ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ 4ου (2)-1-15 PDF

Ιστορικό- Συνέντευξη Κατατονικά συμπτώματα Εμβροντησία/ Stupor Δυσκαμψία Κηρώδης ευκαμψία Διέγερση Λήψη απροσφορων θέσεων και μανιερισμοί Οξύ οργανικό παραλήρημα (ντελίριο), άνοια, αμνησιακή διαταραχή (γνωστικές διαταραχές) Κεφάλαιο 4 ΝΤΕΛΙΡΙΟ= διαταραχή συνείδησης (μειωμένη ικα...

Ιστορικό- Συνέντευξη Κατατονικά συμπτώματα Εμβροντησία/ Stupor Δυσκαμψία Κηρώδης ευκαμψία Διέγερση Λήψη απροσφορων θέσεων και μανιερισμοί Οξύ οργανικό παραλήρημα (ντελίριο), άνοια, αμνησιακή διαταραχή (γνωστικές διαταραχές) Κεφάλαιο 4 ΝΤΕΛΙΡΙΟ= διαταραχή συνείδησης (μειωμένη ικανότητα εστίασης) + διαταραχή προσοχής + μεταβολή γνωστικής λειτουργικότητας Παθογνωμονικό σημείο: ελαττωμένη αντίληψη περιβάλλοντος λόγω γενικής παθολογικής κατάστασης Ταχεία εγκατάσταση, διακυμάνσεις στη μέρα, επείγουσα κατάσταση Προκαλείται από άμεσες επιπτώσεις γενικής παθολογικής κατάστασης Επιδείνωση την νύχτα (σημείο ηλιοβασιλέματος) Κλινική αντιμετώπιση: μείωση των εξωτερικών ερεθισμάτων, διεγερμένοι ασθενείς → αντιψυχωτικά διακοπή φαρμάκων προσοχή στο σύνδρομο απόσυρσης από αλκοόλ ΑΝΟΙΑ= έκπτωση γνωστικών λειτουργιών και κοινωνικοεπαγγελματικής δραστηριότητας, δεν επηρεάζεται επίπεδο συνείδησης Τέσσερα Α (4Α): Αφασία, Αμνησία, Απραξία, Αγνωσία Επίκτητη νευροφυσιολογική διαταραχή (δδχ νοητική υστέρηση= νευροαναπτυξιακή διαταραχή) Ύπουλη έναρξη Τελικά: αδυναμία αυτοφροντίδας, συναισθηματική ευμεταβλητότητα, αμνησία, καμία ανταπόκριση σε ερεθίσματα Ψευδοάνοια: συνοδεύει την κατάθλιψη που επιδέχεται θεραπείας, οδηγεί συχνά σε άνοια Mini - Mental State exam ( 1 ώρα/ μέρα, το άτομο αντιλαμβάνεται ότι οι ιδεοψυχαναγκασμοί είναι παράλογοι (ΔΔ από ΔΠ), ισχυρός γενετικός παράγοντας και εγκεφαλική δυσλειτουργία, η ψυχαναλυτική προσέγγιση ενοχοποιεί την καθήλωση ή την παλινδρόμηση στο πρωκτικό στάδιο, θέματα ελέγχου, αμφιθυμίας και αντιμετώπισης απαράδεκτων επιθετικών και σεξουαλικών παρορμήσεων σε ένα πλαίσιο αυστηρού Αιτιολογία: νευροβιολογικό μοντέλο, διαταραχες σεροτονινεργικο σύστημα, αυξημένο μεταβολισμό γλυκόζης στον κερκοφόρο πυρήνα και στην κογχική μοίρα των μετωπιαίων λοβών, δυσλειτουργία βασικών γαγγλίων (κυρίως αμυγδαλής), γενετική συνιστώσα (Διαφοροδιάγνωση: ιδεοψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας) Υπερεγώ, συνήθως χρόνια πορεία, οι ιδεοψυχαναγκασμοί μπορεί να εκδηλώνονται στο πεδίο της σκέψης, των συναισθημάτων, των παρορμήσεων και των στόχων τους και στην συμπεριφορά Θεραπεία: SSRIs (απαιτούνται υψηλότερες δόσεις σε σχέση με