Ingevulde Cursus 4BO Thema 1 PDF

4 VRAAG BUY IT T NOW F AANBOD I Thema 1: L De consument en de producent in relatie tot de economische wereld ...

4 VRAAG BUY IT T NOW F AANBOD I Thema 1: L De consument en de producent in relatie tot de economische wereld  Starten met Lift Welkom bij Lift. We leggen graag even uit hoe je met dit leerpakket aan de slag gaat. 1 OP WEG MET LIFT Het leerwerkboek bestaat uit zes thema’s. De ICT-fiches kun je bij het onlinelesmateriaal raadplegen. Elk thema is op dezelfde manier opgebouwd. 4 In totaal zul je zes thema’s doorlopen: de consument en STEP-IN 1 Voor de oprichting van een onderneming ga je niet over één nacht ijs. Stel dat je een onderneming zou de producent in relatie tot de opstarten. Welke onderneming zou dat zijn? T economische wereld, de werking van een onderneming, boekhoudkundig 2 Bekijk aandachtig de afbeeldingen. Waarover moet je zoal nadenken vooraleer je een onderneming opricht? en financieel beheer, personeels­ F beheer, commercieel beheer en ten slotte logistiek en transport. Elk thema start met een Themapagina. I Elk thema begint met een Step-in. Daar maak je kennis met de rode L Thema 5: Commercieel beheer draad doorheen het thema. 3 In dit thema doorloop je vijf levels waarin je leert … 1 2 3 wanneer een onderneming winst maakt; wanneer een onderneming break-even draait; hoe de producent de optimale productiegrootte bepaalt; STEP-IN 4 hoe ondernemingen kunnen groeien; 5 hoe je grafisch en rekenkundig het marktevenwicht analyseert. THEMA 1 4 Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren. Daarin teken je de vraagcurve en leid je de aanbodcurve af voor een bepaalde markt. 8 Lift4DNA_T1_L1.indd 8 11/05/2022 12:37 Je doorloopt per thema verschillende Levels, waarbij je telkens een Explore 2— Hoe bereken je het leverancierskrediet? centrale onderzoeksvraag beantwoordt. Je verkent de onderzoeksvraag aan de hand van verschillende opdrachten, onder de noemer Explore. Formule leverancierskrediet Om het leverancierskrediet te berekenen deel je de gemiddelde handelsschulden door de aankopen. gemiddelde handelsschulden (code 44) * 365 aankopen (handelsgoederen, grond- en hulpstoffen code 600 / 8) + diensten en diverse goederen (code 61) + btw op aankopen Bij verschillende opdrachten kun je kiezen uit twee of meerdere Opties. De gemiddelde handelsschulden bereken je door de handelsschulden (= schulden aan leveranciers) aan het begin van het boekjaar en de handelsschulden aan het einde van het boekjaar op te tellen en door twee te delen. Daarvoor heb je twee jaarrekeningen van De opties geven je de keuze of je graag een uitdaging wilt aangaan of liever een onderneming nodig. In de huidige jaarrekening staan de handelsschulden genoteerd op 20xx-12-31 van het boekjaar. Om de handelsschulden bij het begin van het boekjaar te kennen, neem je de jaarrekening van het jaar voordien. Je begint immers met de handelsschulden op 1 januari van het nieuwe boekjaar waarmee je op 31 december van het meer ondersteuning wenst. Het kan ook zijn dat je kunt kiezen volgens vorige boekjaar bent geëindigd. je interesse. Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je graag wat ondersteuning wilt. Kies optie 2 als je liever een uitdaging wilt. Vink de gekozen optie aan. Optie 1 Balans en resultatenrekening Kamper nv Optie 2 Jaarrekening Biscuiterie Thijs TO THE POINT De verworven leerstof is gebundeld Analyse van het financieel document Voor je in de boekhouding registreert, is het belangrijk dat je het bankafschrift goed bestudeert. Volg in To the point. Daarin staat wat je moet onthouden uit het level. deze stappen om fouten te vermijden: Ga naar het onlinelesmateriaal en open de balans Ga naar het onlinelesmateriaal en open de jaar- Stap 1: Van welke financiële instelling komt het document? en resultatenrekening van Kamper nv. Beantwoord rekening van Biscuiterie Thijs zoals neergelegd bij de → Zoek het rekeningnummer op in het MAR. de vragen. Nationale Bank van België. Beantwoord de vragen. Stap 2: Stijgt of daalt het saldo? Bij het onlinelesmateriaal vind → Reken uit met hoeveel. a Is het bedrag aan handelsschulden inclusief of a Is het bedrag aan handelsschulden inclusief Stap 3: Heeft de verrichting betrekking op een betaling of inning? exclusief btw? of exclusief btw ? → Controleer of er financiële korting in mindering werd gebracht. je de verworven leerstof in een LEVEL 6 Stap 4: Wordt er geld overgeschreven van de ene financiële rekening naar de andere of naar de kas? → Gebruik altijd de wachtrekening 580000 Interne overboekingen. Stap 5: Heeft de verrichting betrekking op een elektronische inning? THEMA 3 overzichtelijke mindmap. → Gebruik altijd de wachtrekening 590000 Elektronische inning Bijzonderheden 188 Financiële korting toegestaan door leveranciers Stond de leverancier financiële korting Totaal goederen excl. btw 4 163,20 Handelskorting 291,42 toe, dan mag je bij betaling binnen de Lift4DNA_T3_L6.indd 188 11/05/2022 12:40 Transportkost acht à tien dagen na factuurdatum, Subtotaal 3 871,78 Financiële korting 38,72 de financiële korting in mindering Maatstaf van heffing 3 833,06 brengen op het totale factuurbedrag Btw 804,94 Terugstuurbare verpakking 20,00 van de aankoopfactuur. Dat betekent Te betalen contant 4 658,00 dat je de leverancier minder betaalt 4 696,72 Nu is het tijd om je opgedane kennis Totaal factuurbedrag einde termijn dan je oorspronkelijk, bij de boeking van de aankoopfactuur geregistreerd hebt. Dat is voor de onderneming een financiële opbrengst. Je Action 1— Verloop van de productie in een artisanale boekt de ontvangen financiële korting op rekening 757000 Betalingskortingen van leveranciers. Let kaasmakerij in te oefenen aan de hand van op, de schuld aan de leverancier daalt (registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting. Financiële korting toegestaan aan klanten 1 Vul de tabel aan op basis van de onderstaande grafiek. Is er financiële korting toegestaan aan de klant? Dan mag de klant bij betaling binnen de tien dagen verschillende Actions. de financiële korting in mindering brengen op het totale factuurbedrag van de verkoopfactuur. a Vanaf hoeveel arbeiders is het niet efficiënt om nog Dat betekent dat de klant minder betaalt dan oorspronkelijk geboekt bij de registratie van de extra mensen aan te werven? Waarom? verkoopfactuur. Dat is voor de onderneming een financiële kost. Je boekt de toegestane financiële korting op de rekening 657000 Betalingskortingen aan klanten. Let op, de vordering op de klant daalt (registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting. b Vanaf hoeveel arbeiders is het niet verstandig om nog extra mensen in dienst te nemen? Waarom? LEVEL 4 THEMA 3 c Verklaar waarom op korte termijn constante kosten toch kunnen stijgen bij verschillende 133 productieniveaus. STARTEN MET LIFT Lift4DNA_T3_L4.indd 133 11/05/2022 12:41 Tabel 7: Productie kaasmakerij AANTAL WERKNEMERS GP (KG/WEEK) TP (KG/WEEK) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 LEVEL 3 2 THEMA 1 59 Lift4DNA_T1_L3.indd 59 11/05/2022 12:42  Action 