Hypnosedative Drugs Pharmacology AMU MED TR PDF

FARMAKOLOJİ III HİPNO-SEDATİF İLAÇLAR Asst. Prof. Zubeyir Elmazoglu Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy Ankara Medipol University Ankara-2023 GENEL BİLGİ  Sedatif etki, bu ajanların anksiyolitik etki olarak bilinen anksiyeteyi (kaygıyı) ortadan kaldırma veya azaltma yeteneğini ifade...

FARMAKOLOJİ III HİPNO-SEDATİF İLAÇLAR Asst. Prof. Zubeyir Elmazoglu Department of Pharmacology, Faculty of Pharmacy Ankara Medipol University Ankara-2023 GENEL BİLGİ  Sedatif etki, bu ajanların anksiyolitik etki olarak bilinen anksiyeteyi (kaygıyı) ortadan kaldırma veya azaltma yeteneğini ifade eder.  Hipnotik etki, bu ajanların uyuşukluğa neden olma ve uykuyu teşvik etme yeteneklerini tanımlar.  Hipnotik etkiye, merkezi sinir sistemi (CNS) aktivitesinin depresyonu neden olur; çoğu sedatif-hipnotik ilaç önce sedasyona neden olur, sonra daha yüksek dozlarda hipnoz üretir, tıbbi uyku hali.  Bununla birlikte, birkaç ajan, sedasyon veya hipnoza neden olmadan anksiyolitik etkiler gösterir. ANKSİYETE BOZUKLUKLARI  Anksiyete normalde kişiyi hayatın zorluklarına tepki vermeye hazırlayan adaptif bir tepkidir.  Anksiyete ruh halindeki değişiklikler (endişe ve korku), sempatik sinir sistemi uyarılması ve aşırı uyanıklık ile karakterizedir. Anksiyete gerçekleştirme yeteneğini bozabilir. kronikleştiğinde, kişinin günlük yaşam aktivitelerini  Kronik anksiyete sıklıkla iç organların işlev bozukluğuna ve rahatsız edici semptomlara yol açar. Örneğin, kronik anksiyetesi olan hastalarda ishal, taşikardi, terleme, titreme ve baş dönmesi gibi gastrointestinal, kardiyovasküler ve nörolojik problemler gelişebilir.  Kronik anksiyete sonucunda kalp hastalığına ve madde bağımlılığına yol açabilen kendi kendine ilaç tedavisi de dahil olmak üzere diğer bozukluklara katkıda bulunabilir. ANKSİYETE BOZUKLUKLARI  Anksiyete bozukluklarında yer alan nöronal yollar, duyusal, bilişsel, davranışsal, motor ve otonomik yolları içerir. Duyusal sistemler, kortikal işleme ve hafıza, bir uyaranın yorumlanmasında ve yüksek bir eksitabilite durumu yaratılmasında rol oynar. tehlikeli olarak  Motor sistemler ve otonomik işleme, anksiyete durumuna verilen abartılı tepkilere katılır.  Artan kanıtlar, amigdalanın, anksiyete durumlarının altında yatan koşullu kaçınma tepkisi (koşullu korku tepkisi) dahil olmak üzere, anksiyete belirtilerinin çoğuna aracılık etmede merkezi bir rol oynadığını göstermektedir.  Amigdalanın elektriksel stimülasyonu, anksiyete belirtilerini indüklerken, amigdalaya zarar vermek veya anksiyolitik ilaçların uygulanması, beklenti döneminde anksiyetenin davranışsal ve fizyolojik belirtilerini önler. Amigdala nöronlarındaki uzun süreli potensiyelizasyonu (LTP), beklenti anksiyetesinin altında yatan olumsuz olayların hafızasını oluşturduğuna inanılmaktadır. SEDATİF-HİPNOTİK İLAÇLAR  Sedatif-hipnotik ilaçlar arasında benzodiazepinler, barbitüratlar, antihistaminikler ve 'z' ilaçları, oreksin reseptörü antagonistleri ve melatonin agonistleri gibi benzodiazepin olmayan maddeler bulunur.  Benzodiazepinler daha az advers reaksiyona ve ilaç etkileşimine sahip olduğundan ve aşırı doz durumlarında daha güvenli olduğundan, büyük ölçüde barbitüratların ve diğer eski ilaçların yerini almıştır. Bununla birlikte, barbitüratlar, benzodiazepinler etkisiz veya kontrendike olduğunda hala kullanılmaktadır.  