κατάθλιψη), TCA (κλομιπραμίνη, χλωριμιπραμίνη → πιο αποτελεσματικά αλλά σοβαρές ΑΕ), βενλαφαξίνη, άτυπα αντιψυχωτικά μπορεί να ενισχύσουν την θεραπεία, συμπεριφορική θεραπεία (πχ να μην πλύνει τα χέρια του μία ώρα μετά αφού άγγιξε ένα μολυσμένο αντικείμενο), διατομή έλικας προσαγωγείου ΣΩΜΑΤΟΜΟΡΦΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Κλινικές εικόνες με σωματικά συμπτώματα τα οποία δεν μπορούν να συνδεθούν επαρκώς μη σωματικές αιτίες, αλλά φαίνονται να έχουν ψυχικά αίτια *Η διαταραχή μετατροπής ταξινομείται στο ICD-10 στις διασχιστικές διαταραχές Σωματοποιητική διαταραχή→ Σωματικά συμπτώματα ιατρικώς ανεξήγητα που παρουσιάζονται με δραματικό τρόπο. Τουλάχιστον 8 εκ των οποίων 4 πόνου, 2ΓΕΣ, 1 σεξουαλικού τύπου και 1 ψευδονευρολογικό. Έχει αναφερθεί μία συσχέτιση της εμφάνισης της σε γυναίκες των οποίων οι άνδρες συγγενείς εμφανίζουν κοινωνικοπαθητικότητα και αλκοολισμό. Ξεκινά στα 20, εγκαθίσταται στα 30. Η  ψυχοδυναμική προσέγγιση ερμηνεύει την σωματοποίηση ως τον τρόπο αντιμετώπισης ανυπόφορο ψυχικών συγκρούσεων ή συναισθημάτων δια της έκφρασή τους από το σώμα. (αυξημένο ενδιαφέρον για τις σωματικές παθήσεις→ αυξημένη προσοχή σε τέτοιες αισθήσεις→ άγχος→ συντήρηση της διαταραχής), χρόνια πορεία με εξάρσεις και υφέσεις. Αδιαφοροποίητη σωματοποιητική διαταραχή→ ανεξήγητα σωματικά συμπτώματα με διάρκεια τουλάχιστον 6 μηνών, τα οποία όμως δεν είναι αρκετά για να τεθεί η διάγνωση της σωματοποιητικής διαταραχής Σωματική δυσμορφοφοβική διαταραχή→ το άτομο προβάλλει ανύπαρκτα ή ασήμαντα σωματικά ελαττώματα, ασχολείται υπερβολικά με αυτά και υποφέρει με συνέπειες στην επαγγελματική, κοινωνική και προσωπική της ζωή, “κατά φαντασίαν ασχήμια”, από ψυχοδυναμική άποψη θεωρούνται σημαντική η διαταραχή της αντίληψης αυτού, καθώς και τα αισθήματα ενοχής και μειονεκτικότητας, όπως προκύπτουν από ψυχικές συγκρούσεις σχετικές με ενορμήσεις τις οποίες το άτομο θεωρεί απαράδεκτες, αφορούν κατά κανόνα νεαρούς ενήλικες, τα όργανα τα οποία εμπλέκονται συνήθως είναι δέρμα, μύτη, αυτιά, γυναικείο στήθος, ανδρικό πέος, συσχέτιση με ιδεοψυχαναγκαστική καταναγκαστική διαταραχή (τελετουργικό για να καλύψουν το ελάττωμα τους), χωρίς θεραπεία τείνει να είναι χρόνια αν και παρουσιάζει διακυμάνσεις Θεραπεία: SSRIs (ιδίως σε συννόσηση με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή), γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, αν αγγίζουν τα όρια παραληρητικής διαταραχής→ προσθήκη αντιψυχωτικού δεύτερης γενιάς Υποχονδρίαση→ ενασχόληση με το φόβο/ εμμονή ότι πάσχει από σοβαρή ασθένεια