6— Hoe zien de kosten- en opbrengstencurven er Een Action More bevat een verbreding van het leerplandoel. Het is niet wiskundig uit? verplicht die Action te maken om het leerplandoel te behalen. De Action MORE MORE MORE More biedt je de mogelijkheid om (als je voor de anderen klaar bent of als je Good to know Bij wiskunde heb je al geleerd over functies of een functievergelijking. De functie- vergelijking van een rechte ziet er als volgt uit: y = a * x + b of f(x) = a * x + b Van alle bovenstaande curven (TO, TK, TVK en TCK) kun je zo een functievergelijking opstellen. Bedrijfswetenschappen volgt) je kennis van het leerplandoel te verruimen en dat 1 Wat is de vergelijking van een rechte door de oorsprong? doel in een breder kader te situeren. De Action More maakt ook differentiatie in 2 TO en TVK zijn twee rechten door de oorsprong. Stel de vergelijking op. Gebruik daarvoor de gegevens van Explore 3. interesse mogelijk. 3 TCK is een constante functie. Hoe is de functievergelijking van TCK? 4 TK is de som van TVK en TCK. Hoe zal dan de wiskundige vergelijking zijn van TK? 5 Wat stelt ‘a’ voor in de functievergelijking van een rechte f(x) = a * x + b? 6 Markeer de juiste tendens. Aan het einde van elk level sta je stil BREAKING NEWS 1 Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp. bij de actualiteit omtrent de inhoud a Wanneer de rico groter wordt, dan is de curve steiler / minder steil. b Wanneer de rico kleiner wordt, dan is de curve steiler / minder steil. 2 Los de vragen op. c Wanneer de aankoopprijs groter wordt, dan zal de TK- / TCK- / TVK-curve dalen / stijgen. van dat level in de rubriek Breaking d Wanneer de verkoopprijs stijgt, dan zal de TO-curve dalen / stijgen. 3 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. CHECKLIST news. Bij het onlinelesmateriaal vind LEVEL 2 Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst. THEMA 1 je de bijbehorende artikels of filmpjes KAN JA EXTRA OEFENMATERIAAL BETER 32 1 Ik kan het begrip ‘opbrengsten’ toepassen op en de opdrachten. een voorbeeld. 2 Ik kan het verschil tussen afzet en omzet Lift4DNA_T1_L2.indd 32 11/05/2022 13:17 omschrijven. 3 Ik kan de omzet berekenen in een concreet voorbeeld. 4 Ik kan het begrip ‘kosten’ toepassen op een voorbeeld. 5 Ik kan omschrijven hoe het resultaat wordt Elk level eindigt met een Checklist. berekend. 6 Ik kan omschrijven wanneer een onderneming winst of verlies maakt. Het is een hulpmiddel om te 7 Ik kan het begrip ‘variabele kosten’ toepassen op een voorbeeld. beoordelen of je de doelen van dat 8 Ik kan het begrip ‘constante of vaste kosten’ STEP-UP toepassen op een voorbeeld. 9 Ik kan de constante of vaste, de variabele, de level onder de knie hebt. totale kosten en totale opbrengsten grafisch 1 Werk in groepjes van drie of vier personen. Ieder groepje kiest een jaarrekening van één van volgende weergeven. ondernemingen. Vink je gekozen onderneming aan. 10 Ik kan het begrip ‘break-evenafzet’ omschrijven. Schoenen Torfs Coolblue 11 Ik kan het begrip ‘break-evenomzet’ omschrijven. Ikea Belgium BelOrta 12 Ik kan het break-evenpunt rekenkundig LEVEL 2 Van Marcke berekenen. 13 Ik kan het break-evenpunt grafisch bepalen. 2 Surf naar de website van de Nationale Bank van België. Download via de balanscentrale de THEMA 1 jaarrekeningen van je onderneming van de drie laatste boekjaren. 