IG Tem 2 Lajad 1 Lodenn III PDF

B. Oberourien foran é kemer perzh e meur a skeul Diell : « Des acteurs à différentes échelles Diell : « Une coopération économique régionale croissante »  E meur a skeul e vez levezonet an takadoù produiñ get an oberourien foran. Ober a reont, dre ar steuñvadur (planification=un argerzh(processus)...

B. Oberourien foran é kemer perzh e meur a skeul Diell : « Des acteurs à différentes échelles Diell : « Une coopération économique régionale croissante »  E meur a skeul e vez levezonet an takadoù produiñ get an oberourien foran. Ober a reont, dre ar steuñvadur (planification=un argerzh(processus) a laka palioù diorren tiriadel da dizhout), ha kempenn an tiriad (aménagement du territoire) (politikerezhioù lakaet e pleustr evit reoliañ pe levezoniñ diorroadurioù en un tiriad) ha normoù. War al live broadel e vez divizet gant ar gouarnamantoù priorelezhioù aozadur tiriadel hag evel-se levezoniñ lec'hiadur an obererezhioù produus. War al live rannvroel pe lec’hel e c’hell ar strollegezhioù tiriadel (collectivités territoriales) termeniñ tachennoù gouestlet (déterminer) d'un obererezh pe broudañ (inciter) embregerezhioù da staliañ e lec'hioù resis. Muioc'h-mui a bouez(poids) o deus e kempenn an tiriad hag e vezont a-wechoù e kenstrivadeg etreze evit sachañ embregerezhioù ha labourerien. Koulskoude e vez adtermenet (redéfini) roll ar Stad e-keñver ar bedeladur. Ar pennadurezhioù dreistvroadel (instances supranationales), evel Unaniezh Europa pe ar c'hevredigezhioù kenwerzh frank (strollad stadoù a sin un emglev a-benn broudañ an eskemmoù kenwerzhel dre digreskiñ pe c'hoazh dilemel an taosoù maltouterezh) evel Mercosur e Suamerika, a sav tachennoù dave brasoc'h ha kemer perzh en aozadur an tachennoù produus. E-barzh ar spasoù-se e vez eskemmet an eil get egile get ar Stadoù dreist-holl. Aze ar bedeladur a redi lakaat en arvar (remettre en cause) ar Stad evel ur framm talvoudus (cadre pertinent) rak ar redoù a zo dreist-holl e skeul bedel ha dre ma vezont diaes- tre da reoliñ (contrôler). C. Oberourien é klask reoliñ ha reizhiñ ar spasoù produiñ hag é c’houlenn groñs un aozadur all eus ar produiñ : Diell: « La liste noire d’Oxfam des paradis fiscaux » Diell : « Une campagne de l’Unicef contre le travail des enfants en 2018 » Diell : « Des actions de l’ONG écologiste Greenpeace »  Lod eus an takadoù produiñ a ya en-dro get muioc'h pe nebeutoc'h a demerez(opacité) arc'hantel pouezus : paradozoù an tailhoù eo ar re-mañ (broioù ma vez ar reolennoù arc'hant hag an tailhoù gwelloc'h eget er peurrest eus ar bed). Gwarantet eo ar sekred bank, evit mirout doc’h servijoù fiskal ha barnerezh (judiciaires) ar Stadoù all da gaout an tu da gaout an titouroù. Aozadurioù etrebroadel (Bank ar bed), aozadurioù nann-gouarnamantel (Oxfam) hag ar mediaoù a glask (Médiapart) stourm a-enep an diouer a dreuzwelusterezh (transparence) arc’hantel eus ar paradozoù-se An oberourien foran ha prevez-se a ziskuilh hag a glask stourm a-enep lakaat gounidoù an embregerezhioù treuzvroadel er paradozoù fiskal pe c'hoazh an disklêriadur d'an aotrouniezhioù fiskal (non-déclaration au fisc) eus ar revenidigezh (c’horvoderioù= revenus) (afer Carlos Ghosn e Japan), a glask diwall diouzh an tailhoù.  Aozadurioù, evel ar sindikadoù hag an aozadurioù nann-gouarnamantel (kevredigezh gant levezon etrebroadel o stourm evit abegoù an endro pe sokial), aziskuilh (dénoncer) an dic'houestl (volonté) da zoujañ reolennoù resis a-zivout lezenn al labour, dreist-holl al labour- bugale e meur a vro eus Afrika hag Azia, gwander ar ar goproù paeet d'al labourerien er c'hevandirioù-se hag an dizingalderioù etre gwazed ha maouezed. Setu ar pezh a c'hoarvez get Unicef ​a stourm a-enep al labour bugale. An enep-galloudoù a laka gwask(pression) war an embregerezhioù hag ar Stadoù evit lakaat anezhe d’ober o c’hefridi sokial hag endroel : se a dalvez bevenniñ an efedoù noazus liammet doc’h obererezhioù produus (productives). Dic'houestl (an nann-doujañs) pe ezvezañs an normoù endroel ha yec'hed a zo e-kreiz o goulennoù : klask a reont