Patologie w administracji - zagadnienia na zaliczenie PDF
Document Details
Uploaded by Deleted User
Tags
Summary
This document covers various concepts related to pathologies in administration. It includes definitions and discussions of issues like bureaucracy, fraud, nepotism, and clientelism. The document also delves into topics such as abuse of power, corruption, and whistleblowing, providing insights into how these factors manifest within administrative systems.
Full Transcript
KLD1E Patologie w administracji - zagadnienia na zaliczenie 1. Biurokratyzm - niesprawne działania urzędów wynikające z zbyt skomplikowanych procedur lub trzymania się niepraktycznych przepisów. Skutki biurokratyzmu to m.in. bariera dla przedsiębiorczości i niszczenie słabszych...
KLD1E Patologie w administracji - zagadnienia na zaliczenie 1. Biurokratyzm - niesprawne działania urzędów wynikające z zbyt skomplikowanych procedur lub trzymania się niepraktycznych przepisów. Skutki biurokratyzmu to m.in. bariera dla przedsiębiorczości i niszczenie słabszych jednostek gospodarczych. 2. Defraudacja - przestępstwo polegające na przywłaszczeniu powierzonych pieniędzy lub innych składników majątku. 3. Nepotyzm - zjawisko polegające na faworyzowaniu członków rodziny, przyjaciół lub bliskich znajomych przy obsadzaniu stanowisk. 4. Kumoterstwo - zjawisko protekcji i faworyzowania osób spokrewnionych lub znajomych w celu zdobycia pozycji społecznej lub korzyści materialnych. 5. Klientelizm - polega na popieraniu i propagowaniu przez osoby wpływowe osób świadczące na ich rzecz usługi. Pojawia się on w świecie polityki i ekonomii, gdzie świadczone są one na ich rzecz usługi lub zapewnia im poparcie polityczne. 6. Nadużycie kompetencji - według art. 231 Kodeksu Karnego o nadużyciu kompetencji przez funkcjonariusza publicznego: §1. Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do 3 lat. §2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu popełnionego w §1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do 10 lat. §3. Jeżeli sprawca czynu określonego w §1 działa nieumyślnie i wyrządza istotną szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Przykładami nadużycia kompetencji może być kradzież, molestowanie seksualne, fałszowanie dokumentacji, uszkodzenie towarów lub mienia, zażywanie narkotyków i spożywanie alkoholu. 7. Whistleblowing - według Międzynarodowej Organizacji Pracy, jest to raportowanie przez obecnych lub byłych pracowników o nielegalnych, niewłaściwych, niebezpiecznych lub nieetycznych praktykach pracodawców. 8. Korupcja - w ogólnym ujęciu korupcja dotyczy sytuacji, gdy osoba pełniąca funkcję publiczną, w związku z wykonywaniem tej funkcji, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą, albo obietnicę jej udzielenia (sprzedajność) oraz sytuacji, gdy druga strona przedstawia taką propozycję (przekupstwo). Korupcja może prowadzić do: marnotrawienia środków publicznych; naruszenia zasad wolnej konkurencji; ograniczenie inwestycji, hamowanie rozwoju. Podmiotami najbardziej narażonymi na korupcję są: administracja publiczna, organy ścigania, służba zdrowia. 9. Korupcja bierna - działanie polegające na przyjmowaniu lub żądaniu nienależnych korzyści majątkowych lub osobistych, a także przyjmowaniu propozycji lub obietnicy takich korzyści przez osobę pełniącą funkcję publiczną. W zamian za te korzyści funkcjonariusz zobowiązuje się do podjęcia lub zaniechania określonego działania, które pozostaje w bezpośrednim lub pośrednim związku z jego funkcją i obowiązkami służbowymi. 10.Korupcja czynna - dotyczy sytuacji, w których sprawca daje lub oferuje korzyści majątkowe lub osobiste, aby wpłynąć na decyzję osoby pełniącej funkcję publiczną. Przekazanie korzyści lub obietnicy jej udzielenia musi pozostawać w związku z funkcją, którą pełni przyjmujący. 11.Płatna protekcja - pośredniczenie w załatwianiu sprawy w zamian za korzyść majątkową lub obietnicę jej otrzymania dzięki wpływom instytucji państwowych lub samorządowych. 12.Lobbing - wywieranie wszelkimi sposobami wpływu na przedstawicieli władzy, aby podjęli działania w danym kierunku, np. uchwalając czy zmieniając obowiązującą ustawę. 13.Administracja publiczna - jest jedynie aparatem wykonawczym władzy państwowej zgodnie z zasadą trójpodziału władzy. Należy ją rozumieć jako ogół podmiotów prowadzących działalność stanowiącą własność państwa, komunalną oraz mieszkalną z przewagą kapitału sektora publicznego dzielących się na rządową administrację publiczną i samorządową administrację publiczną. 