperkt vermogensvoordeel nastreefde  Iets dat naar vorm gemaakt is voor economisch winstoogmerk, maar met minstens ook een ideële doelstelling o Economische activiteiten  onderscheid tussen handelsactiviteiten en burgerlijke activiteiten  Handelsdoel of burgerlijk doel (bv. vrij beroep, patrimoniumvennootschap) – bepaalde ook de vorm (burgerlijke vennootschap met winstoogmerk) - VZW (art. 1 V&S wet): o Ingevoerd in 1921 o “De vereniging zonder winstoogmerk is die, welke niet nijverheids-of handelszaken drijft en welke niet tracht een stoffelijk voordeel aan haar leden te verschaffen”  Nooit een winstoogmerk, dus nooit uitkering aan de leden  Toegelaten activiteiten?  Verbod om handel te drijven  Maar: wel toegelaten in zoverre ondergeschikt (“accessoir”) aan het ideëel hoofddoel o Wat is accessoir? Vanaf 1921: - De vennootschap met per definitie een winstoogmerk met economische activiteiten, commercieel of burgerlijk van aard o Vanaf 1996 hybride vennootschap in de ideële sfeer - Aan de andere kant: VZW’s  geen winstoogmerk en geen commerciële activiteiten o Een klein beetje, voor zover ze accessoir, bijkomstig of ondergeschikt waren o En voor zover de winst eruit werd aangewend om het hoofddoel te ondersteunen Veel organisaties zouden afhankelijk van de omliggende omstandigheden even goed een vennootschap kunnen zijn. Of sommige vennootschappen hadden even goed een VZW kunnen zijn. 8 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 1 van de bedoelingen van de wetgever in 2019: proberen om vennootschap en VZW duidelijk te scheiden VENNOOTSCHAP VERSUS VERENIGING Groen = gelijkenissen Rood = verschillen WVV: - Vennootschap (art. 1:1) (niet noodzakelijk rechtspersoon): o Komt tot stand door een rechtshandeling o Door één of meer personen (vennoten/aandeelhouders) o Die een inbreng doen o Met een eigen (afgescheiden) vermogen o Voorwerp (ex doel): één of meer welbepaalde activiteiten o (één van haar) doel(en) (ex oogmerk): rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel voor de vennoten - Vereniging (art. 1:2) (nier noodzakelijk rechtspersoon): o Overeenkomst o Tussen twee of meer personen (leden) o Inbreng kan maar hoeft niet o [Met een eigen afgescheiden vermogen] o Voorwerp: één of meer welbepaalde activiteiten o Belangeloos doel - rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel aan oprichters, leden, bestuurders of enig ander persoon, tenzij in het kader van het belangeloos doel, is op straf van nietigheid verboden o Geen of te lage tegenprestatie is een onrechtstreekse uitkering (art.1:4) - Stichting (art. 1:3) o Rechtspersoon o Zonder leden o Rechtshandeling door één of meer personen o [met een eigen afgescheiden bestemd vermogen] o Voorwerp: één of meer welbepaalde activiteiten o Belangeloos doel - rechtstreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel aan stichters, bestuurders of enig ander persoon, tenzij in het kader van het belangeloos doel, is op straf van nietigheid verboden o Geen of te lage tegenprestatie is een onrechtstreekse uitkering (art.1:4) VENNOOTSCHAP VS. VERENIGING: DE SCHEMERZONES VOORBIJ? Een vennootschap en een vereniging mogen voortaan identiek dezelfde activiteit uitoefenen - Beide zijn onderneming in het WER, kunnen ook beide failliet worden verklaard - VZW heeft een ideëel doel o Bv. Ondersteuning van cultuur, promotie van bio-landbouw - VZW kan maar moet geen economische activiteit uitoefenen, maar de gradatie waarin is irrelevant geworden o Een VZW mocht absoluut geen handelsactiviteiten uitvoeren, of maar een klein beetje 9 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o  is volledig verdwenen o VZW, vereniging en vennootschap kunnen perfect dezelfde activiteiten uitoefenen - Uitkeringsoogmerk van de vennootschap vs. uitkeringsverbod in de VZW o Het verschil ligt in de reden waarom ze het doen  de doelstelling  Vennootschap: doel/oogmerk om haar vennoten, aandeelhouders, rijder te maken of ten minste kosten te doen besparen  Vereniging: mag dit doel van de vennootschap niet hebben!  Ze heeft een belangenloos doel - Vennootschap met meerdere doelen o Vennootschap moet een winstuitkeringsoogmerk hebben, maar mag daarnaast andere doelen hebben - Sociale ondernemingen (zie verder) Caveat: fiscaliteit is niet gewijzigd en blijft in een schemerzone - Rechtspersonenbelasting vs. vennootschapsbelasting - VZW die, zij het in het kader van een ideële doelstelling, zuivere economische activiteiten uitoefent, valt onder vennootschapsbelasting (fiscus beslist) - VZW: zeer kleine vermogensbelasting - Vennootschap: winstbelasting o Als je winst uitkeert aan aandeelhouders, worden zij daar nogmaals op belast - Overgangsrecht: VZWs leggen zichzelf tot 1/1/2029 een verbod op om dergelijke activiteiten uit te oefenen als ze op dit punt hun statuten niet aanpassen (art. 39, §4 Wet WVV) - puur symbolische geste Oorsprong verschillende fiscale behandeling? - Vennootschappen deden commerciële activiteiten of burgerlijke activiteiten en maakten winst - VZW’s mochten geen commerciële activiteiten voeren of slechts een klein beetje o Als ze winst maakten mocht dat niet naar de leden gaan, maar moest dat terug naar het ideële doel van de VZW gaan - Om dit te stimuleren wordt de vennootschap wel belast op haar winst maar wordt de VZW vooral niet belast op haar winst Fiscus: case by case benadering - Als een VZW, ook al heeft ze een ideëel doel waar de fiscus zich niets van aantrekt, de facto een economische activiteit uitoefent op dezelfde manier als een vennootschap dan wordt ze belast op haar winst Sancties bij miskenning van het verbod op winstuitkering(soogmerk): - Nietigheid van de vereniging (art. 9:4, 4° en 5°; 10, 4° en 5° en 11, 5°) - Gerechtelijke ontbinding (art. 2:113, 2° en 3°) - Nietigheid van de (onrechtstreekse) uitkering zelf (art. 1:3, i.f.) - Efficiëntie? o Wie moet die sanctie afdwingen? Parket o Maar parket is totaal overbelast, geen middelen, weinig onderzoeksbevoegdheden o Grote probleem van de sancties is dat je steunt op de staatsmacht om die sanctie na te leven Boek XX WER (faillissement) (bv. kennelijke grove fout die bijdroeg tot het faillissement (art. XX.225) 10 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 3. BASISREGELS INZAKE DE VERENIGING Uitgangspunt: gelijke regels voor vennootschappen en verenigingen - Integratie van het verenigingsrecht in het vennootschapsrecht (en soms omgekeerd) o Geen aparte wetgeving (met voor- en nadelen) o Identieke systematiek (gemeenschappelijke stam waar mogelijk)  Wetswijziging 2002 ging al in die richting  Uitwerking voor VZW, IVZW en stichting o Maar met respect voor eigenheid van de sector en de gewoontes die hem kenmerken – daarom lijken niet alle keuzes even logisch o Voorbeelden uit boek 2:  Geen tussenkomst van notaris (status quo)  Rechtspersoon in oprichting (art. 2:2) (uniformisering van de termijnen – 2 jaar; 3 maanden)  Naam & zetel (art. 2:4)  Openbaarmakingsformaliteiten (art. 2:9 – 2:12) (systematiek V&S-wet doorgetrokken naar WVV)  Bijkantoren (art. 2:25)  Nietigheid van de rechtspersoon (art. 2:40) en van de besluiten van organen (art. 2:41 e.v.)  