Sedatif antihistaminikler hafif uykusuzluk ve anksiyeteyi tedavi etmek için kullanılır ve kötüye kullanım potansiyeli benzodiazepinler ve barbitüratlardan daha azdır.  Birçok reçetesiz (OTC) uyku yardımcıları, etkili bileşenleri olarak antihistaminikler içerir. BENZODİAZEPİNLER  Benzodiazepinler (Alprazolam, Klordiazepoksit, Klonazepam, Diazepam, Lorazepam, Triazolam, Midazolam, Remimazolam) benzer farmakolojik etkilere sahip geniş bir ilaç grubudur.  Ilaçların özel kullanımı, büyük ölçüde farmakokinetik özellikleri ve veriliş yolları tarafından belirlenir. Bazı benzodiazepinler anksiyeteyi tedavi etmek için geliştirilmiş ve onaylanmıştır, diğerleri ise insomnia tedavisi veya başka amaçlar için onaylanmıştır..  Tüm benzodiazepinler büyük ölçüde karaciğerde metabolize edilir. Çoğu benzodiazepin, sitokrom P450 enzimleri tarafından katalize edilen faz I oksidatif reaksiyonlarda aktif metabolitlere dönüştürülür..  Oksazepam, temazepam, klonazepam ve lorazepam, faz I oksidasyonuna girmeden sadece faz II konjugasyonu ile metabolize edilir. Bu ilaçlar yaşlı hastalar tarafından kullanım için daha güvenli olabilir, çünkü ilaçları konjuge etme kapasitesi yaşla birlikte oksidatif biyotransformasyon kapasitesi kadar azalmaz. BİYOTRANSFORMASYON BENZODİAZEPİNLER  Benzodiazepinler ve barbitüratlar, beyindeki çeşitli bölgelerde nörotransmitter gama-aminobütirik asidin (GABA) aktivitesini kolaylaştırarak uyku ve bilinç üzerindeki etkilerini gösterir.  GABA, CNS'deki en yaygın inhibitör nörotransmitter, hemen hemen her nöronal yoldaki nöronların uyarılabilirliğini düzenler. GABAA reseptörü-klorür iyon kanalı, benzodiazepinler ve barbitüratların yanı sıra alkoller, steroidler ve inhalasyon anestezikler için bağlanma bölgelerine sahiptir..  Benzodiazepin bağlanma bölgesi, GABA'nın bağlanma bölgesinden farklı bir bölgede α ve γ alt birimleri arasındaki arayüzde yer alır. Benzodiazepinler bu bölgeye bağlanır ve GABA'nın GABAA reseptörü-klorür iyon kanalı kompleksi üzerindeki bağlanma bölgesi için afinitesini arttırır. Bu, allosterik bir bağlanma bölgesinin bir örneğidir.  Benzodiazepinler hem α1 hem de α2 alt birimlerinden oluşan reseptörlere bağlanırken, benzodiazepin olmayan daha yeni ajanlar, α1 alt birimlerini içeren reseptörler için seçicidir. BENZODİAZEPİNLER  Benzodiazepinler kanalın açılma sıklığını artırırken, barbitüratlar kanalın açık kalma süresini artırır. Bu ilaçlar klorür iletimini artırarak nöronal membran hiperpolarizasyonuna neden olur ve bu da eksitatör nörotransmitterlerin depolarize edici etkisini ortadan kaldırır.  Barbituratlar GABA varlığından bağımsız olarak klorür iletkenliğini artırır, bu nedenle benzodiazepinlerden daha fazla CNS depresyonuna ve toksisiteye neden olabilirler.  Benzodiazepinler, GABA üzerindeki etkilerine ek olarak adenosinin nöronal geri alımını da inhibe eder. Bu etki, retiküler formasyondan asetilkolini serbest bırakan nöronlar üzerindeki adenosinin inhibitör etkisini arttırır.  Benzodiazepinlerin adenosin üzerindeki etkisi, bu ilaçların neden koroner arterleri genişlettiğini ve toplam periferik direnci azalttığını da açıklayabilir. BENZODİAZEPİNLER  Benzodiazepinler, CNS'de doza bağımlı ancak sınırlı bir depresyon oluşturur. Daha düşük dozlar sedatif ve anksiyolitik etkiye sahipken, daha yüksek dozlar hipnoz (uyku) ve orta derecede sedasyon sağlar, ancak ağrılı uyarana tepki kaybı için gereken genel anestezi derinliğine ulaşmaz.  