Σημειώσεις για το Εμπορικό Δίκαιο - Διάλεξη 14 - Lecture 14 Notes

Εμπορικό Δίκαιο Διάλεξη 14 Παναγιώτης Σταϊκούρας Καθηγητής Χρηματοοικονομικού Δικαίου Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Πανεπιστήμιο Πει...

Εμπορικό Δίκαιο Διάλεξη 14 Παναγιώτης Σταϊκούρας Καθηγητής Χρηματοοικονομικού Δικαίου Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Πανεπιστήμιο Πειραιώς Research Fellow, Institute of Global Law, Economics and Finance – Queen Mary University of London Co-Director & Fellow, Institute of Finance & Regulation – University of Piraeus  Αθέμιτος ανταγωνισμός: εισαγωγή Η ύπαρξη ή δυνατότητα ύπαρξης περισσοτέρων ανταγωνιστών στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών είναι βασικό χαρακτηριστικό της ελεύθερης-ανοικτής αγορά ▪ Εκείνος που προσφέρει αγαθά ή υπηρεσίες βρίσκεται σε σχέση ανταγωνισμού με άλλους οι οποίοι προσφέρουν όμοια ή ομοειδή προϊόντα ή υπηρεσίες καθόσον απευθύνονται στον ίδιο κύκλο πελατών, επιδιώκοντας να προτιμηθεί η προσφορά τους έναντι των υπολοίπων ▪ Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, όλοι οι ανταγωνιζόμενοι καταβάλουν συνεχείς προσπάθειες βελτίωσης της ποιότητας και των όρων προσφοράς των αγαθών/υπηρεσιών τους (εκπτώσεις, εξυπηρέτηση πελατών, διαφήμιση) καθώς και συμπίεσης των τιμών τους με αποτέλεσμα το όφελος της εθνικής οικονομίας και των καταναλωτών ▪ Ο ανταγωνισμός αποτελεί κίνητρο για συνεχή προσπάθεια βελτίωσης, πράγμα που συμβάλλει αποφασιστικά στην οικονομική και τεχνολογική πρόοδο και ευημερία Οικονομική ελευθερία και ανταγωνισμός δεν σημαίνει, όμως, ασυδοσία ▪ Ο ανταγωνισμός ωθεί πολλές φορές τους ανταγωνιστές να χρησιμοποιούν αθέμιτα μέσα προκειμένου να επικρατήσουν στην οικεία αγορά ▪ Σε αυτή την περίπτωση, η προτίμηση αγαθών/υπηρεσιών δεν γίνεται πάντα με βάση την καλύτερη προσφορά από πλευράς ποιότητας/τιμής αλλά μπορεί να οφείλεται στις αθέμιτες πρακτικές που ενδεχομένως κάποιοι εκ των ανταγωνιστών χρησιμοποιούν ▪ Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην επικρατεί ο καλύτερος αλλά ο πιο αδίστακτος ▪ Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τέτοιες αθέμιτες πρακτικές και να αποκατασταθεί, προς όφελος των καταναλωτών, η ανταγωνιστική ελευθερία επί τη βάση της αρχής της καλύτερη προσφοράς, υιοθετήθηκε ο ν. 146/1914 «περί αθέμιτου ανταγωνισμού»: ο νόμος αυτός θέτει όρια στην ανταγωνιστική ελευθερία 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 2 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Αθέμιτος ανταγωνισμός: εισαγωγή στο ν. 146/1914 Ο ν. 146/1914 είναι δομημένος ως εξής: ▪ Πρώτον, περιλαμβάνει μια γενική απαγορευτική διάταξη ή ρήτρα ✓ Ο λόγος για τον οποία η απαγορευτική διάταξη έχει γενικό χαρακτήρα είναι ότι, αφενός, είναι αδύνατο να προβλεφθούν όλες οι αθέμιτες ανταγωνιστικές συμπεριφορές, και, αφετέρου, κάθε περίπτωση χρήζει ειδικής αξιολόγησης ενόψει του ότι ο αθέμιτος χαρακτήρας εξαρτάται από τις εκάστοτε συνθήκες ▪ Δεύτερον, περιλαμβάνει ορισμένες ειδικές απαγορευτικές διατάξεις που περιγράφουν τις αθέμιτες πράξεις που στρέφονται είτε εναντίον όλων των ανταγωνιστών είτε εναντίον συγκεκριμένου ανταγωνιστή Η παραβίαση της γενικής ρήτρας έχει αστικές συνέπειες (μόνο), ενώ οι παραβιάσεις των ειδικών διατάξεων επισύρουν αστικές και ποινικές συνέπειες 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 3 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Ο ν. 146/1914: η γενική απαγορευτική διάταξη-ρήτρα «Απαγορεύεται κατά τας εμπορικάς, βιομηχανικάς ή γεωργικάς συναλλαγάς, πάσα προς τον σκοπόν ανταγωνισμού γινομένη πράξις, αντικειμένη εις τα χρηστά ήθη. Ο παραβάτης δύναται να εναχθή προς παράλειψιν και προς ανόρθωσιν της προσγενομένης ζημίας.» ▪ Πράξη ανταγωνισμού: πράξη που ενισχύει τη θέση εκείνου που την ενεργεί εις βάρος άλλου υφιστάμενου ή δυνητικού ανταγωνιστή στην ίδια αγορά ▪ Σκοπός ανταγωνισμού: σκοπός ενίσχυσης και επικράτησης του προσώπου που διενεργεί την πράξη (χωρίς να είναι ανάγκη να αποδειχθεί και σκοπός βλάβης έτερων ανταγωνιστών) ▪ Αντίθεση στα χρηστά ήθη: συμπεριφορά η οποία κατ’ αντικειμενική κρίση και με βάση τις κρατούσες αντιλήψεις στην οικεία αγορά πλήττει ευθέως την ευγενή άμιλλα μεταξύ των συμμετεχόντων ή, με άλλη διατύπωση, συμπεριφορά που θίγει τα συμφέροντα ανταγωνιστών με τρόπο που δεν σχετίζεται με την αρχή της καλύτερης προσφοράς και δεν δικαιολογείται από έτερα υπέρτερα-εύλογα συμφέροντα (προσοχή: η έννοια των «χρηστών ηθών» εν προκειμένω, δεν έχει σχέση με την «ηθική») ▪ Εμπορικές, βιομηχανικές, γεωργικές συναλλαγές: η αθέμιτη συμπεριφορά πρέπει να λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο των εν λόγω συναλλαγών-αγορών (ωστόσο, πλέον γίνεται δεκτό ότι ο νόμος εφαρμόζεται και για τα ελευθέρια επαγγέλματα) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 4 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Ο ν. 146/1914: εξειδίκευση της γενικής απαγορευτικής διάταξη-ρήτρα Αθέμιτες πρακτικές Εκμετάλλευση Προσέκλυση προϊόντων ξένης Διακινδύνευση της πελατών με εργασίας, φήμης Παρεμπόδιση ομαλής λειτουργίας αθέμιτες μεθόδους της αγοράς και οργάνωσης 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 5 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Αθέμιτη προσέλκυση πελατών – Ι Συγκαλυμμένη διαφήμιση ▪ Η διαφήμιση που προβάλλεται από τα ΜΜΕ ως είδηση ✓ Βλ. και ν. 2251/94, άρ. 9στ: Απαγορεύεται η ρήση κειμένου στα μέσα, για την προώθηση ενός προϊόντος, πληρωμένου από τον προμηθευτή, χωρίς αυτό να γίνεται σαφές από το περιεχόμενο του ή από εικόνα ή ήχο σαφώς αναγνωρίσιμα από τον καταναλωτή (κεκαλυμμένη διαφήμιση) ✓ Το παράδειγμα των… «influencers» οι οποίοι έχουν πολλούς “ακολούθους”/ followers: αναρτήσεις στο πλαίσιο των οποίων χρησιμοποιούν φωτογραφίες ή οπτικοακουστικό υλικό (βίντεο), το οποίο περιέχει το προϊόν ή την υπηρεσία του εμπορευόμενου προμηθευτή με σκοπό την επέκταση της αναγνωρισιμότητας του προϊόντος, αλλά και την ταύτιση των «ακολούθων» του «influencer» με κατανάλωση του εν λόγω προϊόντος ή υπηρεσίας (o «influencer» παρέχει διαφημιστικές υπηρεσίες προς τον εμπορευόμενο προμηθευτή) Ο Yann διάβασε σε ταξιδιωτικό περιοδικό ένα άρθρο για την πεζοπορία στην Ιρλανδία. Το άρθρο, το οποίο περιέγραφε την προσωπική εμπειρία ενός αναγνώστη, ανέφερε ότι μια συγκεκριμένη μάρκα εξοπλισμού, η οποία είχε χρησιμοποιηθεί στο ταξίδι, ήταν εξαιρετικά καλή. Ο Yann αποφάσισε να διασταυρώσει την πληροφορία μέσω ενός διαδικτυακού