14.Organ administracji rządowej - biorąc pod uwagę terytorialny zakres działania poszczególnych organów administracji publicznej można wyróżnić organy centralne, w tym naczelne, których właściwość miejscowa obejmuje cały kraj (Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Rady Ministrów, Rada Ministrów, Sejm i Senat), a także organy terenowe, których właściwość obejmuje jedynie określoną część kraju w oparciu o podział terytorialny - są wśród nich zarówno organy jednoosobowe jak i wieloosobowe (organy o właściwości ogólnej - wojewodowie i kierownicy służb zespolonych, np. Policji; organy o właściwości specjalnej, niezespolonej, kierownicy wykonujący zadania w imieniu wojewody lub własnym, np. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej). 15.Etyka zawodowa - zespół norm wyznaczających określone obowiązki moralne związane z wykonywanym zawodem i społecznymi stosunkami zawodowymi, np. etyka lekarska, prawnicza. 16.Odpowiedzialność administracyjna - oznacza zasadę ponoszenia przez osoby fizyczne albo jednostki organizacyjne przewidzianych prawem ujemnych konsekwencji (sankcji prawnych) za zaniechania stanowiące naruszenia nakazów lub zakazów ustanowionych w przepisach prawa powszechnie obowiązującego lub w aktach administracyjnych o charakterze indywidualnym. 17.Handel wpływami - praktyka wykorzystywania wpływów w rządzie lub powiązań z władzami w celu uzyskania przysług lub preferencyjnego traktowania innej osoby, zwykle w zamian za zapłatę. 18.Uchylanie się przed obowiązkiem celnym i podatkowym - art. 54 Kodeksu Karnego Skarbowego: §1. Podatnik, który uchylając się od opodatkowania, nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania lub nie składa deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie. §2. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości, sprawca czynu zabronionego określonego w §1 podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych. §3. Jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu, sprawca czynu zabronionego określonego w §1 podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. 19.Administracja rządowa - podstawowy filar administracji publicznej stanowiący zespół urzędów, organów, a także instytucji centralnych oraz terenowych, które służą do zaspokajania potrzeb ludzi - zarówno indywidualnych, jak i zbiorowych. 20.Wojewoda - organ administracji rządowej, sprawującym administrację rządową w województwie. Jest terenowym organem rządowej administracji publicznej o kompetencji ogólnej. 21.Powiat - pośrednia jednostka zasadniczego podziału terytorialnego. Aktualna liczba powiatów w Polsce - 380. 22.Gmina - podstawowa jednostka samorządu terytorialnego i najmniejsza jednostka zasadniczego podziału terytorialnego. Aktualna liczba gmin w Polsce - 2477. 23.Kryminologia - nauka o przestępczości, przestępcy, ofierze i profilaktyce. Jest to nauka empiryczna i interdyscyplinarna - współgra z innymi dziedzinami życia jak nauki penalne (nauki mające w sobie domieszkę prawa karnego), psychologią, socjologią, psychiatrą, ochroną środowiska, itp. 24.Legislacja - ustawodawstwo, forma stanowienia prawa, w którym organy państwowe i samorządowe tworzą akty prawne powszechnie obowiązujące na danym terenie. 25.Bezprawie legislacyjne - czyn niedozwolony polegający na wydaniu krzywdzącego aktu normatywnego, niezgodnego z Konstytucją lub na nie wydaniu takiego aktu, mimo istniejącego obowiązku jego wydania. 26.Inflacja prawna - polega na tworzeniu nadmiernej liczby aktów prawnych w stosunku do potrzeb, zbytniej szczegółowości przepisów i ich niskiej jakości, prowadzi do niespójności przepisów, rozmycia odpowiedzialności za ich wprowadzenie oraz do rozrostu biurokracji. 27.Pierwotne i wtórne źródła patologii w administracji: PIERWOTNE ŹRÓDŁA PATOLOGII W WTÓRNE ŹRÓDŁA PATOLOGII W DZIAŁANIACH ADMINISTRACJI DZIAŁANIACH ADMINISTRACJI 1. Bezprawie legislacyjne; 1. Nieprawidłowości w zakresie kontroli; 2. Inflacja prawna, czyli nadprodukcja aktów 2. Nieprzestrzeganie zasad etyki prawnych; urzędniczej; 3. Wydawanie aktów zawierających błędy 3. Braki w wiedzy i wykształceniu legislacyjne; pracowników; 4. Akty prawne stwarzają wątpliwości co do 4. Zbyt rozwinięta biurokracja i rezultatów wykładni; niedostateczne wsparcie 5. Ewidentne błędne rozwiązania prawne; technologiczne; 6. Brak stabilnych rozwiązań prawnych, 5. Nieadekwatne płace pracowników. polegających na częstych nowelizacjach; 7. Ciągle wzrastająca liczba ustaw, niezwykła drobiazgowość; 8. Brak odpowiedniego szkolenia; 9. Niewłaściwe zarządzanie. 