GE 12 Philippine Popular Culture (Kulturang Popular ng Pilipinas) PDF

KOLEHIYO NG SINING AT AGHAM DEPARTAMENTO NG FILIPINO AT MGA BANYAGANG WIKA GE 12 Philippine Popular Culture (Kulturang Popular ng Pilipinas) 1st Semester 2024-2025 CO...

KOLEHIYO NG SINING AT AGHAM DEPARTAMENTO NG FILIPINO AT MGA BANYAGANG WIKA GE 12 Philippine Popular Culture (Kulturang Popular ng Pilipinas) 1st Semester 2024-2025 COURSE PACK 2 – KABANATA 3 KABANATA 3: Mga Katutubong Sayaw mula sa iba’t ibang Rehiyon ng bansa at mga Kontemporaneong Sayaw ABUTIN MO! A- Napahahalagahan ang mga napanood sa video clip na mga katutubong sayaw upang makapagmuni-muni sa pagyakap sa LAYUNIN kabuluhan nito sa kasalukuyang panahon. S- Nakagagaya ng ilang piling katutubong sayaw sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang nito upang makapagtanghal ng isang malikhaing sayaw. K- Naaalala ang mga katutubong sayaw sa pamamagitan ng pagkilala ng mga ito mula sa video clip na pinanood upang makapagbahagi ng mga pangyayari sa kanilang karanasan. 3.1 KAHULUGAN AT KAHALAGAHAN NG KATUTUBONG SAYAW Ano nga ba ang katutubong sayaw? Kilala ang Pilipinas sa pagkakaroon ng mga magaganda, kakaiba at malikhaing kasanayan sa larangan ng sayaw. Biniyayaan ang mga Pilipino ng mga magagandang talento sa pagsayaw. Sa kadalihanang ito, hindi maipagkakailang mahilig ang karamihan sa mga Pilipino sa panonood ng iba’t ibang klase ng sayaw hindi lang ang mga matatanda, maging ang mga kabataan. Sa paglipas ng panahon, nadadagdagan ang mga uri ng sayaw na napapanood ng mga kabataan. (Kristopher Francisco) Ang katutubong sayaw ay ang pagpapahayag ng iba’t ibang saloobin at damdamin. Ito’y isang uri ng pagpapakita ng matinding kaligayahan at kung minsan ay pakikipaglaban. Sa bawat pagsayaw ng katutubong sayaw nakikita dito ang mga ugali ng Pilipino katulad ng pagiging mahiyain, talusaling, mahinhin, mabagal at matimpi na maaaring makita ng mga taga ibang bansa sa mga kapwa natin Pilipino na sumasayaw nito. Pinakikita rin sa pamamagitan ng katutubong sayaw ng Pilipinas ang maalab na damdamin, pag-ibig, kasiyahan, kabuoan ng loob at pagkakaisa. Para sa layuning pang- edukasyon lamang Alam mo ba kung sino ang kinikilalang “Ina ng Filipinong Sayaw? Si Francisca Aquino ang kinikilalang Ina ng Filipinong sayaw. Tumanggap siya ng parangal mula sa dating pangulo na Pres. Ramon Magsaysay ng "Outstanding Contribution toward the Advancement of Filipino Culture". https://www.facebook.com/filheritagefest/posts/t rivia-for-the-day-francisca-reyes- aquinonational-artist-for-dance-1973- Ano ang kahalagahan ng katutubong francisc/1747472735401877/ sayaw sa ating kultura? Ang katutubong sayaw ay mahalaga sapagkat pinapanatili nito ang kultura ng Pilipinas na maaaring maipasa sa mga susunod na henerasyon. Ito’y isang puwersa upang magkaisa ang sambayanang Pilipino. Naisasabuhay ang mga kultura at tradisyon ng isang bansa. NaipaKIkita rin sa pagsayaw ng katutubong sayaw ang pagiging makabayan o ang pagmamahal sa sariling bansa. 