φόρουμ και έμαθε ότι ο εξοπλισμός αυτής της μάρκας δεν θεωρούνταν ιδιαίτερα καλής ποιότητας. Πολλοί χρήστες του φόρουμ ανέφεραν ότι παρασύρθηκαν να το αγοράσουν, επειδή δεν γνώριζαν ότι το άρθρο είχε ως χορηγό τον παραγωγό του εξοπλισμού («γκρίζα διαφήμιση»). Τότε ο Yann επικοινώνησε με οργάνωση καταναλωτών, η οποία τον ενημέρωσε ότι, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, το ταξιδιωτικό έντυπο έπρεπε να δηλώνει σαφώς ότι το συγκεκριμένο άρθρο αποτελούσε διαφήμιση. Η οργάνωση καταναλωτών επικοινώνησε με τον εκδότη του περιοδικού, ο οποίος δημοσίευσε σχετική διευκρίνιση, ζητώντας ταυτόχρονα συγγνώμη από τους αναγνώστες για την παραπλάνηση. (πηγή:https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair-treatment/unfair-commercial-practices/index_el.htm) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 6 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Αθέμιτη προσέλκυση πελατών – ΙΙ Υπερβολικός δελεασμός με δώρα, πρόσθετες παροχές, διαγωνισμούς ▪ Οι πρόσθετες παροχές είναι δυσανάλογης αξίας με το βασικό προϊόν/υπηρεσία (πχ, με την αγορά ενός υπολογιστή δώρο ένα ταξίδι στο εξωτερικό, «κερδίζετε ένα ταξίδι αν αγοράσετε τη σειρά βιβλίων ‘Χ’») ώστε να παρωθείται ο καταναλωτής να αγοράζει όχι λόγω της τιμής ή ιδιότητας του βασικού προϊόντος αλλά λόγω των προσφορών ▪ Πωλήσεις με το σύστημα της «χιονοστιβάδας»: υπόσχεση προς τον καταναλωτή ότι θα λάβει υπηρεσίες/αγαθά σε μειωμένη τιμή αν προσελκύσει και άλλους πελάτες 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής 7  Αθέμιτη προσέλκυση πελατών – ΙΙΙ Υποβλητική διαφήμιση ▪ Αυτό το είδος διαφήμισης «επενεργεί στη συμπεριφορά του καταναλωτή δίχως ο ίδιος να αντιλαμβάνεται πως ακριβώς γίνεται αυτό και δίχως να γνωρίζει την αιτία της απόφασής του». Πρόκειται για την περίπτωση που το διαφημιστικό μήνυμα απευθύνεται, με διάφορα τεχνάσματα, κατευθείαν στο υποσυνείδητο μην αφήνοντας στον αποδέκτη το περιθώριο να ενεργοποιήσει την κριτική του σκέψη (το συνειδητό). Άρα, σκοπός της συγκεκριμένης απαγόρευσης είναι να ελέγξει τη μορφή της διαφήμισης, δηλαδή τον τρόπο μετάδοσής της και όχι το περιεχόμενό της. Ενδιαφέρει το κατά πόσο τα τεχνικά μέσα που χρησιμοποιούνται έχουν τη δυνατότητα να παρακάμψουν τη συνείδηση του αποδέκτη του διαφημιστικού μηνύματος. Ειδικότερη περίπτωση υποβλητικής διαφήμισης είναι η έντονη παρενόχληση μέσω διαφήμισης (δηλ., διαφήμιση τόσο ενοχλητική ώστε ο πελάτης να ενδίδει για να αποφύγει την παρενόχληση) είτε με άλλο τρόπο ▪ Απαγορεύεται η μετάδοση διαφημιστικού μηνύματος απευθείας στον καταναλωτή μέσω τηλεφώνου, φαξ, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αυτόματης κλήσης ή άλλου ηλεκτρονικού μέσου επικοινωνίας, με τις κατωτέρω επιφυλάξεις ✓ Δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση μη ζητηθεισών επικοινωνιών για σκοπούς εμπορικής προώθησης, εφόσον ο συνδρομητής έχει δηλώσει προς τον φορέα παροχής ηλεκτρονικών επικοινωνιών ότι δεν επιθυμεί γενικώς να δέχεται τέτοιες επικοινωνίες ✓ Τα στοιχεία επαφής ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αποκτήθηκαν νομίμως, στο πλαίσιο της πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών ή άλλης συναλλαγής, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την απευθείας προώθηση παρόμοιων προϊόντων ή υπηρεσιών του προμηθευτή ή για την εξυπηρέτηση παρόμοιων σκοπών, ακόμη και όταν ο αποδέκτης του μηνύματος δεν έχει δώσει εκ των προτέρων τη συγκατάθεσή του, υπό την προϋπόθεση ότι του παρέχεται κατά τρόπο σαφή και ευδιάκριτο η δυνατότητα να αντιτάσσεται, με εύκολο τρόπο και δωρεάν, στη συλλογή και χρησιμοποίηση των ηλεκτρονικών του στοιχείων, και αυτό σε κάθε μήνυμα σε περίπτωση που ο χρήστης αρχικά δεν είχε διαφωνήσει Προσωπικές επισκέψεις στο σπίτι του καταναλωτή κατά τις οποίες αγνοείται το αίτημα του καταναλωτή για αποχώρηση ή μη επάνοδο, εκτός εάν αυτό δικαιολογείται για την εκπλήρωση συμβατικής υποχρέωσης 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 8 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Αθέμιτη προσέλκυση πελατών – ΙV Εκμετάλλευση συναισθημάτων ▪ Διαφήμιση που δημιουργεί στον καταναλωτή έντονα συναισθήματα (πχ, φόβου, οίκτου, αποστροφής), ώστε να τον οδηγήσουν στην αγορά των διαφημιζόμενων προϊόντων/αγαθών (πχ, οι παλιές διαφημίσεις της Benetton: οι τελευταίες στιγμές ασθενή με AIDS) ή διαφήμιση που αναφέρεται σε ευεργετικές για την υγεία ιδιότητες χωρίς αυτό να είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ▪ Προϊόντα ή υπηρεσίες τα οποία από τη φύση τους σχετίζονται με το φόβο (π.χ., πόρτες ασφαλείας, συναγερμοί, ασφαλιστικές συμβάσεις έναντι του κινδύνου θανάτου) απαιτούν μια πιο ελαστική κρίση, διότι το συναίσθημα του φόβου βρίσκεται σε μια αντικειμενικά αιτιώδη σχέση με το προσφερόμενο αγαθό Δελεασμός της πελατειακής βάσης ανταγωνιστών με αθέμιτα μέσα ▪ Για παράδειγμα: παρότρυνση πελάτη να αθετήσει σύμβαση ή να μην εκπληρώσει συμβατικές του υποχρεώσεις έναντι της ανταγωνίστριας επιχείρησης, απόκτηση πελατείας με απόσπαση του πελατολογίου ανταγωνίστριας, επιχείρηση χρησιμοποιεί παραπλανητικά το σήμα αυτοκινητοβιομηχανίας ενώ η εν λόγω επιχείρηση δεν είναι μέλος δικτύου επιλεκτικής διανομής του προϊόντος που διακρίνεται από το συγκεκριμένο σήμα) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 9 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Εκμετάλλευση προϊόντων ξένης εργασίας, φήμης, οργάνωσης Προσκόλληση σε προϊόντα ξένης εργασίας ▪ Παρασιτικός ανταγωνισμός, δηλ., προώθηση ή/και διαφήμιση παρόμοιου προϊόντος με εκείνο που προσφέρει συγκεκριμένος κατασκευαστής, με τέτοιο τρόπο ώστε να παραπλανάται σκόπιμα ο καταναλωτής ότι έχει κατασκευασθεί από το συγκεκριμένο κατασκευαστή, ενώ δεν συμβαίνει αυτό ✓ Προσκολλώμενη ή αναφερόμενη συγκριτική διαφήμιση: η αναφορά που κάνει ο διαφημιζόμενος στα προϊόντα ανταγωνιστή, γίνεται με θετικό τρόπο, προβάλλοντας τα πλεονεκτήματα του συγκεκριμένου ανταγωνιστή, με σκοπό να δημιουργηθεί η εντύπωση στον καταναλωτή ότι τα προϊόντα του διαφημιζόμενου είναι αντάξια και εφάμιλλα με τα ανταγωνιστικά προϊόντα στα οποία αναφέρεται η διαφήμιση και έτσι να αναβαθμιστούν στην εκτίμηση του καταναλωτή τα προϊόντα του διαφημιζόμενου (πχ, «υποκατάστατο του Persil» , «κόσμημα λαμπερό σαν το Cartier» , «δισκία Χ αντί ασπιρίνης») ✓ Χρήση ονόματος κάποιου, εμπορικής επωνυμίας ή ιδιαιτέρου διακριτικού γνωρίσματος καταστήματος ή βιομηχανικής επιχείρησης ή κάποιου εντύπου, κατά