Χαρακτηριστικά Μνήμης (PDF)

**2.8 Μνήμη** Η Κεντρική Μνήμη του Η/Υ, απαρτίζεται από τα ολοκληρωμένα κυκλώματα που εξυπηρετούν τις ανάγκες αποθήκευσης δεδομένων και λογι- σμικού που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του. Η μνήμη η οποία είναι μόνιμα εγκατεστη- μένη επάνω στη μητρική πλακέτα (υπό μορφή firmware), ονομάζεται Μν...

**2.8 Μνήμη** Η Κεντρική Μνήμη του Η/Υ, απαρτίζεται από τα ολοκληρωμένα κυκλώματα που εξυπηρετούν τις ανάγκες αποθήκευσης δεδομένων και λογι- σμικού που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του. Η μνήμη η οποία είναι μόνιμα εγκατεστη- μένη επάνω στη μητρική πλακέτα (υπό μορφή firmware), ονομάζεται Μνήμη Μόνο Ανάγνωσης - ROM (Read Only Memory) και περιέχει όλες τις οδηγίες και τα στοιχεία που χρειάζεται για να ξεκινήσει o υπολογιστής. Τα περιεχόμενα της μνήμης αυτής δεν «χάνονται» ποτέ, ακόμα και με το τέλος λειτουργίας ή διακοπής ηλεκτρικού ρεύματος στην παροχή του Η/Υ. Επειδή όμως δεν είναι δυνατόν να έχουμε μόνιμα αποθη- κευμένα όλα τα δεδομένα και το λογισμικό του ΗΥ δεν μπορούμε να αποθηκεύσουμε σε αυτό το είδος μνήμης τις εφαρμογές μας, την εργασία μας ή τα ψυχαγωγικά προγράμματα. Γι' αυτή τη δουλειά υπάρχει η Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης - RAM (Random Access Memory). Σε αυτή τη μνήμη θα πρέπει για παράδειγμα να αποθηκευτεί ένα παιχνίδι (computer game) στο σύνολό του ή μέρος του, πριν μπορέσουμε να δούμε οτιδήποτε στην οθόνη του Η/Υ από τα εντυπωσιακά γραφικά ή τη μουσική. Με την παύση λειτουργίας του Η/Υ δεν τροφοδοτούνται με ηλεκτρικό ρεύμα τα ψηφιακά κυκλώματα της μνήμης RAM, με συνέπεια να «σβήσουν» τα περιεχόμενά της (πτητική μνήμη-volatile memory). Σε αυτή την ενότητα θα ασχοληθούμε με τις κατηγορίες Μνήμης Τυχαίας Προσπέλασης, δη- λαδή **RAM** που συναντά κανείς στην Ελληνική και Διεθνή Αγορά Προϊόντων Πληροφορικής. *Εικόνα 25: Είδη Μνημών* \[48\] **2.8.1 Τεχνολογίες μνήμης και προδιαγραφές κάθε κατηγορίας** **Τεχνολογίες Dimm** Τα Dual In line Memory Modules συνδέονται μέσω ενός συνδέσμου των 168-pin (μόνο στις σύγχρονες μητρικές πλακέτες) και έχουν εύρος δεδομένων 64 bits. Με αυτό ως δε- δομένο, μπορούμε να εγκαταστήσουμε έστω και ένα από αυτά τα DIMM modules των 64 bits, ώστε να λειτουργήσει το σύστημα. Υπάρχουν εκδόσεις των 128, 256, 512, 1024, 2048 κλπ. MB με ταχύτητα 6, 8, 10 και 12 ns. Επάνω στις πλέον σύγχρονες μητρικές πλακέτες υπάρχουν συνήθως από 2 ως 4 υποδοχές για DIMM modules. Αρχικά, το είδος των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων που ήταν τοποθετημένα επάνω στα memory modules ονομαζόταν **Synchronous Dynamic Random Access Memory** (SDRAM). Η εξέλιξη της τεχνολογίας αυτής είναι η εμφάνιση της **D**ouble **D**ata **R**ate **S**ynchronous **D**ynamic **R**andom **A**ccess **M**emory(DDRSDRAM). Υποδιαιρέσεις αυτής είναι: DDRSDRAM ή αλλιώς DDR1 SDRAM, DDR2 SDRAM, DDR3 SDRAM και DDR4 SDRAM. Οι επαφές της μνήμης DDR έχουν 184-pins, των DDR2 και DDR3 έχουν 240-pins ενώ οι DDR4 288-pins. **SDRAM** Το μεγάλο πλεονέκτημα της SDRAM είναι η αυξημένη