ενοτητα 3. τοταλ.docx

Γειά σας! Καλώς ήρθατε στην τρίτη ενότητα του σεμιναρίου «**Βιώσιμη Ανάπτυξη και Πράσινες Τεχνολογίες**» αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Σήμερα, μέσα από την ενότητα *«***Τεχνολογίες διαχείρισης απορριμμάτων»** θα μάθουμε για το τι είναι τα Στερεά απορρίμματα και τα χα...

Γειά σας! Καλώς ήρθατε στην τρίτη ενότητα του σεμιναρίου «**Βιώσιμη Ανάπτυξη και Πράσινες Τεχνολογίες**» αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Σήμερα, μέσα από την ενότητα *«***Τεχνολογίες διαχείρισης απορριμμάτων»** θα μάθουμε για το τι είναι τα Στερεά απορρίμματα και τα χαρακτηριστικά τους... για τις πηγές στερεών αποβλήτων και τις μεθόδους Διαχείρισης αστικών στερεών απορριμμάτων και τέλος για τις ∆υνατότητες μείωσης και τις διάφορες τεχνικές εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων όπως είναι η Ανάλυση Κύκλου Ζωής αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Στερεά απορρίμματα Αρχικά, Με τον όρο στερεά απόβλητα ή απορρίμματα περιγράφονται τα, ανθρωπογενούς κυρίως προέλευσης,...........στερεά ή ημιστερεά υλικά....τα οποία στερούνται άμεσης αξίας και είναι ανεπιθύμητα για τον κάτοχό τους ο οποίος και επιθυμεί να τα απορρίψει στο περιβάλλον. Με την ευρύτερη έννοια τα στερεά απόβλητα περιλαμβάνουν υλικά που παράγονται όχι μόνον σε αστικές περιοχές αλλά και σε διάφορες αγροτικές, βιομηχανικές και εξορυκτικές δραστηριότητες αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Διαχείριση στερεών απορριμμάτων Είναι γεγονός ότι η έννοια της διαχείρισης των απορριμμάτων εμφανίζει μια δυναμική εξέλιξη στα χρόνια Η συσχέτιση μεταξύ δημόσιας υγείας και ανεπαρκών μεθόδων αποθήκευσης, συλλογής και τελικής διάθεσης απορριμμάτων (που οδηγεί μεταξύ άλλων και στην παρουσία ποικίλων φορέων ασθενειών), είναι γνωστή από παλιά. ∆εν είναι περίεργο λοιπόν, που ιστορικά ο πρώτος στόχος της διαχείρισης αφορούσε αποκλειστικά στην [Προστασία της δημόσιας υγείας]. Με την έντονη ευαισθητοποίηση γύρω από τα περιβαλλοντικά προβλήματα...κυρίως μετά τη δεκαετία του 1970... ο στόχος διευρύνεται και αποσκοπεί στην προστασία και αποτροπή δυσμενών επιπτώσεων στον [αέρα, στο νερό και στο έδαφος]. αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Διαχείριση στερεών απορριμμάτων Αυτή είναι και η άποψη που κυριαρχεί σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ως προς το θέμα του περιβαλλοντικά αποδεκτού τρόπου διαχείρισης, σύμφωνα με την οποία τα απορρίμματα αποτελούν προϊόν που δεν χρησιμοποιείται πλέον (απόβλητο δλδ) που θα πρέπει όμως να διατεθεί με μεθόδους που να εξασφαλίζουν την προστασία [όχι μόνον] της δημόσιας υγείας [αλλά και] του περιβάλλοντος. Όμως....Παρά την μετατόπιση του ενδιαφέροντος από το στενό πλαίσιο της δημόσιας υγείας στον ευρύτερο της προστασίας του περιβάλλοντος και της αποτροπής της ρύπανσης, ορισμένα βασικά γνωρίσματα του καθεστώτος διαχείρισης [**δεν** τροποποιούνται ουσιαστικά]. Έτσι, για παράδειγμα, δεν αμφισβητείται το \"δικαίωμα\" του δημότη να απορρίπτει τα ανεπιθύμητα στερεά απόβλητα που παράγει. Η έμφαση δίνεται στην κατάλληλη επεξεργασία και ασφαλή διάθεση των αποβλήτων ώστε να αποτραπούν οι δυσμενείς επιπτώσεις όπως ο κίνδυνος για τη δημόσια υγεία και η ρύπανση του περιβάλλοντος αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Διαχείριση στερεών απορριμμάτων Η πολιτεία μέσω της τοπικής αυτοδιοίκησης (έστω και χωρικά διευρυμένης) είναι επιφορτισμένη με το καθήκον της διαχείρισης των αποβλήτων, επιμερίζοντας τις συνεπαγόμενες δαπάνες στους δημότες. Αξίζει ωστόσο να επισημανθεί ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης, άλλα και στα πλαίσια της εξελισσόμενης ενιαίας Ευρωπαϊκής πολιτικής, προβάλλεται με αυξανόμενη δυναμική, απο τη δεκαετία του 90, η έννοια της **διαχείρισης** στα πλαίσια της **βιώσιμης ανάπτυξης**, με έμφαση στην **ελαχιστοποίηση** της παραγωγής και στη θεώρηση των απορριμμάτων ως **αξιοποιήσιμη ύλη** (μέσω ανάκτησης υλικών δλδ ή ακόμα και ενέργειας). Αποτέλεσμα της θεώρησης αυτής είναι η ριζική αλλαγή στον τρόπο αξιολόγησης των διαφόρων μεθόδων διαχείρισης, με προτεραιότητα σε εκείνες που συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση φυσικών πόρων, ούτως ώστε να εξυπηρετείται η αρχή της αειφορίας. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Παράλληλα αναδύονται νέες αντιλήψεις για τον καταμερισμό της ευθύνης και τον τρόπο οργάνωσης της διαχείρισης. Έστω και σε πρώιμο στάδιο...αρχίζει να τίθεται υπό αμφισβήτηση το δικαίωμα απόρριψης των αποβλήτων. Επιπλέον, επεκτείνεται η ευθύνη διαχείρισης στους παραγωγούς των αποβλήτων (όπως είναι για παράδειγμα οι βιομηχανίες παραγωγής και χρήσης των υλικών συσκευασίας) Οι παραγωγοί των αποβλήτων καλούνται να έχουν ενεργή συμμετοχή, με επακόλουθο να περιορίζεται η ευθύνη και ο ρόλος της πολιτείας. Τέλος η χωρική κλίμακα αντιμετώπισης του προβλήματος αρχίζει να ξεφεύγει από τα στενά πλαίσια των τοπικών κοινωνιών και επεκτείνεται όχι μόνον σε εθνική αλλά και σε παγκόσμια κλίμακα. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Διαχείριση στερεών απορριμμάτων Πρακτικά, Με την κλασική έννοια της διαχείρισης απορριμμάτων νοείται το σύνολο των απαιτούμενων ενεργειών που περιλαμβάνει: - την εκτίμηση της **ποσότητας**..αλλά και **ποιότητας** των απορριμμάτων - την προσωρινή αποθήκευση - τη συλλογή (με ενδεχόμενη διαλογή στην πηγή) - τη μεταφορά στη θέση επεξεργασίας ή διάθεσης - και την **τελική** πλέον, επεξεργασία και διάθεση - αφ\' ενός με τις δυνατότητες ελαχιστοποίησης των παραγόμενων προϊόντων\ και αξιοποίησής τους, μέσω επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης υλικών και ανάκτησης ενέργειας, - και αφ\' ετέρου με τη σύσταση και λειτουργία κατάλληλων για τον σκοπό αυτό οργανωτικών σχημάτων διαχείρισης Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Διαχείριση στερεών απορριμμάτων Η ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων προϋποθέτει επαρκή γνώση της προέλευσης, του ρυθμού παραγωγής και της σύστασής τους. Οι κύριες πηγές στερεών αποβλήτων είναι - τα οικιακά στερεά απόβλητα - τα εμπορικά - τα βιομηχανικά - τα απόβλητα από διάφορες αστικές δραστηριότητες - από την γεωργία και την κτηνοτροφία - από δραστηριότητες του κατασκευαστικού τομέα, - και εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού και λυμάτων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Αναλυτικότερα, **1. τα ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ περιλαμβάνουν** ▪ τα Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ)...*όπου θα αναλύσουμε και στην συνέχεια* ▪ και τις Ιλύες Αστικού Τύπου.. Οι ιλύες αστικού τύπου περιλαμβάνουν τις ιλύες που παράγονται από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας αστικών λυμάτων της χώρας. Ειδικότερα το ρεύμα αυτό περιλαμβάνει: ▪ Ιλύες από Εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων (~~ΕΕΛ~~) πόλεων ▪ Ιλύες από εγκαταστάσεις (~~ΕΕΛ~~) τουριστικών μονάδων ▪ Ιλύες βιομηχανιών του κλάδου τροφίμων και ποτών καθώς και Ιλύες Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **~~2.~~ στα ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ...μη συμπεριλαμβανομένων όσων εντάσσονται στην** **εναλλακτική διαχείριση ή σε άλλες κατηγορίες.. ανήκουν..** [▪τα Βιομηχανικά μη επικίνδυνα απόβλητα (ΒΜΕΑ)] Όπου περιλαμβάνονται όλα τα Μη επικίνδυνα κατάλοιπα και υπολείμματα, τα οποία προκύπτουν κατά την παραγωγική διαδικασία στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της χώρας και τα οποία ο κάτοχός τους προτίθεται ή υποχρεούται να απορρίψει. Το βασικό τους χαρακτηριστικό είναι η πηγή παραγωγής τους,..δλδ.. μία βιομηχανική εγκατάσταση και όχι το είδος τους, καθώς δύναται να περιλαμβάνουν διάφορα ρεύματα αποβλήτων. Οι κυριότεροι κλάδοι παραγωγής [Βιομηχανικων μη επικίνδυνων αποβλήτων] στην Ελλάδα είναι..οι τομείς παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού [~~▪ και τα Βιομηχανικά επικίνδυνα απόβλητα (ΒΕΑ~~)] Αντίστοιχα, Στην κατηγορία των [Βιομηχανικών επικίνδυνων αποβλήτων] περιλαμβάνονται όλα τα επικίνδυνα κατάλοιπα και υπολείμματα, τα οποία προκύπτουν κατά την παραγωγική διαδικασία στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις Ο κυριότερος κλάδος παραγωγής [Βιομηχανικων επικίνδυνων αποβλήτων] στην Ελλάδα είναι: ▪ η παραγωγή βασικών μετάλλων και η κατασκευή μεταλλικών προϊόντων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **3. τΑ ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ είναι μια απ τις κύριες κατηγορίες αποβλήτων που χρήζουν μια ειδική διαχείριση** Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όλα τα απόβλητα σύμφωνα με την νομοθεσία, που προέρχονται από διάφορες αγροτικές δραστηριότητες, όπως η φύτευση και συγκομιδή αροτραίων και δενδροειδών καλλιεργειών, οι αγροτοβιομηχανικές δραστηριότητες, η κτηνοτροφική δραστηριότητα για παραγωγή γάλακτος και κρέατος, η καλλιέργεια βοσκοτόπων και όλες οι συναφείς δραστηριότητες Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **4. Επιπλέον τα ΛΟΙΠΑ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ περιλαμβάνουν** τα Απόβλητα που περιέχουν αμίαντο, Απόβλητα συσκευασιών επικίνδυνων ουσιών. Και Απόβλητα που περιέχουν πολυχλωριωμένα διφαινύλια ή τριφαινύλια αναλυτικότερα, Με δεδομένη την διακοπή παραγωγής αμιάντου στη χώρα, απόβλητα που περιέχουν αμίαντο προκύπτουν μόνο από εργασίες κατεδαφίσεων και αφαίρεσης στοιχείων αμιάντου από παλαιότερες εγκαταστάσεις Τα απόβλητα συσκευασιών επικίνδυνων ουσιών εντάσσονται κυρίως στην κατηγορία του Εθνικού Καταλόγου αποβλήτων με τίτλο «συσκευασίες που περιέχουν κατάλοιπα επικινδύνων ουσιών ή έχουν μολυνθεί από αυτές». Τέλος, όσον αφορά τα Απόβλητα που περιέχουν πολυχλωριωμένα διφαινύλια ή τριφαινύλια (γνωστά και ως PCB/PCT) πρόκειται κυρίως για Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού που αντιστοιχούν στις κατηγορίες «μετασχηματιστές και πυκνωτές που περιέχουν PCB» και «απορριπτόμενος εξοπλισμός που περιέχει PCB ή έχει μολυνθεί από παρόμοιες ουσίες» που συσχετίζονται επίσης με την κατηγορία «έλαια μόνωσης ή μεταφοράς θερμότητας που περιέχουν PCB» Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **5. Τα απόβλητα του κατασκευαστικού τομέα χαρακτηρίζονται ως ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΕΚΣΚΑΦΩΝ, ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΕΩΝ με τα αρχικά ΑΕΚΚ και είναι εφικτό να διαχωριστούν ,να ανακυκλωθούν και να επαναχρησιμοποιηθούν όπως και τα υπόλοιπα ρεύματα.** Σύμφωνα με τον ορισμό της Οδηγίας 2018/851 της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων είναι τα απόβλητα που προέρχονται από δραστηριότητες κατασκευών και κατεδαφίσεων κτηρίων. Όσον αφορά τα απόβλητα εκσκαφών... είναι πρακτικά, τα υλικά που προκύπτουν από χωματουργικές εργασίες ιδιωτικών και δημόσιων έργων και αφορούν ποικίλα υλικά που απαντώνται στη φύση Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 7\......Ειδικής και κρίσιμης διαχείρισης θεωρούνται τα **ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ (ΕΑΥΜ) όπου περιλαμβάνουν** 1. τα Επικίνδυνα Απόβλητα Αμιγώς Μολυσματικά (ΕΑΑΜ):...τα οποία.. περιέχουν μόνο μολυσματικά υλικά, όπως βιολογικά απόβλητα από νοσοκομεία, κλινικές, εργαστήρια, και άλλες υγειονομικές μονάδες. Πρέπει να διαχειρίζονται με αυστηρούς κανόνες για την αποφυγή της μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος. 2. Τα Μικτά Επικίνδυνα Απόβλητα (ΜΕΑ): που περιέχουν διάφορα υλικά που είναι επικίνδυνα για την υγεία και το περιβάλλον, όπως χημικά απόβλητα, φάρμακα, και άλλα επικίνδυνα υλικά. Η διαχείρισή τους απαιτεί ειδικές διαδικασίες για την ασφαλή αποθήκευση, μεταφορά, και τελική εναπόθεση. 3. Και τέλος...Άλλα Επικίνδυνα Απόβλητα (ΑΕΑ) όπου αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει όλα τα επικίνδυνα απόβλητα που **[δεν]** εμπίπτουν στις δύο παραπάνω κατηγορίες. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν επικίνδυνα υλικά που παράγονται σε υγειονομικές μονάδες, όπως παλιός εξοπλισμός, υλικά συσκευασίας, και άλλα. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **6. Τέλος, η κατηγορία των ΛΟΙΠών ΡΕΥΜάΤων ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΜΠΙΠΤΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ. περιλαμβάνει** τα Απόβλητα (Λιπαντικών) Ελαίων. τα Οχήματα Τέλους Κύκλου Ζωής (ΟΤΚΖ), τα Απόβλητα Συσσωρευτών Οχημάτων και Βιομηχανίας, τα Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) και τα Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχημάτων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Αναλυτικότερα, ▪ (ΑΕ) Τα απόβλητα έλαια ορίζονται στην Οδηγία 2008/98/ΕΚ και τον Ν.4042/2012 ως τα ορυκτέλαια ή τα συνθετικά λιπαντικά ή τα βιομηχανικά έλαια που δεν είναι πλέον κατάλληλα για τη χρήση, για την οποία αρχικώς προορίζονταν, όπως τα χρησιμοποιημένα έλαια κινητήρων εσωτερικής καύσης, τα έλαια κιβωτίων ταχυτήτων, τα λιπαντικά έλαια, τα έλαια για στροβίλους **[και]** τα υδραυλικά έλαια. ▪ Αντίστοιχα...Ως όχημα στο τέλος του κύκλου ζωής του νοείται κάθε όχημα που αποτελεί απόβλητο σύμφωνα με την νομοθεσία Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Αντίστοιχα, τα Απόβλητα Συσσωρευτών Οχημάτων και Βιομηχανίας (ΑΣΟΒ) ορίζονται σύμφωνα με την ΚΥΑ του 2010 (41624/2057/Ε103/2010), όπου ηλεκτρική στήλη ή συσσωρευτής οχημάτων είναι κάθε ηλεκτρική στήλη ή συσσωρευτής που χρησιμοποιείται για την εκκίνηση, το φωτισμό ή το σύστημα ανάφλεξης οχήματος, ενώ ηλεκτρική στήλη ή συσσωρευτής βιομηχανίας είναι κάθε ηλεκτρική στήλη ή συσσωρευτής που έχει σχεδιασθεί για αποκλειστικά βιομηχανικές ή επαγγελματικές χρήσεις ή που χρησιμοποιείται για ηλεκτρικά οχήματα κάθε είδους. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~▪ τα Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)~~ Σύμφωνα με την κυα23615/651/Ε.103/2014 τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ορίζονται ως ο ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός που θεωρείται απόβλητο κατά την έννοια του άρθρου 11 παρ.1 του ν.4042/2012 περι προστασίας του περιβάλλοντος..., συμπεριλαμβανομένων όλων των κατασκευαστικών στοιχείων, των συναρμολογημένων μερών και των αναλώσιμων, που συνιστούν τμήμα του προϊόντος κατά τον χρόνο απόρριψής του. Από 15/8/2018 ο ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός ομαδοποιείται σε 6 κατηγορίες: 1. Εξοπλισμός ανταλλαγής θερμότητας 2. Οθόνες και εξοπλισμός που περιέχει οθόνες 3. Λαμπτήρες 4. Μεγάλου μεγέθους εξοπλισμός ( 5. Μικρού μεγέθους εξοπλισμός ( 6. μικρού μεγέθους εξοπλισμός πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ▪ ~~τα Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχημάτων (ΜΕΟ)~~ Τέλος, Τα απόβλητα από Μεταχειρισμένα Ελαστικά Οχημάτων (ΜΕΟ) προκύπτουν από τα νέα ελαστικά που εισέρχονται στην αγορά σε ένα δεδομένο έτος (για εισαγωγές ελαστικών και ελαστικά μέσω νέων οχημάτων) καθώς και από τα διαλυτήρια οχημάτων Τέλους Κύκλου Ζωής. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **Όπως είδαμε και προηγουμένως...τα ΑΠΟΒΛΗΤΑ ΑΣΤΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ περιλαμβάνουν** ▪ τα Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ) ▪ και τις Ιλύες Αστικού Τύπου.. **Τα** **αστικά στερεά απορρίμματα τα διαχειρίζονται οι φορείς αποκομιδής..και αναλυτικότερα, σ**ύμφωνα με τον ορισμό της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/851, τα ΑΣΑ **περιλαμβάνουν** α) τα ανάμεικτα απόβλητα και τα απόβλητα που συλλέγονται χωριστά από τα νοικοκυριά, μεταξύ άλλων χαρτί και χαρτόνι, γυαλί, μέταλλα, πλαστικά, βιολογικά απόβλητα, ξύλο, προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας, απόβλητα συσκευασίας, απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, απόβλητα ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, και ογκώδη απόβλητα, συμπεριλαμβανομένων στρωμάτων και επίπλων. Β) τα ανάμεικτα απόβλητα και τα απόβλητα που συλλέγονται χωριστά από άλλες πηγές, όταν είναι παρόμοια ως προς τη φύση και τη σύνθεση με τα οικιακά απόβλητα. Στα αστικά απόβλητα δεν περιλαμβάνονται απόβλητα παραγωγής, γεωργίας, δασοκομίας, αλιείας, σηπτικών δεξαμενών και απόβλητα από δίκτυα αποχέτευσης και επεξεργασίας αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένης της ιλύος καθαρισμού λυμάτων, οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής ή απόβλητα από κατασκευές και κατεδαφίσεις. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **Τα αστικά στερεά απορρίμματα μπορεί να περιλαμβάνουν διάφορες ομάδες απορριμμάτων όπως είναι** - Τα Βιοαποδομήσιμα Αστικά Απόβλητα (ΒΑΑ) - Ή Τα Βιολογικά Απόβλητα (ΒΑ) ή αλλιως Βιοαπόβλητα - Τα Απόβλητα Συσκευασίας - τα Πλαστικά Μιας Χρήσης - τα Απόβλητα φορητών Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών - και τα Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ - ΤΑ Απόβλητα Κλωστοϋφαντουργίας - Και τέλος, ενδεχομένως και Μικρές Ποσότητες Επικινδύνων Αποβλήτων (ΜΠΕΑ Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα - ~~Βιοαποδομήσιμα Αστικά Απόβλητα (ΒΑΑ)~~ Analytikotera Σύμφωνα με την αντίστοιχη ΚΥΑ 29407/3508/2002 τα Βιοαποδομήσιμα Αστικά Απόβλητα ορίζονται ως κάθε απόβλητο που μπορεί να υποστεί αναερόβια ή αερόβια αποσύνθεση, όπως είναι τα απόβλητα τροφών και κηπουρικής, το χαρτί και το χαρτόνι. - , ~~όσον αφορά τα Βιολογικά Απόβλητα (ΒΑ) ή Βιοαπόβλητα~~ Αντίστοιχα, Σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/851 τα βιολογικά απόβλητα (ή βιοαπόβλητα) ορίζονται ως τα βιοαποδομήσιμα απόβλητα κήπων και πάρκων,....Καθώς και τα απόβλητα τροφίμων και μαγειρείων από...σπίτια,.. γραφεία.., εστιατόρια, χονδρεμπόριο, κυλικεία, παρόχους υπηρεσιών εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής...αλλά και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις μεταποίησης τροφίμων. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~Απόβλητα Συσκευασίας~~ (ΑΣ) Τα Απόβλητα Συσκευασίας περιλαμβάνουν κάθε συσκευασία ή υλικό συσκευασίας που καλύπτεται από τον ορισμό των αποβλήτων του άρθρου 3 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ, εξαιρουμένων των καταλοίπων παραγωγής. Διευκρινίζεται ότι στα απόβλητα συσκευασίας των ΑΣΑ συμπεριλαμβάνονται και τα βιομηχανικά και εμπορικά απόβλητα συσκευασίας (ΒΕΑΣ). Αντίστοιχα, για τα Πλαστικά Μιας Χρήσης (ΠΜΧ) Σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/904, ως Πλαστικό προϊόν Μίας Χρήσης ορίζεται το προϊόν που κατασκευάζεται εξολοκλήρου ή εν μέρει από πλαστική ύλη και το οποίο δεν έχει μελετηθεί, σχεδιαστεί ή διατεθεί στην αγορά προκειμένου να εκπληρώσει κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του πολλαπλές διαδρομές ή επιστροφές, με επιστροφή στον παραγωγό για επαναπλήρωση ή επαναχρησιμοποίηση για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκε. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~Απόβλητα φορητών Ηλεκτρικών Στηλών και Συσσωρευτών (ΑΦΗΣ&Σ)~~ Στο ρεύμα των ΑΣΑ περιλαμβάνονται επίσης και οι φορητές Ηλεκτρικές Στήλες ή Συσσωρευτές οι οποίοι δεν είναι ούτε βιομηχανίας ούτε αυτοκινήτων. Αντίστοιχα, όσον αφορά τα Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) οικιακής προέλευσης που ενδέχεται να χρησιμοποιούνται τόσο από νοικοκυριά όσο και από χρήστες πλην των νοικοκυριών, θεωρούνται σε κάθε περίπτωση Απόβλητα Ηλεκτρικού Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού οικιακής προέλευσης. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~Απόβλητα Κλωστοϋφαντουργίας~~ Ως κλωστοϋφαντουργικά απόβλητα νοούνται τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, όπως αυτά ορίζονται στον Κανονισμό 1007/2011, όπως ισχύει, και τα οποία έχουν καταστεί απόβλητα, όπως τα απόβλητα ορίζονται στο άρθρο 3 παρ. 1 της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ. ~~Ογκώδη Απόβλητα~~ Τα ογκώδη απόβλητα που εμπεριέχονται στο ρεύμα των ΑΣΑ περιλαμβάνουν κυρίως έπιπλα, στρώματα, μεγάλα παιχνίδια, βαλίτσες, ποδήλατα, χαλιά, καρότσια. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~Μικρές Ποσότητες Επικινδύνων Αποβλήτων (ΜΠΕΑ)~~ Στο ρεύμα των ΑΣΑ εμπεριέχονται μικροποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων (ΜΠΕΑ) από την χρήση ορισμένων οικιακών προϊόντων που περιέχουν 14 επικίνδυνες ουσίες προτεραιότητας (αρσενικό, μόλυβδος, κάδμιο, χρώμιο, χαλκός, νικέλιο, υδράργυρος, ψευδάργυρος, πολυχλωριωμένα διφαινύλια/τριφαινύλια, βενζόλιο, τετραχλωροαιθυλένιο, τριχλωροαιθυλένιο, τετραχλωρομεθάνιο, κυανιούχο νάτριο). Τα σχετικά οικιακά προϊόντα που τις περιέχουν είναι - ▪ οι Φιάλες αεροζόλ (εφόσον περιέχουν αναφλέξιμα ή χημικώς ασταθή υλικά) - ▪ τα Βερνίκια/χρώματα (εφόσον περιλαμβάνουν διαλύτες/βαρέα μέταλλα) - ▪ τα Γεωργικά φάρμακα ( όπως είναι τα παρασιτοκτόνα, τα ζιζανιοκτόνα, και τα μηκυτοκτόνα), εντομοκτόνα και εντομοαπωθητικά (συμπεριλαμβανόμενων και των συσκευασιών τους) - ▪ τα Καθαριστικά/συντηρητικά/γυαλιστικά ξύλου - ▪ οι Κόλλες/ρητίνες - ▪ οι Λάμπες/λαμπτήρες φθορισμού και άλλα απόβλητα που περιέχουν υδράργυρο - ▪ τα Μελάνια - ▪ οι Διαλύτες αφαίρεσης χρωμάτων - ▪ τα Φάρμακα - ▪ οι Μπαταρίες μιας χρήσης ή επαναφορτιζόμενες - ▪τα Προϊόντα καθαρισμού/αποφρακτικά εφόσον περιέχουν διαβρωτικά οξέα ή καυστικά αλκάλεα. - ▪και τα Υλικά απολύμανσης Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Μια ακόμα ομαδοποίηση αποτελεί και ο διαχωρισμός σε 1\) «οικιακά απόβλητα»: **τα απόβλητα που παράγονται από τα νοικοκυριά**, \(2) «συναφή απόβλητα**»: απόβλητα** **τα οποία, λόγω της φύσης και της σύνθεσής τους, είναι συγκρίσιμα με τα οικιακά** απόβλητα, εκτός των