Bestuur en bestuursaansprakelijkheid (art. 2:49 – 2:58)  Intern reglement (art. 2:59)  Ontbinding & vereffening (art. 2:109-2:141)  Verjaring (art. 2:143, §2)  Jaarrekeningenrecht (boek 3)  Grotendeels maar niet helemaal status quo (en vrij complex)  Nieuw: verplicht jaarverslag voor grote (I)VZWs o Art. XX.102 WER: geen aangifteverplichting voor bestuurders van een (I)VZW of stichting bij faillissement: faillietverklaring op dagvaarding van schuldeiser(s), openbaar ministerie, voorlopige bewindvoerder (art. XX.32) 3.1 REGELS EIGEN AAN DE VZW - Volkomen rechtspersoon, geen persoonlijke aansprakelijkheid van de leden (art. 9:1) o Afgescheiden vermogen o Inbreng niet verplicht, wel mogelijk  leidt niet tot uitgifte van aandelen of bijzondere rechten, maar mogelijk wel teruggaveplicht bij vereffening  In een VZW zullen er nooit aandelen zijn o Lidgeld mogelijk wel verplicht  beschouwen als vorm van inbreng  Bij verlaten van de vereniging krijgt u dit niet terug - Leden & toegetreden leden: geen aandeelhouders maar leden o Toegetreden leden hebben enkel de rechten die de statuten hen geven (soms eerder symbolisch) o 2 soorten leden  Top-tier leden = effectieve leden: zij hebben het voor het zeggen  Second-tier leden = toegetreden leden: hebben slechts de rechten die de statuten hen toewijzen 11 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen - Oprichting met minstens twee leden  bestuursorgaan minstens drie bestuurders o Risico van autocontrole via coöptatie  Risico van autocontrole doordat de bestuurders zichzelf kunnen kiezen of hun opvolgers kiezen (coöptatie)  Wie kiest de leden? De raad van bestuur  Wie kiest de raad van bestuur? De leden  Omdat er geen externe druk is van aandeelhouders die willen dat er financieel gepresteerd wordt is er het risico dat iedereen erbij kan komen o Risico van overwicht van bestuursorgaan op algemene vergadering o V&S wet: meer leden (en minimum 3) dan bestuurders (en minimum 2) - was dat de betere oplossing? - Bestuur (art. 9:5 – art. 9:11) o Collegiaal bestuursorgaan samengesteld uit minstens drie bestuurders  Collegialiteit = collegiaal bestuur moet allemaal samen een beslissing nemen  Hoe? Door overleg, proberen om consensus te bereiken  D.w.z. dat je impliciet een unanieme beslissing neemt  Achterliggend idee: je moet overleggen alvorens een besluit wordt genomen, en 3 weten meer dan 2 en 2 weet meer dan 1  verschillende inputs, verschillende achtergronden  Zou kwaliteit van besluitvorming ten goede moeten komen  Wanneer overleg niet lukt  stemmen  Indien 2 leden, dan volstaan 2 bestuurders maar: geen van beide mag doorslaggevende stem hebben  Als er bij 2 bestuurders 1 bestuurder is met een doorslaggevende stem dan zou deze de facto alle beslissingen nemen  Beslissing moet altijd unaniem genomen worden  Altijd consensus en unanimiteit o Benoeming en ontslag door algemene vergadering; coöptatie mogelijk  Bestuurders aanstellen = voorbehouden bevoegdheid algemene vergadering  Veronderstelt wat controle op de bestuurders uit te oefenen  Termijn vrij te bepalen: mag mandaat van onbeperkte duur zijn, er moet geen leeftijdgrens op staan o Geen verplichte kwalificatie als zelfstandige  impact op aansprakelijkheid?  WN kan worden aangesteld als bestuurder  Aansprakelijkheid van een WN is zeer beperkt (art. 18 WAO) o WN is slechts aansprakelijk voor fraude, zware fout of regelmatig voorkomende lichte fout  Hoe deze aansprakelijkheidsbeperking combineren met de bestuurdersaansprakelijkheid die geldt in een VZW?  Is anders bij de vennootschappen  bestuurders zijn volledig aansprakelijk voor elke fout die ze begaan in het bestuur van een vennootschap + volledig aansprakelijk voor elke overtreding van de wet en statuten, zij het dat hun gedrag marginaal wordt getoetst  Marginale toetsing: gedrag bestuurder vergelijken met wat een normaal voorzichtige en bekwame bestuurder in dezelfde omstandigheden en met dezelfde kennis gedaan zou hebben.  Waarom criterium goede huisvader hier? Vennootschap/vereniging leiden, economische activiteiten = risico nemen. U kan slechts ten 12 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen kwade worden gesteld wanneer u daden heeft gesteld die werkelijk geen enkel zinnig persoon genomen zou hebben. o Residuaire bevoegdheid  Alle bevoegdheden die niet aan de algemene vergadering zijn voorbehouden  RvB is eigenlijk degene die de vereniging bestuurt, leidt en beslissingen neemt o Prokura integraal van toepassing op de VZW  Zowel wat betreft het luik voorwerp overschrijdende handelingen als het luik vertegenwoordiging o Mogelijkheid tot schriftelijke besluitvorming, verplichting tot notulering  Gaat weg van idee dat je moet praten en overleggen tot consensus bereikt is  Bij schriftelijke besluitvorming is dan per definitie unanimiteit nodig  Wanneer 1 van de bestuurders niet akkoord is moet men toch in discussie gaan o Mogelijkheid tot organisatie dagelijks bestuur o Belangenconflicten: afgezwakte kopie van de regeling voor BV  Zie verder - Algemene vergadering van alle leden o Voorbehouden bevoegdheden (art. 9:12)  Accent van de macht, zowel in vennootschappen als verenigingen, ligt bij het bestuursorgaan o Bijeenroeping door het bestuursorgaan (oproepingstermijn: 15 dagen) of 1/5 van de leden (let ook op de andere termijnen) (art. 9:13 – 9:14) o 1 stem per lid = standaard, meervoudig stemrecht mogelijk (art. 9:17)  Stem per hoofd = democratisch o Vraagrecht en antwoordplicht (art. 9:18) o Schriftelijke vergadering mogelijk maar niet voor statutenwijziging (art. 9:14/1) en vergadering op afstand (art. 9:16/1) o Gewone algemene vergadering: verplichte toelichting door bestuursorgaan van financiële toestand en begroting (die jaarlijks – maar meestal grotendeels post factum door de algemene vergadering wordt goedgekeurd) (art. 9:19)  AV keurt niet enkel de jaarrekening goed maar ook het budget (= toekomstige uitgaven en inkomsten van de VZW)  Waarom belangrijk? Een VZW kan niet teren op de inbrengen van haar leden want deze zijn er niet  haar financiële toestand is precairder  VZW’s kunnen wel winst maken en deze in de vereniging houden  mogen deze niet uitkeren aan leden en bestuurders o Buitengewone algemene vergadering (art. 9:21)  In de VZW vooral bevoegd om te beslissen over statutenwijzigingen  Aanwezigheidsquorum van 2/3 – geen quorum op tweede vergadering minstens 1 dagen na carensvergadering  Meerderheidsquorum van 2/3 (onthoudingen uit teller en noemer; wijzingen aan het doel en voorwerp vergen een meerderheid van 4/5) 13 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen  2/3  bedoeling van de wetgever in 2019 om de meerderheden gelijk te trekken  Wetgever probeert strenger te zijn dan in de vennootschappen (door aanwezigheidsquorum van 2/3)  Minderheden zijn goed beschermd door stemming met ‘maar’ 2/3  ↔ Statutenwijziging vennootschap  Aanwezigheidsquorum 50%  Wat als je dit niet haalt maar toch statuten wil wijzigen? o Eerste vergadering = carensvergadering: vaststellen dat er niet genoeg koppen aanwezig zijn om proces van besluitvorming te kunnen doorlopen o 2e vergadering: als vennoten 2e keer niet komen opdagen is het hun eigen keuze  er kan worden beslist met een meerderheid van 75% ongeacht aantal aanwezigen  Cijfers vennootschappen en verenigingen beter gelijkgetrokken?  