Benzodiazepinler, nispeten az sedasyon oluşturan dozlarda anksiyeteyi giderebilir. Barbitüratların aksine, oral olarak uygulanan benzodiazepinler, başka bir CNS depresanıyla (örn., opioidler veya alkol) uygulanmadıkça, önemli solunum depresyonu, koma veya ölüme neden olmaz.  Benzodiazepinler yalnızca nöronlar tarafından salgılanan GABA varlığında çalıştığından, CNS depresyonunun derinliği sınırlıdır. Bu nedenle, benzodiazepinler, daha yüksek dozların önemli ölçüde daha büyük etkiler üretmediği ve beyni anestezi ve ölüm noktasına kadar baskılamadığı bir tavan etkisi sergiler.  Barbitüratlar bu tavan etkisini (ceiling effect) göstermezler ve büyük bir dozun uygulanmasından sonra ciddi solunum depresyonu ve ölüme neden olabilir. BENZODİAZEPİNLER  Sedatif-hipnotik ve anksiyolitik etkiler üretmenin yanı sıra, benzodiazepinler anterograd amnezi üretebilir, bu da kişinin ilacın verildiği andan ilaç etkilerinin kaybolduğu ana kadar neler olduğunu hatırlamayacağı anlamına gelir. Bu, bir kişinin zamanın belirli bir noktasından önce ne olduğunu hatırlayamadığı retrograd amnezinin tersidir.  Benzodiazepinler anterograd amnezi üretir çünkü yeni hafızanın oluşumuna müdahale ederler; geçmiş olayları hatırlama yeteneğini etkilemezler. Benzodiazepinlerin amnezik özelliği, hastalar endoskopi veya ayakta cerrahi gibi stresli prosedürler geçirdiğinde genellikle yararlıdır.  Benzodiazepinler antikonvülsan etkileri vardır ve nöbet bozukluklarının tedavisinde kullanılırlar..  Benzodiazepinler, yalnızca önemli ölçüde sedasyon oluşturan dozlarda kas gevşemesine neden olsa da, bazen kas spazmı ve spastisiteyi tedavi etmek için kullanılırlar. BENZODİAZEPİNLER  Alprazolam orta süreli bir etki süresine sahiptir ve öncelikle anksiyete yönetiminde kullanılır. Panik bozukluğunun tedavisinde özel bir faydası olmasına rağmen, genellikle panik atakları kontrol etmek için gerekli olan daha yüksek dozlar önemli ölçüde sedasyona neden olabilir ve uyuşturucu bağımlılığına katkıda bulunabilir.  Klordiazepoksit ve diazepam desmetildiazepam (nordiazepam olarak da adlandırılır) dahil olmak üzere uzun etkili metabolitlere dönüştürülür. Desmetildiazepam, polar bir glukuronat konjugatı olarak atılan oksazepama dönüştürülür.  Klordiazepoksit ve diazepam anksiyete tedavisinde etkilidir. Alkol detoksifikasyonu uygulanan hastalarda, bu ilaçlar nöbetleri ve diğer akut yoksunluk reaksiyonlarını önlemek için kullanılabilir.  Diazepam akut tekrarlayan nöbetleri sonlandırmak, ciddi kas spazmlarını tedavi etmek ve dejeneratif ve demiyelinizan nörolojik bozukluklarla ilişkili spastisiteyi tedavi etmek için de kullanılır. BENZODİAZEPİNLER  Oksazepam, temazepam, klonazepam ve lorazepam uzun etkili metabolitler oluşturmazlar, bu nedenle kısa veya orta süreli etki gösterirler  Lorazepam oral veya intravenöz olarak uygulanabilir ve anksiyeteyi tedavi etmek ve nöbetleri kontrol etmek için kullanılır. Oxazepam, anksiyete hastalarına verilen kısa etkili bir ilaçtır. Temazepam öncelikle insomnia tedavi etmek için kullanılır.  Estazolam, flurazepam, ve triazolam değişen etki sürelerine sahip aktif metabolitleri vardır. Estazolamın etki süresi orta, flurazepamın etki süresi daha uzun ve triazolamın etki süresi daha kısadır. Her üç ilaç da insomnia tedavi etmek için kullanılır. BENZODİAZEPİNLER  Klonazepam panik bozukluğu ve diğer anksiyete bozukluklarının tedavisinde de kullanılmaktadır. bozukluklarının tedavisinde ve nöbet  Midazolam Ameliyat geçiren hastalar için bir indüksiyon ajanı olarak veya endoskopi, küçük ayakta tedavi cerrahisi ve diğer teşhis prosedürleri için bilinçli sedasyon oluşturmak için intravenöz olarak kullanılır..  