ταχύτητα των ψηφιακών κυκλωμά- των της, που επιτρέπει και την αύξηση της ταχύτητας του διαύλου μνήμης. Με SDRΑΜ η ταχύτητα του διαύλου μνήμης μπορεί να φτάσει ακόμα και τα 100 MΗz. Επιπλέον, η SDRΑΜ εργάζεται σε συγχρονισμό με το δίαυλο μνήμης για καλύτερη απόδοση του συ- στήματος. Όλα τα chipsets (της πρόσφατης δεκαετίας) μπορούν να διαχειριστούν την SDRAM. Επίσης μερικές μητρικές πλακέτες διαθέτουν εξίσου υποδοχές για DIMM και SIMM modules, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε EDO (υποδοχές για SIMM) και σε SDRAM (υποδοχές για DIMM). *Εικόνα 26: SDRAMDIMM* \[49\] **DDR-SDRAM** Είναι η εξέλιξη και επέκταση της SDRAM. Διαθέτει μεγαλύτερες ταχύτητες λειτουργίας και ταχύτερη εγγραφή/ανάγνωση δεδομένων. Στις SDRAM μέσα σε έναν «κύκλο ρολογιού» εκτελείται μία εντολή που διαβάζει και γράφει τα διπλάσια δεδομένα (128 bits) με συνέ- πεια να μεταφέρονται δεδομένα και κατά την ακμή ανόδου και κατά την ακμή καθόδου του σήματος του ρολογιού (του συστήματος). Άρα λοιπόν, χωρίς να χρειαστεί αύξηση της συχνότητας του διαύλου, έχουμε ως ωφέλιμο αποτέλεσμα τον διπλασιασμό (σχεδόν) του ρυθμού μεταφοράς των δεδομένων. Μερικές ενδεικτικές ταχύτητές της είναι DDR-200, DDR-233, DDR-333 έως και DDR-400. Στον Πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται μερικά από τα παλαιότερα μοντέλα μνήμης DDR1-SDRAM για επιτραπέζιους υπολογιστές, που προσφέρονται στην Αγορά Πληροφο- ρικής (της προηγούμενης δεκαετίας), όπου καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες πελατών σε ταχύτητα συχνότητας διαύλου, χρονισμό, ρυθμό μετάδοσης κλπ. τυπικά χαρακτηριστικά **DDR2 - SDRAM** Δεν έχει ιδιαίτερες διαφορές από την DDRSDRAM εκτός από την αύξηση της συχνότητας και από τον αριθμό pins (240). Σε κάθε κύκλο λειτουργίας εγγράφονται 256 bit δεδομέ- νων. Έχει τάση λειτουργίας 1,8V. Οι ενδεικτικές ταχύτητές της έως επί του παρόντος είναι DDR2-400, DDR2-533, DDR2-667, DDR2-800 και DDR2-1066 **DDR3 - SDRAM** Έχει ταχύτητες λειτουργίας από 800 MHz έως 2800 MHz. Σε κάθε κύκλο (του ρολογιού) λειτουργίας εγγράφονται 512 bit δεδομένων. Έχει τάση λειτουργίας 1,5V. Λόγω της αρκετά λιγότερης κατανάλωσης ενέργειας, ενδείκνυται ιδιαίτερα στους φορητούς υπολογιστές. Για τους ίδιους λόγους, αξιοποιείται περισσότερο η συγκεκριμένη μνήμη στις κάρτες γραφικών όπου οι απαιτήσεις είναι αυξημένες. Πριν από την οποιαδήποτε αγορά μνήμης θα πρέπει η επιλογή να γίνει με προσοχή, ώστε ο Τεχνικός Πωλήσεων να προτείνει τη μνήμη που ταιριάζει στο υπόλοιπο σύστημα του πε- λάτη. Στην εικόνα παραπάνω διακρίνονται οι διαφορές στις εγκοπές στη μέση του DIMM που μοιράζουν τη σειρά των pins σε δύο ομάδες. Οι διαφορές αυτές υπάρχουν για να αποτρέψουν ενδεχόμενη τοποθέτηση λάθος τύπου DIMM, από εκείνη που ταιριάζει στην υποδοχή της μητρικής πλακέτας. (π.