LS - Sinaunang Kabihasnan ng Mesopotamia.pptx
Document Details
Uploaded by StatelyOwl
Tags
Full Transcript
Sinaunang Kabihasnan ng Mesopotamia sa Kanlurang Asya P. ESPINOLA Mesopotamia [ Lupain sa pagitan ng dalawang ilog ] Ang dalawang ilog na ito ay ang Ilog Tigris at Ilog Euphrates Mula sa wikang Griyego mesos : gitna potamos : ilog ia : suff...
Sinaunang Kabihasnan ng Mesopotamia sa Kanlurang Asya P. ESPINOLA Mesopotamia [ Lupain sa pagitan ng dalawang ilog ] Ang dalawang ilog na ito ay ang Ilog Tigris at Ilog Euphrates Mula sa wikang Griyego mesos : gitna potamos : ilog ia : suffix na ginagamit ng mga Griyego sa pagbibigay ng pangalan sa mga lugar Sa kasalukuyan, matatagpuan ang sinaunang lupain ng Mesopotamia sa Iraq, at ilang bahagi ng Syria at Turkiye. P. ESPINOLA Mesopotamia Unang kabihasnan sa daigdig Magkakaibang grupo ang umangkin at nanirahan dito. Binubuo ang kabihasnang Mesopotamia ng mga lungsod- estado ng Sumer, at mga itinatag na imperyo ng Akkad, Babylonia, Assyria, Persiano, Chaldea, Phoenicia, at Hebreo Samu't saring lungsod ang sumibol at naglaho sa Mesopotamia Sumer Uruk Babylon P. ESPINOLA KATANGIANG HEOGRAPIKAL NG MESOPOTAMIA Matatagpuan sa rehiyon ng Fertile Crescent Ang hugis arkong masaganang lupain mula sa Persian Gulf patungo sa silangang dalampasigan ng Mediterranean Sea. Napaliligiran ng mga bundok, disyerto, at mga dagat. P. ESPINOLA Walang natural na hangganan kaya mahirap ipagtanggol sa mga mananakop Pinagkukunang Yaman: sagana ang suplay ng tubig at matabang lupain dahil sa banlik o silt. pagsasaka at clay ( bricks at tablets) bitumen ( adhesive na katulad ng semento) Salat sa malalaking bato, malalaking kahoy, copper, tin, iron, pilak, ginto, at iba pang mineral. naging mangangalakal upang matustusan ang kakulangan ng lungsod sa ibang materyales katulad ng Malalaking kahoy ( timber) - Kabundukan ngP. ESPINOLA Zagros at Lebanon P. ESPINOLA Mesopotamia Pamumuno : Theocracy Isang pamahalaan o lipunan na pinamumunuan ng isang priest-king. Naging sentro ng relihiyon at pamahalaan ang mga Ziggurat Cuneiform - unang sistema ng pagsusulat Epiko ni Gilgamesh pinakamatandang teksto sa daigdig P. ESPINOLA Lipunan Inaayos ng magulang ang pag-aasawa ng mga anak Ang ama at lalaking asawa ang sinusunod sa tahanan Maaaring hiwalayan ng lalaki ang kanyang asawang babae Maaaring ibenta ng ama ang kanyang mga anak at asawa upang mabayaran ang kanyang utang. Kababaihan: maaaring magkaroon ng sariling ari-arian, maging testigo sa mga paglilitis, at makipagkalakalan. Pinahahalagahan ng kabataan ang pag-aaral kapag mataas ang pinag-aralan maaaring maging opisyal ng pamahalaan. Mayroong iba’t-ibang pangkat ang lipunan: maharlika, P. ESPINOLA mangangalakal, at alipin Ekonomiya Pagsasaka ang pinakamahalagang hanapbuhay. Pagpapalitan ng produkto at komersyo. Pagpapataw ng buwis sa ani, alay sa mga diyos, lupain, produkto, at mga alipin. Gumamit ng unang midyum ng pagpapalitan - buto ng cacao, sinundan ng paggamit ng tanso, pilak, at ginto. Nagtatag ng organisadong puwersang paggawa habang nagtatayo ng mga dike. P. ESPINOLA Mga Pangkat na Nanirahan sa Mesopotamia 1. Sumerian 2. Akkadian 3. Babylonian 4. Assyrian 5. Chaldean 6. Persiano 7. Hebreo 8. Phoenician P. ESPINOLA SUMER ( 3500 BCE - 2340 BCE ) Unang pangkat na namalagi sa Mesopotamia. umunlad at naitatag ang mga lungsod dahil sa kalakan, pagsasaka, industriya, pagpapahalaga sa edukasyon, at pagkilala sa karapatan ng kababaihan. pangunahing diyos ay sina Enki, An, at Enlil Mother culture ng Mesopotamia PAMANA: gulong, cuneiform, sistema ng pagsusulat, geometry, at arithmetic. Bumagsak ang Sumer dahil walang pagkakaisa ang mga lungsod-estado. P. ESPINOLA AKKAD (2340 BCE - 2100 BCE) Mula sa Palestine at Canaan Sinakop ang mga Sumerian sa pamumuno ni Sargon I. Ayon kay Sargon I, siya ay mula kay Ishtar, isang diyosa ng Sumer. Naitatag ang unang imperyo sa daigdig na nakasentro sa lungsod ng Ur. ito ang pinakamatandang imperyo sa daigdig Nagkaroon ng asimilasyon ng kultura sa kanilang pamumuno. Naging billingual ang karamihan sa mga mamamayan ng Sumer Nag-alsa ang mga Sumerian sa pamumuno ng Akkad. P. ESPINOLA BABYLON (1792 BCE - 1595 