lakaat ar Stadoù da lakaat war an oberourien reolennoù produus evit produiñ en un doare doujusoc'h get an endro : implijout danvezioù reizhet (usage raisonné des ressources); tretañ ret an diskargoù lastez (tretiñ obligatoire des rejets de déchêts); termenadur an implij | doareoù treuzdougen saotrus (limitation de l’emploi des modes polluants de transports). Kalz a oberourien all (ONG, sindikadoù...) a stourm doc’h an efedoù negativel eus rannadur nevez etrebroadel al labour , é leuskel a-gostez ar sokial hag an ekologiezh. Rannadur nevez al labour eo un doare evit an FTN en em ziskargiñ eus o atebegezh lezennek, sokial hag endro: divaeziañ o obererezhioù ha dilec’hiiñ lodennoù eus o produadur eo ur moaien evite da dremen e-biou al lezennoù sokial, ekologel hag arc’hant eus o broioù (bez ‘ez eus ur gopr nebeutañ , reolennoù a-benn gwareziñ padelezh al labour, surentez an implijidi hag ivez saotradur evit an endro..). Drama Rana Plaza e 2013 An ONG evel Attac e Frañs : Samaritaine e Gouere 2021. III.. Spasoù hag oberourien é kevezerezh A. Spasoù produiñ e keveziñ ( en compétition) ha keñskrivañ Diell : « De l’externalisation aux délocalisations » Diell : « Le Salar d’Atacama au Chili, un des plus grands gisements de lithium » Diell : « Un port pétrochimique, le terminal de Lavéra » Diell : « L’Apple park au cœur de la Silicon Valley, au Sud de San Francisco » Diell : « La Silicon Oasis, parc technologique de pointe et zone franche à Dubaï » War un dachenn vedel eo liammet ar genstrivadeg etre an spasoù produiñ doc’h ar c'houstoù produiñ ha treuzdougen. Lec'hiet eo an industrioù manufaktur (greanterezhioù) e broioù get koust labour izel, evel Etiopia pe Sina. Tra ma vez ar broioù diorroet a zo o poaniñ da (du mal à) stourm a-enep an dilec'hiañ greantel (délocalisation industrielle), ar broioù é eskoriñ a ziskouez o galloud da gas o armerzh (ekonomiezh) war-du tachennoù obererezh a zo muioc'h-mui a bromesaoù (+en + prometteurs) : India, eo hiziv an deiz penn ar bed war dachenn ar servijoù IT (informatiques) hag ar greanterezh apotikerezh (pharmaceutiques). Ar greanterezhioù (industries) pounner, evit o lod, a vez lec'hiet peurliesañ e-kichen al lec'hiennoù tennañ danvezioù diaoz kentañ ("industriezh war ar vengleuz"), pe e-kichen ar porzhioù ma vez treuzdougen (industriezh greanterezh “war an dour”) evit abegoù koust an treuzdougen.  E skeul rannvroel eo liammet ar genstrivadeg doc’h dedennusted ar spasoù. Ar metropolennoù a zesach ar c’hefridioù trede gennad uheloc'h (burevioù sezoù sokial, finañs, hag all). Kenstrivañ a reont an eil gant egile. An aodoù heoliek (ensoleillés) a ginnig un endro dedennus evit embregerezhioù a dalvoudegezh ouzhpenn uhel (à haute valeur ajoutée),evel Sunbelt er Stadoù-Unanet. Kalz a spasoù empennañ (conception) zo o tiorren er broioù àr eskoriñ , dre eilañ patrom (copier le modèle eus ar c’hlusterioù (rouedad embregerezhioù er memes gennad, lec'hiet en un tiriad resis ha troet war an neveziñ peurliesañ) evel Silicon Valley e Kalifornia (gouestlet d'an IT ha d'an Internet) : setu ar pezh a c'hoarvez gant Silicon Oasis (arbennikaet en teknologiezhioù uhel) e Dubai, a sach enklaskerion hag embregerion eus ar bed a-bezh. B. Oberourien é klask sachiñ postadurioù Diell : « États et FTN, des acteurs majeurs de production » Diell : « Le coût du travail dans l’industrie par pays » Diell : « Les zones franches dans le monde » Diell : « L’organisation de l’espace de Tanger Med » Diell : « L’usine Renault de Tanger Med » E-barzh kenarroud ar bedeladur (argerzh kroget abaoe kantvedoù ha kantvedoù (pluriséculaire) kreñvaat ar redoù kaset da benn dre gresk an treuzdougen hag ar c'hehentiñ a liamm an tiriadoù hag ar c'hevredigezhioù e skeul ar bed), ar pezh a laka an takadoù produiñ e kenstrivadeg an eil re gant ar re all, ar Stadoù brudañ o c'hefridioù keñveriañ evit dedennañ embregerezhioù hag arc'hantaouerien : tailhoù izel, endro bevañ plijus, kreizennoù stummañ, diazezoù treuzdougen, h.a. Ar broioù diorroet a arc’hant (subventionner) ar gennadoù ekonomikel strategel (enklask