τρόπο δυνάμενο να προκαλέσει, σύγχυση με το όνομα, την εμπορική επωνυμία ή το ιδιαίτερο διακριτικό γνώρισμα, το οποίο άλλος νόμιμα μεταχειρίζεται ✓ Ως ιδιαίτερο διακριτικό γνώρισμα θεωρείται και ο ιδιαίτερος διασχηματισμός ή ιδιαιτέρα διακόσμησις των εμπορευμάτων, της συσκευής ή του περικαλύμματος αυτών, εφ' όσον είναι γνωστά στους σχετικούς κύκλους των συναλλαγών (βλ. στο τέλος τη διαμάχη για τα μπισκότα) ▪ Εκμετάλλευση ξένης οργάνωσης ✓ Αθέμιτη απόσπαση εργατών, υπαλλήλων και προμηθευτών (πχ, μέσω δωροδοκίας, παρότρυνση να λυθεί η σχέση εργασίας με τον προηγούμενο εργοδότη με παράνομο τρόπο, παραπλάνηση ή εξαπάτηση του εργαζομένου προκειμένου να εγκαταλείψει τον εργοδότη του, παρότρυνση για νόμιμη λύση της σύμβασης με σκοπό τον σφετερισμό απορρήτων του ανταγωνιστή, παραπλάνηση πελατών του ανταγωνιστή) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 10 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παρεμπόδιση πρόσβασης στην αγορά – Ι Συγκριτική διαφήμιση ▪ Συγκριτική διαφήμιση είναι κάθε διαφήμιση που προσδιορίζει άμεσα ή έμμεσα ή υπονοεί την ταυτότητα συγκεκριμένου ανταγωνιστή ή τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που αυτός προσφέρει (η απλή προτροπή προς σύγκριση δεν είναι συγκριτική διαφήμιση) ▪ Για να είναι θεμιτή η συγκριτική διαφήμιση, τόσο από πλευράς δικαίου αθέμιτου ανταγωνισμού όσο και από την οπτική της προστασίας των καταναλωτών, θα πρέπει να πληρούνται όλοι οι κάτωθι όροι ✓ Να μην είναι παραπλανητική ✓ Να συγκρίνει προϊόντα ή υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ίδιες ανάγκες ή έχουν τους ίδιους στόχους ✓ Να συγκρίνει, κατά τρόπο αντικειμενικό, ένα ή περισσότερα χαρακτηριστικά που είναι ουσιώδη, συναφή, εξακριβώσιμα και αντιπρoσωπευτικά των εν λόγω προϊόντων και υπηρεσιών, στα οποία μπορεί να συμπεριλαμβάνεται και η τιμή ✓ Να μην έχει ως συνέπεια τη δυσφήμιση ή την υποτίμηση των σημάτων, εμπορικών επωνυμιών, άλλων διακριτικών σημείων, προϊόντων, υπηρεσιών, δραστηριοτήτων ή της κατάστασης ενός ανταγωνιστή Πχ, το συγκρινόμενο προϊόν απεικονίζεται με κατεστραμμένη ή λερωμένη συσκευασία ✓ Να μην επωφελείται αθέμιτα από τη φήμη σήματος, εμπορικής επωνυμίας ή άλλων διακριτικών σημείων ανταγωνιστή ή από τα δηλωτικά καταγωγής ανταγωνιστικών προϊόντων και να μην δημιουργεί σύγχυση με τα ως άνω διακριτικά γνωρίσματα αγαθών/υπηρεσιών των ανταγωνιστών (προσκολλώμενη διαφήμιση) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 11 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παρεμπόδιση πρόσβασης στην αγορά – ΙΙ Μποϋκοτάζ ▪ Επιχείρηση (υποκινητής-τρίτος) υποκινεί τον προμηθευτή (διενεργών) να μη συνάψει σύμβαση παροχής (πχ, πρώτων υλών ή τεχνογνωσίας) με ανταγωνίστρια (αποκλειόμενη-στόχος) ή ο υποκινητής υποκινεί αγοραστές να μην αγοράσουν προϊόντα από την αποκλειόμενη (τριμερές μποϋκοτάζ) ✓ Επειδή το κεντρικό βιβλιοπωλείο Α (στόχος) κάνει μεγάλες εκπτώσεις, το κλαδικό όργανο των βιβλιοπωλών-εκδοτών (υποκινητής) καλεί τα μέλη του (διενεργούντες) να μην πωλούν στο βιβλιοπωλείο Α κανένα βιβλίο (αποχή από πώληση) ώστε να «πεισθεί» να παύσει την τακτική των εκπτώσεων, αλλιώς κινδυνεύει να εκτοπισθεί από την αγορά ▪ Το μποϋκοτάζ για λόγους «μη-ανταγωνιστικούς» (πχ, θρησκευτικούς , πολιτικούς, εθνικούς) δεν εμπίπτει στην απαγόρευση 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 12 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παρεμπόδιση πρόσβασης στην αγορά – ΙΙΙ Άνιση μεταχείριση ή/και αδικαιολόγητη άρνηση πώλησης ή/και διακοπή των εμπορικών σχέσεων (διμερές μποϋκοτάζ): «Απαγορεύεται η καταχρηστική εκμετάλλευση, από μία ή περισσότερες επιχειρήσεις, της σχέσης οικονομικής εξάρτησης στην οποία βρίσκεται προς αυτήν ή αυτές μία επιχείρηση, η οποία κατέχει θέση πελάτη ή προμηθευτή, ακόμη και ως προς ένα ορισμένο είδος προϊόντων ή υπηρεσιών και δεν διαθέτει ισοδύναμη εναλλακτική λύση. Η καταχρηστική αυτή εκμετάλλευση της σχέσης οικονομικής εξάρτησης δύναται να συνίσταται ιδίως στην επιβολή αυθαίρετων όρων συναλλαγής, στην εφαρμογή διακριτικής μεταχείρισης ή στην αιφνίδια και αδικαιολόγητη διακοπή μακροχρόνιων εμπορικών σχέσεων» (Ν. 146/1914, άρθρο 18Α ) ▪ Στο διμερές μποϊκοτάζ πρωταγωνιστούν δύο μόνο πρόσωπα: ο διενεργών το μποϊκοτάζ και ο παρεμποδιζόμενος ανταγωνιστής. Αφορά περιπτώσεις όπου μία οικονομικά ισχυρή επιχείρηση, η οποία κατά κανόνα θα κατέχει και δεσπόζουσα, κυρίαρχη θέση στην αγορά συγκεκριμένων προϊόντων, αρνείται να συμβληθεί ή, διακόπτει αιφνίδια και αδικαιολόγητα τη συνεργασία της με μία μικρότερη και όχι ισχυρή οικονομικά επιχείρηση. Η «παρεμποδιζόμενη» επιχείρηση, στερείται κατ’ αυτόν τον τρόπο τους αναγκαίους πελάτες ή τους προμηθευτές της, και σταδιακά, βρίσκεται σε όλο και πιο μειονεκτική θέση στην αγορά. ▪ Η ως άνω συμπεριφορά και πρακτική αποτελεί την λεγόμενη «καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης», η οποία διαπράττεται από την πλευρά της οικονομικά ισχυρής επιχείρησης. Χάριν ελεύθερου ανταγωνισμού βέβαια, ισχύουν η αρχή της ελευθερίας των συμβάσεων και της ελεύθερης επιλογής πελατών, μιας και κάθε επιχείρηση δικαιούται να συνάπτει, να διατηρεί και να διακόπτει τις σχέσεις και τις συνεργασίες της με όλους τους αντισυμβαλλομένους της. Υποχωρεί ωστόσο η ελευθερία των συμβάσεων, όταν μια επιχείρηση αρνείται να πωλήσει σε άλλη αναντικατάστατα προϊόντα, παρ’ ότι είναι αποκλειστικός εισαγωγέας αυτών. Πηγή: https://www.spiliopouloslaw.com/ 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 13 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παρεμπόδιση πρόσβασης στην αγορά – ΙV Παρεμπόδιση με υποτίμηση ▪ Προσφορά προϊόντων/υπηρεσιών σε τιμή χαμηλότερη της αγοράς ή από προγενέστερη τιμή της ίδιας της επιχείρησης με σκοπό να εκτοπιστούν οι ανταγωνίστριες επιχειρήσεις από την αγορά ✓ Για να διακρίνεται η υποτίμηση από τις «εκπτώσεις», λαμβάνεται ιδίως υπόψη, η σχέση κόστους και τιμής, ο τρόπος υλοποίησης (πχ, γενική ή τοπική υποτίμηση), η διάρκεια και κυρίως ο σκοπός Πηγή: Μ. Μαρίνος, Αθέμιτος Ανταγωνισμός (Σάκκουλας, 2015), σελ. 201 ▪ Η υποτίμηση μπορεί να γίνεται και με σκεπό την παραπλάνηση των καταναλωτών όταν ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιείται δίδει την εντύπωση στους καταναλωτές ότι η προσφερόμενη χαμηλή τιμή δεν αφορά ένα μόνον είδος αγαθών/υπηρεσιών αλλά αγορά σε όλα τα αγαθά/υπηρεσίες της επιχείρησης Άλλες πρακτικές παρεμπόδισης ▪ Κτήση ανταγωνιστικών προϊόντων προκειμένου