psikyatrik aciller (1).pptx

PSİKİYATRİK ACİLLER Davranış bozuklukları ve Psikiyatrik aciller ile ilgili genel bilgiler,  Psikiyatrik Acil durumlarda dikkat edilmesi gereken bulgu ve belirtiler, vital bulgular ve fiziksel muayene ile ilgili bilgiler yer alacaktır.  Bolümün amacı;  Hastane öncesi acil bakımda paramediklerin P...

PSİKİYATRİK ACİLLER Davranış bozuklukları ve Psikiyatrik aciller ile ilgili genel bilgiler,  Psikiyatrik Acil durumlarda dikkat edilmesi gereken bulgu ve belirtiler, vital bulgular ve fiziksel muayene ile ilgili bilgiler yer alacaktır.  Bolümün amacı;  Hastane öncesi acil bakımda paramediklerin Psikiyatrik hastanın deger­lendirilmesi ile ilgili temel becerilere sahip olmaları,  Psikiyatrik hastanın degerlendirilmesi sırasında dikkat etmeleri gereken durumları öğrenmeleri amaçlanmaktadır.  Davranış ve Davranış Değişikliği  Davranış psikolojik anlamda canlıların dış dünyaya karşı gösterdikleri her türlü bilişsel, duyuşsal ve psikomotor (bedensel-fiziksel) tepkilerin genel adıdır.  Davranış Değişikliği; Davranış bozukluğu, geniş bir kontrolsüz davranışlar yelpazesini içerir. En temel semptomatik davranışlar; panik davranışlar sergile­mek, ajitasyon, garip düşünceler ve hareketlerdir.  Birçok hasta kendisine veya çevresine zarar verebilmekte, saldırganlık ve şiddet (insanlara ve diğer canlılara) uygulayabilmektedir.  Davranış değişikliğine birçok faktör neden olabilmektedir. Bunlardan en önemlileri durumsal stres, medikal hastalıklar, psikiyatrik problemler, alkol ve ilaçlardır  DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİNE NEDEN OLAN YAYGIN NEDENLER Hipoglisemi, deliryumunun neden olduğu konfüzyon ve halüsinasyonlar,  Hipoksi,  Beyine yetersiz kan akımı,  Kafa travmaları,  Zihni değiştiren maddeler (alkol, depresanlar, stimülantlar, narkotikler ve halüsinojenler),  Psikojenik nedenler (Psikotik düşünceler, depresyon yada panik),  Aşırı sıcak ya da soğuk,  Epilepsi,  Zehirlenmeler,  ilaç ve alkol yoksunluğu  PSİKİYATRİK BOZUKLUKLAR Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde, görevli ekipler doğrudan psikiyatrik sorunları olan hastalara çağrılabileceği gibi, başka nedenlerle ambulans çağrılmış vakalarda, değişik davranışlar sergileyen hasta ve yaralılarla karşılaşabi­lir.  Saldırgan, kavgacı, şikayetçi, şüpheci, primitif (ilkel, basit), kendine ya da çevresine zarar veren hastalarla karşılaşabilir. Bununla birlikte bir çok hastalığın terminal döneminde olan hastaların davranışları acil sağlık ekibini zor durumda bırakabilir.  Psikiyatrik acil hizmetler, sınırlı zamanda, etkin önlemlerle hastaların hızlı ve doğru yönlendirilmesi, hastalığın maddi ve manevi yüklerinden hasta ve yakınlarının en az kayıpla kurtulmasını sağlar.  Acil psikiyatrik yardımın koruyucu psiki­yatri açısından da önemi büyüktür. çünkü başarılı bir ilk müdahale, ikinci bir acil durumu önleyebileceği gibi, hastanın daha sonraki tedavilere uyumunu da kolaylaştırabilmektedir.  Psikiyatrik Bozuklukların Nedenleri  Psikiyatrik bozuklukların nedenlerini üç başlık altında toplayabiliriz; Biyolojik, psikolojik ve toplumsal etkenler  Biyolojik etkenler  Kalıtım, Beden yapısı, Beslenme yetersizlikleri ve bozuklukları, Enfeksiyonlar, Fiziksel travmalar.  Psikolojik etkenler  çocukluk çağına ilişkin aşırı engellenmeler ve stres etkenleri, çocuğun aşırı korunması, aşırı doyurulması,  Aileye bağımlılığın sürdürülmesi, Çocuğa özerklik ve kişilik tanınmaması,  Yetersiz annelik, ihmal ve reddedilme, Aile düzensizliği, parçalanması, yıkılması,  Aşırı ahlak değerleri ve baskıları; Bozuk ve tutarsız disiplin,  şiddete maruz kalma, Özdeşim örneklerinin olumsuzluğu ya da yetersizliği,  Çocuklar arasında tercih yapılması, çocuğa erişilemeyecek amaçlar yüklenmesi,  Eğitim olanaklarının yetersizliği, düzensizliği ve uygunsuzluğu,  Yetişkin yaşamda karşılaşılan engellenmeler ve çatışmalar,  Gerçek ya da imgesel {hayali) başarısızlıklar ve yitimler,  Çocukluktan kalma çatışma ve saplantılar, Olumsuz yaşam koşulları.  Toplumsal etkenler  içinde yaşadığı grubun eğitim ve yetiştirilme geleneklerinin bozuk oluşu,  Bir gruba ait olamama bağlanamama, Bir gruba aşırı bağlanıp kendini yitir­me,  Toplumsal stresler (savaş, işsizlik gibi).  