Module 2: Antwoorden op criminaliteit PDF

Werken met justitiecliënteel Module 2: Antwoorden op criminaliteit 1. 3 grote stromingen in de geschiedenis 1. Straffen 2. Helpen/begeleiden → slingerbeweging in de afgelopen twee eeuwen 3. Herstel → laatste drie decennia - Door onze polariserende samenleving is het deel...

Werken met justitiecliënteel Module 2: Antwoorden op criminaliteit 1. 3 grote stromingen in de geschiedenis 1. Straffen 2. Helpen/begeleiden → slingerbeweging in de afgelopen twee eeuwen 3. Herstel → laatste drie decennia - Door onze polariserende samenleving is het deel van helpen/begeleiden moeilijk → mensen willen dat daders gestraft worden in plaats van geholpen. - Straffen en behandelen heeft eenzijdige aandacht voor de dader, hierin vergeten ze het slachtoffer. Waardoor het herstel zijn intrede heeft gemaakt om ook naar de slachtoffers te kijken. 1.1 Straffen Uitgangspunt: Een misdrijf plegen is fout, moreel laakbaar o Vergelding is het antwoord: iets terug doen zodat de persoon voelt dat hij iets verkeerd gedaan heeft (het vergeldingseffect = dat zal hen leren om het niet meer opnieuw te doen) o Oog om oog, tand om tand We straffen om af te schrikken → het afschrikeffect Mensen in de gevangenis steken om de samenleving te beschermen 1.2 Helpen/behandelen/begeleiden Uitgangspunt: Daders moeten vooral geholpen worden want er zijn allerlei factoren die er voor gezorgd hebben dat hij/zij het misdrijf gepleegd heeft. vb. Hij beschikt niet over sociale vaardigheden om constructief een conflict op te lossen 1.3 Herstel Uitgangspunt: Herstel van de schade staat centraal zodat je nadien verder kan met je leven. Delinquenten kunnen verantwoordelijkheid voor hun daden opnemen en kunnen meedenken rond het “herstel” van de aangetaste relatie tussen zichzelf, slachtoffer en samenleving. → Slachtoffer → Samenleving → Dader vb. Je hebt een dixi omgegooid, je krijgt hier de taakstraf om de dixi terug proper te maken. Hier is geen direct slachtoffer, dus je doet een herstel met de samenleving. 2. De hersteldriehoek (Howard Zehr) Dit vertrekt vanuit het idee dar er een herstel moet gebeuren voor het slachtoffer. Vb. een tegemoetkoming of een vrijstelling Een herstelgesprek met de dader samen met een moderator. Er kan dan eventueel een bemiddeling opgestart worden tussen dader en slachtoffer  Je hebt ook iets goed te maken richting de samenleving door bijvoorbeeld een taakstraf te doen, of een sanctie uit te voeren door 150 uren gratis te gaan werken in een natuurpunt Herstel bij de dader 3. Herstelpiramide van Johan Deklerck ‘Herstel van vrijheid’ P rim air herstel = Direct op de feiten zelf gericht. Het herstel naar het slachtoffer toe, herstelmaatregelen naar de directe slachtoffers Secundair herstel = Gaat over het herstel van achterliggende oorzaken die hebben gezorgd voor het plegen van een delict. (vb. Mensen die in armoede leven hebben een groter risico op misdrijven plegen dan andere mensen.) Wat moet er allemaal gebeuren in de omgeving om ervoor te zorgen dat deze persoon niet terug gaat hervallen. Herstelondersteuning = niet-problematische maatregelen en activiteiten die de betrokkenen helpen beter te functioneren met zichzelf, hun sociale en familiale omgeving. Streven naar het verhogen van de levenskwaliteit. Leef k waliteitsbev ordering = “Leven leren” of het “leren leven”. Hierbinnen worden de initiatieven van niveau 2,3 en 4 ingebed. Het gaat hier om het leven zelf in zijn cyclus van dag en nacht. De conditionerende context = instellingen, organisaties, scholen,.. die kiezen voor herstelgericht werken functioneren in een bredere samenleving → Alles word mee gekleurd door bredere maatschappelijke ontwikkelingen. 4. Rapportage Schaf de gevangenissen af 4.1 Wat zijn volgens de verschillende partijen de argumenten pro en contra de gevangenisstraf? Filosoof Focquaert: o Contra, men ontwikkelt een stoornis of een verslaving in de gevangenis o Contra, men geraakt alles kwijt in zijn leven. De job, banden met familie, een plaats in de gemeenschap o Contra, men hervalt snel nadat men uit detentie gekomen zijn. Expert Meurisse: o Pro, dit is de moment dat de misdadiger zijn verantwoordelijkheid kan nemen voor zijn daden. 4.2 Onder welke voorwaarden kan een gevangenisstraf zinvol zijn? Ter bescherming van het slachtoffer. Een straf moet toekomstgericht zijn, we moeten kijken naar waar we naartoe willen. Om te voorkomen dat iemand opnieuw misdaden pleegt. Gericht op re-integratie en rehabilitatie, om terug een rol op te nemen in de samenleving als ze terug vrij zouden zijn. Contact met buitenaf is heel belangrijk, netwerk is cruciaal als ze vrij komen 4.3 Wat zijn volgens de verschillende partijen goede alternatieven. Som op en leg uit Filosoof Focquaert: o Maatregelen te nemen die ervoor zorgen dat de persoon niet meer in staat is om dezelfde misdaden of misdrijven te plegen. Zoals bijvoorbeeld fraude, voorkomen dat die persoon nog in het bankwezen werkt of toegang heeft tot de vermogens van andere om daar misbruik van te maken. Ervoor zorgen dat een persoon bepaalde functies niet meer kan aanvatten als dat binnen een job is dat hij die misdrijven gepleegd heeft. o Een detentie waar mensen nog veel activiteiten kunnen uitvoeren. Studeren en bijleren, diploma halen, sporten, tijd en ruimte hebben om zich te ontwikkelen en handvaten krijgen om niet opnieuw misdaden te plegen in de toekomst. o Werkstraffen o Probatie met voorwaarden (eventueel met therapie) Expert Meurisse: o Korte straffen heel goed uit te voeren of te vervangen door middel van een boete o Personen die in voorhechtenis zitten een enkelband aangeven in plaats van al in de gevangenis o Responsaliseren = terug u verantwoordelijkheid opnemen Onderzoeker Zuijdwegt o VZW De Huizen, gevangenisstraf uitzitten in een kleinschalige omgeving. Allemaal gedetineerden samen in huizen + zoveel mogelijk geïntegreerd in de samenleving. Wel nog mensen opsluiten, maar op een andere manier. Niet meer in hele grote gebouwen.