جلسه هشتم PDF

‫اﻧﮕل و ﻗﺎرچ ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ووﯾس ﻧوﯾﺳﯽ و ﺗﺎﯾپ‪ :‬ﻣﮭﯾﺎر ﮐوﺛری‬ ‫ﺗدوﯾن‪ :‬ﻣﮭﯾﺎر ﻓرﻧﮕﯽ ﺳﺎز‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ ‪:Hemoflagellates‬‬...

‫اﻧﮕل و ﻗﺎرچ ﺷﻧﺎﺳﯽ‬ ‫ووﯾس ﻧوﯾﺳﯽ و ﺗﺎﯾپ‪ :‬ﻣﮭﯾﺎر ﮐوﺛری‬ ‫ﺗدوﯾن‪ :‬ﻣﮭﯾﺎر ﻓرﻧﮕﯽ ﺳﺎز‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ ‪:Hemoflagellates‬‬ ‫‪Leishmania.1‬‬ ‫‪Trypanosoma.2‬‬ ‫❖ خانواده ‪Trypanosomatidae‬‬ ‫✓ ویژگی ها‬ ‫‪ o‬گونهها‪ :‬بیش از ‪ 50‬گونه‪.‬‬ ‫‪ o‬محل شیوع‪ :‬کشورهای آفریقایی (دنیای قدیم) و آمریکای جنوبی (دنیای جدید)‪.‬‬ ‫‪ o‬ناقل اصلی ‪:‬پشه خاکی )در ایران نیز یافت میشود‪(.‬‬ ‫❖ لیشمانیا )‪(Leishmania‬‬ ‫✓ ویژگی ها‬ ‫‪ o‬شباهت زیاد به ماالریا‪.‬‬ ‫‪ o‬بدن ‪( fusiform‬هاللی – مارپیچ)‪.‬‬ ‫‪ o‬معموالً تکهستهای‪.‬‬ ‫‪ o‬دارای کینتوپالست‪ :‬منشأ تولید تاژک در تاژکداران ‪.‬‬ ‫‪ o‬پراکندگی‪ :‬بیشتر مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری – در ‪ 98‬کشور جهان‪.‬‬ ‫✓ زیرشاخههای لیشمانیا‬ ‫‪Leishmania.1‬‬ ‫‪Viannia.2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ ناقل‬ ‫‪ o‬پشه خاکی )از خانواده سایکودید(‬ ‫‪ o‬دنیای قدیم ‪.Phlebotomus :‬‬ ‫‪ o‬دنیای جدید‪.Lutzomyia :‬‬ ‫✓ میزبان‬ ‫‪ o‬مهرهداران‪ :‬انسان ‪ ،‬جوندگان ‪ ،‬سگ‪.‬‬ ‫✓ اشکال مختلف لیشمانیا‬ ‫‪Amastigote.1‬‬ ‫‪ o‬بدون تاژک – آزاد‬ ‫در ماکروفاژ بافتی (بدن انسان)‬ ‫‪o‬‬ ‫‪Promastigote.2‬‬ ‫دوکی شکل‬ ‫‪o‬‬ ‫هسته در مرکز‬ ‫‪o‬‬ ‫تاژک از کینتوپالست قدامی منشأ میگیرد (بدن پشه و محیط کشت)‬ ‫‪o‬‬ ‫‪Epimastigote.3‬‬ ‫تاژک از قسمت میانی منشأ گرفته و از قدام خارج میشود‬ ‫‪o‬‬ ‫در روده میانی پشه‪ ،‬غدد بزاقی و محیطهای کشت اختصاصی‬ ‫‪o‬‬ ‫‪Hypomastigote.4‬‬ ‫تاژک از کینتوپالست انتهایی منشأ میگیرد‬ ‫‪o‬‬ ‫در تریپانوزوماها دیده میشود‬ ‫‪o‬‬ ‫‪2‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ راههای انتقال‬ ‫‪.1‬گزش پشه (روش اصلی)‬ ‫‪.2‬انتقال مکانیکی‬ ‫‪.3‬انتقال خونی‬ ‫‪.4‬انتقال مادرزادی‬ ‫✓ چرخه زندگی‬ ‫‪.1‬گزش توسط پشه‪.‬‬ ‫‪.2‬تبدیل آماستیگوت به پروماستیگوت‪.‬‬ ‫‪.3‬مهاجرت به غدد بزاقی پشه و تبدیل به متاسایکلیک پروماستیگوت‪.‬‬ ‫‪.4‬گزش پشه ⇐ ورود پروماستیگوت به بدن میزبان ⇐ تبدیل به آماستیگوت ⇐ ورود به‬ ‫ماکروفاژهای بافتی (کبد و طحال)‬ ‫‪.5‬تکثیر در ماکروفاژ ⇐ پاره شدن ماکروفاژ ⇐ انتشار به جریان خون ⇐ آلودگی‬ ‫سلولهای دیگر‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ انواع لیشمانیا‬ ‫‪.1‬لیشمانیای جلدی )‪:(Cutaneous‬‬ ‫بعد از گزش‪ ،‬انگل در همان ناحیه باقی میماند و زخم ایجاد میشود‪.