Midazolam barbitürat tiyopentalin artık bulunmamasından sonra letal enjeksiyon için kullanılan bir benzodiazepin ilacıdır.  Remimazolam sedatif-hipnotik sınıfına katılan en yeni benzodiazepindir. Doku esterazları tarafından hızlı metabolizmaya sahip ultra kısa opioid remifentanil ile aynı strateji kullanılarak, midazolamın yapısı, remimazolam yapmak için bir ester bağı ile modifiye edilmiştir  Remimazolam IV enjeksiyonla verilir ve 30 dakika veya daha kısa süren prosedürler için bilinçli sedasyonun başlatılması ve sürdürülmesi için endikedir. YAN ETKİLER  Benzodiazepinlerin olumsuz etkileri büyük ölçüde CNS depresyonundan kaynaklanır. İlaçlar sıklıkla motor koordinasyon bozukluğuna, baş dönmesine ve aşırı uyuşukluğa neden olur. Bilişsel fonksiyonları bozarlar ve konsantrasyonu, muhakemeyi ve planlamayı etkileyebilirler. Ayrıca araba sürme ve diğer psikomotor becerilere müdahale edebilirler.  Bir benzodiazepinin IV uygulaması tek başına nadiren solunum depresyonuna neden olur..  Benzodiazepinler hafif bir öforik etkiye sahiptir ve alkolün engelleyici etkisine benzer bir şekilde davranışsal engellemeleri azaltabilir. Bu ilaçlar tarafından üretilen davranışsal pekiştirme, çoklu uyuşturucu bağımlıları tarafından eğlence amaçlı suiistimallerine ve hastalar tarafından uygunsuz uzun süreli kullanımlarına katkıda bulunabilir..  Benzodiazepinlerin uzun süreli kullanımı fiziksel bağımlılığa neden olabilir.  Yoksunluk durumunda uykusuzluk, baş ağrısı, sinirlilik ve kas seğirmeleri ile karakterize  Benzodiazepin doz aşımı, selektif benzodiazepin antagonisti flumazenil ile tedavi edilir. BENZODIAZEPIN ANTAGONİSTİ  Flumazenil bir benzodiazepin reseptörü antagonistidir. Diazepam gibi agonistlerin etkilerini bloke etmenin yanı sıra, benzodiazepin reseptöründeki invers agonistlerin etkilerini de bloke eder. Flumazenil, benzodiazepinlerin, bu ilaçların intravenöz uygulamasından kaynaklanan solunum depresyonu gibi yan etkilerini veya kazara veya kasıtlı aşırı doz durumlarını gidermek için kullanılabilir. Flumazenil intravenöz olarak verilir ve hızlı bir etki başlangıcına ve kısa bir etki süresine sahiptir. Potansiyel yan etkileri arasında nöbetler, aritmiler, bulanık görme, duygusal değişkenlik ve baş dönmesi yer alır.  β-karbolin türevleri, invers agonistler olarak işlev görür. Bir invers agonist, bir efektör sistemin tepkisini bazal seviyenin altına düşüren bir ilaçtır. β-karbolin ilaçları, GABAA reseptörü-klorür iyon kanalı yoluyla klorür iletimini azaltmak üzere hareket eder ve bu, anksiyete ve nöbetlere neden olabilir. Bazı deneysel ters agonistler, bilişsel işlevi ("akıllı ilaçlar") geliştirir ve Alzheimer hastalığının tedavisi için araştırılmaktadır. Uyku bozuklukları için endike olan sedatif-hipnotik ajanlar, sedatifhipnotik ajanlar ilk kez uygulandığında ortaya çıkabilen anafilaksi (şiddetli alerjik reaksiyon) ve anjiyoödem (şiddetli yüz şişmesi) dahil olmak üzere aşırı duyarlılık reaksiyonları riskine ilişkin uyarıları içerecek şekilde yapılmıştır. Buna ek olarak, bunların tümü hala uykudayken ve meydana gelen davranışları hatırlamadan araba kullanmak, telefon görüşmeleri yapmak, seks yapmak ve yemek hazırlayıp yemek gibi uykuyla ilgili karmaşık davranışlar riskine ilişkin uyarılar dahil edilmiştir. BARBITURATLAR  Amobarbital, pentobarbital, fenobarbital, ve tiyopental. Barbitüratların etkisinin başlangıcı ve süresi, lipid çözünürlükleri ve metabolik inaktivasyon hızları ile belirlenir.  