παρερμηνεύοντας σωματικά συμπτώματα για τουλάχιστον 6 μήνες, “Doctor shop”, αυξημένος κίνδυνος για εξάρτηση από αλκοόλ, ουσίες ή φάρμακα, συχνά εκδηλώνονται σε πλαίσια διαταραχών διάθεσης (κατάθλιψη) ή αγχωδών διαταραχών και η θεραπεία αυτών συχνά οδηγεί σε ύφεση, αν όμως η υποχονδρίαση είναι η πρωταρχική διαταραχή η ύφεση είναι λιγότερο πιθανή, η ψυχοδυναμική προσέγγιση θεωρεί ότι οι συσσωρευμένες επιθετικές και σεξουαλικές ενορμήσεις και φαντασιώσεις μετατρέπονται διά των μηχανισμών άμυνας σε σωματικά ενοχλήματα και τροφοδοτούν την υποχονδριακη επεξεργασία, ενοχές και συγκρούσεις σε θέματα αυτονομίας και εξουσίας εντοπίζονται στη διάρκεια της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας, η πορεία είναι χρόνια και μερικές φορές η διαταραχή παραμένει δια βίου παρατηρούνται όμως αυτόματες ίασεις, ευνοϊκοί παράγοντες θεωρούνται η οξεία έναρξη, η συνύπαρξη με άλλη ψυχική ή σωματική πάθηση και η απουσία ΔΠ Θεραπεία: ο επαναλαμβανόμενος καθησυχασμός δεν βοηθάει αλλά μάλλον τροφοδοτεί νέες διερευνήσεις από τον ασθενή, SSRIs, ατομική ψυχοθεραπεία για αλλαγή λανθασμένων απόψεων, γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, νοσοφοβία ← ιμιπραμίνη Επίμονη διαταραχή πόνου→ πόνος σε μία ή περισσότερες ανατομικές θέσεις Δύο κλινικές μορφές: 1. συνδέεται μόνο με ψυχολογικούς παράγοντες 2. συνδέεται τόσο με ψυχολογικούς όσο με μια γενική σωματική κατάσταση  Οξεία→ 6 μήνες Συνδέεται συχνά με περιβαλλοντικούς ψυχοπιεστικούς παράγοντες. Ο πόνος προκαλεί δυσφορία και κοινωνική έκπτωση. Ασθενείς με χρόνια πόνο έχουν συχνά ιστορικό κακοποίησης και λανθασμένο- δυσλειτουργικό τρόπο αντιμετώπισης δυσκολιών. Πόνος αναπτύσσεται στο πλαίσιο ψυχοπιεστικών συνθηκών και επηρεάζεται από δευτερογενή οφέλη της ασθένειας. Διπλάσια συχνότητα σε γυναίκες. Ο πόνος επηρεάζεται από τις πεποιθήσεις του πάσχοντος για αυτόν, ενώ η στάση των οικείων προσώπων και των ατόμων τα οποία συμμετέχουν στη φροντίδα του μπορεί να επηρεάσουν την αντίληψη του πόνου και την αντίδραση στη θεραπεία. Η πρόγνωση εξαρτάται από την συνύπαρξη ΔΠ, οι οποίες συνιστούν δυσμενές προγνωστικό σημείο. Διαταραχή μετατροπής→ συμπτώματα που υπαινίσσονται νευρολογική ή γενική παθολογική πάθηση (όχι πόνος) και συνδέονται με την αντίληψη του ασθενούς με την πάθηση (αναισθησία δίκην γαντιών-καλτσών) Χαρακτηριστικά συμπτώματα: παράλυση, παθολογικές κινήσεις, ανικανότητα ομιλίας, τύφλωση, ψευδείς επιληπτικές κρίσεις Αιτιολογία: ψυχοδυναμικοί (ασθενείς με συγκεκριμένη αναπτυξιακή προδιάθεση απαντούν σε ψυχοπιεστικούς παράγοντες με συμπτώματα