‬‬ ‫‪.2‬لیشمانیای جلدی – مخاطی )‪:(Mucocutaneous‬‬ ‫انگل به بافتهای مجاور مهاجرت میکند‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ایجاد زخم در نواحی صورت‪ ،‬مخاط دهان و بینی‪.‬‬ ‫ ‬ ‫‪.3‬لیشمانیای احشایی )‪:(Visceral‬‬ ‫انگل به کمک ماکروفاژها وارد جریان خون شده و به احشا منتقل میشود‪.‬‬ ‫✓ لیشمانیوز شهری‪(L.Tropica):‬‬ ‫‪ o‬مخزن اصلی‪ :‬انسان ‪.‬‬ ‫‪ o‬تعداد ضایعات‪ :‬کم‪.‬‬ ‫‪ o‬تعداد انگل در ضایعات‪ :‬زیاد ‪.‬‬ ‫‪ o‬شکل ‪:‬آماستیگوت کوچک‪.‬‬ ‫‪ o‬محل زخم‪ :‬بیشتر در صورت‪.‬‬ ‫‪ o‬دوره کمون‪ 2 :‬تا ‪ 8‬ماه‪.‬‬ ‫‪ o‬انتقال‪ :‬در تمام فصول سال‪.‬‬ ‫‪ o‬ناقل‪.Phlebotomus sergenti :‬‬ ‫‪4‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ لیشمانیوز روستایی )‪(L.Major‬‬ ‫‪ o‬زخم مرطوب ‪ ،‬تعداد زخمها زیاد ‪.‬‬ ‫‪ o‬تعداد انگل کم‪ ،‬آماستیگوت بزرگ ‪.‬‬ ‫‪ o‬مخزن اصلی‪ :‬جوندگان (رومبوس اپیموس)‬ ‫‪ o‬ناقل‪ :‬پشه خاکی )‪. )Phlebotomus papatasi‬‬ ‫‪ o‬دوره کمون‪ :‬چند هفته تا چند ماه‪.‬‬ ‫‪ o‬محل شیوع در ایران‪ :‬خوزستان و اصفهان‪.‬‬ ‫✓ لیشمانیای جلدی – مخاطی )‪(L.Braziliensis‬‬ ‫‪ o‬ناقل‪ :‬پشههای ‪.Lutzomyia‬‬ ‫‪ o‬مخزن‪ :‬سگ ‪ ،‬انسان ‪ ،‬جوندگان وحشی‪.‬‬ ‫‪ o‬عالئم‪ :‬آسیب مخاط لب‪ ،‬بینی و دهان (در موارد شدید مرگبار است) ‪.‬‬ ‫‪5‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫✓ تشخیص‬ ‫‪ o‬پرسش و بررسی عالئم بالینی‬ ‫‪ o‬مشاهده زخمها‬ ‫‪ o‬تاریخچه گزش‬ ‫‪ o‬آزمایش میکروسکوپی‬ ‫‪ o‬روش های تحقیقاتی (تزریق به حیوانات آزمایشگاهی‪ ،‬تست پوستی)‬ ‫✓ نمونهگیری‬ ‫‪ o‬نمونهگیری از نواحی اطراف زخم‪.‬‬ ‫‪ o‬تزریق آب مقطر به زخم ⇐ سانتریفیوژ مایع استخراجشده‪.‬‬ ‫‪ o‬محیط کشت اختصاصی )‪.Three N (NNN‬‬ ‫✓ درمان‬ ‫‪ o‬ترکیبات آنتیموان پنج ظرفیتی )مثل ‪ Glucantime‬و ‪.(Pentostan‬‬ ‫‪ o‬گرما درمانی و سرما درمانی‪.‬‬ ‫‪ o‬در موارد جلدی – مخاطی‪ :‬همراه با آنتیبیوتیک‪.‬‬ ‫✓ عالئم‬ ‫‪ o‬تب دو زمانه‪.‬‬ ‫‪ o‬کاهش وزن‪.‬‬ ‫‪ o‬اسهال‪.‬‬ ‫‪ o‬آنمی‪.‬‬ ‫‪ o‬خستگی)‪.(Fatigue‬‬ ‫‪6‬‬ ‫جلسه هشتم‬ ‫انگل و قارچ شناسی‬ ‫‪ o‬سیاهی پوست در انتهای بدن ‪.‬‬ ‫‪ o‬دومین عامل مرگ و میر پس از ماالریا‪.‬‬ ‫✓ کنترل و پیشگیری‬ ‫‪.1‬کنترل ناقل (پشه)‪.‬‬ ‫‪.2‬کنترل مخازن‪.‬‬ ‫‪.3‬سمپاشی و استفاده از پشهبند ‪.‬‬ ‫ نکته ‪:‬‬ ‫‪ o‬گزش لیشمانیوز شهری تنها مصونیت برای همان نوع ایجاد میکند ‪.‬‬ ‫‪ o‬گزش لیشمانیوز روستایی مصونیت برای هر دو نوع (شهری و روستایی) ایجاد میکند ‪.‬‬ ‫‪7‬‬