αποβλήτων της παραγωγής και των αποβλήτων της γεωργίας και της δασοκομίας, \(3) «αστικά απόβλητα»: **τα οικιακά απόβλητα σε συνδυασμό με τα συναφή απόβλητα** Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Οι ποσότητες των απορριμμάτων εξαρτώνται από το χαρακτήρα της περιοχής, το βιοτικό επίπεδο του πληθυσμού της.. και τις καταναλωτικές συνθήκες που κυριαρχούν. Επιπλέον, σχετίζεται με την εποχή, τον τρόπο διαβίωσης των κατοίκων, τις μετακινήσεις του πληθυσμού και άλλες ποικίλες παραμέτρους κοινωνικοοικονομικού χαρακτήρα... Οι τυπικές τιμές παραγωγής απορριμμάτων στον Ελληνικό χώρο σύμφωνα με στοιχεία ερευνών είναι περίπου...1-2 κιλα ανα ατομο ανα ημέρα Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Ο ρυθμός παραγωγής των αποβλήτων επηρεάζεται εξίσου από την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη αλλά και το βαθμό βιομηχανοποίησης, και φυσικά το κλίμα. Γενικά, όσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική ευημερία και υψηλότερο το ποσοστό του αστικού πληθυσμού, τόσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα αστικών αποβλήτων που παράγονται. Η Μείωση του όγκου και της μάζας των στερεών αποβλήτων είναι ένα καίριο θέμα, ιδίως υπό το οπτικη της περιορισμένης διαθεσιμότητας των χώρων τελικής διάθεσης Η μεθοδολογία που ακολουθείται για τον υπολογισμό της εξέλιξης της παραγωγής των αποβλήτων αποτελείται από την Πρόγνωση της διαχρονικής εξέλιξης του Μόνιμου Πληθυσμού την Πρόγνωση της διαχρονικής εξέλιξης Εποχικού Πληθυσμού και τέλος, την Πρόγνωση της διαχρονικής εξέλιξης του συντελεστή παραγωγής αποβλήτων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Τα Χαρακτηριστικά των στερεών απορριμμάτων μπορούν να κατηγοριοποιηθούν στα **Φυσικά χαρακτηριστικά και στη χημική τους σύσταση.** **Αναλυτικότερα τα φυσικά χαρακτηριστικά, περιλαμβάνουν** - τη Σύσταση - τη Πυκνότητα και το ποσοστό υγρασίας - την Σύνθεση κατά μέγεθος - την Υδατοϊκανότητα - και την Διαπερατότητα Αντίστοιχα, όσον αφορά την **Χημική σύσταση περιλαμβάνεται** - η Προσεγγιστική χημική ανάλυση - η Τελική στοιχειακή ανάλυση - και Η θερμική ενέργεια Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα στη σύνθεση των στερεών αποβλήτων, χρησιμοποιείται συνήθως ο επιμερισμός σε υλικά που ανήκουν στις ακόλουθες βασικές κατηγορίες: όπως χαρτί, πλαστικό, υπολείμματα τροφών, υφάσματα και δέρματα, γυαλί και μέταλλα. Αυτός ο τρόπος επιμερισμού διευκολύνει τη μελέτη και εφαρμογή των ποικίλων μεθόδων ανακύκλωσης Αξίζει να επισημανθούν ορισμένες διαφορές της σύνθεσης των στερεών αποβλήτων της Ελλάδας σε σύγκριση με την σύνθεση των στερεών αποβλήτων των τυπικών ανεπτυγμένων δυτικοευρωπαϊκών χωρών, καθώς - Τα Α.Σ.Α. της Ελλάδας έχουν σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό οργανικού κλάσματος και ως συνέπεια αυτού..μεγαλύτερο ποσοστό υγρασίας και μικρότερη θερμογόνο δύναμη. - Επιπλέον, Τα Α.Σ.Α. της Ελλάδας δεν διαφέρουν από τα Α.Σ.Α. άλλων χωρών της Ευρώπης ως προς την περιεκτικότητα σε πλαστικό, αλλά εμφανίζουν σημαντικά μικρότερη περιεκτικότητα σε χαρτί. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **~~Διαλογή στη πηγή~~** Ένα σωστά δομημένο σχέδιο διαχείρισης απορριμμάτων.. είναι πλήρως εναρμονισμένο με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, της κυκλικής οικονομίας και της ιεράρχησης των αποβλήτων, με έμφαση στην «ανάντη» διαχείριση των αποβλήτων, με ιδιαίτερη ανάπτυξη δικτύου Διαλογής στην Πηγή για χωριστή συλλογή ρευμάτων υλικών και αποβλήτων. **Στόχο** αποτελεί..η μεγιστοποίηση των ποσοστών ανάκτησης και επαναχρησιμοποίησης,......η μεγιστοποίηση της καθαρότητας των ανακτώμενων υλικών,..... η αύξηση της εμπορευσιμότητας των προϊόντων,....η ενίσχυση της ανακύκλωσης και η συνακόλουθη δραστική μείωση των συμμείκτων υπολειμματικών αστικών απορριμμάτων που τίθονται προς διαχείριση στις κεντρικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας,....... και τέλος, η δραστική μείωση των υπολειμμάτων προς τελική διάθεση με Υγειονομική Ταφή. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Τα κύρια συστήματα διαλογής στην πηγή είναι i\) Τα κέντρα συλλογής, όπου πρόκειται για εγκαταστάσεις υποδοχής ΑΣΑ που μεταφέρονται εκεί από τους κατοίκους με παροχή κάποιου κινήτρου. Τα υλικά υφίστανται προεπεξεργασία και μεταφέρονται στις καταναλώτριες βιομηχανίες. Το σύστημα χαρακτηρίζεται από μηδενικό κόστος συλλογής αλλά υπάρχει κόστος επένδυσης, λειτουργίας και μεταφοράς των υλικών. ii\) η Συλλογή από πόρτα σε πόρτα... Όπου εφαρμόζεται κυρίως για το χαρτί και το κόστος του συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το ποσοστό συμμετοχής των κατοίκων. iii\) και τελος η Συλλογή σε κάδους. Είναι το πιο συνηθισμένο σύστημα και τα υλικά συγκεντρώνονται από τους κατοίκους σε ειδικούς κάδους που είναι τοποθετημένοι σε κοινόχρηστους χώρους. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένας κοινός κάδος για όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά ή ξεχωριστός κάδος για το κάθε είδος. Στη συνέχεια...από τους κάδους..τα υλικά αυτά, μεταφέρονται για μεταπώληση ή διάθεση Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Η έμφαση στη χωριστή συλλογή εφαρμόζεται τόσο για τα «παραδοσιακά» ρεύματα, όπως τα Υλικά Συσκευασίας και ευρύτερα το χαρτί, το πλαστικό, το γυαλί και τα μέταλλα, αλλά πλεον επεκτείνεται και σε νέα ρεύματα, όπως τα βιοαπόβλητα, το ξύλο, τα απόβλητα προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο της Ευρωπαικής Ένωσης... μεγάλη έμφαση δίνεται στη χωριστή συλλογή διαφόρων κατηγοριών ρευμάτων αποβλήτων, ώστε να ανακτώνται καθαρά προϊόντα και να διευκολύνεται η περαιτέρω διαχείρισή τους με τους καλύτερους δυνατούς όρους από πλευράς περιβαλλοντικής προστασίας και οικονομικής βιωσιμότητας. Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το άρθρο 11 της οδηγίας 2008/98, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, τα κράτη μέλη καθιερώνουν χωριστή συλλογή τουλάχιστον για το χαρτί, τα μέταλλα, τα πλαστικά και το γυαλί και, σε δεύτερο χρόνο, για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα,......ενώ η χωριστή συλλογή και άλλων ρευμάτων (όπως τα βιοαπόβλητα, ή τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ) έχουν θεσπιστεί με άλλες διατάξεις Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Στην περίπτωση που δεν πραγματοποιείται διαλογή στη πηγή....