3.2 KATUTUBONG SAYAW MULA SA LUZON BANGA Ang banga ay isang sayaw kung saan umiigib ng tubig mula sa mga bundok ang mga kababaihan kaya may sunong silang mga banga sa ulo. Kalimitan itong sinasayaw ng mga katutubong nagmula sa Kalinga ng Mountain Province. Ang sayaw na ito ay naglalarawan na biyaya ng isang tribo kung saan kilala bilang mabangis na mga mandirigma. (blogspot.com, 2013) https://www.pinterest.ph/pin/570901690236286122/ PANDANGGO SA ILAW Ang Pandanggo sa Ilaw ay katulad ng isang Espanyol Fandango, ngunit ang pandanggo ay ginanap habang nagbabalanse ng tatlong lampara na may langis – isa sa ulo, at isa sa bawat kamay. Ito ay isang buhay na buhay na sayaw na nagmula sa Lubang Island, Mindoro. (De Castro) https://ellenjoydg.weebly.com/pandangg o-sa-ilaw.html Para sa layuning pang- edukasyon lamang  MAGLALATIK Ang sayaw na máglalatík ay nagmula sa Zapote at Loma ng Biñan, Laguna. Naglalarawan ito ng labanan ng mga Moro at Espanyol sa kanilang pag-aagawan sa latik o sapal ng pinaglangis na kakanggata. Gumagamit ng bao ng niyog sa pagsasayaw nito. Sinasayaw ito sa saliw ng rondalya sa batayang kumpas na 2/4. Ang ritmo ng pagtatama ng mga bao ay nakatutulong sa pagbibigay-diin sa malakas na bagsak ng kumpas at ritmo. Ang mga bao ay pares-pares na nakasabit sa harap ng dibdib, sa bandang ibaba sa likod ng balikat, sa magkabilang baywang, at sa bandang itaas ng tuhod. May mga bao rin sa magkabilang kamay na itinatama upang lumikha ng tunog sa mga baong nakakabit sa nabanggit na mga bahagi ng sariling katawan at sa mga kapuwa mananayaw. Karaniwang lalaki lamang ang sumasayaw https://jontotheworld.com/philippines-folk- dances/maglalatik/ nito na ang suot lamang ay pulang pantalon na nakatupi hanggang tuhod, at ang mga baong nabanggit na nakatali sa iba’t ibang parte ng katawan. Ang maglalatik ay karaniwang sinasayaw sa pista ni San Isidro Labrador tuwing buwan ng Mayo. Pinaniniwalaang taglay ng sayaw ang disiplina ng katutubong paraan ng pagtatanggol sa sarili kung kaya’t karaniwang ituring ito bilang halimbawa ng sayaw na pandigma o martial dance. (RCN) (ed GSZ). https://www.flickr.com/photos/nccaofficial/18261608839 3.3 KATUTUBONG SAYAW MULA SA VISAYAS TINIKLING Ang Tinikling ay isa sa mga katutubong sayaw sa Pilipinas. Pinangalan itong sayaw sa ibong Tikling na katutubo sa Leyte. Iniilagan ng mga nagsasayaw ang haligi na kawayan kagaya ng pagilag ng mga tikling sa magsasaka ng palay kapag hinuhuli sila. Mabilis na mabilis ang kilos ng mga paa ng mga nagsasayaw. https://www.mybalitz.com/blog/2021/10/27/tinikl ing-a-dance-of-identity/ (sas.upenn.edu.) KURATSA Ang Kuratsa ay isang tradisyonal na sayaw ng panliligaw kung saan ang lalaki ay lalapit at susuyin ang babae sa isang anyo ng sayaw. Ito ay ibinatay sa pagliligawan sa Para sa layuning pang- edukasyon lamang pagitan ng mga tandang at inahing manok. Ang Kuratsa ay isang sikat na sayaw ng mga waraynon lalo na sa Mapanas. Ito ang pangunahing sayaw ng mga Mapanasnon. Sikat ang kuratsa sa rehiyon sa silangang bahagi ng Visayas. Ito ay ipinapakita