Psikiyatrik Hastaların Değerlendirilmesi  Hastane öncesi acil sağlık personeli, psikiyatrik bozuklukların tanınmasın­da yeterli bilgi ve deneyime sahip olmalı, kriz girişiminde bulunabilmeli, stabili­ zasyonu gerçekleştirebilmelidir. Gerekli hastaların hastaneye naklini sağlayabilmelidir.  Akut durumların hızlı stabilizasyonu çok önemlidir ve öncelikle major yakınmalar ve bulgular değerlendirilmelidir. Hastane öncesi acil bakımda psikiyatrik acil hastaya yaklaşım, diğer hastalara olduğu gibi dolaysız ve medikal yönelimli olmalıdır.  Paramedik hastadaki fiziki hastalığı, akut psikotik bozukluğu, yoksunluğu, zehirlenmeyi ya da psikososyal sorunları ayırt etmeye yönelmelidir . Psikiyatrik değerlendirmenin kapsamı; ilk değerlendirme, görüşme, psikiyatrik muayene, fizik ve nörolojik muayene ve laboratuvar inceleme şeklinde sıralanabilir.  Acil psikiyatrik degerlendirme ise hasta ile ilk karşılamadan itibaren baş­lar. ilk değerlendirmede temel alınacak noktalar, hasta için acil çağrının yapıldığı yer, hasta ile ilk karşılaşıldığındaki tutum ve davranışlar şeklinde sıralanabilir.  Psikiyatrik vaka ile olay yerinde müdahale suresince, hem hasta hem de hastane öncesi acil sağlık personeli için güven ve rahatlığın sağlanması önemlidir. Acil çağrı bir saldırgan hasta için veriliyorsa, hastane öncesi acil sağlık personeli olay yerine mutlaka güvenlik ekipleriyle birlikte gitmelidir. Güvenlik ekipleri olmadan saldırgan hastanın bulunduğu ortama girmemeli, hastaya kendisine saldırabileceği ya da hastanın elinde bulunan delici-kesici objeninin menziline girmemelidir.  Psikiyatrik muayenede ise kişi bilinç, görünüm ve davranış, dikkat, duygulanım, lisan, yönelim ve hafıza, düşünce akışı ve içeriği, algılama, yapılandırma yeteneği gibi yönler açısından değerlendirilmelidir.  Tüm bu uygulamalar sırasında, ge­rekirse ajite ve saldırgan hastanın zapt edilebilmesi için güvenlik ekiplerinden ve hasta yakınlarından yardım istenmelidir. Hastaların psikiyatrik sorununa eşlik eden medikal durumların atlanmaması için hasta fiziksel açıdan da değerlendirilmeli, fiziksel muayene yapılmalıdır  Belirgin psikiyatrik belirtilerle ambulans çağrılan hastaların tıbbi değerlen­dirmesi, tıbbi sorunları nedeni ile başvuran hastalardan farklı olmamalıdır. Öykü, fizik muayene, tüm bulgu ve belirtiler hastanın tıbbi açıklamasının temelini oluşturur.  Psikiyatrik hastanın tıbbi değerlendirme aşamaları  Davranış değişikliklerinin öyküsünü raporlamak,  Tıbbi belirtileri tanımlamak,  Tıbbi eşlik eden durumları belirlemek,  ilaç tedavisi ve madde kullanım öyküsünü almak, Fiziksel muayene yapmak,  Norolojik muayene yapmak  Öykü;  Hastadan, bakıcılarından ve aile Üyelerinden hastadaki davranışlarda meydana gelen son değişiklikler hakkında bilgi alarak değerlendirmeye başlan­malıdır. Tüm kişisel özgeçmişi mümkünse aile bireylerince doğrulanmalıdır. Has­tanın gözlemdeki davranışları, doğrudan ailesinin ve bakıcıların gözlemleri ile karılaştırılmalıdır.  Ani başlangıçlı büyük davranış değişikliği, normal bir hastada duygu durumu veya düşünce değişikliği ya da kronik bir davranış bozukluğu olan bir hastada, farklı bir bozulmanın olması, altta yatan tıbbi veya nörolojik bozukla birlikte değerlendirilmelidir.  Yeni başlayan bir ilaç bağımlılığı yada bağımlı olunan ilacın değiştirilmesinin yanı sıra önceki ilaç seviyeleri ve ilaç rejimine uyum belirlenmelidir.  Hastanın çevresinde aile ya da sosyal öyküde olan stresler, davranış değişikliğinin doğrudan nedeni olabilir veya altta yatan hastalık için herhangi bir yanıta sebep olabilir.  Daha önceki psikiyatrik hastalık öyküsü ve tedavisi, hastalığın yeniden ortaya çıkışını belirlemek için tanımlanmalıdır  Basamai< Oneri Güvenlik vie kararlılık Cinayet, intihar ya da diger davran19- lann tanimlanmas1 Saldırgan ve tehlikeli psikotik hasta için, acil saglık personeli, hasta ve aile için gvenlik saglanmah, ayni zamanda havayolu, solunum, dola91m takip edilmelidir. tehlikeli Hastada acil durum degerlendirmesi i9in zor kullanilarak gozal- tma almmasmm gerekip gerekmedigi belirlenmelidir. T1bbi degerlendirme Anormal davran19 ya da d090nce sOre9lerine katk1da bulunabi- lecek, her hangi bir ciddi organik t1bbi durumun belirlenmesi (ornegin, hipoglisemi, menenjit, ila