χ. να προσπαθήσει να «κουμπώσει» DDR3 DIMM σε υποδοχή με προδιαγραφές τύπου DDR2. Όπως βλέπουμε στην εικόνα οι μεσαίες εγκοπές είναι αρκετά μακριά η μία από την άλλη). **DDR4 - SDRAM** Η DDR4-SDRAM πρωτοεμφανίστηκε στην Αγορά το πρώτο 6-μηνο του 2014, για να καλύ- ψει τις ανάγκες των νέων επεξεργαστών. Τα κύρια πλεονεκτήματα της DDR4 σε σχέση με τον προκάτοχό της DDR3, περιλαμβάνουν υψηλότερη πυκνότητα-ενότητα κυκλωμάτων και χαμηλότερες απαιτήσεις τάσης σε συνδυασμό με το υψηλότερο ποσοστό ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων. Το πρότυπο DDR4 επιτρέπει θεωρητικά παραγωγική ικανότητα έως 512GB για τα DIMMs της, σε σύγκριση με το θεωρητικό μέγιστο του DDR3 των 128 GB ανά DIMM. Η DDR4 λειτουργεί σε τάση 1,2 V με συχνότητα μεταξύ 1600 και 3200 MHz, σε σύγκριση με τις συχνότητες μεταξύ 800 και 2400 MHz καθώς και απαιτήσεις τάσης του 1.5 V ή 1,65 V της DDR3. Παρά το γεγονός ότι δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί ένα πρότυπο χαμηλής τάσης, αναμένεται ότι η DDR4 χαμηλής τάσης DDR4 θα λειτουργεί με τάση 1,05 V σε σύ- γκριση με το πρότυπο χαμηλής τάσης DDR3 (το DDR3L), το οποίο απαιτεί 1,35 V για να λειτουργήσει. Στον Πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται μερικά από τα τελευταία μοντέλα μνήμης DDR4-SDRAM για επιτραπέζιο υπολογιστή, που έχουν εμφανιστεί στην Αγορά Πληρο- φορικής και καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες πελατών σε ταχύτητα συχνότητας διαύλου, χρονισμό, ρυθμό μετάδοσης κλπ. Για τα παλαιότερα μοντέλα υπάρχουν δυο διαφορετικοί τύποι DIMMs ανάλογα με την τάση λειτουργίας τους. Έτσι, έχουμε τα DIMMs των 3.3 Volts και των 5.0 Volts, για να ταιριάζουν επάνω στο υπόλοιπο σύστημα των παλαιότερων motherboard. Επίσης, υπάρχουν εκδό- σεις buffered και un-buffered DIMMs. Το στάνταρ είναι η έκδοση των 3.3 Volts un-buffered DIMM. Τέλος, υπάρχει και μια ακόμα έκδοση DIMM, η οποία χρησιμοποιείται στους φορητούς υπολογιστές (laptop) και ονομάζεται SODIMM (small outline DIMM) **Τεχνολογίες SO - Dimm** Η Small Outline-DIMM είναι μια μικρό- τερη εναλλακτική λύση σε σύγκριση με μια συνηθισμένη DIMM (είναι περίπου στο μισό μέγεθος μιας τυπικής DIMM). Οι SO-DIMMs χρησιμοποιούνται συ- χνά σε συστήματα που έχουν περι- ορισμένο χώρο, όπως σε φορητούς υπολογιστές, προσωπικούς υπολογι- στές μικρού αποτυπώματος (όπως σε Η/Υ με μια μητρική πλακέτα Mini-ITX), high-end αναβαθμίσιμους εκτυπωτές γραφείου και σε δικτυακό εξοπλισμό, όπως δρο- μολογητές και συσκευές (NAS). Οι SO-DIMMs είναι περισσότερο ή λιγότερο ισοδύναμες σε ισχύ και τάση από τις DIMMs και παρά το μικρότερο μέγεθος των μονάδων μνήμης η τεχνολογία SO-DIMM δεν καθορίζει χαμηλότερη απόδοση σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες μονάδες DIMM. Ένας υποψήφιος πελάτης (για laptop) έχει να **επιλέξει** μέσα από τις παρακάτω Κατηγο- ρίες χαρακτηριστικών: 100-pin SO-DIMMs που έχουν δύο εγκοπές. 144-pin SO-DIMMs που έχουν μία ενιαία εγκοπή κοντά στο κέντρο. 200-pin SO-DIMMs που έχουν μία ενιαία εγκοπή πλησιέστερα προς τη μία πλευρά. 204-pin SO-DIMMs (DDR3) που έχουν μία μόνο θέση πιο κοντά στο κέντρο από ό, τι στις 200-pin SO-DIMMs. 260-pin SO-DIMMs (DDR4) με μία εγκοπή μετά από τον πείρο 144. 260-pin SO-DIMMs (Uni DIMM) με την εγκοπή να τοποθετείται με διαφορετικό τρόπο από ό, τι στις DDR3 SO-DIMMs.