sa bawat mahalagang okasyon sa komunidad gaya ng kasal at iba pa. (pdfcoffee.com) MAZURKA BOHOLANA Ang Mazurka Boholana ay isang sayaw na “ballroom” na inspirasyon galing Espanya mula sa lalawigan ng Bohol. Bagaman ang Mazurka ay ang pambansang sayaw ng Poland, ito ay likas na tanyag sa buong Europa noong ika- 19 na siglo at maging sa mga kolonyang lupain sa ibang https://www.youtube.com/watch?v=NIYARv9 Bk8I bansa. (unionpedia.org) ESCOTIS Ang salitang Escotis ay sinasabing nagmula sa "Schottische" o "Scottish". Ito ay kilalang kilala sa Capiz at Aklan, ginaganap sa anumang panlipunang pagtitipon ng mga taong naninirahan sa mga bundok ng Capiz sa mga baryo ng Tinpas at Panitan at pati na rin https://www.facebook.com/lsfilipinianadco/photos/escotisa- sa bayan ng Panay. (La Salle Filipiniana Dance philippine-folk-dance-which-originated-from-aklan-and-capiz- provinces- Company, 2020) i/3449250408466885/?paipv=0&eav=AfZ3IjHPyNaDe2RVgJ6 eUuApCp1LA0kQjNSb0iHo5ZCemmvo1eUAqS-- RsKDBtVQdfc&_rdr 3.4 KATUTUBONG SAYAW MULA SA MINDANAO SINGKIL Ang Singkil ay isang sayaw ayon sa kaugalian na ginanap sa pamamagitan ng solong mga kababaihan upang maakit ang pansin ng mga potensyal na mga manliligaw. Ang mga mananayaw ay nagsasagawa ng serye ng matikas na paggalaw bilang hakbang sa pagitan ng kawayan na kasabay ang ritmong palakpak. Ang pamaypay at pandong (scarf) ay madalas na ginagamit upang mapahusay ang mga paggalaw ng mga mananayaw. (Bas, 2019). https://remit2homeblog.wordpress.com/2013/10/27/cultu ral-dance-singkil-sayaw-sa-singkil/ Para sa layuning pang- edukasyon lamang  KAPPA MALONG MALONG Ang Kappa Malong–Malong ay isang katutubong sayaw ng mga Muslim. Ang malong ay isang katutubong kasuotan, at ang sayaw ay mahalagang nagpapakita ng maraming mga paraan na maaari ka nitong mapagod. Mayroon ding mga bersyon ng sayaw panlalake at pambabae dahil nagsusuot sila ng malong sa iba’t ibang paraan. (Bas, 2019). https://www.flickr.com/photos/jabberwo ckyjack/635764499 KANDINGAN Ito ay ginaganap sa mga kasalan ng mga Tausog sa Jolo. Ang Kandingan ay binubuo ng mga pigura at hakbang batay sa klasiko at tradisyunal na mga porma ng sayaw ng India. Ang mga mananayaw ay gumaganap na may bahagyang baluktot na tuhod na nakabukas, ang mga daliri ay pinahawak ng mahigpit kasama ang hinlalaki sa labas at https://raizhelle18.tripod.com/thesis/muslim1.html hiwalay. (raizhelle18.tripod.com) 3.5 KONTEMPORANEONG SAYAW Ang kontemporaneo ay nagmula sa salitang latin na contemporarius, na ang ibig sabihin ng "con" ay "together, with" (pinagsama) at ang "tempus, tempor" ay "time" (oras). Ang kontemporaneo ay nangangahulugang kasalukuyan, moderno, uso, o napapanahon. (Captain Albert Aguilar NHS Academic Advocates, 2020) Ang kontemporaneong sayaw ay isang estilo ng nakahahalina na sayaw na pinagsasama ang mga elemento ng ilang mga genre ng sayaw kabilang ang modernong sayaw, jazz, liriko at klasikal na ballet. Sinusubukan ng mga mananayaw na kontemporaneong ikonekta ang isip at ang katawan sa pamamagitan ng mga