μετατροπής, μέσω αμυντικών μηχανισμών απώθησης και μετατροπής), βιολογικοί, πολιτισμικοί, συμπεριφορικοί. Συχνά συνυπάρχει ιστορικό ψυχικής πάθησης. Τα συμπτώματα μετατροπής εξυπηρετούν μία σχετική ικανοποίηση της απωθημένες επιθυμίας (1ογενές όφελος), αλλά και επιδιώκουν να προσελκύσουν την προσοχή (2ογενές όφελος) Υπότυποι ❖ Με κινητικά συμπτώματα ή ανωμαλίες (πχ διαταραχή συντονισμού, ισορροπίας, παράλυση, εντοπισμένη αδυναμία, δυσκαταποσία, αφωνία, παρακράτηση ούρων) ❖ Με αισθητηριακά συμπτώματα ή ανωμαλίες (π.χ. απώλεια της αίσθησης της αφής ή του πόνου, διπλωπία, τύφλωση, κώφωση και ψευδαισθήσεις) ❖ Με κρίσεις ή σπασμούς ❖ Με μικτή εκδήλωση (στοιχεία διαφορετικών υποτύπων) Καλή πρόγνωση: οξεία έναρξη, υπάρχει ψυχοπιεστικό γεγονός, καλή προνοσηρή προσαρμογή, απουσία συνοσηρότητας Θεραπεία: καθησυχασμός, διακριτές επισημάνσεις, θεραπεία με κλινοστατισμό Κλινική αντιμετώπιση σωματόμορφων: 1)”μη βλάπτειν” 2) τακτικές προγραμματισμένες επισκέψεις 3) συνταγογράφηση ψυχοτρόπων και αναλγητικών με προσοχή (βενζοδιαζεπίνες να αποφεύγονται) 4) οικοδόμηση σχέσης ασθενούς ιατρού που διαπνέει ενσυναίσθηση, ένας και μοναδικός ιατρός ΔΙΑΣΧΙΣΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ Διαταραχή στις απαρτιωμένες λειτουργίες της ταυτότητας, μνήμης και συνείδησης. Διάσχιση φυσιολογικό κομμάτι ανθρώπινης συνειδητότητας. Με την διάσχιση αποσπάται μέρος του υποκειμενικού βιώματος το οποίο δεν έχει στη συνέχεια επαφή με τη συνείδησή. Το μέρος αυτό μπορεί να αφορά σε οποιαδήποτε ψυχική λειτουργία και έτσι προκύπτουν ανάλογες επιμέρους κλινικές εικόνες. Αιτιοπαθογένεια: Συσχέτιση τραύματος και διάσχισης. Σημαντικά επίπεδα διάσχισης στο διάστημα αμέσως μετά το τραύμα αποτελούν ενδείξεις μιας προδιάθεσης για PTSD. Τα ευρήματα αυτά συμβαδίζουν με την ψυχοδυναμική προσέγγιση η οποία αποδίδει γενεσιουργό ρόλο στην ψυχοτραυματική εμπειρία έναντι της οποίας το άτομο που χρησιμοποιεί τη διάσχιση ψυχοπροστατευτικά. Διασχιστική Αμνησία→ από ψυχολογικά αίτια απώλεια μνήμης, αδυναμία ανάκλησης προσωπικών πληροφοριών που είναι αρκετά εκτεταμένη και μπορεί να συνδέονται με κάποιο επιβαρυντικό γεγονός. Αιφνιδια έναρξη. DDx: αποκλεισμός παθολογικών, νευρολογικών καταστάσεων και χρήσης ουσιών Διασχιστική Φυγή→ αδυναμία ανάκλησης του παρελθόντος και υιοθέτηση νέας ταυτότητας. Η συμπεριφορά κατά τη διάρκεια της περιπλάνησης είναι αρκετά οργανωμένη ώστε να μην επισύρει την προσοχή τρίτον. Από την στιγμή που θα αρθούν οι ψυχοπιεστικές συνθήκες υποχωρεί και συχνά αρνείται εκ των υστέρων κάθε ανάμνηση των περιπλανήσεων του. Διασχιστική Διαταραχή Ταυτότητας→ Παρουσία δύο+ ταυτοτήτων οι οποίες εναλλάσσονται με ταυτόχρονη διαταραχή της μνήμης και αδυναμία ανάκλησης σημαντικών προσωπικών πληροφοριών. Η μία προσωπικότητά αγνοεί την ύπαρξη της άλλης. 