Barbitüratlar, benzodiazepinlerin bağlandığı allosterik bölgeden farklı olan GABAA reseptörü-klorür iyon kanalı üzerindeki allosterik bir bölgeye bağlanır. Barbitüratlar, reseptörün GABA'ya afinitesini ve klorür kanalının açık kalma süresini artırır..  Benzodiazepinlerin aksine, barbitüratlar ayrıca GABA'nın yokluğunda klorür akışını doğrudan arttırır. Bu nedenle barbitüratlar tavan etkisi göstermezler. Tavan etkisi olmayan doğrusal bir doz-yanıt eğrisine sahiptirler.  Yüksek barbitürat dozları, merkezi sinir sisteminin nöronal aktivitesini giderek daha fazla baskılayarak anesteziye, komaya ve kardiyorespiratuar depresyondan ölüme neden olur..  Bu nedenle barbitüratlar, benzodiazepinlerden daha fazla toksisite ve daha küçük bir terapötik indeks sergiler. BARBITURATES BARBITURATLAR  Insomnia tedavi etmek için kullanıldığında, barbitüratlar akşamdan kalma ve gündüz sedasyonuna neden olabilir. Benzodiazepinlerde olduğu gibi, barbitüratlar yavaş dalga ve REM uykusunu baskılar. Barbitüratlar ayrıca sürekli kullanım sırasında tolerans ve fiziksel bağımlılığa neden olabilir ve ilaçlar aniden kesilirse yoksunluk sendromu oluşur.  Kısa etkili barbitüratlar (örneğin, pentobarbital) yaygın olarak suistimal edilmiştir..  Barbitüratlar karaciğerde sitokrom P450 enzimlerini indükler ve böylece hem kendi metabolizmalarını hem de bu enzimler tarafından metabolize edilen diğer ilaçların metabolizmasını hızlandırır..  Barbitüratlar ayrıca porfirin biyosentezinde hız sınırlayıcı enzim olan α-aminolevulinat sentazı indükler ve bu nedenle, nörolojik ve kutanöz belirtilerle birlikte aşırı porfirin sentezi ve atılımına neden olan kalıtsal bir kusurun olduğu bir durum olan porfiriyi şiddetlendirebilir. BARBITURATLAR  Pentobarbital ve amobarbital >>> insomnia.  Fenobarbital >>>> nöbet bozukluklarını tedavi etmek ve anesteziyi indüklemek için intravenöz olarak tiyopental uygulandı.  Tiopental yüksek lipid çözünürlük ve çok hızlı etki başlangıcına sahiptir; ultra kısa etkili bir barbitürat olarak sınıflandırılan mevcut tek barbitürattır..  Ayrıca beyinden diğer dokulara (kas ve yağ) hızla redistrubsyona uğrar, bu da ultra kısa etki süresinden sorumludur.. YAN ETKİLER  Barbitüratlar uyuşukluğa, konsantrasyon bozukluğuna ve zihinsel ve psikomotor bozukluğa neden olur..  Barbitüratların hipnotik dozları, uyandıktan sonra saatlerce normal işlev görme yeteneğinin bozulmasına yol açabilen bir ilaç "akşamdan kalma-hangover" üretir. Bazen mide bulantısı ve baş dönmesi görülür. Barbitüratlar, karaciğerde sitokrom P450 (CYP450) mikrozomal enzimlerini indükler..  Barbitüratlar kontrendikedir.. akut intermitent porfirisi olan hastalarda  Barbitüratların aniden kesilmesi titreme, anksiyete, halsizlik, huzursuzluk, mide bulantısı ve kusma, nöbetler, deliryum ve kardiyak arreste neden olabilir. ANTIHISTAMİNİKLER  Histamin antagonistleri (antihistaminikler) kan-beyin bariyerini geçer ve değişen derecelerde sedasyon üretir ve bu ilaçlar hafif uykusuzluk ve anksiyete bozukluklarını tedavi etmek için kullanılmıştır.  Difenhidramin birkaç reçetesiz uyku ilacının aktif maddesidir ve hidroksizin hafif anksiyete tedavisinde kullanılmıştır ve bazen ameliyattan önce yatıştırıcı olarak kullanılır..  Doksepin uykusuzluğun tedavisi için de yakın zamanda onaylanmıştır ve H1 reseptörleri için yüksek afiniteye sahiptir..  