paggalaw ng tuloy-tuloy na sayaw. (Bedinghaus) https://www.facebook.com/balletphilippines/posts/denisa-reyes- te-deum-was-created-during-the-people-power-revolution-it-was- praye/10156980792777450/ Nagsimula ang kontemporaneong sayaw sa simula ng ika-20 siglo ng ang mananayaw ng US na si Isadora Duncan (1878-1927) ay humiwalay sa ballet at bumuo ng kanyang sarili, mas natural na istilo. Ang kontemporaneong sayaw ay may maraming iba't ibang mga estilo, ang ilan sa mga ito ay malapit na nauugnay sa musika, tulad ng jazz, rock and roll, at hip-hop. (lwvworc.org) Isadora Duncan (1877-1927) ay isang Amerikanong pioneer ng sayaw at isang mahalagang pigura sa parehong sining at kasaysayan. Kilala bilang "Mother of Modern Dance". Si Isadora Duncan ay isang self-styled revolutionary na ang impluwensya ay Para sa layuning pang- edukasyon lamang  kumalat mula sa America hanggang Europe at Russia, na lumilikha ng isang sensasyon saan man siya gumanap. (lwvworc.org) https://en.wikipedia.org/wiki/Isadora_Duncan Ang mga una ng kontemporaneong sayaw ay kinabibilangan nina Isadora Duncan, Martha Graham, at Merce Cunningham dahil sinira nila ang mga panuntunan ng mga mahigpit na anyo ng ballet. Ang lahat ng mananayaw/ choreographers ay naniniwala na ang mga mananayaw ay dapat magkaroon ng kalayaan sa kilusan, na nagpapahintulot sa kanilang mga katawan na malayang ipahayag ang kanilang pinakaloob na damdamin. (Bedinghaus) Merce Cunningham Martha Graham Mga Halimbawa ng Kontemporaneong Sayaw sa Pilipinas https://www.youtube.com/watch?v=HJX 66wJXWjE https://www.youtube.com/watch?v=XN- m8mguNNk https://www.ordovasart.com/arti https://www.britannica.com/biogra st/merce-cunningham/ phy/Martha-Graham Para sa layuning pang- edukasyon lamang MGA SANGGUNIAN Francisco, Kristopher Kahalagahan ng Sining sa Pagsasayaw partikular sa Katutubong Sayaw. Academia.edu. https://www.academia.edu/36310042/INTRODUKSYON De Castro, Cherry. Katutubong Sayaw Sa Pilipinas. Pdfcoffee.com https://pdfcoffee.com/katutubong-sayaw-sa-pilipinas-pdf-free.html#Cherry+De+Castro Bas, Abigael (2019). Mga Katutubong Sayaw sa Pilipinas. Academia.edu. https://www.academia.edu/40116873/Mga_Katutubong_Sayaw_sa_Pilipinas Yonel Gega, Mga Katutubong Sayaw Sa Pilipinas. Scribd.com https://www.scribd.com/document/442489631/Mga-Katutubong-Sayaw-sa-Pilipinas- docx Treva Bedinghaus, Kontemporaryong Sayaw. eferrit.com https://tl.eferrit.com/ano-ba-ang-kontemporaryong-sayaw/ La Salle Filipiniana Dance Company, 2020. Facebook.com/post https://www.facebook.com/CAANHSMainAcademicAdvocates/photos/araling- panlipunanano-ang-kontemporaryong-isyuito-ay-nagmula-sa-salitang-latin- n/116446160205163/ Unknown, Philippines (Filipino) Cultural and Folk Dances. Blogspot.com http://lynndionlim.blogspot.com/2013/11/mga-bansa-sa-mundo-mayroon-ginawa- sa.html https://dokumen.tips/documents/katutunong-sayaw.html https://raizhelle18.tripod.com/thesis/lesson5b.html/kandingan https://lwvworc.org/tl/who-created-contemporary-dance Para sa layuning pang- edukasyon lamang