75-90% γυναίκες με έναρξη στην παιδική ηλικία. Μικρότερος όγκος ιπποκάμπου και αμυγδαλής (όπως και PTSD). Η εναισθησία διατηρείται. Συχνά πληρούν τα κριτήρια και για άλλες διαταραχές (προσοχή στην ΔΔ), οι φωνές προέρχονται από το κεφάλι τους (ψευδοψευδαίσθηση) ενώ στις ψυχωτικές από έξω. Θεραπεία: Μακράς διάρκειας ατομική ψυχοθεραπεία με σκοπό την ενοποίηση των εναλλακτικών προσωπικοτήτων Διασχιστική Μετατρεπτική Διαταραχή ΜΠΑ Διασχιστική Εμβροντησία→ μετά από σοβαρή επιβάρυνση, συχνά μετά από παράπτωμα το οποίο επιφέρει δίωξη, ο ασθενής παρουσιάζεται αμέτοχος και χωρίς αντιδράσεις (μπορεί να παραμείνει στο ίδιο μέρος ή να απομακρυνθεί ενεργητικά) Σύνδρομο Gancer→ Αναφέρονται συχνότερα σε φυλακισμένους. Το άτομο φαίνεται να χάνει στοιχειώδεις νοητικές ικανότητες όπως η εκτέλεση απλών μαθηματικών πράξεων. Χαρακτηριστικό είναι λανθασμένες απαντήσεις έχουν ελάχιστα από τις ορθές. ΔΔ από άνοια: δεν εμφανίζουν αμηχανία για τις ερωτήσεις και η συμπεριφορά τους αντίθετους έχει στοιχεία επιλεκτικότητας Διαταραχές Ύπνωσης- Έκστασης- Κατοχής→ καταστάσεις κατά τις οποίες υπάρχει παροδική απώλεια της αίσθησης προσωπικής ταυτότητας και συνείδησής του περιβάλλοντος σε κάποιο βαθμό (η κουλτούρα και η θρησκεία των ατόμων δεν αποβλέπει σε τέτοιες εμπειρίες). Το άτομο φαίνεται σαν να έχει καταληφθεί από μία άλλη προσωπικότητα, ενώ έχει περιοριστεί πολύ το εύρος της προσοχής σε ελάχιστες όψεις του περιβάλλοντος. Ο ασθενής μπορεί να επαναλαμβάνει κινήσεις ή ήχους. Διαταραχή Αποπροσωποποίησης - Αποπραγματοποίησης→ Αίσθημα αποξένωσης από τον εαυτό ή το περιβάλλον (εξωτερικός παρατηρητής) και αίσθημα αποξένωσης και αλλοιωμένη σχέση με τον έξω κόσμο αντίστοιχα. Ο ασθενής διατηρεί την αντικειμενική γνώση του ποιος είναι και το ότι το σώμα είναι δικό του, αλλά έχει χάσει την αίσθηση της  οικειότητας του με αυτό. Η αυτονόητη αναφορά στο Εγώ, ως υποκείμενο του συναισθήματος και της δράσης έχει χαθεί. Σαν να μην είναι ο εαυτός του. Freud→ αποπροσωποποίηση επιτρέπει στο άτομο να αρνηθεί επώδυνα ή μη αποδεκτά συναισθήματα. Όταν διαταραχή αυτή της αποξένωσης επεκτείνεται στο οικείο περιβάλλον χρησιμοποιείται ο όρος αποπραγματοποιηση. Υπάρχει μία συνολική εικόνα απουσίας συμμετοχής του ατόμου στα ίδια του τα βιώματα που βιώνεται ως εξαιρετικά δυσάρεστη. Μπορεί να εμφανιστεί σε: ○ υγιείς ενήλικες