3 Beantwoord de onderstaande vragen. Maak van de verschillende boekjaren een overzicht in Excel en verfraai jouw overzicht met grafieken. Elk thema sluit af met een Step-up 34 die je uitdaagt om je kennis toe te a Geef een overzicht van de verkoop van goederen. b Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de toegestane betalingskortingen aan klanten? Lift4DNA_T1_L2.indd 34 11/05/2022 13:18 c Welk effect hebben toegestane betalingskortingen op het resultaat van de onderneming? passen in een grotere opdracht. d Geef een overzicht van de aankoop van goederen in de voorbije jaren. e Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de ontvangen betalingskortingen van leveranciers? f Welk effect hebben de ontvangen betalingskortingen op het resultaat van de onderneming? g Bereken het aantal dagen klantenkrediet. Wat stel je vast? h Bereken het aantal dagen leverancierskrediet. Wat stel je vast? i Bereken de omlooptijd van de voorraad. j Vergelijk het aantal dagen klantenkrediet en omlooptijd van de voorraad met het leverancierskrediet. Wat kan je daaruit besluiten? 4 Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. STEP-UP THEMA 3 4 233 Lift4DNA_T3_L7.indd 233 11/05/2022 13:18 T Een Action Next Level is moeilijker F NEXT LEVEL 2 en geeft je een idee van wat er in Action 1— Vervoerdocumenten bij spoorvervoer, zeevervoer en luchttransport de volgende jaren op je afkomt. De Action Next Level zorgt dus ook voor I Good to know differentiatie in moeilijkheidsgraad Wanneer je internationaal gaat ondernemen, krijg je met veel documenten te maken. Welke documenten je precies nodig hebt, hangt onder andere af van de transportmodus: – spoorwegvervoer: Contrat de Transport International ferroviaire des Marchandises (CIM), en is sowieso een uitdaging. – wegvervoer: vrachtbrief (CMR), leveringsbon (pakbon), – zeevervoer: Bill of lading (B/L) of cognossement, – vervoer over lucht: Air waybill (AWB). L Werk in vier groepen. Elke groep onderzoekt aan de hand van een ontdekplaat een bepaald vervoerdocument. Gebruik daarvoor het bijbehorende werkblaadje. a b Elke groep verwerkt de gevonden informatie in een rapport. Gebruik indien nodig het sjabloon dat bij het onlinelesmateriaal staat. ICT-fiches c Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. VERVOERDOCUMENT Groep 1 CIM Groep 2 Pakbon Groep 3 Bill of Lading Groep 4 Air waybill NEXT LEVEL 2 De ICT-fiches vind je bij het onlinelesmateriaal. Ze helpen je STARTEN MET LIFT THEMA 6 36 om zelfstandig met een tekstverwerker, een rekenblad of een presentatiepakket aan de slag te gaan; infographics te creëren, foto’s en video’s te monteren en online samen te werken. 3  Stap 4: Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07). Stap 5: Bereken de omzet per maand door gebruik te maken van de absolute en relatieve celadressering (ICT-fiche_R_39). Stap 6: Bereken de totale omzet per maand en de totale omzet door een formule te gebruiken (ICT-fiche_R_24). b Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_1_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_2_omzet_Jef’. 2 HANDIG VOOR ONDERWEG 5 Heeft Jef nog andere opbrengsten dan de omzet? Zo ja, welke? In elk thema vind je dezelfde hulpmiddelen. Explore 3— Welke kosten moet je in rekening brengen? Kosten Doorheen het thema vind je de belangrijkste In de eerste plaats zijn er de kosten die je maakt als je de goederen, handelsgoederen genaamd, zaken op een rijtje in de rode kenniskaders. aankoopt. Je kunt de producten ook zelf maken, en dan heb je grondstoffen zoals ingrediënten nodig. 1 Bereken de aankoopkosten van de grondstoffen met een rekenblad door het stappenplan te volgen. a Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het basisbestand. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van rekenblad. VERKOOPFACTUUR STAPPENPLAN De verkoper stelt de verkoopfactuur op. Die factuur is bestemd Stap 1: Voeg deze cellen samen: B1 tot en met D1; E1 tot en met G1; H1 tot en met J1; B6 tot en met C6; Moeilijke woorden worden E6 tot en met F6; H6 totuitgelegd en met I6 (ICT-fiche_R_14). voor de koper. Het is een uitnodiging om de geleverde goederen te betalen. Er wordt berekend hoeveel de koper voor de geleverde in een begrippenkader. Die woorden Stap 2: Geef die cellen de juiste opvulkleur (ICT-fiche_R_13). Stap 3: Geef alle cellen van de tabel een witte of blauwe celrand (ICT-fiche_R_13). LEVEL 1 goederen moet betalen. vallen extra Stapop door 4: Noteer de stippellijn. de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07). THEMA 1 Stap 5: Bereken de aankoopkosten per maand en de totale aankoopkosten door een formule te 2 Artikel 5 van het Btw-Wetboek regelt de verplichte elementen die op een factuur moeten staan. Duid de gebruiken (ICT-fiche_R_24). verplichte elementen aan op de factuur uit vraag 1. 12 b Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Begrippenlijst Thema 3 Je vindt die woorden ook achteraan in de Lift4DNA_T1_L1.indd 12 11/05/2022 13:20 Op elke factuur aan een Belgische klant moet je een aantal verplichte vermeldingen opnemen: LEVEL 1 BEGRIP af magazijn VERKLARING Dat is een leveringsvoorwaarde. Het risico IN JE EIGEN WOORDEN Begrippenlijst. Bij het onlinelesmateriaal vind je dezelfde begrippen terug in een en de kosten van het transport zijn ten laste 1 het woord ‘factuur’ van de koper. 2 de datum van de factuur 1 algemene In de algemene factuurvoorwaarden komen beeldwoordenboek. factuur­ volgende zaken meestal aan bod: de termijn voorwaarden van factuurprotest, het schadebeding en 3 het volgnummer van de factuur het bevoegdheidsbeding. 4 de gegevens van de verkoper: 1 de naam, algemene voorwaarden het adres Dat zijn de rechten en de plichten die gelden tussen de koper en de verkoper bij het aangaan van de verbintenis. Ze worden 5 het btw-nummer of ondernemingsnummer opgesteld door devan verkoper.de verkoper 6 het bankrekeningnummer 1 van de verkoper betalings­ voorwaarden Die voorwaarden geven aan wanneer de betaling moet gebeuren, en of de klant financiële korting krijgt bij contante 7 de RPR-vermelding: als de verkoperbetaling. een vennootschap is, is hij verplicht te verwijzen naar 1 de zetel van bijzondere voorwaarden de rechtbank waar de Dat zijn de afspraken tussen de koper en de verkoper die specifiek van toepassing vennootschap gevestigd is zijn op hun koopovereenkomst. Die voorwaarden kunnen verschillen van aankoop tot aankoop. 8 de gegevens van de koper: 1 de naam,Dathet brutobedrag adres is het bedrag zonder aftrek van 9 het btw-nummer of ondernemingsnummer van de koper, indien van kortingen. 1 btw Dat is de belasting over de toegevoegde Explore 10— Hoe registreer je een aankoopfactuur met toepassing waarde. Het is een belasting die de overheid heft op de verkoop van goederen terugstuurbare verpakking? 10 de datum van de levering van de goederen en diensten. 1 creditnota Dat is een verbetering van de factuur. 11 de hoeveelheid geleverde goederenHet vermindert het factuurbedrag. Dat document wordt opgesteld als er een fout 12 een duidelijke omschrijving van de geleverde goederen wordt vastgesteld in de factuur of levering. 1 Waarom koop je beter glazen flessen dan petflessen? 