να μην εμφανιστούν στην αγορά και να μην προλάβει ο ανταγωνιστής να «κτίσει μια καλή εικόνα» // παρεμβολή ραδιοφωνικού σταθμού στη συχνότητα άλλου // παρεμπόδιση εισόδου στο κατάστημα ανταγωνιστή // απομάκρυνση διακριτικών γνωρισμάτων ανταγωνιστή 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 14 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Διακινδύνευση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς – Ι Απαγορεύονται ως πράξεις αθέμιτου ανταγωνισμού ▪ oι παραβάσεις των γενικών κανόνων που δημιουργούν σοβαρό εμπορικό πλεονέκτημα σε ανταγωνιστή, ιδίως ως προς την οικονομική ρευστότητά του (πχ, η ανασφάλιστη εργασία // η πώληση «πλαστών» εμπορευμάτων // η ψυχαγωγία χωρίς καταβολή πνευματικών δικαιωμάτων // η παραβίαση του ωραρίου λειτουργίας μόνο από μία επιχείρηση // οι παράνομες εκπτώσεις) ▪ οι παραβάσεις συμβατικών κανόνων (πχ, απαγορεύεται η διάθεση από μέλος δικτύου διανομής μη εγκεκριμένων από τον προμηθευτή εμπορευμάτων // απαγορεύεται η διάθεση από τον franchisee προϊόντων άλλου franchisor ή μη εγκεκριμένου παραγωγού) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 15 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Διακινδύνευση της ομαλής λειτουργίας της αγοράς – ΙΙ Μαζική δωρεάν διανομή εμπορευμάτων ή προσφορά υπηρεσιών ▪ Η με ένταση και διάρκεια δωρεάν διανομή εμπορευμάτων ή προσφορά υπηρεσιών (όχι η «διαφήμιση γνωριμίας» νέων προϊόντων) η οποία αποσκοπεί στην εκτόπιση των ανταγωνιστικών προϊόντων ή υπηρεσιών ✓ Για να κριθεί το αθέμιτο της συμπεριφοράς λαμβάνεται υπόψη το μερίδιο αγοράς που έχει η επιχείρηση και η οικονομική της δύναμη (συνήθως, εφόσον η δωρεάν προσφορά έχει ένταση και διάρκεια, θα πρόκειται για επιχείρηση με σχετικά μεγάλο μερίδιο αγορά και οικονομική δύναμη) ✓ Η με ένταση και διάρκεια δωρεάν προσφορά εμπορευμάτων/υπηρεσιών οδηγούν σε υπερβολικό δελεασμό ή ψυχολογικό εξαναγκασμό τον καταναλωτή (η δικαιολογητική βάση της απαγόρευσης ομοιάζει με εκείνη που αφορά στις πρόσθετες παροχές: βλ. προηγούμενες διαφάνειες) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 16 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Ειδικώς προβλεπόμενες περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού – Ι Απλή δυσφήμηση κατά ανταγωνιστών ▪ Ψευδείς ισχυρισμοί ή διαδόσεις (βλαπτικές ειδήσεις) κατά ανταγωνιστή, άσχετα αν ο διαδίδων γνώριζε την αναλήθεια (αντικειμενική ευθύνη), που προέρχονται από φυσικό ή νομικό πρόσωπο και γίνονται με πρόθεση ανταγωνισμού κατά ανταγωνιστή με οποιοδήποτε τρόπο (δημόσια, με διαφήμιση ή εμπιστευτικά με sms, φαξ, e-mail, blog) ✓ Οι αληθείς (βλαπτικοί) ισχυρισμοί ή διαδόσεις επιτρέπονται μόνο αν είναι κατά τρόπο ευαπόδεικτο αληθείς ▪ Οι ειδήσεις είναι ικανές (ασχέτως αποτελέσματος) να βλάψουν τις εργασίες ή την εμπορική πίστη της ανταγωνίστριας επιχείρησης εναντίον της οποίας στρέφονται Συκοφαντική δυσφήμηση κατά ανταγωνιστών ▪ Ισχύουν οι ως άνω προϋποθέσεις για την απλή δυσφήμηση και, επιπλέον, απαιτείται ο διαδίδων να γνώριζε την αναλήθεια των ισχυρισμών 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 17 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Ειδικώς προβλεπόμενες περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού – ΙΙ Παραβίαση εμπορικού ή βιομηχανικού απορρήτου (βιομηχανική κατασκοπία ή κλοπή βιομηχανικών και εμπορικών απορρήτων) ▪ Βιομηχανικά απόρρητα (τα απόρρητα δεν είναι δικαιώματα αλλά σημαντικά για την λειτουργία της επιχείρησης γεγονότα, στοιχεία, πληροφορίες), όπως πχ το μυστικό παρασκευής ενός αναψυκτικού, τα σχέδια ή οι κανόνες τεχνικής, ιδίως τα σχεδιάσματα, τα πρότυπα, τα υποδείγματα, οι οδηγίες ) ή εμπορικά απόρρητα (πχ, το πελατολόγιο, οι προμηθευτές, οι τιμές απόκτησης, οι συμβάσεις) ▪ Δράστης: απασχολούμενος στην επιχείρηση ή πρόσωπο που εξαιτίας ή εξ αφορμής της εργασίας του σε επιχείρηση πληροφορήθηκε ή δεσμεύτηκε συμβατικά με όρο εμπιστευτικότητας, ο οποίος ανακοίνωσε χωρίς να έχει δικαίωμα σε τρίτο ανταγωνιστή απόρρητο της επιχείρησης με σκοπό τον ανταγωνισμό ▪ Απαγορεύεται επίσης στον λήπτη των ανωτέρω απορρήτων να χρησιμοποιεί τις απόρρητες πληροφορίες ή να τις διαρρέει περαιτέρω 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 18 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Ειδικώς προβλεπόμενες περιπτώσεις αθέμιτου ανταγωνισμού – ΙΙΙ Ψευδής-παραπλανητική διαφήμιση (αθέμιτη πράξη εναντίον όλων των ανταγωνιστών) ▪ Ανακριβής δήλωση η οποία αναφέρεται ενδεικτικά: στην ποιότητα, την αρχική προέλευση, τον τρόπο κατασκευής, τη τιμολόγηση, τον τρόπο ή τη πηγή προμήθειας, τη κατοχή βραβείων ή τιμητικών διακρίσεων, την αιτία ή τον σκοπό πώλησης, τη ποσότητα των προς διάθεση εμπορευμάτων ▪ Γίνεται με δημόσιες δηλώσεις και είναι ικανή να παράγει εντυπώσεις ιδιαιτέρως ευνοϊκής προσφοράς, δηλαδή, οι προσφορές των ανταγωνιστών φαίνονται υποδεέστερες Ν. Ρόκας, Βιομηχανική Ιδιοκτησία (Νομική Βιβλιοθήκη, 2016), σελ. 246-247 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 19 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Ψευδής-παραπλανητική διαφήμιση (παράδειγμα από το Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής 20  Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – Ι Ο ν. 2251/1994 περιλαμβάνει μια σειρά απαγορευμένων εμπορικών πρακτικών με σκοπό την προστασία των καταναλωτών Ορισμένες εκ των αθέμιτων εμπορικών του ν. 2251/1994 ταυτίζονται με τις αντίστοιχες πρακτικές που απαγορεύει ο ν. 146/14, ωστόσο, το δύο αυτά θεσμικά πλαίσια υπηρετούν διαφορετικούς σκοπούς ▪ Σκοπός του ν. 2251/1994 είναι η προστασία του καταναλωτή (άρα, ο καταναλωτής είναι το θιγόμενο πρόσωπο από τις πρακτικές που απαγορεύει ο συγκεκριμένος νόμος) ▪ Στόχος του ν. 146/14 είναι η προστασία της αγοράς από τον αθέμιτο ανταγωνισμό (άρα, οι εμπορικές επιχειρήσεις είναι εκείνες που θίγονται από τις πρακτικές που απαγορεύει ο συγκεκριμένος νόμος) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 21 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Αθέμιτες εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – ΙΙ Η γενική ρήτρα ▪ Απαγορεύονται οι αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που υιοθετούνται πριν, κατά τη διάρκεια και ύστερα από εμπορική συναλλαγή που σχετίζεται με συγκεκριμένο προϊόν ✓ Μια εμπορική πρακτική είναι αθέμιτη, όταν είναι αντίθετη προς τις απαιτήσεις επαγγελματικής ευσυνειδησίας του προμηθευτή και στρεβλώνει ουσιωδώς ή ενδέχεται να στρεβλώσει