σε στιγμές κόπωσης, εξάντλησης ή καταστροφές (παροδικά και σύντομα) ○ κροταφική επιληψία, ημικρανία, ψυχώσεις και δράσεις ψυχοτοξικών ουσιών ○ σχιζοειδή ΔΠ Πολιτισμικά Σύνδρομα ○ Latah ○ Amok ○ Αρκτική υστερία ΠΡΟΣΠΟΙΗΤΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΡΙΣΗ Σωματική ή ψυχική ασθένεια ή αμνησία είναι προϊόν μίμησης. Προσποιητές διαταραχές→ εσκεμμένη παραγωγή σωματικών ή ψυχολογικών συμπτωμάτων, ΧΩΡΙΣ προφανές κίνητρο, επιθυμία “ρόλου ασθενούς”. Ασθενείς 1) αναφέρουν συμπτώματα 2) παράγουν ψευδείς αποδείξεις 3) προκαλούν εσκεμμένως συμπτώματα. Ασθενείς έχουν υποστεί συναισθηματική αποστέρηση από τους γονείς στην παιδική ηλικία και ψάχνουν αγάπη στους επαγγελματίες υγείας. Συχνότερα σε γυναίκες Υπόκριση→ εσκεμμένη παραγωγή σωματικών ή ψυχολογικών συμπτωμάτων ΜΕ συγκεκριμένα κίνητρα Τεχνικές αντιμετώπισης 1) αντιπαράθεση, 2) σαν τα συμπτώματα να ήταν αληθινά ΣΤΑΔΙΑ ΨΥΧΟΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Στοματικό στάδιο → μηχανισμοί ενδοβολής, προβολής (καλό μέσα κακό έξω) και ταύτισης, αμφιθυμία (καλά και κακά συναισθήματα) Πρωκτικό στάδιο → ενισχύεται η συμβολική διεργασία της σκέψης μέσω της συμβολικής αξίας του δώρου και της άρνησης που συνοδεύονται με την λειτουργία της αφόδευσης. Εξοικείωση με λόγο, λέξεις αντικαθιστούν τα πράγματα που δηλώνουν. Φαλλικό στάδιο → σχέση αντικειμένου “έχω-δεν έχω”, σύμπλεγμα ευνουχισμού, οιδιπόδειο σύμπλεγμα που οδηγεί στην τριγωνική σχέση γονέων-παιδί, διαχείριση αγάπης και αντιφατικών συναισθημάτων Λανθάνουσα περίοδος → αρχίζει στο 5ο-6ο έτος μέχρι την αρχή της ήβης (μετά την έκπτωση τοι οιδιπόδειου συμπλέγματος), απώθηση της παιδικής σεξουαλικότητας και ισχυροποίηση των δεξιοτήτων του Εγώ Γεννητικό στάδιο/ Εφηβεία → το “το Εγώ κατακλύζεται από ενορμητικές διεγέρσεις και υποχρεώνεται να βρει μια διέξοδο στην αιφνίδια αύξηση της εσωτερικής έντασης, διπλή βία: 1) αποχωρισμού γονεϊκού αντικειμένου  2)ενσωμάτωσης ιδιοτήτων, βίωμα” υπερισχύει της “σκέψης”, αποφυγή των ψυχικών εντάσεων μεσω: ○ αποφυγής ○ αυτοερωτικών συμπεριφορών ○ πλήρης άρνηση οποιασδήποτε ψυχικής δυσκολίας Ενηλικίωση ΤΟ ΨΥΧΙΚΟ ΟΙΚΟΔΟΜΗΜΑ ΚΑΤΑ FREUD- ΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ ΤΟΥ ΕΓΩ Τοπική θεωρία: Αυτό → Διέπεται από την αρχή της ηδονής. Κληρονομούμενα βιολογικά, ιδιοσυστατικά στοιχεία ή ένστικτικές ενορμήσεις, απωθημένο Εγώ →Μεσολαβητής μεταξύ των εσωτερικών ενορμήσεων και των απαγορεύσεων. Ψυχολογικές συνειδητές εμπειρίες και βιώματα που αποκτά το άτομο κατά τη διάρκεια της ζωής του. Συνειδητή Υπερεγώ → Αποτελεί κληρονόμος