Bu ilaçların yatıştırıcı etkisi, H1 reseptörlerine bağlanma ve retiküler çekirdeklerdeki (retiküler aktive edici sistem) nöronlar tarafından salınan asetilkolini azaltma yeteneklerinden kaynaklanır. ANTIHISTAMİNİKLER  Antihistaminikler dahil olmak üzere asetilkolin salınımını bloke eden ilaçlar, retiküler çekirdeklerin kolinerjik projeksiyonları üzerindeki etkileri yoluyla uyuşukluğa ve uykuya neden olur.  Aksine, kafein ve ilgili metilksantinler, presinaptik adenosin reseptörlerini bloke ederek uyarılmayı artırabilir, böylece retiküler çekirdeklerdeki kolinerjik aktiviteyi arttırır..  Antihistaminiklerin uzun süreli kullanımı sırasında bir miktar tolerans oluşabilir, ancak bu ilaçlar fiziksel bağımlılık veya önemli uyuşturucu kullanımı ile ilişkili değildir.. ‘Z’ İLAÇLARI Zolpidem, Zaleplon, ve Eszopiklon  Zolpidem, zaleplon ve eszopiklon ("z" ilaçları olarak bilinir), büyük ölçüde insomnia tedavisi için eski benzodiazepinlerin yerini almıştır. Bu ajanlar popülerdir, çünkü eski benzodiazepin ajanlarından daha az yan etkiye neden olurlar - örneğin, REM veya yavaş dalga uykusu üzerinde nispeten etkisizdirler - ve daha az tolerans ve bağımlılık potansiyeline sahiptirler. Daha kısa etki süreleri genellikle gündüz sedasyonu ve akşamdan kalma etkilerini engeller.  Benzodiazepinler daha az seçicidir ve daha yaygın bir reseptör dağılımına bağlanarak uyku, bilişsel performans ve hafıza üzerinde daha yüksek derecede olumsuz etkiler üretir..  Ek olarak, bu yeni ajanların eliminasyon yarı ömürleri eski benzodiazepin ajanlarından daha kısadır, bu da akşamdan kalma etkisinin daha zayıf olmasına neden olur.  Zaleplon eliminasyon yarı ömrünün yaklaşık 1 saat ile en kısa olması avantajına sahiptir; gece yarısı uyanan ve tekrar uykuya dalmakta güçlük çeken hastalar tarafından alınabilir. Zolpidem ayrıca hızlı etkili bir dil altı tabletinde de mevcuttur. OREKSIN RESEPTOR ANTAGONISTLERİ  Oreksin hipotalamusta üretilen bir nöropeptittir ve oreksin reseptörleri ile etkileşim yoluyla uyanıklığı destekler.  Oreksinin uyanıklıktaki rolü, narkolepsi (kronik uykululuğa ve gün içinde uykuya dalma dönemlerine neden olan uyku bozukluğu) olan bazı kişilerin beyinlerinde oreksin üreten nöronların kaybına sahip olduğu keşfedildiğinde doğrulanmıştır.  Suvoreksant orexin reseptörlerinde yarışmalı antagonist olarak çalışan, sınıfının ilk ilacıdır.  Uykusuzluğun tedavisi için lemboreksant adı verilen ikinci bir orexin reseptörü antagonisti onaylandı..  Lemboreksant benzer biyoyararlanıma ve suvoreksant olarak oral uygulamadan sonra emilimin zirvesine ulaşma süresine sahiptir, ancak daha uzun bir eliminasyon yarı ömrü vardır. MELATONİN VE BENZERİ İLAÇLAR  Melatonin epifiz bezinde sentezlenen bir nöroendokrin hormondur..  Melatonin uyku başlangıcından önce salınır ve uykuyu kolaylaştıran uyuşukluk yaratır. Araştırmalar, melatoninin gündüz uygulansa bile uyuşukluk yarattığını gösteriyor.  Melatonin reçetesiz temin edilebilir ve birkaç saat diliminde hızla seyahat eden kişilerde jet lag tedavisinde ve vardiya değiştiren işçilerde uykusuzluk tedavisinde etkili olabilir..  Melatonin, yeterli melatonin salgılamayan yaşlı hastalarda uykusuzluğun tedavisinde de etkili olabilir ve gecikmiş uyku fazı sendromu ve 24 saat olmayan uyku-uyanıklık bozukluğunun tedavisinde etkili gibi görünmektedir. MELATONİN VE BENZERİ İLAÇLAR  Ramelteon melatonin reseptörlerinde seçici olarak hareket eden ve uykuda başlayan uykusuzluğu tedavi etmek için onaylanmış yeni bir ilaçtır.  