ha diorren, energiezh, aerborzhiañ, aerborzhiañ), evel re Unaniezh Europa, evit mirout o barregezh da genstrivañ (compétitivité (galloud da enebiñ ouzh ar genstrivadeg ekonomikel e pep a skeul). Broioù àr eskoriñ , evel Bangladesh, Thailand, Viêt Nam pe Etiopia a ginnig taosoù izel evit digreskiñ ar goproù. Stadoù all, evel Filipinez, ar Stadoù-Unanet, Sina, India ha Kolombia, a zo o lsouplaat ar reolennoù sokial hag endro er zonennoù frank (tiriad e lec’h e kinnig ar Stad avantajoù arc’hantourel evit sachañ postadourien estren ha diorren an obererezhioù ezporzhiañ). Kempenn a ra an oberourien publik(foran) o ziriad ivez evit aesaat mont e-barzh an embregerezhioù diazezoù an treuzdougen hag ar c'hehentiñ. Un doare mat eo alies evit dedennañ embregerezhioù broadel pe estren d'un takad hag evit aesaat o eskemmoù e diabarzh an tiriad broadel pe get broioù all war ar blanedenn. An aozadurioù-se a ro tro d'ar vevezourien (consommateurs) da gaout marc'hadourezhioù ha servijoù aes ha buan ivez servijoù a implijont. Setu ar pezh a c'hoarvez get porzh nevez Tanger Med e Maroko. C. Oberourien ar gennad niverel e kenstrivadeg Diell. : « Ramzed Silicon Valley e kenstrivadeg gant embregerezhioù... » Diell : “Dropshipping” Muioc'h-mui e vez kaset ekonomiezh (armerzh) ar bed get ar gennad niverel. An embregerezhioù bras zo é aozañ bremañ o spasoù produiñ e skeul ar bed en ur implijout ar niverel (kemennadennoù, gwerzhañ a-bell, lojistikel, h.a.). Ouzhpenn-se, bihan-tre embregerezhioù evel start-ups (embregerezhioù bihan arbennikaet war an teknologiezhioù a-vremañ), staliet e broioù an Norzh evel e broioù ar Su, a implij leurennoù niverel (evel eBay) da werzhañ er bed a-bezh. An embregerezhioù er broioù diorroet a zo perzhidi pennañ (acteurs clés) en armerzh niverel ( hollad ar gennadoù hag embregerezhioù a brodu madoù ha servijoù liammet ouzh an IT hag ar pellgehentiñ). Ouzhpenn 60% anezho a zo Amerikaned, evel GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple, Microsoft), breizhveuriat pe alamanek. Ar pandemiezh eus ar c'hovid-19 en deus buanaet implij an teknologiezhioù niverel evit al labour hag an dudi. Get pevar FTN hepken er gennad niverel, chom a ra pouez ar broioù àr eskoriñ marzel (marginal). Emañ Sina o tiorren he servijoù evit klask kenstrivañ doc’h pennoù bras (leaderioù) ar C'hornôg : setu BATX (Baidu, Alibaba, Tencent, Xiaomi), kevatalioù (équivalents) sinaek da GAFAM. Ur perzh pennañ (partie prenante) eus mont en-dro an spasoù produiñ eo ar servijoù niverel. Get an armerzh niverel e vez kemmet ar spasoù produiñ : kenurzhiañ (coordoner) a ra an obererezhioù a-hed a-hed ar chadenn produiñ, a vrasa ar pellder (éloignement) etre al lec'h produiñ hag al lec'h beveziñ, liesaat a ra ar redoù danvezel ha nanndanvezel ha klask a ra digreskiñ an amzer ha koust an degas (evel get ar c'houmanant Amazon Prime) : setu dropshipping (gwerzh war internet ma n'eo ket karget ar gwerzher da gas d'ar gounezer), e-kreiz ar strategiezh kenstrivadeg etre ar savennoù gwerzhañ enlinenn. Klozadur : Aozañ dibenn un dielfennadur teul : - diverrañ lodennoù ar raktres en ur adkavout ar pezh a zo bet diskouezet ; - teurel ur sell kriz ouzh an teulioù : dilezet, dibaboù kartennaouiñ, savboent War an holl skeulioù geografel e vez liesseurtaet muioc'h-mui an takadoù produiñ hag e aozet e vez get oberourien liesseurt : embregerezhioù treuzvroadel, obererien foran hag embregerezhioù ar gennad niverel. An holl spasoù produiñ-se hag an holl oberourien-se a gemer perzh e kenstrivadeg taer (concurennece acharnée) e-barzh ar bedeladur , é klask lakaat o reolennoù da dalvezout a-wechoù. Ar bedeladur a adkempenn an takadoù produiñ é strollañ (kreizenniñ) e tiriadoù resis (metropolennoù hag aodoù) hag é arbennikaat (spécialiser) e-barzh gennadoù resis ha war oberoù (tâches) resis. Met meur a vevenn zo get an teulioù : ar blanisferenn (teul 1) ne laka ket ar metropolennoù hag ar redoù : talvoudus e vefe bet cheñch o ment ha/pe o tevder. Ar pennad eus Laurent Carroué (teuliad 2) ne ra ket anv eus abegoù rannadur etrebroadel al labour.