του οιδιπόδειου συμπλέγματος και αποτελεί τμήμα και προέκταση της γονεϊκής επίδρασης, περιλαμβάνει όλες τις ηθικές αρχές στις οποίες επέβαλε στο άτομο η οικογένειά του Οι μηχανισμοί άμυνας του Εγώ, ασυνείδητο τμήμα του Εγώ (έναντι του άγχους από τις ενορμήσεις, από το υπερεγώ, άγχος ευνουχισμού, άγχος αποχωρισμού, άγχος αφανισμού και κατακερματισμού του Εγώ στην περίπτωσή σχιζοφρενικών ψυχώσεων) Απώθηση→ είναι ο βασικότερος μηχανισμός άμυνας και θεωρείται πανανθρώπινος και φυσιολογικός αμυντικός μηχανισμός πχ παιδική αμνησία, ωθεί σκέψεις στο ασυνείδητο Μετάθεση→ η εσωτερική ασυνείδητη σύγκρουση μετατίθεται και περιορίζεται σε ένα εξωτερικό αντικείμενο από το άτομο φοβάται και πού μπορεί όμως να το αποφύγει Ταύτιση→ βασικός μηχανισμός άμυνας για την ψυχική ανάπτυξη του ατόμου. Το άτομο αφομοιώνει ιδιότητες συμπεριφορές και σκέψεις του άλλου και μεταμορφώνεται εν μέρει ή πλήρως με βάση το πρότυπο που ο άλλος του προσφέρει. Αποτελεί και το μέσο με το οποίο επιλύεται η οιδιπόδεια σύγκρουση Ενδοβολή→ Συναφής μηχανισμός με την ταύτιση. Το άτομο μεταφέρει με φανταστικό τρόπο από τον εξωτερικό κόσμο προς τον εσωτερικό του κόσμο αντικείμενα και σύμφυτες ιδιότητές τους. Η ενδοβολή αποτελεί αρχέγονο πρότυπο της ταύτισης όπου οι ψυχολογικές διεργασίες βιώνονται και συμβολίζονται σαν σωματικές διαδικασίες πχ ιδέες αυτομομφής, αυτοελέγχου και αυτοκατηγορίας που παρατηρούνται στη μελαγχολία και οι οποίες αντιπροσωπεύουν μομφές ενάντια στο απολεσθέν αντικείμενο αγάπης το οποίο έχει ενδοβληθεί και έτσι στρέφονται πλέον στο εγώ του μελαγχολικού Προβολή→ το άτομο αποβάλλει από τον εαυτό του και αποδίδει στους άλλους ιδιότητες συναισθήματα και επιθυμίες που αγνοεί ή αρνείται ότι υπάρχουν στον εαυτό του Μόνωση→ είναι χαρακτηριστικό της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης και συνίσταται στην απομόνωση της ενοχλητικής ενορμητικής τάσης από το συναίσθημα που τη συνοδεύει Σχηματισμος εξ αντιδρασεως→ οι ανεπίτρεπτες ενορμητικές τάσεις απωθούνται και στη θέση τους εκδηλώνονται συνειδητά συμπεριφορές άκρως αντίθετες από την αρχική πρόθεση. Πρώιμος και εύθραυστος μηχανισμός άμυνας ο οποίος αναπτύσσεται κυρίως στη  λανθάνουσα περίοδο και στοχεύει στην ενίσχυση των κοινωνικών και πολιτισμικών αξιών εις βάρος των αρνητικών τάσεων, σεξουαλικών και επιθετικών Ακύρωση ή αναδρομική ακύρωση→ το άτομο προσπαθεί να ακυρώσει, σαν να μην έχουν συμβεί προηγούμενες απερίσκεπτες σκέψεις, λόγια, χειρονομίες και πράξεις. Για να επιτευχθεί αυτό το άτομο χρησιμοποιεί σκέψεις, πράξεις και συμπεριφορές που έχουν