ουσιωδώς την οικονομική συμπεριφορά του μέσου καταναλωτή, στον οποίο φθάνει ή στον οποίο απευθύνεται το προϊόν ή του μέσου μέλους της ομάδας, όταν μια εμπορική πρακτική απευθύνεται σε μια συγκεκριμένη ομάδα καταναλωτών ✓ Ως επαγγελματική ευσυνειδησία νοείται το μέτρο της ειδικής τεχνικής ικανότητας και μέριμνας που ευλόγως αναμένεται να επιδεικνύει ένας προμηθευτής προς τους καταναλωτές, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στην έντιμη πρακτική της αγοράς ή και στη γενική αρχή της καλής πίστης, στον τομέα δραστηριοτήτων του προμηθευτή ▪ Εμπορικές πρακτικές είναι αθέμιτες, ιδίως όταν είναι παραπλανητικές ή επιθετικές (βλ. επόμενες διαφάνειες) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 22 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – Ι Μια εμπορική πρακτική θεωρείται παραπλανητική όταν περιλαμβάνει εσφαλμένες πληροφορίες και είναι, συνεπώς, αναληθής, ή όταν παραλείπει ουσιώδεις πληροφορίες που χρειάζεται ο μέσος καταναλωτής για να λάβει τεκμηριωμένη απόφαση συναλλαγής, ή όταν, με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της συνολικής παρουσίασής της, παραπλανά ή ενδέχεται να παραπλανήσει το μέσο καταναλωτή ή άλλως, τον οδηγεί ή ενδέχεται να τον οδηγήσει να λάβει απόφαση συναλλαγής την οποία, διαφορετικά, δεν θα ελάμβανε 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 23 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – ΙΙ Περιπτωσιολογία παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών ▪ πρόσκληση για αγορά προϊόντων σε μια καθορισμένη τιμή, χωρίς να γίνεται γνωστή η ύπαρξη των οποιωνδήποτε εύλογων λόγων που μπορεί να έχει ο προμηθευτής για τους οποίους πιστεύει ότι δεν θα μπορέσει να προμηθεύσει ή να αναθέσει σε άλλο προμηθευτή να προμηθεύσει τα προϊόντα αυτά ή ισοδύναμά τους στην τιμή αυτή μέσα σε εύλογο διάστημα και σε εύλογες ποσότητες, λαμβανομένων υπόψη του προϊόντος, της κλίμακας διαφήμισης αυτού και της τιμής που προσφέρεται (διαφήμιση «δόλωμα») Παράδειγμα Ο Alex είδε μια διαφήμιση για προσφορά αεροπορικών εισιτηρίων σε ειδική τιμή: «Ταξιδέψτε στη Βαρκελώνη με μόνο 1 ευρώ!». Όταν προσπάθησε να κάνει κράτηση, δεν υπήρχαν πια εισιτήρια του 1 ευρώ. Τηλεφώνησε στην υπηρεσία εξυπηρέτησης πελατών της εταιρίας, όπου τον πληροφόρησαν ότι η μειωμένη αυτή τιμή αφορούσε μόνο έναν πολύ περιορισμένο αριθμό θέσεων. Υπέβαλε καταγγελία στο κέντρο καταναλωτών της χώρας του. Εκεί τον ενημέρωσαν ότι η αεροπορική εταιρία έπρεπε να προσφέρει έναν εύλογο αριθμό εισιτηρίων στην τιμή της προσφοράς, ανάλογα με το εύρος της διαφημιστικής εκστρατείας και/ή (τουλάχιστον) να αναφέρει τον αριθμό των διαθέσιμων εισιτηρίων στην ειδική αυτή τιμή. (πηγή: https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair- treatment/unfair-commercial-practices/index_el.htm) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 24 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – ΙΙ (συν.) Περιπτωσιολογία παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών (συν.) ▪ πρόσκληση για αγορά προϊόντων σε καθορισμένη τιμή και στη συνέχεια: α) άρνηση επίδειξης του διαφημιζόμενου προϊόντος στους καταναλωτές ή β) άρνηση λήψης παραγγελιών για το προϊόν ή παράδοσής του σε εύλογο χρόνο («δόλωμα και μεταστροφή») ▪ Τα παραπάνω ενδέχεται να συνδυάζονται με πρόθεση προώθησης ενός άλλου προϊόντος ▪ ψευδή δήλωση, ότι το προϊόν θα είναι διαθέσιμο για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα ή ότι θα διατίθεται μόνο υπό ειδικούς όρους για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να προκληθεί η λήψη άμεσης απόφασης και να στερηθεί από τους καταναλωτές η δυνατότητα ή ο χρόνος να προβούν σε τεκμηριωμένη επιλογή Παράδειγμα: Ο Simon από το Βέλγιο ήθελε να αγοράσει ένα ποδήλατο. Βρήκε λοιπόν μια ειδική προσφορά που ίσχυε μόνο για 24 ώρες σε ένα ολλανδικό διαδικτυακό κατάστημα. Το ποδήλατο δεν ήταν ακριβώς αυτό που έψαχνε, δεν είχε όμως χρόνο για να συγκρίνει καθώς η προσφορά δεν ίσχυε για πολύ. Έτσι, αποφάσισε γρήγορα να αγοράσει το ποδήλατο ώστε να επωφεληθεί από την έκπτωση του 50 %. Όμως, προς μεγάλη του έκπληξη, διαπίστωσε ότι ακριβώς η ίδια προσφορά υπήρχε στο διαδικτυακό κατάστημα μία εβδομάδα αργότερα. Ο Simon αντελήφθη ότι επρόκειτο για δήθεν προσφορά που σκοπό είχε να τον πιέσει να αγοράσει το ποδήλατο. (πηγή:https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair-treatment/unfair-commercial-practices/index_el.htm) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής 25 Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – ΙΙΙ Περιπτωσιολογία παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών ▪ δήλωση, ή με άλλο τρόπο δημιουργία της εντύπωσης ότι ένα προϊόν μπορεί να πωλείται νόμιμα, ενώ δεν μπορεί ▪ παρουσίαση των δικαιωμάτων που παρέχει ο νόμος στον καταναλωτή ως ειδικό χαρακτηριστικό της προσφοράς του προμηθευτή ▪ διατύπωση ουσιωδώς ανακριβούς ισχυρισμού όσον αφορά στη φύση ή στην έκταση του κινδύνου για την προσωπική ασφάλεια του καταναλωτή ή της οικογένειάς του, αν ο καταναλωτής δεν αγοράσει το προϊόν ▪ δημιουργία, λειτουργία ή προώθηση ενός πυραμιδωτού συστήματος πωλήσεων, όπου ο καταναλωτής θεωρεί ότι έχει την ευκαιρία για μεγαλύτερο όφελος με την εισαγωγή άλλων καταναλωτών στο σύστημα, παρά με την ίδια την πώληση ή την κατανάλωση των προϊόντων Παράδειγμα : Η Oana βρήκε δουλειά σε ένα δίκτυο μάρκετινγκ για πωλήσεις προϊόντων ομορφιάς. Της είπαν ότι θα κέρδιζε πολλά χρήματα στον ελεύθερο χρόνο της παραμένοντας στο σπίτι της. Της ζήτησαν να πληρώσει προκαταβολικά ένα εφάπαξ τέλος εγγραφής και να φέρει 5 φίλους της στο δίκτυο. Όσο περισσότερους φίλους έφερνε, τόσο περισσότερα θα κέρδιζε. Οι φίλοι της θα κέρδιζαν επίσης χρήματα, αν έφερναν, με τη σειρά τους, 5 φίλους. Η Oana δεν είχε αντιληφθεί ότι η κύρια πηγή του εισοδήματός της προερχόταν από τον αριθμό των ατόμων που θα έφερνε στο δίκτυο, και όχι από την πώληση προϊόντων ομορφιάς. (πηγή:https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair-treatment/unfair-commercial-practices/index_el.htm) Παράδειγμα : Ο Κωνσταντίνος από τη Θεσσαλονίκη αποφάσισε να αγοράσει έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή μέσω διαδικτύου. Επέλεξε ένα διαδικτυακό κατάστημα που είχε μια ειδική προσφορά, η οποία έδινε στους αγοραστές 2ετή εγγύηση για τυχόν επισκευή ή αντικατάσταση του υπολογιστή, εφόσον διαπιστωνόταν ότι το προϊόν είναι ελαττωματικό ή δεν ανταποκρίνεται στη διαφήμιση. Ο Κωνσταντίνος πείστηκε ότι επρόκειτο για ειδική προσφορά, όμως η 2ετής εγγύηση αποτελεί εκ του νόμου υποχρέωση για κάθε έμπορο. Πολλοί έμποροι ή κατασκευαστές προσφέρουν εμπορικές εγγυήσεις που καλύπτουν την επισκευή του προϊόντος, π.