28.Struktura administracji publicznej: Artykuły: 1. Art. 218. Kodeksu Karnego [Złośliwe lub uporczywe naruszanie praw pracownika] §1a. Kto, wykonując czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, złośliwie lub uporczywie narusza prawa pracownika wynikające ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. §2. Osoba określona w §1a, odmawiająca ponownego przyjęcia do pracy, o której przywróceniu orzekł właściwy organ, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. §3. Osoba określona w §1a, która będąc zobowiązana orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy, obowiązku tego nie wykonuje, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. 2. Art. 231 Kodeksu Karnego [Nadużycie uprawnień przez funkcjonariusza] §1. Funkcjonariusz publiczny, który, przekraczając swoje uprawnienia lub nie dopełniając obowiązków, działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. §2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w §1 w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. §3. Jeżeli sprawca czynu określonego w §1 działa nieumyślnie i wyrządza istotna szkode, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. §4. Przepisu §2 nie stosuje się, jeżeli czyn wyczerpuje znamiona czynu zabronionego określonego w art. 228. 3. Art. 229 Kodeksu Karnego [Przekupstwo] §1. Kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pelniacej funkcje publiczna w związku z pełnieniem funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. §2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. §3. Jeżeli sprawca czynu określonego w §1 działa, aby skłonić osobę pelniaca funkcje publiczna do naruszenia przepisów prawa lub udziela albo obiecuje udzielić takiej osobie korzyści majątkowej lub osobistej za naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. §4. Kto osobie pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji, udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej znacznej wartości, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. §4a. Kto osobie pełniącej funkcję, w związku z pełnieniem tej funkcji, udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej wielkiej wartości, podlega karze pozbawienia wolności od lat 3 do 20. §5. Karom określonym w §1-4a podlega odpowiednio także ten, kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej, w związku z pełnieniem tej funkcji. §6. Nie podlega karze sprawca przestępstwa określonego w §1-5, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte przez osobę pełniącą funkcję publiczną, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział. 4. Art. 228 Kodeksu Karnego [Sprzedajność pełniącego funkcję publiczną] §1. Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. §2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. §3. Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę za zachowanie stanowiące naruszenie przepisów prawa, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. §4. Karze określonej w §3 podlega także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, uzależnia wykonanie czynności służbowej od otrzymania korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy lub takiej korzyści żąda. §5. Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową znacznej wartości albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od lat 2 do 15. §5a. Kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową wielkiej wartości albo jej obietnicę, podlega karze pozbawienia wolności od lat 3 do 20. §6. Karom określonym w §1-5a podlega odpowiednio także ten, kto, w związku z pełnieniem funkcji publicznej w państwie obcym lub w organizacji międzynarodowej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę lub takiej korzyści żąda, albo uzależnia wykonanie czynności służbowej od jej otrzymania. 5. Art. 230a [Płatna protekcja czynna] §1. Kto udziela albo obiecuje udzielić korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za pośrednictwo w załatwieniu sprawy w podmiocie wskazanym w art. 230 §1, polegające na bezprawnym wywarciu wpływu na decyzję, działanie lub zaniechanie osoby pełniącej funkcję publiczną, w związku z pełnieniem tej funkcji, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. §2. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. §3. Nie podlega karze sprawca przestępstwa określonego w §1 albo w §2, jeżeli korzyść majątkowa lub osobista albo ich obietnica zostały przyjęte, a sprawca zawiadomił o tym fakcie organ powołany do ścigania przestępstw i ujawnił wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, zanim organ ten o nim się dowiedział.