την αντίθετη σημασία από τις προηγούμενες έτσι ώστε με έναν “μαγικό” τρόπο να μπορούν να τις αντιστρέψουν. Συναντάται χαρακτηριστικά στην ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση. Αποτελεί έναν αρχαϊκό ψυχικό μηχανισμό που παραπέμπει στην “πριν από τη λογική” περίοδο της ψυχοσυναισθηματικής εξέλιξης του ατόμου Άρνηση ή αποποίηση→ το άτομο τη στιγμή ακριβώς που διατυπώνει σκέψεις, επιθυμίες ή συναισθήματα που ήταν μέχρι τότε απωθημένα ως απερίσκεπτα, επιμένει να αμύνεται απέναντι σε αυτά, αρνούμενο να αναγνωρίσει ότι του ανήκουν Απάρνηση της πραγματικότητας→ το άτομο εξουδετερώνει μία ψυχική αναπαράσταση όχι εξαλείφοντας την, ούτε αρνούμενο να αναγνωρίσει ότι αυτή η ψυχική αναπαράσταση είναι δική του, αλλά με τον αρνείται την πραγματικότητα της αντίληψης που συνδέεται με αυτήν την αναπαράσταση. Το άτομο δηλαδή αρνείται να αντιληφθεί ένα γεγονός που επιβάλλεται με την παρουσία του στον εξωτερικό κόσμο του Σχάση ή διχασμός→ η πιο αρχαϊκή άμυνα κατά του άγχους. Διαχωρισμός σε καλό και κακό Προβλητική ταύτιση→ διαδικασία χαρακτηριστική της παρανοειδούς περιόδου της ζωής του ατόμου (4 πρώτοι μήνες της ζωής). Πρόκειται για φαντασιώσεις με τις οποίες το μικρό παιδί επιδιώκει να εισαγάγει τον ίδιο του τον εαυτό είτε στο σύνολό του είτε εν μέρει στο σώμα της μητέρας του με σκοπό να το έχει υπό την κατοχή του, να το ελέγξει ή να το βλάψει Ταύτιση με τον επιτιθέμενο→ το άτομο παίρνουν τη θέση εκείνη που φοβάται. Κυριαρχεί στα προκαταρκτικά στάδια της συγκρότησης του Υπερεγώ, όταν το μικρό παιδί ταυτίζεται με τις απειλές των γονέων του για τιμωρία, εσωτερικεύει τις κριτικές που αυτοί του κάνουν με αποτέλεσμα να κάνει ένα σημαντικό βήμα στη συγκρότηση του Υπερεγώ του Μετουσίωση→ αναλύει φαινομενικά άσχετες προς τη σεξουαλικότητα δραστηριότητες οι οποίες ωστόσο απορρέουν από τη δύναμη της σεξουαλικής ενόρμηση πχ καλλιτεχνική δραστηριότητα, διανοητική αναζήτηση, δραστηριότητες με ιδιαίτερη κοινωνική καταξίωση. Σύμφωνα με τον Φρόιντ η μετουσίωση είναι μία επιτυχημένη απώθηση, γιατί επιτρέπει την αληθινή απελευθέρωση του ατόμου από τις ενορμήσεις του, καθιστώντας κατά αυτό τον τρόπο δυνατή την κοινωνική του προσαρμογή και την προσωπική ανάπτυξή του Συναισθηματικές διαταραχές Κεφάλαιο 6 ΜΕΙΖΟΝ ΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Για τουλάχιστον 2 βδ, τουλάχιστον 5 απο τα 9: Depression (depressed mood) → καταθλιπτική διάθεση Is (interest) → απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης Worth (weight) → σημαντική απώλεια σωματικού βάρους (σπάνια αύξηση → άτυπο)