1 doorgerekende Dat zijn kosten, zoals transport en extra 13 de eenheidsprijs van de geleverde kosten goederen, exclusief btw verpakking, die de verkoper doorrekent aan zijn klant. Action 1— Vakbonden BEGRIPPENLIJST 14 het btw-tarief dat van toepassing 1 extra is Dat op de goederen is verpakking die de verkoper verpakking doorrekent aan de klant zoals een 15 het totaalbedrag, exclusief btw kartonnen doos, een kist of petflessen. De klant kan de verpakking niet terugsturen. 16 het bedrag van de verschuldigde btw Op de verpakking berekent de verkoper Bekijk aandachtig de onderstaande foto. Welke vakbonden zie je? THEMA 3 de btw aan het laagste btw­tarief dat van 17 toepassing is op de factuur. het te betalen bedrag, inclusief btw 234 2 Wat krijg je van een supermarkt of drankencentrale wanneer je 18 de bijzondere verkoopsvoorwaarden, indien van toepassing een lege bak colaflesjes terugbrengt? Lift4DNA_T3_Lijst.indd 234 11/05/2022 13:24 In de Good to know-kaders staan Good to know Good to know handige tips of weetjes bij de Statiegeld is een vorm van borg, je ‘leent’ de flesjes. Je betaalt een extra uitvoering van de opdrachten. bedrag boven op de prijs van een flesje cola, bier, water. Breng je het lege flesje terug naar de winkel, dan betaalt de winkelier die waarborg terug. Als er verplichte elementen op de factuur ontbreken, dan heeft dat niet alleen gevolgen voor de verkoper, maar ook voor de koper. De verkoper riskeert per factuur een boete tussen de 50,00 euro en 500,00 euro. De koper kan alleen de btw terugvorderen wanneer de factuur alle verplichte btw-vermeldingen bevat. Dat betekent dat de btw-controleur 3 Op de factuur van Jack Wolfskin wordt er terugstuurbare verpakking aangerekend. Wat zou dat kunnen zijn? LEVEL 1 de btw-aftrek voor die factuur kan weigeren omdat het document niet geldig is. De koper moet dan de btw terugstorten vermeerderd met een boete en nalatigheidsinteresten. Het 4 Ook voor een europallet betaal je een waarborg. Wanneer je de pallet naar leverancier Jack Wolfskin is dus belangrijk elke inkomende factuur te controleren. THEMA 3 terugstuurt, betaalt die 15,00 euro terug. Welk verschil is er in vergelijking met verloren verpakking? In een Forum voer je in groepjes of met de hele klas Forum 8 een gesprek over een bepaalde stelling. Is een vakbondswerking in een onderneming belangrijk? Het is de bedoeling dat je luistert naar elkaars 5 Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. mening en leert hoe anderen denken, maar ook dat je Wanneer Jack Wolfskin terugstuurbare verpakking aanrekent aan A.S.Adventure.edu, ontstaat er Lift4DNA_T3_L1.indd 8 je eigen mening leert onderbouwen met argumenten. Action een 2— 11/05/2022 13:22 Het vordering belang / schuld tegenovervan sociaal Jack Wolfskin. overleg Je boekt die op een actiefrekening / passiefrekening. De rekening daalt / stijgt, Herlees het artikel je debiteert bij Explore / crediteert 5. Vul voor de euro. 15,00 tekst aan. Terugstuurbare verpakking In alle winkels van Lidl is al zes dagen een De volgende iconen helpen je ook nog een Wanneer eind op weg: aan de gang. Het ziet er nu wel naar een leverancier terugstuurbare verpakking aanrekent, ontstaat er een vordering LEVEL 2 uitdedat op er na lang leverancier. Deonderhandelen leverancier rekenteen een akkoord waarborg aan voor zijn verpakking. Bezorg je de Je vindt online extra (ondersteunend) Het bedrag van de materiaal. terugstuurbare verpakking terug, dan betaalt de leverancier de waarborg terug. tussen en directie terugstuurbare verpakking boek je op de rekening 418000 Terug te THEMA 3 zal gesloten vorderen worden. verpakking. DatEr komen