χ. για 1, 3 ή 5 χρόνια. Οι εγγυήσεις αυτές μπορεί να είναι δωρεάν ή να παρέχονται υπό όρους. Δεν μπορούν όμως να αντικαθιστούν την ελάχιστη 2ετή εγγύηση, την οποία οφείλει πάντα εκ του νόμου να σας παρέχει κάθε έμπορος. (πηγή:https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair-treatment/unfair-commercial-practices/index_el.htm) 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 26 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 – ΙV Περιπτωσιολογία παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών ▪ αναληθής ισχυρισμός ότι προϊόν είναι σε θέση να θεραπεύει ασθένεια, δυσλειτουργίες ή δυσμορφίες ▪ διάδοση ουσιωδώς ανακριβών πληροφοριών σχετικά με τις συνθήκες της αγοράς ή τη δυνατότητα εύρεσης του προϊόντος, προκειμένου να παροτρυνθεί ο καταναλωτής να αποκτήσει το προϊόν με όρους λιγότερο ευνοϊκούς σε σχέση με αυτούς που ισχύουν υπό κανονικές συνθήκες της αγοράς ▪ προσθήκη στο υλικό μάρκετινγκ τιμολογίου ή αντίστοιχου εγγράφου με το οποίο ζητείται πληρωμή και το οποίο παρέχει στον καταναλωτή την εντύπωση ότι έχει ήδη παραγγείλει το προϊόν, ενώ αυτό δεν ισχύει ▪ ψευδής ισχυρισμός ή δημιουργία της εντύπωσης ότι ο προμηθευτής δεν ενεργεί για σκοπούς που συνδέονται με την εμπορική δραστηριότητά του, την επιχείρηση, την τέχνη ή το επιτήδευμά του, ή υποδύεται ψευδώς τον καταναλωτή Παράδειγμα : Η Αθηνά από την Ελλάδα ενδιαφέρεται για το περιβάλλον και καταβάλλει συνειδητές προσπάθειες να αγοράζει προϊόντα που είναι φιλικά προς το περιβάλλον και παράγονται με δίκαιους όρους. Πρόσφατα, η Αθηνά αγόρασε ορισμένα καλλυντικά «φιλικά προς το περιβάλλον». Πεπεισμένη από τον πωλητή ότι έκανε την πιο πράσινη επιλογή, εξεπλάγη όταν βρήκε πολυάριθμες συσκευασίες μίας χρήσης μέσα στο κουτί, πηγή:https://europa.eu/youreurope/citizens/consumers/unfair-treatment/unfair-commercial- practices/index_el.htm 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 27 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Επιθετικές εμπορικές πρακτικές κατά το ν. 2251/1994 Μια εμπορική πρακτική θεωρείται επιθετική εάν, στο πραγματικό της πλαίσιο, λαμβανομένων υπόψη όλων των χαρακτηριστικών της και των περιστάσεων, χρησιμοποιεί παρενόχληση, καταναγκασμό, συμπεριλαμβανομένης και της άσκησης σωματικής βίας, ή κατάχρηση επιρροής και, ως εκ τούτου, παρεμποδίζει ή ενδέχεται να παρεμποδίσει σημαντικά την ελευθερία επιλογής ή συμπεριφοράς του μέσου καταναλωτή ως προς το προϊόν Απαγορεύονται, ως επιθετικές, εμπορικές πρακτικές που συνίστανται, ιδίως, σε: ▪ προσωπικές επισκέψεις στο σπίτι του καταναλωτή κατά τις οποίες αγνοείται το αίτημα του καταναλωτή για αποχώρηση/μη επάνοδο, εκτός από περιστάσεις και στο βαθμό που αυτό δικαιολογείται για να επιβληθεί η εκπλήρωση συμβατικής υποχρέωσης ▪ συνεχής και ανεπιθύμητη άγρα πελατών, μέσω τηλεφώνου, φαξ ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή άλλων μέσων εξ αποστάσεως, εκτός από περιστάσεις και στο βαθμό που αυτό δικαιολογείται για να επιβληθεί εκπλήρωση συμβατικής υποχρέωσης ▪ απαίτηση από τον καταναλωτή που επιθυμεί να προβάλλει αξίωση δυνάμει ασφαλιστηρίου συμβολαίου, να προσκομίσει έγγραφα που δεν θα μπορούσαν εύλογα να θεωρηθούν συναφή για την απόδειξη της αξίωσης ή συστηματική αποφυγή απάντησης στη σχετική αλληλογραφία, έτσι ώστε να αποθαρρυνθεί ο καταναλωτής από την άσκηση των δικαιωμάτων του ▪ ένταξη σε διαφήμιση άμεσης πιεστικής πρόσκλησης προς τα παιδιά να αγοράσουν ή να πείσουν τους γονείς τους ή άλλα ενήλικα άτομα να τους αγοράσουν διαφημιζόμενα προϊόντα (παράδειγμα: Η Cécile εξεπλάγη όταν η κόρη της άρχισε ξαφνικά να της ζητά να της αγοράσει μια συλλογή DVD με τον αγαπημένο της ήρωα ενός βιβλίου. Κατάλαβε το γιατί, όταν είδε μια διαφήμιση για τα DVD που έλεγε «Το αγαπημένο σας βιβλίο κυκλοφορεί τώρα σε DVD: πείτε στη μαμά σας να σας το αγοράσει.». Ζήτησε τη γνώμη της αρχής προστασίας των καταναλωτών. Η εν λόγω αρχή επιβεβαίωσε ότι επρόκειτο για αθέμιτη πρακτική και υπέβαλε καταγγελία κατά της εταιρίας για να σταματήσει τη διαφημιστική εκστρατεία) ▪ ρητή ενημέρωση του καταναλωτή ότι, αν δεν αγοράσει το προϊόν ή δεν αποδεχθεί την υπηρεσία, τίθεται σε κίνδυνο το επάγγελμα ή η ζωή του προμηθευτή 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 28 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Ειδικά η περίπτωση των ΓΟΣ Όροι που έχουν διατυπωθεί εκ των προτέρων για μελλοντικές συμβάσεις (γενικοί όροι των συναλλαγών), δεν δεσμεύουν τον καταναλωτή, εάν κατά την κατάρτιση της σύμβασης τους αγνοούσε ανυπαιτίως, όπως, ιδίως, όταν ο προμηθευτής δεν του υπέδειξε την ύπαρξή τους ή του στέρησε τη δυνατότητα να λάβει πραγματική γνώση του περιεχομένου τους ▪ Όροι που συμφωνήθηκαν μετά από ατομική διαπραγμάτευση μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών (ειδικοί όροι) υπερισχύουν των αντίστοιχων γενικών όρων ▪ Γενικοί όροι συναλλαγών που έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλομένων σε βάρος του καταναλωτή απαγορεύονται και είναι άκυροι ✓ Ο καταχρηστικός χαρακτήρας γενικού όρου ενσωματωμένου σε σύμβαση κρίνεται αφού ληφθούν υπόψη η φύση των αγαθών ή υπηρεσιών που αφορά η σύμβαση, ο σκοπός της, το σύνολο των ειδικών συνθηκών κατά τη σύναψή της και όλες οι υπόλοιπες ρήτρες της σύμβασης ή άλλης σύμβασης από την οποία αυτή εξαρτάται 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 29 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Παραδείγματα καταχρηστικών (και, επομένως, άκυρων) ΓΟΣ Σε κάθε περίπτωση καταχρηστικοί είναι ιδίως οι όροι που: ▪ περιορίζουν τις ανειλημμένες συμβατικές υποχρεώσεις και ευθύνες των προμηθευτών ▪ συνεπάγονται την παράταση ή ανανέωση της σύμβασης για χρονικό διάστημα υπερβολικά μακρό, αν ο καταναλωτής δεν την καταγγείλει σε ορισμένο χρόνο ▪ επιφυλάσσουν στον προμηθευτή το δικαίωμα μονομερούς τροποποίησης ή λύσης της σύμβασης χωρίς ορισμένο, ειδικό και σπουδαίο λόγο, ο οποίος να αναφέρεται στη σύμβαση ▪ περιορίζουν την ευθύνη του προμηθευτή για κρυμμένα ελαττώματα του πράγματος ▪ προβλέπουν τη μετακύληση της ευθύνης του πωλητή, ή του εισαγωγέα αποκλειστικά στον παραγωγό του αγαθού ή σε άλλον ▪ συνεπάγονται παραίτηση του καταναλωτή από τα δικαιώματά του σε περίπτωση μη εκπλήρωσης ή πλημμελούς