τα απορρίμματα κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το υλικό κατασκευής τους μέσω Μηχανικής διαλογής Με τη μέθοδο της μηχανικής διαλογής διαχωρίζονται τα διάφορα υλικά από το ρεύμα των Αστικών στερεών αποβλήτων με μηχανικά μέσα. Υπάρχουν δύο βασικά συστήματα διαχωρισμού, ο υγρός και ,/ο ξηρός που αποτελεί και την πλειοψηφία των εγκαταστημένων μονάδων μηχανικής διαλογής. Η εφαρμογή αυτής της μεθόδου επιτρέπει την ενιαία συμβατική συλλογή και μεταφορά των Αστικών αποβλήτων ως την μονάδα διαλογής. Με τις διαδικασίες της μηχανικής διαλογής είναι δυνατόν να επιτευχθούν: \- Ο διαχωρισμός των χρήσιμων υλικών, όπως χαρτί - χαρτόνι, μέταλλα,πλαστικό, γυαλί κλπ, με σκοπό την ανακύκλωση τους. \- Η εξασφάλιση πρώτης ύλης για παραγωγή εδαφοβελτιωτικού μέσω του οργανικού κλάσματος \- Η παραγωγή καύσιμης ύλης με τη μορφή RDF (Refuse Derived Fuel). ( όπου χρησιμοποιείται κυρίως για καύσιμο σε λέβητες) \- Η βελτίωση των συνθηκών εφαρμογής αποτέφρωσης \- και Η μείωση του όγκου των αποβλήτων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα - **~~Συλλογή~~** Γενικά ο σχεδιασμός του συστήματος συλλογής και αποκομιδής απορριμμάτων δεν έχει μονοσήμαντη λύση, και απαιτεί δοκιμές και βελτιστοποίηση. Παράγοντες βελτιστοποίησης είναι η συχνότητα αποκομιδής των απορριμμάτων, ο αριθμός και το μέγεθος των απορριμματοφόρων και ο αριθμός των διαδρομών ανά ημέρα. Η περιοχή μελέτης χωρίζεται αρχικά σε υπο-περιοχές με ομοιογενή χαρακτηριστικά, όπως για παράδειγμα την πυκνότητα του πληθυσμού της, ώστε να διευκολύνεται ο σχεδιασμός. Βασικά βήματα αποτελούν - Η Επιλογή κάδων - Το Σύστημα συλλογής (με σταθερούς κάδους μέσω Χειρωνακτικής φόρτωσης) ή και με κυλιόμενους κάδους (μέσω Μηχανικής αποκομιδής) - Και τέλος, ο Σχεδιασμός διαδρομών απορριμματοφόρου...για Σύστημα αποκομιδής με συρόμενους κάδους ή και για Σύστημα αποκομιδής με κυλιόμενους κάδους Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Όσον αφορά την Μεθοδολογία σχεδιασμού συστήματος αποκομιδής απορριμμάτων αστικής περιοχής.... - Αρχικά , Επιλέγεται η συχνότητα αποκομιδής των απορριμμάτων (1, 2 ή 3 φορές/ εβδομάδα). Αυτό είναι συνήθως θέμα πολιτικής των ∆ήμων και εξαρτάται από το μέγεθος του οικισμού, την πυκνότητα δόμησης και το βιοτικό επίπεδο. Η σύγχρονη τάση πάντως είναι η ελαχιστοποίηση κατά το δυνατόν της συχνότητας αποκομιδής. - Έπειτα, Σε χάρτη σχετικά μεγάλης κλίμακας της περιοχής, τοποθετούνται οι θέσεις συλλογής. Αν πρόκειται για κυλιόμενους κάδους η απόσταση μεταξύ των θέσεων θα πρέπει να μην είναι μεγαλύτερη των 50 με 60 μέτρων (m). Αν πρόκειται για σταθερούς κάδους, αυτοί τοποθετούνται συνήθως έξω από κάθε κατοικία. - Στη συνέχεια, Υπολογίζεται το μέγεθος και ο αριθμός των κάδων με βάση την ποσότητα των παραγόμενων απορριμμάτων στο διάστημα μεταξύ δύο συλλογών. Για παράδειγμα... για συλλογή 2 φορές ανά εβδομάδα υπολογίζεται ποσότητα απορριμμάτων 4 ημερών. Συνήθως ο σχεδιασμός γίνεται ανά οικοδομικό τετράγωνο και η συνολική ποσότητα απορριμμάτων ισομοιράζεται στους κάδους. Σημειώνεται ότι Σε συστήματα μηχανικής αποκομιδής επιλέγονται κάδοι ιδίου μεγέθους. - Τέλος, Για την κάθε θέση συλλογής αναγράφεται στο χάρτη ο όγκος των απορριμμάτων, ο αριθμός των κάδων και η συχνότητα συλλογής Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα - **Η Μεταφορά των απορριμμάτων αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό βήμα στην διαχείρισή τους.** Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα - **~~Αποθήκευση~~** Προς διευκόλυνση των διαδρομών από τους δήμους εως τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας, δημιουργούνται ενδιάμεσοι **σταθμοί μεταφόρτωσης απορριμμάτων** Οι σταθμοί αυτοί, είναι εγκαταστάσεις όπου τα απορρίμματα εκκενώνονται από τα συνήθη απορριμματοφόρα σε υποδοχείς μεγάλου όγκου και μετά από ενδεχόμενη μείωση του όγκου τους, (συμπίεση ή λειοτεμαχισμός), μεταφέρονται στον τελικό χώρο διάθεσης. Επιπλέον, μπορεί να διαθέτουν μόνιμες κτιριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισμό μεταφοράς και συμπίεσης ή να διαθέτουν μόνο κινητό εξοπλισμό μεταφοράς (κινητά συστήματα μεταφόρτωσης). Στα μόνιμα συστήματα τα απορριμματοφόρα αδειάζουν σε μεγάλες χοάνες απ\' όπου πρέσες τα συμπιέζουν και τα οδηγούν σε containers που τα μεταφέρουν στο χώρο διάθεσης. Η συμπίεση που επιτυγχάνεται με τον τρόπο αυτό αυξάνει το ειδικό βάρος των απορριμμάτων σε 750-1000 kg/m 3. Στα κινητά συστήματα το απορριμματοφόρο αδειάζει απ\' ευθείας στο container το οποίο μπορεί είναι αυτοκινούμενο ή μεταφερόμενο. Άξιο σημείωσης αποτελεί το γεγονός ότι η εγκατάσταση σταθμού μεταφόρτωσης είναι αποδοτική.. όταν η απόσταση του χώρου διάθεσης είναι μεγαλύτερη των 30km και η ημερήσια ποσότητα των απορριμμάτων ξεπερνά τους 20 τόνους. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **~~2.2. Σκοπιμότητα εγκατάστασης~~** **~~ΣΜΑ~~** Τα πλεονεκτήματα της παρεμβολής στο κύκλωμα μεταφοράς ενός σταθμού μεταφόρτωσης είναι: - Η Συντόμευση δρομολογίων μεταφοράς και άρα η ελάφρυνση του κυκλοφοριακού φόρτου - Η δυνατότητα εξυπηρέτησης από χώρους ΧΥΤΑ που βρίσκονται σε μεγάλες αποστάσεις - Η δυνατότητα εύκολου διαχωρισμού των ανακυκλώσιμων υλικών - Η διευκόλυνση των πολιτών για την απ ευθείας μεταφορά ογκωδών αντικειμένων - Και Η δυνατότητα χωροθέτησης κοντά σε κατοικημένες περιοχές λόγω μειωμένων περιβαλλοντικών οχλήσεων. Η σύγχρονη τάση διαχείρισης των απορριμμάτων απαιτεί τη οργάνωση σχεδίου συλλογής, μεταφοράς και επεξεργασίας τουλάχιστον σε επίπεδο Νομού ή και Περιφέρειας. Η κατασκευή των σταθμών μεταφόρτωσης καθώς και η κατασκευή των ΧΥΤΑ..ορίζεται να πραγματοποιείται σύμφωνα με τις σύγχρονες μεθόδους επικάλυψης, στεγάνωσης του πυθμένα, συλλογής στραγγιδίων, συλλογής βιοαερίου και φυσικά σε κατάλληλες θέσεις-περιοχές. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Τα διάφορα είδη εγκαταστάσεων σε συνδυασμό με τη συλλογή αποβλήτων (χωριστή ή μη διαχωρισμένη στην πηγή), απαρτίζουν το σύνηθες σύστημα διαχείρισης αστικών αποβλήτων. Αναλυτικότερα, το δίκτυο των βασικών υποδομών επεξεργασίας ΑΣΑ αποτελείται από - Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (με τα αρχικά ΚΔΑΥ) - Μονάδες Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων (ή αλλιώς ΜΕΒΑ) - Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), - Μονάδες Προεπεξεργασίας Αποβλήτων/Απορριμμάτων (ΜΠΑ) - Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης - Χώρους Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (Χ.Υ.Τ.Α), - που σταδιακά μετατρέπονται σε ΧΥΤ Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Αναλυτικότερα, 1. Στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), τα συλλεγόμενα Ανακυκλώσιμα Υλικά υφίστανται διαλογή σε περαιτέρω κατηγορίες και καθαρισμό από τις ανεπιθύμητες προσμίξεις. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν **και** οι μονάδες εξευγενισμού των χωριστά συλλεγέντων Ανακυκλώσιμων Υλικών, που ως προς τον σκοπό λειτουργία τους προσιδιάζουν με τα ΚΔΑΥ. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 2. Στις Μονάδες Επεξεργασίας Βιολογικών Αποβλήτων (ΜΕΒΑ), τα συλλεγόμενα Βιολογικά Απόβλητα υφίστανται αερόβια ή αναερόβια βιολογική επεξεργασία...... προς παραγωγή κατά βάση κόμποστ καλής ποιότητας με ενδεχόμενη παράλληλη ανάκτηση ενέργειας. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα λιπασματοποίηση, αναερόβια χώνευση, ξήρανση, ασβεστοποίηση, αντιμετώπιση επιπτώσεων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 3. Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), που συνίστανται από Μονάδες **Μηχανικής** και **Βιολογικής** Επεξεργασίας (ΜΒΕ), που ως προς το οργανικό κλάσμα είναι είτε αερόβιας διεργασίας (κομποστοποίησης), είτε αναερόβιας χώνευσης, με την τελευταία (την αναερόβια επεξεργασία) συνήθως ακολουθείται από αερόβια επεξεργασία του χωνεύματος, χωρίς βέβαια να αποκλείονται και άλλες επιτρεπτές επιλογές.,, Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 4. Επιπλέον, υφίστανται και Μονάδες **Προεπεξεργασίας** Αποβλήτων/Απορριμμάτων (ΜΠΑ) πριν από την Υγειονομική Ταφή. Λόγω της έντονης νησιωτικότητας της χώρας, σε όσα νησιά δεν κρίνεται τεχνικοοικονομικά εφικτή η ύπαρξη ΜΕΑ, και προκειμένου να επιτυγχάνεται στον μέγιστο δυνατό βαθμό η απαιτούμενη προεπεξεργασία των υπολειμματικών σύμμεικτων ΑΣΑ πριν από την ΥΤ, συνιστάται να εξετάζεται η δημιουργία Μονάδων Προεπεξεργασίας Αποβλήτων/Απορριμμάτων, που θα περιλαμβάνουν κατ' ελάχιστον, βιολογική επεξεργασία σταθεροποίησης του οργανικού κλάσματος, εφόσον βέβαια και πάλι η δημιουργία των Μονάδων **Προεπεξεργασίας** Αποβλήτων κρίνεται τεχνικοοικονομικά εφικτή. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 5. Στις Μονάδες Ενεργειακής Αξιοποίησης, μπορεί να γίνεται ανάκτηση ενέργειας με θερμική επεξεργασία των Υπολειμμάτων των ΜΕΑ ή/και εναλλακτικών καυσίμων για τη δραστική ελαχιστοποίηση του τελικού υπολείμματος προς υγειονομική ταφή Η θερμική επεξεργασία των ΑΣΑ, τόσο για μείωση του όγκου όσο και για ανάκτηση ενέργειας, αποτελεί ενδιαφέρουσα εφαρμογή στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων. Με τη θερμική επεξεργασία γίνεται μετατροπή των στερεών απορριμμάτων σε αέρια και στερεά προϊόντα, ενδεχόμενα δέ και υγρά, με ταυτόχρονη ή επακόλουθη απελευθέρωση θερμικής ενέργειας. Κατά τη θερμική επεξεργασία απαραίτητη διαδικασία είναι η εξάτμιση της υγρασίας των στερεών αποβλήτων Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Τα συστήματα θερμικής επεξεργασίας μπορούν να διαχωριστούν με βάση τις ανάγκες τους σε οξυγόνο (αέρα). Η καύση με την ακριβή ποσότητα οξυγόνου που χρειάζεται για πλήρη καύση είναι γνωστή ως στοιχειομετρική καύση. Η καύση με περισσότερο οξυγόνο από το αναγκαίο για την στοιχειομετρική καύση ονομάζεται καύση με περίσσεια οξυγόνου. Και στις δύο περιπτώσεις χρησιμοποιείται ο όρος αποτέφρωση. Η αεριοποίηση είναι η μερική καύση των στερεών απορριμμάτων κάτω από υποστοιχειομετρικές συνθήκες, για την παραγωγή ενός μίγματος αερίων το οποίο περιέχει μονοξείδιο του άνθρακα, υδρογόνο και κορεσμένους υδρογονάνθρακες. Η πυρόλυση είναι η θερμική επεξεργασία των στερεών απορριμμάτων σε πλήρη απουσία οξυγόνου. Σημασία για την επιτυχημένη εφαρμογή της θερμικής επεξεργασίας έχει η γνώση της σύστασης των ΑΣΑ και κυρίως της θερμογόνου δύναμής τους. καύση, πυρόλυση, ανάκτηση ενέργειας Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα 6. Τέλος, οι χώροι Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων, σταδιακά μετατρέπονται σε ΧΥΤ Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ), για την ασφαλή τελική διάθεση των όποιων υπολειμμάτων απομένουν μετά από το πολύ εκτεταμένο δίκτυο χωριστής συλλογής με ανάκτηση υλικών...και τις μονάδες επεξεργασίας ή ενεργειακής αξιοποίησης. Η υγειονομική ταφή απορριμμάτων σε κατάλληλα επιλεγμένους χώρους (ΧΥΤΑ - Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων) ήταν ο σχεδόν αποκλειστικός και εξακολουθεί να είναι ο κύριος τρόπος διάθεσης των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και διεθνώς. Πρέπει όμως να επισημανθεί ότι με τον όρο ΧΥΤΑ συχνά περιγράφονται μέθοδοι ταφής ή ακόμα και απλής απόρριψης στερεών αποβλήτων, οι οποίες δεν πληρούν τις προδιαγραφές της σύγχρονης υγειονομικής ταφής Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 50 ήταν συνηθισμένη η διάθεση των απορριμμάτων σε φυσικές κοιλότητες που ήταν απομακρυσμένες από αστικές περιοχές, σε εγκαταλειμμένα ορυχεία, λατομεία κλπ, χωρίς μέτρα προστασίας για την αποφυγή της ρύπανσης του περιβάλλοντος, πρόκλησης πυρκαγιών ή και διάδοση ασθενειών. Ο όρος χωματερή είναι χαρακτηριστικός για μεθόδους αυτής της μορφής, αν και κατ\' επέκταση ο ίδιος όρος εξακολουθεί μερικές φορές να χρησιμοποιείται και για μεθόδους ταφής στις οποίες, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, λαμβάνονται μέτρα περιβαλλοντικής προστασίας. Η μετάβαση από τους χώρους ανεξέλεγκτης απόρριψης στους σύγχρονους ΧΥΤΑ υπαγορεύθηκε σε πρώτη φάση από την ανάγκη προστασίας της δημόσιας υγείας και σε μεταγενέστερη φάση (δεκαετίες 70 με 80) από την συνειδητοποίηση της σημασίας ελέγχου και αποτροπής της ρύπανσης του περιβάλλοντος. Κατά τη σταδιακή αυτή μετάβαση αναπτύχθηκαν διάφοροι τύποι ΧΥΤΑ που διαφοροποιούνται κυρίως ως προς την πληρότητα των μέτρων προστασίας (π.χ. από ΧΥΤΑ με απλή στεγάνωση και κάλυψη.... στους σύγχρονους ΧΥΤΑ με συλλογή και επεξεργασία στραγγιδίων και συλλογή και αξιοποίηση του βιοαερίου). Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και στην πιο εξελιγμένη τους μορφή, δεν πάυουν να αποτελούν μέθοδο που εντάσσεται στη λογική της αποφυγής της ρύπανσης και όχι στη λογική της αξιοποίησης των απορριμμάτων. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Ειδικά λόγω της γεωμορφολογία της χώρας είναι αποδεκτό και πιθανό, -όπως αναφέραμε και σε προηγούμενη διαφάνεια, για παράδειγμα-.. τα απόβλητα κάποιου νησιού που δεν εξυπηρετείται από Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ), αντί να διατίθενται σε ΧΥΤΑ του νησιού (είτε απευθείας είτε μετά από Μονάδες **Προεπεξεργασίας** Αποβλήτων (ΜΠΑ) να μεταφέρονται σε ΜΕΑ άλλου νησιού, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο, όπως η επαρκής δυναμικότητα της ΜΕΑ υποδοχής και η δυνατότητα της θαλάσσιας μεταφοράς των ΑΣΑ. Τονίζεται ιδιαίτερα η δυνατότητα διαπεριφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη ή/και τη χρήση και την αξιοποίηση του παραπάνω δικτύου βασικών υποδομών, εφόσον οι κατά περίπτωση συνθήκες το ευνοούν ή το επιβάλλουν. Τα περισσότερα αστικά απόβλητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προωθούνται ακόμη σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής (σε ποσοστό 38%). Ωστόσο, όλο και περισσότερα αστικά απόβλητα ανακυκλώνονται (25%) , κομποστοποιούνται (15%) ή αποτεφρώνονται με ανάκτηση ενέργειας (22%). Η απόρριψη σε χώρους υγειονομικής ταφής εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια επιλογή διαχείρισης αποβλήτων στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, μολονότι η ανάκτηση ενέργειας και ιδιαίτερα η ανακύκλωση έχουν κερδίσει έδαφος τα τελευταία έτη κριτήρια επιλογής θέσης, σχεδιασμός, μέθοδοι στεγάνωσης πυθμένα, συλλογή διηθημάτων, συλλογή και απαγωγή βιοαερίου, τελική κάλυψη, αποκατάσταση. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **∆ιαχείριση στερεών αποβλήτων στην Eυρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα -- Προοπτικές** Στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ήδη από τη δεκαετία του 70 ή τις αρχές της δεκαετίας του 80, έχουν καθιερωθεί μέθοδοι διαχείρισης στερεών αποβλήτων που όχι μόνον διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία αλλά και σε μεγάλο βαθμό αποτρέπουν τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Οι προσπάθειες που έγιναν κινήθηκαν στα πλαίσια της λογικής της ασφαλούς διάθεσης ενός άχρηστου αλλά δυνητικά επικίνδυνου υλικού, κυρίως με την υγειονομική ταφή και δευτερευόντως με την καύση χωρίς ανάκτηση ενέργειας. Ωστόσο, στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες της περιοχής, τέτοιες προσπάθειες είτε ξεκίνησαν σχετικά πρόσφατα και συνεχίζονται (π.