Geprobeerd en zou beter zijn maar sector wou niet, hield vast aan 2/3  Europese norm ligt op 2/3 voor vennootschappen  in België zijn we streng in onze vennootschappen, minder streng bij verenigingen o Aan een VZW kan geschonken worden  Veel VZW’s die een gunstig fiscaal statuut kunnen geven aan giften  Maar: niet alle VZW’s kunnen dat automatisch  speciale toestemming nodig van minister van financiën  VZW’s waarvan de overheid meent dat zij fiscaal ondersteund kunnen worden  Ministeriële goedkeuring van alle giften boven 100.000 EUR (behalve handgiften)  overblijfsel van schrik dode hand / strijd tegen witwas?  Schrik dat er te veel vermogen zou geconcentreerd worden in organisaties waarvan de leden geen financiële drijfveren hebben  Is vandaag grotendeels een formaliteit o Vrijheid van uittreding (de iure bij niet-betaling van de bijdrage) en mogelijkheid tot uitsluiting met recht van verdediging voor alle leden (art. 9:23)  Vrijheid van vereniging  in grondwet verankerd  Men kan u nooit verplichten om lid te blijven, maar u kan misschien wel de voordelen verliezen  Je kan worden buiten gegooid (‘u steunt het ideale doel niet meer’)  maar wel algemeen rechtsbeginsel: als men u buitensmijt dan moet men u steeds de kans geven om u te verdedigen  Recht op terugkeer van inbreng indien statutair bepaald  Lidgeld blijft wel bij de vereniging  Som die geacht wordt de kosten te dekken o De VZW erkend als beroepsvereniging (art. 9:24 - 9:26): collectief ius standi  VZW’s die naast het feit van gewoon een VZW te zijn ook het recht willen om namens de leden die zij vertegenwoordigen naar de rechtbank te stappen 14 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 3.2. REGELS EIGEN AAN DE IVZW IVZW = internationale vereniging zonder winstoogmerk De IVZW is een puur Belgische rechtsvorm die beoogt internationale not fot profit samenwerking te organiseren  Brussel als geografisch centrum van Europa - Uitvinding Belgische wetgever  waarom geen rechtsvorm voorzien die heel los geregeld is? Heel weinig dwingende regels maar wel mogelijkheid geven aan lobbying, belangengroepen, cultuurgroepen, aan iedereen die naar Belgisch recht een VZW zou kunnen oprichten o Ratio: België is centraal gelegen in Europa, er zijn heel veen internationale en Europese instellingen hier - Relatief succesvol (+ 2150 per 30 april 2019, vooral in Brussel gevestigd) o Lobbying & belangenverdediging o Grensoverschrijdende samenwerking in cultuur, wetenschap, gezondheidszorg,… - “Prijs”: erkenning van de rechtspersoonlijkheid door de koning (zie ook art. 2:6, §3: erkenning & rechtspersoonlijkheid bij KB) - Voordeel: zeer grote organisatievrijheid - Goedkeuring van giften: cfr. VZW Alle regels over VZW  gelden hier niet (behalve goedkeuring giften) - Boek X = kort boek - Vooral contractuele afspraken maar in de praktijk kijkt men vaak naar regels VZW 3.3. REGELS EIGEN AAN DE STICHTINGEN (BOEK 11) = Rechtspersoon zonder leden, opgericht door 1 of meer personen die een vermogen bestemmen voor een belangeloos doel (bij leven of overlijden) (art. 1:3) Afgescheiden vermogen: ontstaat doordat 1 of meerdere personen een deel van hun vermogen afscheiden/afstaan voor de vervulling van een bepaald ideëel doel - Oprichters zijn geen lid  er zijn geen leden in een stichting o Het is een op zichzelf staand vermogen o Er is wel een bestuur - Private stichting o Oprichting door onderhandse akte  rechtspersoonlijkheid bij neerlegging (art. 2:6, §4) - Stichting van openbaar nut o Erkenning nodig van FOD justitie & rechtspersoonlijkheid bij KB – art. 2:6, §4 o Verwezenlijking van een werk van filantropische, religieuze, wetenschappelijke, artistieke, pedagogische of culturele aard o Bv. Vlerick Business School - Governance sterk beïnvloed door afwezigheid van leden o Zie ook art. 11:4 - Voorwerpoverschrijdend handelen verbindt de stichting niet = belangrijke uitzondering op prokuraleer die voor de rest wel is doorgetrokken in verenigingen 15 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o Waarom? Stichting wordt gedefinieerd door het feit dat men een vermogen stelt voor een bepaalde doelstelling/activiteiten. Als het bestuur dat niet respecteert dan heeft de stichting geen bestaansreden meer. o Stichting waarvan het bestuur het voorwerp niet respecteert  is niet verbonden door die beslissing o Er zijn mogelijkheden voor de rechtbank om tussen te komen in het voorwerp van de stichting  Soms democratisch deficit in manier waarop die stichting is georganiseerd  kan leiden tot misbruik HET LEVEN LIJKT (VOORTAAN) SIMPEL - De activiteiten bepalen niet langer de rechtsvorm o Zowel de vennootschap als de vereniging mag gelijk welke activiteit uitoefenen - De rechtsvorm wordt louter en alleen gekozen vanuit oogmerk o niet al dan niet winst behalen o wel: die eventuele winst uitkeren aan de vennoten/leden  DNA van de vennootschap, verboden in de vereniging - Maar de werkelijkheid haalde de wetgever in: blijvend gepercipieerde nood vanuit de praktijk om, zonder (of met beperkte behoefte aan) winstuitkering, toch te opereren onder een vennootschapsvorm – ons verhaal is nog niet afgelopen o In werkelijkheid zijn die 2 vormen zich opnieuw gaan vermengen o In praktijk bleef men behoefte voelen aan vennootschapsvorm die eigenlijk niet echt of slechts een zeer miniem winstoogmerk heeft o Verschillende redenen:  Vertrouwen bij kredietverschaffers  Soms wel democratisch deficit bij verenigingen en stichtingen  Vennootschap biedt voordelen en boezemt op aantal vlakken naar governance/controle op het vermogen  meer vertrouwen  Regels vennootschap steviger afgebakend dan VZW  Buitenlandse voorbeelden  “We zijn het zo gewoon”  het was snel dus we willen het zo houden  ESG, CSR, PPP  CSR = corporate social responsibility  ESG = environmental social governance  PPP = profit, peaople, planet   zeggen allemaal dat vennootschappen ook maatschappelijke