εκπλήρωσης της παροχής του προμηθευτή, ακόμη και αν τον προμηθευτή βαρύνει πταίσμα ▪ αναστρέφουν το βάρος της απόδειξης σε βάρος του καταναλωτή ή περιορίζουν υπέρμετρα τα αποδεικτικά του μέσα ▪ περιορίζουν υπέρμετρα την προθεσμία, μέσα στην οποία ο καταναλωτής οφείλει να υποβάλει στον προμηθευτή τα παράπονα ή να εγείρει τις αξιώσεις του κατά του προμηθευτή ▪ αποκλείουν την υπαγωγή των διαφορών από σύμβαση στο φυσικό τους δικαστή με την πρόβλεψη αποκλειστικής αλλοδαπής δικαιοδοσίας ή διαιτησίας 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 30 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Διασχηματισμός Ο διασχηματισμός περιλαμβάνει τα εξωτερικά στοιχεία της διαμόρφωσης, κυρίως το χρώμα ή συνδυασμούς χρωμάτων, τη συσκευασία ή περικαλύμματα του εμπορεύματος και κάθε διακριτικό στοιχείο, το οποίο έχει επικρατήσει στις συναλλαγές ως γνώρισμα του εμπορεύματος, είναι δε ικανό να διακρίνει τούτο από άλλα όμοια ή ομοειδή εμπορεύματα άλλης προέλευσης. Η αισθητική διαμόρφωση του εμπορεύματος, δηλαδή η επιλογή των εξωτερικών γνωρισμάτων αισθητικής φύσης, η οποία γίνεται τυχαία, χωρίς να εξυπηρετείται συγκεκριμένος σκοπός, εφόσον επιτελεί διακριτική λειτουργία, απολαμβάνει κατά κανόνα προστασίας ως διασχηματισμός. Περαιτέρω, κίνδυνος σύγχυσης υπάρχει όταν, λόγω της ομοιότητας ή του παρεμφερούς των εξωτερικών διαμορφωτικών στοιχείων δύο εμπορευμάτων, πιθανολογείται ότι είναι δυνατόν να δημιουργηθεί παραπλάνηση του κοινού ως προς την προέλευση των προϊόντων ή υπηρεσιών από μία ορισμένη επιχείρηση ως προς την ταυτότητα των φορέων της επιχείρησης ή της επιχείρησης ως οικονομικής οντότητας ή ως προς την ύπαρξη της οικονομικής συνεργασίας ή οργανωτικής σχέσης μεταξύ των επιχειρήσεων. Ο κίνδυνος σύγχυσης δεν αποκλείεται όταν η χρησιμοποίηση γίνεται με μικρές παραλλαγές, ενώ δεν απαιτείται η επέλευσή του, αλλά αρκεί η δυνατότητα να επέλθει, ούτε χρειάζεται να συντρέχει κίνδυνος παραπλάνησης της πλειονότητας των καταναλωτών αλλά αρκεί να υπάρχει η δυνατότητα για ένα όχι εντελώς ασήμαντο τμήμα απ’ αυτούς, δηλαδή αρκεί η παραπλάνηση να έχει έκταση εμπορικά αξιόλογη ή αισθητή. Πράξη προς σκοπό ανταγωνισμού είναι εκείνη που κατευθύνεται στη σύναψη πελατειακών σχέσεων και-κατ’ αντικειμενική κρίση-μπορεί να επιφέρει επαύξηση ή διατήρηση της πελατείας εκείνου που τη διενεργεί ή τρίτου σε βάρος άλλων ανταγωνιστών. Εξάλλου, ανταγωνιστική σχέση ανάμεσα σ’ εκείνον που ενεργεί ανταγωνιστική πράξη και τους ανταγωνιστές του υπάρχει, όταν οι ανταγωνιζόμενοι απευθύνονται στον ίδιο ή σε συγγενείς κύκλους πελατών. 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 31 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Η συσκευασία των μπισκότων Μιράντα αποτελείται από μία διάφανη κατά το μεγαλύτερο μέρος πλαστική συσκευασία από ζελατίνη, σε σχήμα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, με διαστάσεις 190 χιλιοστά (μήκος) επί 69 χιλ. (πλάτος) επί 40 χιλ. (ύψος) και περιέχει 50 μπισκότα, διατεταγμένα σε δύο επάλληλες καθ’ ύψος σειρές των 25 μπισκότων η καθεμία. Τα μπισκότα είναι τοποθετημένα μέσα σε πλαστικό, διαφανές και ανοιχτό στο πάνω μέρος παραλληλόγραμμο κουτί (σκαφάκι). Στη συσκευασία αυτή υπάρχει συνδυασμός λεκτικών και εικαστικών απεικονίσεων. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, στην επάνω επιφάνεια της συσκευασίας και στη μέση της απεικονίζεται γυναικείο κεφάλι άσπρου χρώματος με πλούσια κόμη που κοιτάζει προς τα δεξιά μέσα σε σκούρο μπλε φόντο, η οποία περιβάλλεται από ωοειδή- οβάλ διακοσμητική, δαντελωτή γραμμή σε κόκκινο χρώμα, που με τη σειρά της περιβάλλεται από λευκό φόντο, οβάλ. Κάτω από την παράσταση αυτή αναγράφονται με κόκκινα καλλιγραφικά γράμματα, σε ιδιαίτερη γραμματοσειρά που έχει ελαφρά κλίση προς τα δεξιά και μέσα σε λευκό περίγραμμα οι λέξεις «Μπισκότα Μιράντα». Επάνω και αριστερά στη συσκευασία αναγράφεται με λευκά κεφαλαία στοιχεία σε κόκκινο φόντο το όνομα «Παπαδοπούλου». Πάνω και κάτω από τη λέξη αυτή υπάρχουν μια οριζόντια λευκή παράλληλη γραμμή, παραπλεύρως δε του ονόματος αυτού το κεφαλαίο γράμμα «Π», σε λευκό χρώμα, το οποίο περιβάλλεται από λευκή κυκλική γραμμή. Στο δεξί σκέλος του «Π» και στη βάση του αναγράφεται με λευκά ψηφία το έτος 1922. Σε μια από τις πλάγιες επιφάνειες της συσκευασίας υπάρχουν οι αγγλικές λέξεις «BISCUITS Miranda» με κόκκινα γράμματα που περιβάλλονται από άσπρο περίγραμμα. Μέσα στη διαφανή συσκευασία κάθε μπισκότο έχει στην πάνω επιφάνειά του ένα ανάγλυφο σχέδιο, που αποτελείται από παραστάσεις λουλουδιών και στο κέντρο της εμπρόσθιας επιφάνειάς του αναγράφεται με κεφαλαία στοιχεία η λέξη «Μιράντα». 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 32 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Το προϊόν αυτό κυκλοφορεί σε μια διάφανη κατά ένα μέρος της πλαστική συσκευασία από ζελατίνη, σε σχήμα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, ίδιων διαστάσεων με αυτό που έχουν τα μπισκότα Μιράντα. Η συσκευασία περιέχει 45 μπισκότα (ενώ της Μιράντα περιέχει 50 μπισκότα), τοποθετημένα σε δύο επάλληλες καθ’ ύψος σειρές. Τα μπισκότα είναι τοποθετημένα εντός ενός πλαστικού, διαφανούς και ανοιχτού στο πάνω μέρος παραλληλόγραμμου κουτιού (σκαφάκι). Κάθε μπισκότο έχει σχήμα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο, διαστάσεις 69 χιλ. (μήκος) επί 25 χιλ. (πλάτος) επί 4 χιλ. (ύψος) και στην πάνω επιφάνεια ανάγλυφα γεωμετρικά σχήματα, ενώ στις δύο μικρές πλευρές του παραστάσεις πετάλων λουλουδιών. Να σημειωθεί ότι οι διαστάσεις του μπισκότου είναι όμοιες με αυτές των Μιράντα, αλλά διαφέρουν στο μήκος (67 χιλ. αντί για 69 χιλ.). 