χ. Ιταλία) ή μόλις τώρα ξεκινούν (π.χ. Ελλάδα). Από τις αρχές της δεκαετίας του 90, άρχισε να προβάλλεται μια καινούργια λογική διαχείρισης, που εναρμονίζεται με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης και δίνει προτεραιότητα στην ελαχιστοποίηση της παραγωγής, κυρίως όμως στη θεώρηση των απορριμμάτων ως αξιοποιήσιμου υλικού. Ο βαθμός και τρόπος ανταπόκριση των επί μέρους χωρών σ\' αυτές τις νέες αντιλήψεις εμφανίζει σημαντικές διαφορές. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Πρωταρχικός στόχος της επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων είναι η μείωση της ποσότητας που διατίθενται Χώρους Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.Τ.), παράλληλα με την μείωση της επικινδυνότητας όσων αποβλήτων οδηγούνται τελικά σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής (Χ.Υ.Τ.). Ειδικότερα δε σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 99/31/ΕΟΚ «για την υγειονομική ταφή» Η Ελλάδα, μεταξύ και άλλων κρατών μελών, παρουσιάζει τα μεγαλύτερα κενά στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Οι αδυναμίες περιλαμβάνουν ανεπαρκείς ή ανύπαρκτες πολιτικές πρόληψης της δημιουργίας αποβλήτων, έλλειψη κινήτρων για να μην οδηγούνται τα απόβλητα στους χώρους υγειονομικής ταφής (ΧΥΤ) και ανεπαρκή υποδομή επεξεργασίας αποβλήτων. Η Ελλάδα οδηγεί σε χώρους υγειονομικής ταφής το διπλάσιο ποσοστό αστικών αποβλήτων από το μέσο όρο των 27 κρατών μελών της Ε.Ε. Η ισχυρή εξάρτηση από την υγειονομική ταφή σημαίνει ότι σημειώνεται συστηματικά υστέρηση αξιοποίησης καλύτερων επιλογών διαχείρισης αποβλήτων, όπως η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση με δυσοίωνες προοπτικές. Η Ελλάδα θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην περαιτέρω ανάπτυξη της ανακύκλωσης. Τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται σε ένα σχετικά καλό δρόμο, που με επιπλέον στήριξη και προσπάθεια έχει σημαντικά περιθώρια βελτίωσης, ώστε να επιτευχθούν οι νέοι στόχοι, με βάση τα νέα πρότυπα Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ~~∆υνατότητες μείωσης απορριμμάτων\-\-\--reduce, reuse, recycle~~ **Η οδηγία περί αποβλήτων προβλέπει διάφορες δυνατότητες μείωσης της ποσότητας αποβλήτων και των αρνητικών επιπτώσεών τους στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.** **Αυτές οι δυνατότητες περιλαμβάνουν:** - Πρόληψη, με μέτρα τα οποία λαμβάνονται προτού μία ουσία, ένα υλικό ή ένα προϊόν καταστούν απόβλητα, και τα οποία μειώνουν: την ποσότητα των αποβλήτων, τις αρνητικές επιπτώσεις των παραγόμενων αποβλήτων στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία ή την περιεκτικότητα των υλικών και προϊόντων σε επικίνδυνες ουσίες. - Επαναχρησιμοποίηση όπου κάθε εργασία με την οποία προϊόντα ή συστατικά στοιχεία που δεν είναι απόβλητα χρησιμοποιούνται εκ νέου για τον ίδιο σκοπό για τον οποίο σχεδιάστηκαν. - Ανακύκλωση με οποιαδήποτε εργασία ανάκτησης με την οποία τα απόβλητα μετατρέπονται εκ νέου σε προϊόντα, υλικά ή ουσίες που προορίζονται είτε να εξυπηρετήσουν και πάλι τον αρχικό τους σκοπό είτε άλλους σκοπούς. Περιλαμβάνει την επανεπεξεργασία οργανικών υλικών αλλά όχι την ανάκτηση ενέργειας και την επανεπεξεργασία σε υλικά που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα ή σε εργασίες επίχωσης. - Ανάκτηση σε οποιαδήποτε εργασία της οποίας το κύριο αποτέλεσμα είναι ότι τα απόβλητα εξυπηρετούν έναν χρήσιμο σκοπό αντικαθιστώντας άλλα υλικά τα οποία, υπό άλλες συνθήκες, θα έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για την πραγματοποίηση συγκεκριμένης λειτουργίας - Και τέλος Διάθεση σε οιαδήποτε εργασία η οποία δεν συνιστά ανάκτηση, ακόμη και στην περίπτωση που η εργασία έχει ως δευτερογενή συνέπεια την ανάκτηση ουσιών ή ενέργειας. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Κάθε ολοκληρωμένη πολιτική για τη διαχείριση των αστικών αποβλήτων λοιπόν, δεν αρκεί να καλύπτει το ζήτημα της διαλογής στην πηγή και της ανακύκλωσης των συσκευασιών, αλλά πρέπει να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά και το θέμα της επεξεργασίας και εκτροπής από την ταφή των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων Επιπλέον, κύρια κατηγορία οργανικών αποβλήτων αποτελούν τα βρώσιμα λίπη και έλαια, που συλλέγονται χωριστά και οδηγούνται για την παραγωγή βιοκαυσίμου ή για ανάκτηση ενέργειας. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Αναλυτικότερα, Τα Βιοαπόβλητα (Β.Α.), που συνίστανται από τα απόβλητα κουζίνας (απόβλητα τροφίμων) και τα πράσινα απόβλητα (ιδίως των κήπων και πάρκων)συλλέγονται με διάφορους τρόπους, όπως, ενδεικτικά: Σε ειδικό κάδο (καφέ κάδος) για τις οικίες. Στους χώρους των επιχειρήσεων μαζικής εστίασης που με βάση τις διατάξεις του ν.4685/2020 έχουν τη σχετική υποχρέωση χωριστής συλλογής ανεξαρτήτως δυναμικότητας ,όπως εστιατόρια, κέτερινγκ, κατασκηνώσεις, στρατόπεδα, ξενοδοχεία) και ομοίως οι υπεραγορές τροφίμων, όπως παντοπωλεία, οπωροπωλεία και λαϊκές αγορές. Με χωριστό δίκτυο συλλογής για τα πράσινα απόβλητα. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Τα συλλεγόμενα υλικά είναι υψηλής καθαρότητας και κατάλληλα για παραγωγή εδαφοβελτιωτικού υψηλής ποιότητας μετά από βιολογική επεξεργασία, είτε αερόβια, είτε αναερόβια (για ταυτόχρονη ανάκτηση ενέργειας), όταν κρίνεται τεχνοοικονομικά εφικτό. Ένα μεγάλο μέρος των βιοαποβλήτων διαλέγεται στην πηγή για οικιακή κομποστοποίηση..ακριβώς δλδ στον τόπο παραγωγής του. Σε μεγαλύτερους παραγωγούς, αυτό μπορεί να επιτυγχάνεται και μέσω χρήσης Μηχανικών Κομποστοποιητών. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Επίσης τα συλλεγόμενα υλικά παρέχουν δυνατότητες για αξιοποίηση με ιεραρχικά ανώτερες μορφές διαχείρισης, που όμως ακόμα σε μεγάλο βαθμό (αν και όχι καθολικά) βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας και καινοτομίας. Παραδείγματα αποτελούν η εφαρμογή μεθόδων για την παραγωγή ζωοτροφών, ή η βιοδιύληση ή άλλες μέθοδοι, μέσω των οποίων υπάρχει η δυνατότητα να παραχθούν πολύτιμες ενώσεις σε διάφορους κλάδους της βιοοικονομίας, όπως για την παραγωγή βιοπλαστικών βιοπολυμερών, βιολιπαντικών, βιοκαυσίμων, με δυνατότητες δημιουργίας προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Τέτοιες εφαρμογές είναι ακόμα είτε μη δόκιμες, είτε μη διαδεδομένες, είτε δεν μπορούν προς το παρόν να εφαρμοστούν σε μεγάλη κλίμακα και σε σημαντικές δυναμικότητες. Είναι όμως επιτρεπτές κατ' επιλογή των αρμοδίων φορέων ή/και των σχετιζόμενων παραγωγών αποβλήτων, είτε για εφαρμογές ερευνητικού ή πιλοτικού χαρακτήρα, είτε ακόμα και για βιομηχανικής/εμπορικής κλίμακας εφαρμογές,, Ειδικά για τις βιομηχανικής/εμπορικής κλίμακας όμως προϋπόθεση αποτελεί το γεγονός να μπορούν να τεκμηριωθούν κατάλληλα και επαρκώς. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Όπως είδαμε, Η κύρια και πιο απλή διεργασία διαχείρισης των οργανικών αποβλήτων είναι η Λιπασματοποίηση (composting). Ως μέθοδος Πρόκειται για αερόβια θερμοφιλική αποδόμηση του οργανικού κλάσματος των απορριμμάτων με τελικά προϊόντα διοξείδιο του άνθρακα, νερό, διάφορες ενώσεις και ένα σταθεροποιημένο οργανικό υλικό (humus- compost). Αναλυτικότερα, το σταθεροποιημένο αυτό οργανικό υλικό αν και όχι απόλυτα αδρανές δεν έχει δυσάρεστη οσμή, έχει μειωμένη συγκέντρωση παθογόνων μικροοργανισμών και μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό. Λόγω του υψηλού βαθμού σταθεροποίησης, η περαιτέρω αποδόμησή του μετά την εφαρμογή στο έδαφος είναι αργή, με συνέπεια να παραμένει ενεργό και να τροφοδοτεί με θρεπτικά τα φυτά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Η αποσύνθεση του οργανικού κλάσματος των απορριμμάτων κατά τη διαδικασία της λιπασματοποίησης είναι αποτέλεσμα της δράσης μικροοργανισμών που απαντώνται στη φύση και αναπτύσσονται ραγδαία σε οποιοδήποτε φυσικό οργανικό απόρριμμα που διατηρεί ευνοϊκές συνθήκες υγρασίας και αερισμού. Oι μικροοργανισμοί αυτοί ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες, όπως βακτήρια, ακτινομύκητες, μύκητες, οι οποίοι και κατά την ανάπτυξη τους προκαλούν τη διάσπαση σύνθετων οργανικών ενώσεων (υδατάνθρακες, λίπη, κυτταρίνη, πρωτείνες κλπ) και απελευθερώνουν CO2 , Η2Ο και θερμότητα Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Η **οικιακή κομποστοποίηση** αποτελεί έναν αποτελεσματικό τρόπο μείωσης **70-80% των οργανικών αποβλήτων κουζίνας** ('όπως υπολείμματα τροφών, χαρτί κουζίνας, οικιακά κλαδέματα κ.α.) και κήπου (από κλαδέματα, γκαζόν κτλ.). Η διαδικασία της οικιακής κομποστοποίησης περιλαμβάνει την χρήση ειδικών κάδων -- κομποστοποιητών σε κατοικίες, πολυκατοικίες και μπαλκόνια, στους οποίους τοποθετούνται τα οργανικά υλικά της κουζίνας και μετατρέπονται σε πολύ καλής ποιότητας **λιπάσμα -- εδαφοβελτιωτικό**, Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **Ποια υλικά μπορούμε να κομποστοποιήσουμε όμως;** **Στους κομποστοποιητές τοποθετούνται προς διεργασία** - Φλούδες και κοτσάνια από λαχανικά - Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν από υγρά - Φλούδες ή υπολείμματα από διάφορα φρούτα (κατά προτίμηση κομμένα σε μικρά κομματάκια για την ευκολότερη διάσπασή τους) - Φυτικά υπολείμματα όπως κλαδέματα φυτών, ξερά φύλλα, βλαστοί από γλάστρες, κομμένο γκαζόν κ.λ.π. - Οργανικά λιπάσματα:, καστανόχωμα, ή φυλλόχωμα - Στάχτη π.χ. από τζάκι (καθώς περιέχει ποσότητες σε ασβέστιο, μαγνήσιο, κάλιο) - Τσόφλια αβγών κατά προτίμηση θρυμματισμένα (όπου προσφέρουν ασβέστιο) - Χαρτιά της κουζίνας σε μικρές ποσότητες ή σε μεγαλύτερες εάν είναι υγρό το μίγμα - Πριονίδι, ιδιαίτερα αν έχουμε πολύ υγρό κομπόστ και θέλουμε ένα μίγμα πιο ισορροπημένο και με καλύτερο αερισμό - Και Υπολείμματα βοτάνων από ροφήματα και κατακάθια καφέ ή και φίλτρα καφέ Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **Δεν τοποθετούνται ποτέ μέσα σε κομποστοποιητές όμως** - Ανακυκλώσιμα υλικά όπως: Μεταλλικά αντικείμενα ή συσκευασίες, αλουμινόχαρτο, γυαλιά, πλαστικά, χαρτιά (εφημερίδες περιοδικά ιδίως χρωματιστά), χοντρά κομμάτια ξύλου, κ.λ.π. - Κρέατα -- τυριά καθως Προσελκύουν τρωκτικά (ποντίκια) - Μαγειρεμένα φαγητά δηλαδή οτιδήποτε περιέχει λάδια ή σάλτσες, (λόγω οτι προκαλούν ανεπιθύμητες ζυμώσεις, ενώ το λάδι θανατώνει κάποιους μικροοργανισμούς και αποικοδομείται πολύ δύσκολα) - Και τέλος, Ζυμαρικά ή ψωμιά καθώς Δημιουργούν συμπαγείς όγκους, δεν διαλύονται εύκολα,. επιπλέον προκαλούν ανεπιθύμητες ζυμώσεις ( όπως μπλε μύκητες) και προσελκύουν τρωκτικά Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Ο **ΑΕΡΙΣΜΟΣ** είναι απαραίτητος για την παροχή οξυγόνου στο μείγμα μας. Υπάρχουν απλοί κάδοι στους οποίους απαιτείται ανάδευση του υλικού με στόχο τον αερισμό τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα. Η ελλειπής ανάδευση σε αυτούς τους κάδους μπορεί να οδηγήσει σε οσμές και όχληση. Ενώ υπάρχουν και κάδοι με σύστημα αερισμού όπου και δεν απαιτείται η συμμετοχή του χρήστη μέσω της ανάδευσης και συνεπώς είναι πολύ πιο εύκολοι στην χρήση. Η **ΥΓΡΑΣΙΑ** είναι απαραίτητη για να ευδοκιμήσουν όλοι οι μικροοργανισμοί που συμμετέχουν στην διαδικασία της κομποστοποίησης. Κάδοι χωρίς μόνωση απαιτούν την τροφοδοσία νερού από τον χρήστη ενώ κάδοι με μόνωση διατηρούν τα επίπεδα υγρασίας στα θεμιτά επίπεδα αφού υγροποιούν τους υδρατμούς που παράγονται κατά την διαδικασία. Σημειώνεται ότι για την παραγωγή του πρώτου **εδαφοβελτιωτικού** θα χρειαστούν περίπου 3-5 μήνες. Ααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα **τα οφέλη της οικιακής κομποστοποίησης για τους πολίτες είναι πολλά καθώς...** - Ένα νοικοκυριό παράγοντας **εδαφοβελτιωτικό** καλής ποιότητας στην κατοικία του βελτιώνει την ποιότητα του χώματος του κήπου του ή των φυτών του και παράλληλα αποφεύγει το κόστος αγοράς αντίστοιχης ποσότητας φυτοχώματος. - Έτσι, το νοικοκυριό εξοικονομεί ακόμα και οικονομικούς πόρους **μη** αγοράζοντας φυτόχωμα ή λίπασμα για τα φυτά του. Το ετήσιο οικονομικό όφελος μιας τετραμελούς οικογένειας που κάνει οικιακή κομποστοποίηση εκτιμάται σε min 100 € ετησίως. Ακόμη και εάν πληρώσει εξ ολοκλήρου το κόστος του κάδου μπορεί να αποσβέσει αυτό το κόστος σε περίπου ένα χρόνο και εν συνεχεία να έχει και οικονομικό όφελος. - Επιπλέον, Μειώνοντας τα σκουπίδια του το νοικοκυριό συμβάλλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος των απορριμμάτων στο δήμο του, στη μείωση του κόστους διαχείρισης και στην αύξηση του χρόνου ζωής του ΧΥΤΑ της περιοχής. Έτσι,  δείχνει έμπρακτα ότι μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων και να ταυτόχρονα να αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση και για άλλους δήμους. Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα ¨οσον αφορά την Ανάκτηση υλικών μέσω επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης καίριο ρόλο λαμβάνει η Οργανωτική, οικονομική και θεσμική στήριξη της διαχείρισης αλλά και των προγραμμάτων ανακύκλωσης.. Παραδοσιακά η διαχείριση των Α.Σ.Α. αποτελεί ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης οι δε συνεπαγόμενες δαπάνες (συλλογής, μεταφοράς, διάθεσης) καλύπτονται από τα δημοτικά τέλη. Η εφαρμογή προγραμμάτων ανακύκλωσης εισάγει πολλές νέες διαχειριστικές απαιτήσεις (χωριστή συλλογή/διαλογή, εξέλιξη μεθόδων διαχωρισμού, έλεγχο ποιότητας ανακυκλωμένων υλικών, διάθεση στην αγορά, ενημέρωση, κλπ) οι οποίες απαιτούν εξειδίκευση, βαθμό οργάνωσης και διευρυμένες αρμοδιότητες Αααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααααα Βασικός παράγοντας για την επιτυχία ενός προγράμματος ανακύκλωσης είναι η ενεργή συμμετοχή του δημότη/καταναλωτή. Σκόπιμη κρίνεται κατά συνέπεια η κατάλληλη ενημέρωσή του ώστε αφ\' ενός μεν να αποκτά την απαραίτητη οικολογική/περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση, αφ\' ετέρου δε να γνωρίζει τις αναγκαίες διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει. Η οικονομική βιωσιμότητα των προγραμμάτων ανακύκλωσης προϋποθέτει κάποιας μορφής οικονομική ενίσχυση ιδίως όταν η ανακύκλωση γίνεται σε αξιόλογη κλίμακα. Η ενίσχυση αυτή μπορεί να προέλθει - από τέλη που επιβάλλονται κατά την εφαρμογή λιγότερο επιθυμητών μεθόδων διαχείρισης (π.χ. τέλος υγειονομικής ταφής), - ή από συνεισφορές της βιομηχανίας με αντάλλαγμα τον χαρακτηρισμό των προϊόντων τους ως οικολογικών, με φόρους συσκευασίας κλπ. Σε κάθε περίπτωση οι πηγές και το ύψος των οικ?