Ramelteon bağımlılık yaratmaz ve suistimal potansiyeli çok düşüktür, dolayısıyla kontrollü bir madde değildir. Benzodiazepin ilaçları ile karşılaştırıldığında, ramelteon kesildikten sonra uykusuzluğun geri teptiğine dair bir kanıt yoktur..  Tasimelteon 24 saat olmayan uyku-uyanıklık bozukluğu (Non-24) için uykusuzluğun tedavisi için yakın zamanda onaylanan başka bir melatonin agonistidir. 24 olmayan, sirkadiyen ritmin bozulmasıyla kendini gösteren ciddi, kronik bir uyku bozukluğudur.  Non-24, doğuştan kör veya edinilmiş körlük olsun, tamamen kör olan kişilerin %70'e kadarını etkiler.. SEDASYON YAPMAYAN-ANKSİYOLİTİKLER Buspiron  Buspiron, diğer ajanlarla yapısal benzerliği paylaşmayan bir anksiyolitik ajandır. İlaç kronik anksiyete tedavisinde kullanılır ve belirgin sedasyon, amnezi, tolerans, bağımlılık veya kas gevşemesine neden olmadan anksiyolitik bir etki üretir. Bazı hastalarda baş ağrısı, baş dönmesi ve sinirliliğe neden olabilir, ancak bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir.  Buspiron, serotonin 5-HT1A reseptörlerinde kısmi bir agonisttir ve anksiyolitik etkisini, serotonin salgılanmasının negatif feedback ile inhibisyonu şeklinde gösterebilir. Bu eylemiyle, postsinaptik serotonin reseptörlerinin upregulasyonu neden olabilir. SEDASYON YAPMAYAN-ANKSİYOLİTİKLER Propranolol  Propranolol bir β-adrenoseptör antagonisti (β-bloker), bazen sahne korkusu, akut durumsal veya performans kaygısının fizyolojik belirtilerini önlemek için kullanılır..  Beklenen anksiyete uyandıran olaydan bir saat önce alındığında, propranolol taşikardiyi ve sempatik uyarının neden olduğu akut anksiyetenin diğer belirti ve semptomlarını önler. Generalized Anxiety Disorder Acute Anxiety   Obsessive-Compulsive Disorder (OCD)  Short-term therapy with a benzodiazepine may relieve acute symptoms and provide a useful bridge to psychotherapy.  OCD can be treated effectively OF with anANXIETY DISORDERS CLASSIFICATION AND TREATMENT Acute anxiety is often self-limiting and may resolve in a few weeks to a few months without drug treatment. antidepressant drug and psychotherapy. A benzodiazepine might provide shortterm relief from more severe acute anxiety conditions  Buspirone, a nonsedating anxiolytic, provides a useful alternative to benzodiazepines for the treatment of chronic anxiety states because it produces little sedation and is not associated with tolerance or dependence  SSRIs, such as paroxetine, and the serotonin and norepinephrine reuptake inhibitors (SNRIs) venlafaxine and duloxetine Phobic Disorders Panic Disorder  Benzodiazepine or an antidepressant drug (SSRI)  Benzodiazepines may provide immediate relief from panic attacks during the early phase of therapy, and alprazolam and clonazepam are benzodiazepines that have been particularly useful in this regard. For long-term treatment, an SSRI antidepressant, such as fluoxetine    Benzodiazepine drug or antidepressant Benzodiazepines provide acute relief of symptoms and enable patients to more easily benefit from psychotherapy, whereas antidepressants are usually the most effective long-term drug therapy for agoraphobia and social phobia. Propranolol is useful in the prevention of stage fright, or acute situational or performance anxiety Posttraumatic Stress Disorder  SSRIs are used in the treatment of PTSD.  Other medications, such as BDZs, may also be used to treat associated symptoms, such as an exaggerated startle response and flashbacks. SUM-UP SUM-UP