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 33 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 34 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Η [εταιρία Παπαδοπούλου] έστειλε επιστολή [στην εταιρία Δερμίσης] ισχυριζόμενη ότι προσέβαλε τα δικαιώματά της επί των διακριτικών γνωρισμάτων του προϊόντος της «Μπισκότα Μιράντα». Συγκεκριμένα, «του διασχηματισμού της συσκευασίας (ορθογώνια παραλληλεπίπεδη, περιλαμβάνουσα πλαστικές διαφανές κυτίο, ανοιχτό στο επάνω μέρος του, εντός του οποίου είναι διατεταγμένα μπισκότα σε δύο επάλληλες καθ’ ύψος σειρές, διαφανής ζελατίνη που περιβάλλει το κυτίο), του διασχηματισμού των μπισκότων (ορθογώνια παραλληλόγραμμα), του ανάγλυφου σχεδίου τους με τις αναπαραστάσεις λουλουδιών, της καλλιγραφικής γραφής του ονόματος “Μιράντα”, τα οποία λόγω της μακράς χρήσης τους και της διακριτικής τους δύναμης, εγγενούς και επίκτητης με την πάροδο των χρόνων, έχουν καθιερωθεί στην αγορά ως διακριτικά γνωρίσματα του επίδικου προϊόντος». […] Η μπισκοτοβιομηχανία Παπαδοπούλου έχασε την πρώτη δικαστική μάχη στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών σε βάρος της εταιρείας Δερμίσης και τον επόμενο χρόνο έχασε εν μέρει και τη δεύτερη δικαστική διένεξη στο Τριμελές Εφετείο Αθηνών. Έτσι, προσέφυγε στον Άρειο Πάγο ζητώντας να αναιρεθεί η εφετειακή σε βάρος της απόφαση. […] Η εταιρεία Παπαδοπούλου υποστήριξε ότι παραβιάζεται η νομοθεσία «περί αθέμιτου ανταγωνισμού» (ν.146/1914) σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται κατά τις εμπορικές, βιομηχανικές ή γεωργικές συναλλαγές κάθε πράξη που γίνεται προς τον σκοπό ανταγωνισμού και αντίκειται στα χρηστά ήθη και σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 914 και 919) υπάρχει αξίωση αποζημίωσης. Όπως επισήμανε η εταιρία Παπαδοπούλου, η συσκευασία των επίμαχων μπισκότων Μιλένα της εταιρείας Δερμίσης ομοιάζει σε βαθμό κινδύνου συγχύσεως και προσβάλλει τη φήμη του εμπορικού σήματός της, καθώς μάλιστα οι αναφορές στη συσκευασία γίνονται με γραμματοσειρά και καλλιγραφικά στοιχεία ουσιωδώς όμοια με τη δική της γραμματοσειρά και τα καλλιγραφικά στοιχεία της. Και όλα αυτά γίνονται με σκοπό ανταγωνισμού και ιδίως προκειμένου το νέο προϊόν της εταιρείας Δερμίσης να επωφεληθεί άκοπα, αδάπανα και αντίθετα με τα χρηστά ήθη από την αναγνωρισιμότητα του ήδη γνωστού και καθιερωμένου προϊόντος των μπισκότων Μιράντα. 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 35 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Το Εφετείο Αθηνών στην απορριπτική απόφαση για την εταιρεία Παπαδοπούλου αναφέρει ότι ο νόμος «περί αθέμιτου ανταγωνισμού» δεν αποσκοπεί μόνο στο συμφέρον «των ανταγωνιστών στην ατομική διάστασή του, αλλά αποσκοπεί και στο συμφέρον των καταναλωτών και κατ’ επέκταση στη λειτουργία της ίδιας της αγοράς», αλλά αποφάνθηκε ότι πρέπει να μην υπάρχει στη συσκευασία η λεκτική ένδειξη «Μιλένα». Οι εφέτες διευκρίνισαν ότι «η ζητούμενη προστασία εκ μέρους της Παπαδοπούλου περιορίζεται στη συσκευασία, δηλαδή στο σχήμα, τις διαστάσεις του διαφανούς κυτίου, του τρόπου παρατάξεων των μπισκότων εντός αυτού και της διαφανούς ζελατίνης που περιβάλλει το διαφανές πλαστικό κυτίο». Συγκεκριμένα, «ζητεί να αναγνωριστεί ότι αποτελούν διακριτικά γνωρίσματα του προϊόντος της όλα μαζί από κοινού, αλλά και το καθένα αυτοτελώς, χωρίς αναφορά στις χρωματικές απεικονίσεις και παραστάσεις». Περαιτέρω, προσθέτουν ως προς το σχήμα, τις διαστάσεις και το ανάγλυφο σχέδιο των ένδικων μπισκότων ότι «δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι το καθένα από αυτά μόνο του ή και όλα μαζί μπορούν να επιτελέσουν οποιαδήποτε διακριτική λειτουργία των προϊόντων από την επιχείρηση Παπαδοπούλου». Επισημαίνεται ότι «δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι πολλά τέτοια μπισκότα κυκλοφορούν στην ελληνική και ξένη αγορά με ορθογώνιο σχήμα, με παρόμοιες διαστάσεις σε σχέση με τα μπισκότα Μιράντα, με μικρότερες ή μεγαλύτερες αποκλίσεις, καθόσον το σχήμα αυτό είναι το πλέον χρηστικό για τον καταναλωτή και πρακτικό σχήμα μπισκότου αυτής της κατηγορίας μακρόστενων μπισκότων τα οποία συνοδεύουν ζεστά ροφήματα (λ.χ. Αλλατίνη βουτηχτά κλασικά, ΑΒ Βασιλόπουλος γλυκά μπισκότα, εταιρεία με την επωνυμία 365, M&S TEA FINGER BISCUITS, Lotus Biscoff, Highland Shortbread Finger by Sainsburry’s, τα οποία κυκλοφορούν στην ελληνική και ξένη αγορά)». Κρίθηκε ότι «σε κάθε περίπτωση, το ορθογώνιο σχήμα του μπισκότου δεν ενέχει έναν ελάχιστο βαθμό διακριτικής δύναμης, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει ως διακριτικό γνώρισμα προέλευσης του προϊόντος από μια επιχείρηση, καθώς ταυτίζονται με το ίδιο το προϊόν, αποτελώντας διαμορφωτικό αυτού στοιχείο». 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 36 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Περαιτέρω, συνεχίζει η δικαστική απόφαση, «το ορθογώνιο σχήμα και οι διαστάσεις του μπισκότου της ενάγουσας Μιράντα ουδόλως διακρίνονται τούτα από κάποιο στοιχείο πρωτοτυπίας, εν όψει του ότι στην ελληνική και ξένη αγορά κυκλοφορεί πλήθος μπισκότων με παρόμοιο σχήμα και μέγεθος, το οποίο κατεξοχήν εξυπηρετεί τον προορισμό του συγκεκριμένου προϊόντος, το οποίο συνοδεύει ζεστά ροφήματα». Παράλληλα, σημειώνεται στην απόφαση: «Σε κάθε περίπτωση, το ορθογώνιο παραλληλόγραμμο σχήμα ενός μπισκότου δεν ενέχει ούτε έναν ελάχιστο βαθμό διακριτικής δύναμης που θα μπορούσε να το καταστήσει διακριτικό προέλευσης του προϊόντος από ορισμένη επιχείρηση. Από μόνο το γεγονός ότι τα μπισκότα Μιράντα είναι ιδιαιτέρως αναγνωρίσιμα στο καταναλωτικό κοινό και χαίρουν θετικής εκτίμησης λόγω της άριστης ποιότητάς τους και ισορροπημένης γεύσης τους, δεν αρκεί για να αχθεί το δικαστήριο στην κρίση ότι το ορθογώνιο σχήμα του προϊόντος σε συνδυασμό και με τη διάσταση αυτού αποτελεί διακριτικό γνώρισμα της προέλευσής του. Περαιτέρω, όσον αφορά την ανάγλυφη αναπαράσταση των μπισκότων της ενάγουσας, επισημαίνεται ότι είναι συνηθισμένο και κοινότοπο να υπάρχουν ανάγλυφες απεικονίσεις που περιέχουν πέταλα λουλουδιών σε μπισκότα αυτού του είδους, προοριζόμενα να χρησιμοποιηθούν ως βουτήματα σε ζεστά ροφήματα». Μετά από όλα αυτά, υπογράμμισαν οι εφέτες ότι «η συνολική εξάλλου οπτική εντύπωση που προκαλείται από τα δύο εξεταζόμενα προϊόντα σε σχέση με την ανάγλυφη παράσταση που υπάρχει σε καθένα από αυτά είναι εντελώς διαφορετική και δεν προκαλείται κίνδυνος σύγχυσης στον μέσο καταναλωτή». Καταλήγοντας το Εφετείο απέρριψε την αίτηση αναίρεσης κατά το βασικό της σκέλος, το οποίο «στηρίζεται στην προσβολή του διασχηματισμού και της μορφής της συσκευασίας, καθώς και του διασχηματισμού και του ανάγλυφου σχεδίου των μπισκότων Μιράντα» και αποφάνθηκε ότι πρέπει να μην υπάρχει στη συσκευασία η λεκτική ένδειξη «Μιλένα». Ετσι, η εταιρεία Παπαδοπούλου προσέφυγε στον Αρειο Πάγο […]. Τελικά, [ο Άρειοσ Πάγος] απέρριψε την αίτηση αναίρεσης της εταιρείας Παπαδοπούλου […] 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 37 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής  Η διαμάχη των μπισκότων…. [https://www.protothema.gr/greece/article/1363654/ehase-ti-dikastiki-mahi-gia-ta-mirada-i-papadopoulou/] Αντί για ΜΙΛΕΝΑ….ΛΕΝΑ 8/1/2025 Εμπορικό Δίκαιο 38 Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής