İşlemler Yönetimi (12) Tam Zamanında (Just-in-Time) Üretim PDF

İŞLEMLER YÖNETİMİ (12) TAM ZAMANINDA (JUST-IN-TIME) ÜRETİM Dr. Vedat ULUSOY Havacılık Yönetimi Dr Başka biri olm...

İŞLEMLER YÖNETİMİ (12) TAM ZAMANINDA (JUST-IN-TIME) ÜRETİM Dr. Vedat ULUSOY Havacılık Yönetimi Dr Başka biri olmaya çalışmak kendini harcamaktır. Kurt COBAİN [email protected] TAM ZAMANINDA (JUST-IN-TIME) ÜRETİM  Tam Zamanında (JIT) Üretim  JIT Faktörleri  JIT Avantajları  JIT Dezavantajları  JIT Üretim Faktörleri  TAM ZAMANINDA (JUST-IN-TIME) ÜRETİM Değişen müşteri taleplerine uygun, yalın ve faal bir üretim sistemi kurma düşüncesi, şirketler bu düzeni Tam Zamanında (just-in-time) Üretim denilen saygın ancak uygulaması zor bir felsefede oluşturmasının temelini oluşturmuştur. Tedarik zincirindeki işbirliği ya da entegresyon yalnızca katılımcıların aynı düzeyde üretimlerini yürütmesi ve koordine etmesi ile mümkün olabilmektedir. Unutulmamalıdır! En büyük stok maliyeti ürünün modası geçmesidir. Just-In-Time (JIT) üretim, stok maliyetlerini en aza indirmek, verimliliği artırmak ve israfı azaltmak amacıyla geliştirilen bir üretim ve tedarik yönetimi yaklaşımıdır. Bu yöntem, ihtiyaç duyulan malzeme veya ürünlerin, yalnızca ihtiyaç duyuldukları anda ve miktarda üretildiği ya da tedarik edildiği bir sistemdir. En basit şekliyle, JIT gereken sürede gereken miktarın sağlanması için yalnızca gerekli birimler kullanalarak ürün ve hizmetlerin üretilmesidir. Bir birim fazla üretmek bir birim az üretmek kadar işletmeye maliyetlidir. İmalatta bir devrim temeli olarak görülse de kavram son derece basittir. Eğer ihtiyacınız olan şeyi yalnızca ihtiyacınız olduğu zamanda üretirseniz, o zaman hataya da yer kalmayacaktır.  JIT TEMEL PRENSİPLERİ “ Fazlalığı yok edin! Fazlalık; üretime değer katması kesinlikle gerekli olan malzeme, materyal, parça, yer veya zamanının dışındaki diğer her şey olarak tanımlanmaktadır. “Talebe Dayalı Üretim Yapın! Ürünler yalnızca müşteriden gelen talep doğrultusunda üretilir. “Hata ve İsrafı Azaltın! Hataların sıfıra yakın olması ve üretim sürecinde kaynak israfının önlenmesi esastır. “Sürekli İyileştirme (Kaizen) Yapın! İş süreçlerinin sürekli olarak gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi önemlidir.  JIT AVANTAJLARI Stok Maliyeti Düşer: Stok tutulmadığı için depolama ve sermaye bağlama maliyetleri azalır. Yüksek Verimlilik: İhtiyaç kadar üretim yapıldığı için üretim fazlası veya eksikliği minimize edilir. Esneklik: Talebe hızlı yanıt verilmesine olanak tanır. Kaliteyi Artırır: Sürekli iyileştirme ile üretim hataları azalır ve ürün kalitesi artar. JIT DEZAVANTAJLARI Tedarik Zinciri Riskleri: Tedarikçilerle yaşanacak gecikmeler, üretim süreçlerini aksatabilir. JIT TEMEL FAKTÖRLERİ Yüksek Bağımlılık: JIT, tedarikçilerin zamanında ve eksiksiz teslimatına bağımlıdır. Planlama ve Yönetim Zorluğu: Sürecin sorunsuz işlemesi için detaylı planlama ve koordinasyon gereklidir.  Tam zamanlı üretimin temel faktörleri JIT, günümüzde özellikle otomotiv, elektronik ve perakende sektörlerinde sıkça kullanılmaktadır. Bu alanda üretim yapan işletmeler modern tedarik zinciri yönetimi ve yalın üretim yaklaşımını benimzemişlerdir. 1. Esnek kaynaklar, 2. Hücresel yerleşimler, 3. Çekme Üretim Sistemi, 4. Kanban Üretim Kontrolü, 5. Küçük Parti Üretimi (Small-lot production), 6. Hızlı Kurulumlar, 7. Tek Tip Üretim Düzeyleri (Uniform production levels) 8. Kaynakta Kalite, 9. Üretken Bakım, 10. Tedarikçi Ağları  JIT Örnekleri Toyota Tam zamanlı üretimin öncüsü olan Toyota, bu sistemi geliştirmiştir. Toyota'nın üretim süreçlerinde gereksiz stokların ortadan kaldırılması, üretim hızının talebe göre ayarlanması ve tedarik zincirinin verimliliği üzerine kurulmuştur. Örneğin, Toyota fabrikalarında bir parça üretildiğinde bu parça doğrudan bir sonraki üretim aşamasına taşınır, depolanmaz. Apple Apple, özellikle bilgisayar üretiminde tam zamanlı üretimi kullanır. Tedarik zincirini optimize ederek ürünleri, müşterilere hızlıca ulaştırırken stok maliyetlerini en aza indirir. McDonald's Fast-food sektöründe McDonald's, yiyeceklerin müşteri siparişine göre hazırlanması ile JIT sistemini uygular. Örneğin, burgerler müşterinin siparişi verildiğinde hazırlanmaya başlanır, bu da hem tazeliği sağlar hem de gıda israfını azaltır. Tam Zamanlı Üretimin Ekonomiye Katkıları  Stok Maliyetlerinin Azaltılması  Üretim Verimliliği  Rekabet Gücünün Artması  İsrafın Azalması  Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Destek  İhracata Yönelik Katkılar Dinlediğiniz için teşekkür ederim 