verantwoordelijkheden hebben  … 16 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 4. DE CV: WAARIN ANDERS DAN DE ANDERE RECHTSPERSONEN? Vlaanderen is lange periode heel sterk agrarische samenleving geweest - Eind 19e – begin 20e eeuw: industriële revolutie  hele maatschappij in het westen sterk geïndustrialiseerd - Neveneffect: heleboel onderdelen van die industrialisering werden slecht behandeld, met name de arbeiders (kinderarbeid, veel ongevallen, etc.) - Actie-reactie: ook heel wat mensen van de geïndustrialiseerde burgerij die vonden dat dit niet kon o Er kwam structurele actie: beweging die vond dar arbeiders terug macht moesten krijgen  er kwam een nieuwe rechtsvorm: de coöperatieve vennootschap Eerste idee: van alle arbeiders wat geld vragen - Minder dan van aandeelhouders in een kapitalistische vennootschap - Maar toch kleine bijdrage vragen zodat er wat kapitaal bijeen komt om activiteiten te organiseren o Vb.: in plaats van dat elke arbeider een brood moet kopen, een coöperatieve bakkerij oprichten waar men met een beetje inleg van de arbeiders industrieel zo goedkoop mogelijk brood kan bakken en verkopen o Toegepast op cultuur, coöperatieve huisvestiging,… Coöperatieve vennootschap - Gekenmerkt door grotere flexibiliteit dan de NV en nadien de BVBA o Vb.: in een CV kon men meervoudig stemrecht invoeren, mensen vrij laten in- en uittreden, … o Mogelijkheid om CV te laten erkennen via minister economische zaken  Dan toonde u uitdrukkelijk dat u wel aansloot bij dat coöperatieve gedachtegoed, dat u wel inschreef in die internationale coöperatieve beweging  u verbond zich tot een aantal beginselen Eigenlijk 2 soorten coöperatieven: 1. Degene die van zo’n coöperatieve gebruik maakte omdat het zo’n zeer flexibele en soepele rechtsvorm was 2. Degene die van de coöperatieve gebruik maakten om zich aan te sluiten bij het coöperatief gedachtegoed 3. Eigenlijk nog een derde soort: aantal die gebruik maakten van de coöperatieven omdat ze geloofden in het coöperatief gedachtegoed, maar die de nood aan erkenning niet zagen Historiek: over “echte” en “onechte” CV(BA)’s - “Echt”: 17 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o Erkende:  Wet 20 juli 1955 en KB 8 januari 1962  Vrije in- en uittrede  Geen dominerende vennoot  Geen speculatieoogmerk  Met bepaalde fiscale en sociale voordelen (waaronder vrijstelling BV voor eerste schijf dividenden)  Met vergelijkbare maar net iets andere voorwaarden voor de CV-VSO o Maar ook “echte” niet erkende CV’s en niet erkende VSO’s (CV, NV, BVBA)  Onderscheid tussen CV en VSO was hoe dan ook niet gemakkelijk te maken, hoewel de VSO zich kon enten op elke bestaande rechtsvorm - “Onecht”: o Meest flexibele vennootschapsvorm: variabel kapitaal, meervoudig stemrecht, bestuur vrij te regelen, … Men heeft in de coöperatieven een paar keer de regels moeten verstrengen omdat men zag dat de coöperatieven werden gebruikt als vluchtvorm voor de NV en BV die onder Europese impuls alsmaar strenger werden geregeld - Ondernemers gingen naar CV omdat die goedkoper was  wat doet de wet? Minimumkapitaal doortrekken naar CV - Was veel te complex  grote kuis houden Met het WVV onderneemt de wetgever een poging om de CV haar eigenheid terug te geven: - Oorspronkelijke bedoeling: CV wordt variante van de BV, maar mag die naam slechts dragen als ze aan de erkenningsvoorwaarden (KB 1962) voldoet en dus ook wordt erkend (FOD Economie) - Coöperatief gedachtegoed en gebruik van CV als rechtsvorm dwingend koppelen  oorspronkelijk voorstel wetgever: CV als aparte rechtsvorm afschaffen o Sector was het absoluut niet eens met afschaffing  CV moet absoluut een aparte rechtsvorm blijven met een eigen boek in het wetboek - Tweede stap: eigen wetboek voor CV o CV krijgt eigen boek 6, maar met maximale verwijzing naar boek 5 o CV’s moeten niet erkend zijn om ‘echte’ CV te zijn (CV versus erkende CV)  Sector zegt: die regel dat de CV per definitie erken moet zijn (iemand die moet controleren of ze zich wel aansluiten bij het coöperatief gedachtegoed) dat willen ze niet  Ze willen de vrijheid om wel of niet erkend te zijn behouden o CV kan een erkenning vragen als Sociale Onderneming = CV erkend als SO  Dan trekt ze dat stukje not for profit binnen haar werking o CV kan erkenning vragen als CV én, als SO = erkende CVSO  Erkende CV die zich bezighoudt met sociaal ondernemen o Gewone erkende CV = erkende CV o CV erkend als sociale onderneming = CV erkend als SO o CV erkend als CV en als SO = erkende CVSO o Definitie van de CV: geen aansluiting meer bij mogelijke erkenningsvoorwaarden - quid? Hoe coöperatief gedachtegoed vertalen in de wet? 18 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen  CV weet van zichzelf perfect wanneer ze aansluit bij het coöperatief gedachtegoed  niet evident om dat juridisch te vertalen  Coöperatieve sector heeft gekregen dat de coöperatieve bleef bestaan als aparte rechtsvorm + verkregen dat coöperatieve erkend kon zijn, maar niet moest zijn - Derde fase: volledig uitgewerkt boek 6, met behoud van de erkenningen o Verwijzingen naar boek 5 (BV) willen we niet  alle regels van de coöperatieve uit de BV kopiëren en uitschrijven o Wat is een coöperatieve? Een vennootschap die tot voornaamste doel heeft aan de behoeften van haar aandeelhouders dan wel derde belanghebbende partijen te voldoen en/of hun economische en sociale behoeften te ontwikkelen  Groot verschil met definitie vennootschap? Nee o Hoe kan de CV dit doen? Onder meer (dus niet verplicht) door met hen overeenkomsten te sluiten over de levering van goederen, de verrichting van diensten of de uitvoering van werken in het kader van de activiteit die de CV uitoefent of laat uitoefenen  Idee van vroeger: de winst gaat terug naar de leden onder de vorm van goed uitgevoerde economische diensten o Doel kan tevens zijn aan de behoeften van haar aandeelhouders of haar moedervennootschappen en hun aandeelhouders dan wel hun derde belanghebbende partijen te voldoen, al dan niet via tussenkomst van dochtervennootschappen  Tevens: wil zeggen bovenop de andere doelen of in plaats van andere doelen  Zeer open definitie  Zou minstens haak kunnen staan op 1 van de beginselen: CV in beginsel niet gecontroleerd, blijft autonoom o Doel kan ook zijn hun economische en/of sociale activiteiten te bevorderen mits een deelneming in één of meerdere vennootschappen  Het is een CV helemaal niet verboden om haar coöperatief doel te benaarstigen door een deelneming te nemen in een andere vennootschap CV: vroeger een zeel flexibele rechtsvorm  flexibiliteit ondertussen ook maximaal beschikbaar in BV - Maar er zijn wel een aantal zaken die in de CV moeten en die in de BV niet moeten  en die dus beperkend werken CV: - Minstens 3 aandeelhouders o Nodig voor oprichting en verder bestaan o Wanneer aandeelhouders tot minder dan 3 vallen kan elke belanghebbende partij de ontbinding van de vennootschap vorderen tenzij de toestand geregulariseerd wordt o Wanneer met minder dan 3 aandeelhouders wordt opgericht dan is ze vernietigbaar o Beperking die je in de BV en NV niet hebt - Nieuwe aandelen zonder statutenwijziging 19 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen - Vrije in- en uittrede en mogelijkheid tot uitsluiting verplicht o Mechanisme waarbij iemand de kans heeft om de aandelen over te dragen aan de vennootschap die ze vervolgens zal vernietigen o Wet zegt dat je kan uittreden tegen de boekhoudkundige netto-actiefwaarde van je aandelen = waarde zoals ze voortvloeit uit de boekhouding ≠ per se echte waarde van de vennootschap - Geen beursnotering o Een CV is niet om aandeelhouders rijk te maken dus wegblijven van de beurs o NV en BV kan je wel noteren - Opname in de statuten (intern reglement, handvest/charter) van de coöperatieve finaliteit en de coöperatieve waarden - Coöperatieve waarden verwijzen naar de zogenaamde 7 ICA-beginselen (Internationale Coöperatieve Alliantie): 1. Vrijwillig en open lidmaatschap 2. Democratische controle door de leden 3. Economische participatie vanwege de leden 4. Autonomie en onafhankelijkheid 5. Onderwijs, vorming en informatieverstrekking 6. Samenwerking tussen coöperaties 7. Aandacht voor de gemeenschap Coöperatieve komt dicht in de buurt van een vereniging - Aandacht voor de gemeenschap is goed maar  sluit eerder aan bij werking van een non- profit organisatie dan bij de werking van een vennootschap Wat sector had voorgesteld: dat de echte coöperatieven de beginselen nastreven - Beginselen staan niet in de wet  zijn vrij open normen, zeer algemene beginselen o Standaard = open norm o Regel = gesloten norm - Moeilijk om beginselen juridisch te vertalen Beginselen: zijn een zekere leidraad, blijkt uit de parlementaire voorbereiding van het WVV waar wordt gezegd dat coöperatieven zich moeten gedragen naar deze beginselen - Manier waarop de CV zich gedraagt naar die beginselen moet blijken uit de statuten, het interne reglement of minstens 1 of ander handvest van de coöperatieve dat publiek beschikbaar is - De coöperatieve finaliteit en coöperatieve waarde moeten ergens schriftelijk worden verankerd o Je moet uitleggen waarom je actief kiest (= actieve keuze) voor de rechtsvorm van de coöperatieve 4.1. ERKENNINGEN In het algemeen zijn er 4 soorten erkenningen - Erkenning als CV - Erkenning als SO - Erkenning als landbouwonderneming - Erkenning bosgroeperingsvennootschap - (5e erkenning als beroepsvereniging, zit in de VZW) 20 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Landbouwsector is een belangrijke sector maar we komen er mee in de problemen. - 50 jaar geleden was die landbouwsector zeer belangrijk en werden de belangen heel sterk behartigd door de boerenbond - Boerenbond bedacht in 1970: we moeten aanmoedigen om te professionaliseren o Hoe? Aanmoedigen om de vorm van een vennootschap aan te nemen o Landbouwvennootschap  krijgen fiscale en sociale voordelen o Er werd een hele wet voor geschreven door de boerenbond: waar men boeren aanmoedigde om het groter te zien, in een vennootschap te stappen, en zo bepaalde fiscale en sociale voordelen te krijgen o Keuze voor landbouwvennootschap stond aan iedereen vrij o Zelfde fenomeen voor grootindustriële landbouwbedrijven Grote ondernemingen die geen 100 maar 1000 varkens hadden vonden dit interessant  als wij een bepaalde vennootschapsvorm aannemen dan kunnen we genieten van bepaalde fiscale en sociale voordelen - Waarom niet doen? Boerenbond wou haar kleine boeren ondersteunen  wou niet per se sociale en fiscale voordelen voor grootindustriële kwekers - Maar: het gebeurde wel - Minister Koen Geens legde hervorming van vennootschappen op tafel: boerenbond klopte aan en wou dat minister iets deed aan het gebruik van die landbouwvennootschappen door diegene voor wie het niet bedoeld is o Willen voordelen van landbouwonderneming voorbehouden aan kleine boer o = punt 1 van het probleem De erkende CV(BA) bestaat al sinds 1955 (wet van 20 juli), uitgevoerd in 1962 (KB 8 januari) - Erkende CV: geen probleem  daar was controle op o Erkenning gebeurde door FOD-economie o CV kon zichzelf nooit het keurmerk van erkende CV toekennen zonder dat er daar minstens een passieve controle op was - Een landbouwvennootschap koos er tot in 2019 (= voor WVV) zelf voor om zich als landbouwvennootschap op te richten o Gevolgen op boekhoudkundig vlak o Gevolgen op fiscaal vlak - Een vennootschap met sociaal oogmerk (die zich op elke vennootschap met volkomen rechtspersoonlijkheid kon enten) koos er tot in 2019 zelf voor zich als een VSO te betitelen o Er was geen controle op o Keurlabel? o Mogelijks fiscale voordelen (RPB i.p.v. Venn.B.)  fiscaal behandelen zoals VZW  Als ze zich beperken tot niet-economische activiteiten dan vallen ze onder de lage rechtspersonenbelasting  Als ze zich ontwikkelen in economische activiteiten dan riskeren ze onder de vennootschapsbelasting te vallen Oorspronkelijke doelstelling minister Geens: alle not for profit  in de VZW en alle for profit  in de vennootschap & enkel het winstuitkeringsoogmerk maakt het onderscheid. Uitgangspunten van het WVV: - Reductie van het aantal vennootschapsvormen - Misbruik van een zichzelf toegekend label tegengaan - De VZW kan elke economische activiteit uitoefenen, als ze de winst maar niet aan haar leden uitkeert  dé rechtsvorm voor de not for profit? 21 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen Maar protest vanuit het veld: - Behoud van het status quo voor de landbouwers - Nood aan een vennootschapsvorm voor sociaal ondernemen (“the not for profit corporation”) - “De VZW is “ipse facto” (automatisch) een sociale onderneming” (?) o Willen geen keurmerk voor de VZW o Volstaat dat je jezelf de vorm geeft van een VZW om jezelf een sociale onderneming te kunnen noemen o (?) omdat prof niet in de stelling gelooft  fout om 2 redenen 1. Ook in de VZW-wereld zitten valsspelers: die eigenlijk wel een winstuitkeringsoogmerk hebben 2. Er zijn een aantal VZW’s die wel te goeder trouw zijn maar niets met sociaal ondernemen te maken hebben Elke vennootschap met rechtspersoonlijkheid  bosgroeperingsvennootschap (erkenning door minister van financiën) Vooral belangrijk om bepaalde fiscale voordelen te krijgen voor de uitbating van bepaalde bossen in Wallonië Hier zal nooit vraag over zijn bij EXAMEN VOF, CommV, BV, CV  landbouwonderneming (erkenningsvoorwaarden bij KB, erkenning door minister van economie) Landbouwvennootschap werd afgeschaft maar voortaan mogelijk om zich te laten erkennen als landbouwonderneming Waarom alleen die vormen? zijn de vennootschapsvormen die voor de landbouwers het meest interessant zijn CV (erkenningsvoorwaarden bij KB, erkenning door minister van economie) – sluit aan bij zowel de voorheen bestaande erkende CV als bij de VSO Erkenning (alleen) als CV: erkende CV Erkenning (alleen) als SO: CV erkend als SO Erkenning als CV en SO: erkende CVSO Sanctie bij oneigenlijk gebruik erkenning: intrekking erkenning en ontbinding Wat als u zichzelf dat keurmerk laat toe-eigenen? Gaat naar FOD-economie en zegt dat je een SO bent terwijl je de facto zeer kapitalistisch bent 1. Je moet kiezen voor een CV als vennootschapsvorm 2. De FOD of elke belanghebbende partij (inclusief OM) kan vragen, wanneer u erkenning miskent, dat u wordt ontbonden Is de VZW ‘van rechtswege’ een sociale onderneming? In elk geval geen mogelijkheid tot erkenning Vanuit VZW-sector: wij zijn automatisch sociale ondernemingen Als je VZW ziet die zichzelf een sociale onderneming noemt = een zichzelf toegeëigende titel Eerste aanzet tot omschrijving van de sociale onderneming die als vennootschap enkel nog een CV kan zijn: - ‘zij heeft hoofdzakelijk tot doel in het algemeen beland een positieve maatschappelijk impact te bewerkstelligen op de mens, het milieu of de samenleving. Enig 22 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen vermogensaandeel dat zij aan haar aandeelhouders uitkeert onder welke vorm dan ook mag niet hoger zijn dan een bepaald percentage vastgesteld door de koning’ - Positieve impact op mens, milieu en samenleving - Beperkt dividend (cfr. CV) - Bij vereffening: buiten inbreng gaat vermogensoverschot naar gelijkaardige doelstelling o Vermogen dat overblijft na aanzuivering van het passief en terugbetaling van het door de aandeelhouders gestorte en nog niet terugbetaalde inbreng  op straffe van nietigheid een bestemming gegeven die zo nauw mogelijk aansluit bij haar voorwerp als erkende sociale onderneming - U krijgt dat keurmerk enkel wanneer iemand (overheidsinstantie) heeft geverifieerd dat u aan die kenmerken voldoet  Quid “andere” doelen dan winstoogmerk in art. 1:1? - Art. 1.1: vennootschap moet in elk geval een winstuitkeringsoogmerk hebben, maar ze mag daarnaast nog andere doelstellingen hebben - ‘andere doelen’ staat nergens in de wet omschreven - Hoe verhoudt zich dat dan tot het winstuitkeringsoogmerk en wie gaat er controle op uitoefenen?  Er zal niemand controle op uitoefenen 23 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen 5. DE GENOTEERDE NV: EEN INLEIDING 5.1. DEFINITIE EN BETEKENIS Art. 1:11 WVV: ‘vennootschap waarvan de aandelen, winstbewijzen of certificaten […] zijn toegelaten tot de verhandeling als bedoeld in artikel 3,7° van de wet van 21 november 2017 over de infrastructuren voor financiële instrumenten en houdende omzetting van richtlijn 2014/65/EU = toegelaten voor verhandeling op Euronext Brussels - Euronext Brussels = gereglementeerde markt = markt waar Europa hoogste normen aan stelt o Strengste markt qua toelatingsvoorwaarden en que functioneringsvoorwaarden o Euronext Brussels is een marktautoriteit = vennootschap die zo’n markt uitbaat  Vennootschap is zelf ook aan controle onderworpen  Is een erkende vennootschap  Taak: voor de overheid te controleren dat die vennootschappen, wiens aandelen zijn toegelaten tot die verhandeling, dat zij aan alle voorwaarden voldoen om op die markt genoteerd te zijn en dat ze aan de voorwaarden blijven voldoen o FSMA= marktautoriteit die mee verantwoordelijk is voor de controle op het gedrag van die marktgenoteerde vennootschappen - Daarnaast bestaan er ook nog andere markten: multilaterale handelsfaciliteiten = Europees “multitrading facilities” – “MTF’s” o vb.: Alternext, Vrije Markt, Publieke Veilingen (MTF’s uitgebaat door Euronext) o Nadeel van op zo’n markt genoteerd te zijn? de constante druk  Die markten zijn Europees helemaal opengetrokken en daar zitten veel internationale spelers op die vooral uit zijn op winstbejag (op een korte en snelle waardestijging voor hun aandelen)  Enorm veel druk om te presteren o Sommige regels van toepassing op de genoteerde vennootschappen worden uitgebreid tot deze niet-gereglementeerde markten  Governance, witwas, openbaar bod, … o Waarvoor is zo’n alternatieve markt bedoeld?  Bedoeld als aanloopmarkt (voor u de stap naar Euronext zet)  Of groeimarkt: u heeft wel wat middelen nodig, maar niet zoveel dat u bereid bent om alle nadelen van de genoteerde vennootschap erbij te 24 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen nemen dus u probeert een soort middenweg te vormen door op kleine markten te noteren  En om concurrentie tussen marktondernemingen aan te moedigen Er is 1 gereglementeerde markt in België = Euronext, maar er zijn talloze multitrading facilities, dit zijn kleine marktjes die ook tot hun bedoeling hebben om Euronext bij de les te houden. - Voordeel: er is steeds een mogelijkheid om aandelen te verkopen (of te kopen), op voorwaarde dat men de marktprijs aanvaardt  in niet-genoteerde vennootschappen moet men in beginsel zelf een koper vinden o Op die manier heb je een sterk wapen als aandeelhouder  U kan er op elk moment uitstappen omdat er altijd een koper van uw aandelen zal zijn  je moet wel de marktprijs aanvaarden o Uitzondering:  Uittreding: verplicht in CV en facultatief in BV  Belangrijke verhoging van flexibiliteit van de BV  Geschillenregeling in BV en niet-genoteerde NV  Mogelijkheid, onder bepaalde voorwaarden, om voor de rechtbank te eisen dat u afscheid neemt van een aandeelhouder in uw vennootschap, of dat u als aandeelhouder zelf afscheid neemt o Gedwongen uittreden: procedure voor rechtbank waarin een aandeelhouder aan de rechtbank kan vragen dat een andere aandeelhouder zijn aandelen verkoopt tegen de prijs voor de rechtbank vastgesteld aan die eisende aandeelhouder o Gedwongen overname: als aandeelhouder (X) aan de rechtbank vragen dat een andere aandeelhouder (Y), tegen een door de rechtbank vast te stellen prijs, de aandelen van X overkoopt  Wat doet de geschillenregeling? Laat aandeelhouders die niet meer samen met elkaar door de deur kunnen toe om afscheid van elkaar te nemen volgens een bepaalde gereguleerde procedure  Regeling die van toepassing is op alle niet-genoteerde NV’s en BV’s  Niet van toepassing op de CV!  Inkoop van eigen aandelen: toelaten aan een aandeelhouder dat hij de vennootschap verlaat op kosten van de vennootschap - Uitgangspunt: alle spelers op de markt moeten gelijk worden behandeld en over dezelfde informatie beschikken opdat de markt goed zou functioneren o Hoe gewaarborgd? Niet in het vennootschapsrecht maar in het financieel recht o Informatieverstrekking, MAR (market abuse regulation), transparantie inzake aandeelhouderschap, …  regels uit het financieel recht WAAROM GAAT VENNOOTSCHAP NAAR DE MARKT? Vennootschap doet (deels) beroep op het openbaar spaarwezen om zichzelf te financieren - Grote voordeel is dat de vennootschap kan groeien door een toename van haar eigen vermogen met aandeelhouders die ze niet zelf moet gaan zoeken, maar die op die markt zitten 25 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o Als die aandeelhouders het beu zijn, kunnen ze vervangen worden door andere aandeelhouders  groei verhaal, zeer competitieve markt - Vennootschappen hebben behoefte aan financiële middelen die draagkracht van een besloten aandeelhouderschap overstijgt Wie zijn de mensen/organisaties die op deze manier genoteerde vennootschappen sponsoren? - Stabiele aandeelhouders = referentie- of controlerende aandeelhouders (als die er zijn) o Zitten in de vennootschap om er te blijven - Retail beleggers o Wijst naar de consument, de kleine spaarder o Zijn eigenlijk ofwel verdwenen ofwel achter de fondsen gekropen  is ook een vorm van professionalisering en institutionalisering - Institutionele beleggers o Degene voor wie beleggen een professionele bezigheid is o Sterke focus op korte termijn winstbejag o Vb.: fondsen, verzekeringsmaatschappijen, pensioenfondsen  Verzekeringsmaatschappij: je verzekert je tegen brand en betaald hiervoor een kleine premie. Wanneer er brand is krijg je schade terugbetaald  Verzekeringsmaatschappijen zijn voortdurend op zoek naar bijkomende investeringen voor hun premies om het geld bijeen te krijgen dat zij potentieel nodig hebben om aan alle schadegevallen te voldoen  Fond: wat zit er in? Een kort van aandelen  België: laatste 30 jaar zien we enorme verschuiving van investeringen door mensen naar investeringen via fondsen  Beheerder: zamelt geld in van de mensen en gaat het investeren (risico spreiden over genoteerde vennootschappen) - Vandaag grotendeels op mondiale schaal o Heeft (1) sterke focus op korte termijn  Tegengewicht vanuit Europa: er moet ook focus zijn op de lange termijn en op duurzaamheid o En (2) groeiende impact van mondiale proxy advisors tot gevolg gehad*  Proxy adviseur = volmachtenadviseur o In België: nog zeker tegengewicht dankzij grote aanwezigheid van (soms wel heel erg) geconcentreerd aandeelhouderschap  In een traditionele Belgisch genoteerde vennootschap is er meestal nog een controlerende aandeelhouder of minstens een referentieaandeelhouder  D.w.z. een aandeelhouder die meer dan de helft van de stemrechten van de vennootschap aanhoudt  bv. Colruyt, UCB, AB Inbev, KBC, Tessenderlo/Picanol, Spadel, …  Colruyt: 95% gecontroleerd en 5% vrij beschikbaar op de beurs - Naast vennootschapsrecht  financieel recht: bescherming van de spaarders – raakt de openbare orde (minstens dwingend recht) *fenomeen dat voortvloeit uit internationalisering van de Europese beurzen - Stel dat je een Noors pensioenfonds bent  zit ongeveer in alle Belgische vennootschappen, ook in 100e Amerikaanse genoteerde vennootschappen, Engelse, Franse, Italiaanse,..; 26 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen - U bent jurist binnen dat Noors pensioenfonds dat dus een hele kleine participatie heeft over heel de wereld o Wat is uw grote zorg? Dat u min of meer moeten weten welke spelregels men volgt in elk van die vennootschappen o Iemand heeft hier de commerce van ingezien  In plaats van dat pensioenfondsen (vb) een deel van hun juridische dienst wijden aan het kijken naar alle spelregels in al die vennootschappen  dit commercialiseren en als dienst aanbieden  Commerciële diensten die aan de investeerders zeggen wat de spelregels zijn - Gevolg: al die spelregels die belangrijk zijn voor genoteerde vennootschappen worden steeds minder nationaal, minder Europees en steeds meer mondiaal aangedreven Europa heeft zwaar ingezet op de professionalisering van zijn financiële markten - Enorm veel wetgeving, begeleiding, ESMA, andere begeleidende instellingen, … -  men is erin geslaagd om de Europese kapitaalmarkt te openen voor wereldwijde institutionele beleggers Wezenskenmerk: (voldoende aantal) aandelen van de genoteerde soort zijn vrij verkoopbaar op de markt, volgens de wet van vraag en aanbod (zie art. 7:45) - W.Venn: enkel NV en Comm.VA - WVV: NV (met enige bestuurder), maar theoretisch ook de BV (zie art. 5:2 WVV: verkapte NV?) 5.2. WAT IS EEN OOB? De organisatie van openbaar belang ((Auditrichtlijn 2016, OOBs of “PIEs” (= Public Interest Entity) - audit en verslaggeving): 1. De genoteerde vennootschappen bedoeld in artikel 1:11; 2. De vennootschappen waarvan de effecten als bedoeld in artikel 2, 31°, b) en c), van de wet van 2 augustus 2002 betreffende het toezicht op de financiële sector en de financiële diensten, zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt als bedoeld in artikel 3, 7°, van de wet van 21 november 2017 over de infrastructuren voor de markten voor financiële instrumenten en houdende omzetting van richtlijn 2014/65/EU; 3. De kredietinstellingen bedoeld in boek II van de wet van 25 april 2014 op het statuut van en het toezicht op kredietinstellingen; 4. De verzekerings- of herverzekeringsondernemingen bedoeld in boek II van de wet van 13 maart 2016 op het statuut van en het toezicht op de verzekerings- of herverzekeringsondernemingen; 5. De vereffeningsinstellingen en de met vereffeningsinstellingen gelijkgestelde instellingen bedoeld in artikel 36/1, 14°, van de wet van 22 februari 1998 tot vaststelling van het organiek statuut van de Nationale Bank van België, alsook de instellingen waarvan de activiteit erin bestaat om, geheel of gedeeltelijk, het operationeel beheer van de dienstverlening door dergelijke vereffeningsinstellingen te waarborgen  Onthoud de term, en weet dat op deze “organisaties” bepaalde verstrengde normen toepassing vinden - Onder andere inzake audit, ESG, rapportering,… Als je OOB ziet staan moet je reflex hebben dat deze 5 types van vennootschappen als het ware een voorbeeldfunctie vervullen 27 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen - Waarom? Omdat ze allemaal op de één of andere manier sterk in contact staan met het geld van de mensen 5.3. VORM VAN GENOTEERDE AANDELEN Aandelen zijn genoteerd  wil zeggen dat ze heel gemakkelijk verhandelbaar moeten zijn en dus ook juridisch een vorm moeten aannemen waarin verhandelbaarheid makkelijk is In principe gedematerialiseerd (art. 7:35 e.v.)  inschrijving op een effectenrekening - Gedematerialiseerd wil zeggen dat het aandeel niet bestaat op papier, of door inschrijving in een aandelenregister maar ze bestaan juridisch als inschrijving op een effectenrekening o Wanneer je investeert in een aandeel open je een rekening bij de bank die vergelijkbaar is met een zichtrekening o Gebeurt allemaal digitaal - Overdracht gebeurt door ‘storting’ van de ene op de andere effectenrekening (art. 7:75) - Gevolg: de genoteerde vennootschap kent alleen de tussenpersonen, maar de aandeelhouder is wel kenbaar via de (keten van) tussenpersonen o Registratie naar aanleiding van algemene vergadering (art. 7:134, §2) o Europa probeert de (rechtstreekse) communicatie tussen de vennootschap en haar aandeelhouders te vergemakkelijken o Hoe communiceert de genoteerde vennootschap met haar aandeelhouders? Informatie op haar website  Websites van genoteerde vennootschappen zijn strikt juridisch gereglementeerd  Alle informatie die de vennootschap wettelijk aan haar aandeelhouders moet overmaken staat op website  Publieke website want informatie moet beschikbaar zijn o Er zijn 2 momenten waarop de vennootschap of derden toch het recht hebben om achter die banken te gaan zoeken wie daar als individu achter zit  Als u wil deelnemen aan een AV dan is het niet de bank die voor u deelneemt maar wel de werkelijke eigenaar van het aandeel  Ook bij vermoedens van bv. fiscale fraude is identificatie mogelijk o Europa zag in dat er een zeer verregaande dissociatie optreedt en dus ook een gebrek aan belangstelling tussen de genoteerde vennootschappen en de aandeelhouders  Nieuwe regeling onder impuls van Europa: recht van de vennootschap om via de tussenpersonen hun aandeelhouders te identificeren met de bedoeling hun betrokkenheid te vergroten (en de focus te verleggen naar een langere termijn?) (Wet 2 mei 2007)  Regel waarbij vennootschappen het recht hebben om ook kleinere aandeelhouders vanaf 0,5% te identificeren  Ze kunnen aan al die tussenpersonen de naam vragen van de echte vennoten/aandeelhouders met het oog op communicatie - Stabiele aandeelhouders (controlerende aandeelhouder, referentieaandeelhouder, retail- aandeelhouder) kan zijn of haar aandelen perfect op naam aanhouden  verkoopproces is dan complexer (zie art. 7:73 en 7:74) o Het is niet zo dat de aandelen van een genoteerde vennootschap allemaal gedematerialiseerde aandelen moeten zijn 28 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o Maar: als u de aandelen op naam houdt dan is het verkoopproces zwaarder  U moet met registers werken - Wie snel wil kunnen kopen of verkopen houdt zijn aandelen gedematerialiseerd aan (“free float”) o Zij die niet noodzakelijk de intentie hebben om hun aandelen lang bij te houden (per definitie de institutionele aandeelhouders) = free float = degene die op elk moment kunnen in- en uitstappen o Begrip free float: duidt op dat percentage van aandelen in de genoteerde vennootschap dat eigenlijk op elk moment te koop kan worden gesteld - Stabiele aandeelhouders = degene die in beginsel een lange termijnvisie hebben 5.4. OVERDRACHT VAN GENOTEERDE AANDELEN Gecentraliseerd systeem: op vaste tijdstip op een marktdag worden alle te koop aangeboden en gevraagde aandelen en de daarvoor gevraagde geboden prijzen (of prijsvorken) samengebracht en waar mogelijk “gematcht”; op grond daarvan wordt een gemiddelde marktprijs berekend = de koers - Alle “matches” worden gecentraliseerd uitgevoerd door een trading & clearinghuis (bv. Euroclear) en dan verder uitgevoerd door beursvennootschappen en banken  effecten zijn onderling verwisselbaar (x koopt 10 UCB-aandelen, welke volgnummers die dragen is irrelevant) o Kan er elke dag anders uitzien omdat dit proces zich elke beursdag opnieuw herhaalt - Belet geen verkopen buiten de beurs (“over the counter”) o Maar wel aan bepaalde regels gebonden omdat zij niet marktverstorend mogen werken - Transparantie over (belangrijke (in beginsel +/-5% en elk veelvoud daarvan) aandeelhouders (Wet 2 mei 2007) 5.5. SOORTEN GENOTEERDE EFFECTEN? Soorten aandelen: aandelen waaraan bijvoorbeeld bevoorrechte dividendrechten verbonden zijn of bevoorrechte stemrechten  kan dat in de NV? Ja, maar komt niet veel voor.  wat wel af en toe? Dubbel stemrecht invoeren - WVV: meervoudig stemrecht onbeperkt toegelaten BEHALVE in genoteerde vennootschap  daar mag je het stemrecht verdubbelen Genoteerde NV’s kunnen zoals elke NV verschillende soorten van aandelen uitgeven, evenals winstbewijzen - Maar: geen meervoudig stemrecht, enkel loyauteitssstemrecht: art. 7:53 o Invoerbaar met 2/3 van de stemmen o Maximaal verdubbeling van het stemrecht o Voor alle aandeelhouders die hun aandelen minstens twee jaar op naam houden o Dubbel stemrecht verdwijnt bij overdracht (uitz. zie art. 7:53, §2, bv. intrafamiliale overdrachten)  kan dus niet te gelde worden gemaakt & vormen geen apart soort o Bedoeling: stabiele aandeelhouders belonen voor hun lange termijnvisie door ze een grotere impact (zeggenschap) op de genoteerde vennootschap te gunnen zolang ze stabiel aandeelhouder zijn – grote voor- en tegenstanders o Wie zal vooral zijn aandelen 2 jaar op inschrijving op zijn naam aanhouden? De stabiele aandeelhouder  werkt in zijn voordeel 29 Gedownload door: bbybluemovie | [email protected] Wil jij €76 per Dit document is auteursrechtelijk beschermd, het verspreiden van dit document is strafbaar. maand verdienen?  Stuvia - Koop en Verkoop de Beste Samenvattingen o Positieve idee: het beloont diegene die bereid zijn op lange termijn te investeren in de vennootschap en op lange termijn na te denken o Grote nadeel: wat gaan die aandeelhouders kunnen doen met hun extra rechten? Hun versterkte macht gebruiken om beslissingen te nemen die eigenlijk in het nadeel zijn van de minderheidsaandeelhouders Voorbeeld: de NV S telt 10.000.000 aandelen, waarvan de groep rond de familie S. er sedert jaren 45% aanhoudt; 0,5% is van oudsher in handen van trouwe retailaandeelhouders, 54,5% is ‘free float’ - Stel dat 2/3 meerderheid wordt gehaald voor de invoering van het dubbel stemrecht: o Familie S: 4.500.000 aandelen, 9.000.000 stemmen o Retail: 50.000 aandelen, 100.000 stemmen o Free float: 5.450.000 aandelen, 5.450.000 stemmen o Stemverhoudingen:  Totaal aantal stemmen: 14.550.000 (9.000.000 + 100.000 + 5.450.000)  Familie S: van 45% naar 61,85% (9.000.000/14.550.000)  Retail: van 0,5% naar 0,7% (100.000/14.550.000)  Free float: van 54,5% naar 37,45% (5.450.000/14.550.000)  waarom is het geen soort? Omdat het een recht is dat verbonden is aan de aandeelhouder - Je verliest dubbel stemrecht zodra je je aandeel verkoopt of dematerialiseert - Het is geen recht verbonden aan het aandeel maar een recht verbonden aan de aandeelhouder die bepaalde voorwaarden vervuld Dubbel stemremrecht is mogelijk in de genoteerde vennootschappen  maar dat is geen soort Is het denkbaar dat de genoteerde vennootschap op andere gronden soorten maakt? - Voorbeeld: stabiele aandeelhouder krijgt een aandeel met exact hetzelfde stemrecht of een dubbel stemrecht. Omdat hij de aandelen gedurende 2 jaar op naam aanhoudt krijgt deze ook nog een bevoorrecht dividend. Proberen aandeelhouders zonder stemrecht aan te trekken met