BCE) Mula sa pangkat ng mga nomadic na Amorite Pinamunuan ni Hammurabi ang imperyong naitatag sa lungsod ng Babylon. Ginamit ang paraan ng pagsusulat at pagbibilang ng mga Sumerian. Nagkaroon ng assimilasyon ng kultura ng Akkad at Sumer. Naniniwala sa mga diyos ng Sumerian. Pinaka epektibong paraan ng pamumuno at pamamahala. Nagkawatak-watak ang imperyo nang mamatay si Hammurabi. Sinalakay ng mga Elamite, Hittite (Bakal), Kassite, at Assyrian P. ESPINOLA BABYLON (1792 BCE - 1595 BCE) Kodigo ni Hammurabi prinsipyo ng paghihiganti o lex taliones mata sa mata , ngipin sa ngipin nagsilbing batayan ng kabihasnan upang magkaroon ng kalipunan ng mga batas. Karapatan ng Kababaihan: maging pari, magtinda ng alak, mamahala ng negosyo, magkaroon ng karapatan sa ari-arian ng asawa kapag namatay ito, makakuha ng dote mula sa kanyang ama at suporta habang nabubuhay ang kanyang asawa. Nang pumanaw si Hammurabi naganap ang mga paglusod ng iba’t-ibang pangkat na siyang nagtulak upang maitatag ang pamayanang Hittite sa Babylonia P. ESPINOLA HITTITE ( 1660 BCE - 12 BCE) Mga pastol na mula sa hilaga ng Black Sea at Dagat Caspian Pagkatuklas at paggamit ng bakal ang kanilang pagkakakilanlan. Pinakamabigat na parusa ang ipinataw sa rebelyon. Hindi kasing lupit ang mga kaparusahan kumpara sa mga batas ni Hammurabi. Pagkilala at paggalang sa iba’t-ibang wika dahil ginamit ito sa mga komunikasyong diplomasya. Higit na pinagtuunan ng pansin ng hari ang gawaing panrelihiyon kahit na may laban ang militar. Sinakop ng mga Dorian mula sa Greece at Aegean. P. ESPINOLA ASSYRIA (1813 BCE - 605 BCE) Indo-European na mula sa Great Plains ng Mongolia at Siberia Malulupit at mabagsik na pangkat mula sa hilaga ng Babylon. Binansagang “Scourge of the Nations” dahil sa kalupitan Isa si Ashurbanipal sa pinakamahusay nitong pinuno. Nahahati ang lipunan sa malaya at di-malayang mamamayan P. ESPINOLA ASSYRIA (1813 BCE - 605 BCE) Kaunti lamang ang karapatang tinatamasa ng kababaihan. Pinakilala sa Mesopotamia ang mga kalsada, aqueduct, mga silid-aklatan, at matatag na hukbong sandatahan. Pinahalagahan ang edukasyon at karunungan. Nagtayo ng kauna-unahang aklatan. Pinakatanyag na silid- aklatan ay ipinatayo ni Ashurbanipal II. Pinabagsak ng mga Chaldean ang pamumuno ng mga Assyrian sa isang pag-aalsa. P. ESPINOLA CHALDEA (612 BCE - 539 BCE) Muling itinayo ang lungsod ng Babylon. Pinakamahusay na pinuno nito ay si Nebuchadnezzar II. Hanging Gardens of Babylon para sa kanyang asawang si Amytis. Pinakamataas na Ziggurat: Tower of Babel ( Etemenanki “ House of the Foundation of Heaven and Earth) Sa mga Chaldean nalinang ang konsepto ng zodiac sign at horoscope. Sinakop ng hukbo ni Cyrus the Great ng Persia noong 539 BCE. P. ESPINOLA PERSIANO Tanyag na Pinuno: Cyrus the Great at Darius the Great Mga Ginawang Pagbabago: 1. Makatarungang pagbubuwis 2. matapat na pakikitungo sa mga nasakop na tao Naniwala sa relihiyong Zoroasterianismo Pagkakaroon ng satrap o mga probinsiya ang nagpaunlad sa konsepto ng isang sentralisadong pamahalaan. P. ESPINOLA PHOENICIA Binansagang “Tagapagmana ng Kabihasnan” at “Traders of Antiquity” Kabihasnang Phoenician ay bumagsak dahil sa hindi napagtuunan ang pagpapatatag ng pamahalaan at sandatahang lakas. Pamana : 1. Alpabeto 2. Barko P. ESPINOLA HEBREO Bibliya - ang naging pundasyon ng pananampalatayng Judaism at Kristiyasnismo. Ang pagsamba sa nag-iisang diyos o monotheism Ayon sa Lumang Tipan ang dahilan ng pagbagsak ng kaharian ay ang pagkakaroon ng iba-ibang diyos ng Israel na dala ng maraming asawa ni Haring Solomon. P. ESPINOLA P. ESPINOLA P. ESPINOLA P. ESPINOLA P. ESPINOLA Ziggurat P. ESPINOLA Cuneiform P. ESPINOLA P. ESPINOLA P. ESPINOLA P. ESPINOLA Pamana ng Mesopotamia 1. Potter’s wheel 12.Paggamit ng kalendaryong may 12 buwan 2. gulong 13.Dome, Vault, Ziggurat, pag-oopera 3. bronze 14.fraction at square root 4. Konsepto ng Pi 15.serbisyong postal 5. Astronomy at astrology 16.titulo ng lupa 6. Abbacus 17.Alpabeto, zodiac sign, horoscope 7. Kodigo ni Hammurabi 18.Zoroasterianismo 8. Epiko ni Gilgamesh 19.sentralisadong pamahalaan 9. Bakal 20.Sistema ng pagbibilang na nakabatay sa 60 10.Diplomasya P. ESPINOLA