Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα 05 16-37 PDF

# Μετάβαση στην κυκλική οικονομία - Εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία ## Σκοπός Η ανάλυση των ευρωπαϊκών και εθνικών νομοθετικών απαιτήσεων για την Κυκλική Οικονομία αποτελεί τον σκοπό της εκπαιδευτικής ενότητας. Θα παρουσιαστούν τα πρόσφατα σχέδια δράσης και θα αναλυθούν τα σχετικά με τ...

# Μετάβαση στην κυκλική οικονομία - Εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία ## Σκοπός Η ανάλυση των ευρωπαϊκών και εθνικών νομοθετικών απαιτήσεων για την Κυκλική Οικονομία αποτελεί τον σκοπό της εκπαιδευτικής ενότητας. Θα παρουσιαστούν τα πρόσφατα σχέδια δράσης και θα αναλυθούν τα σχετικά με την κυκλική οικονομία στατιστικά δεδομένα τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο. Θα γίνει αναφορά και στο σχετικό χρηματοδοτικό πλαίσιο. ## Προσδοκώμενα Αποτελέσματα Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής ενότητας, ο χρήστης θα είναι σε θέση να γνωρίζει: - τις βασικές έννοιες της κυκλικής οικονομία. - το Ευρωπαϊκό και Εθνικό Πλαίσιο για την Κυκλική Οικονομία, τα σχέδια δράσης και τις πηγές χρηματοδότησης. ## Έννοιες Κλειδιά - Γραμμική οικονομία - Κυκλική οικονομία - Σχέδια δράσης - Πλαίσιο παρακολούθησης - Διαχείριση αποβλήτων - Αξιακές αλυσίδες βασικών προϊόντων - Βιώσιμα προϊόντα ## 1.1 Εισαγωγή ### Τι είναι η κυκλική οικονομία; Συχνά χρησιμοποιούμε τον όρο "κυκλική οικονομία" στις επιστημονικές συζητήσεις. Σε αντίθεση με τη γραμμική οικονομία, η κυκλική επιδιώκει την αποδοτικότητα των πόρων. Δεν υπάρχει μια απόλυτη οπτική γωνία σχετικά με τον ορισμό, καθώς αυτός επηρεάζεται από τους χρήστες, το κοινό ή την οπτική γωνία. ## 1.2 Ευρωπαϊκό Πλαίσιο για την Κυκλική Οικονομία Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το 2015 το πρώτο της σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία. Το σχέδιο αποσκοπούσε στην τόνωση της μετάβασης της Ευρώπης προς μια κυκλική οικονομία, ενισχύοντας την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, προωθώντας τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. ## 1.2.1 Πρώτο Σχέδιο Δράσης Ε.Ε. Το σχέδιο περιλάμβανε μέτρα που συμβάλλουν στην τόνωση της μετάβασης της Ευρώπης προς μια κυκλική οικονομία, ενισχύοντας την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα, προωθώντας τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. ## 1.2.2 2018: «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με το πλαίσιο παρακολούθησης για την κυκλική οικονομία» (SWD 2018 17 final - Στρασβούργο, 16.1.2018 COM 2018 29 final) ### a. Εισαγωγή Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία προσφέρει τεράστια ευκαιρία για να μετασχηματίσουμε την οικονομία μας και να την καταστήσουμε πιο βιώσιμη με στόχο να: - συνεισφέρουμε στην επίτευξη των κλιματικών στόχων και τη διατήρηση των παγκόσμιων πόρων. - δημιουργήσουμε θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για την Ευρώπη σ' έναν κόσμο που μεταβάλλεται εκ βάθρων. ### β. Παρακολούθηση της προόδου προς μια κυκλική οικονομία Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία δεν περιορίζεται σε ορισμένα υλικά ή σε ορισμένους τομείς. Αφορά όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες. Οι δείκτες θα πρέπει πρωτίστως να αποτυπώνουν τις τάσεις για τη διαφύλαξη της οικονομικής αξίας των προϊόντων, των υλικών και των πόρων, καθώς και τις τάσεις για την παραγωγή αποβλήτων. ### γ. Δείκτες για την κυκλική οικονομία που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο παρακολούθησης Για την αποτύπωση των κύριων στοιχείων της κυκλικής οικονομίας επιλέχθηκαν οι παρουσιαζόμενοι δείκτες. Ελήφθη υπόψη η διαθεσιμότητα δεδομένων με βάση τους πίνακες αποτελεσμάτων για την αποδοτική χρήση των πόρων και για τις πρώτες ύλες. Οι δείκτες βασίζονται όσο το δυνατόν περισσότερο στα υπάρχοντα δεδομένα, περιορίζοντας έτσι τη διοικητική επιβάρυνση. ### δ. Παραγωγή και κατανάλωση Η ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό αυτάρκης για τα περισσότερα μη μεταλλικά ορυκτά, όπως τα κατασκευαστικά υλικά και τα βιομηχανικά ορυκτά. Ωστόσο, για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, η ΕΕ βασίζεται στις εισαγωγές σε μεγάλο βαθμό. Πολλά από τα υλικά αυτά είναι απαραίτητα για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για μια βιώσιμη, ενεργειακά αποδοτική και ανταγωνιστική οικονομία με χαμηλές εκπομπές άνθρακα. ### ε. Διαχείριση αποβλήτων Γενικά, οι εξελίξεις στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων είναι θετικές, αλλά υπάρχουν σημαντικά περιθώρια βελτίωσης και διαφορές μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των ροών αποβλήτων. ### στ. Δευτερογενείς πρώτες ύλες Σε μια κυκλική οικονομία, τα υλικά που είναι ενσωματωμένα σε προϊόντα και συστατικά στοιχεία ανακυκλώνονται όταν φθάσουν στο τέλος του κύκλου ζωής τους και, στη συνέχεια, επανεισάγονται στην οικονομία ως δευτερογενείς πρώτες ύλες. Αυτό μειώνει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγωγής και της κατανάλωσης και αυξάνει την ασφάλεια του εφοδιασμού με πρώτες ύλες. Στην ΕΕ το επίπεδο της ζήτησης πρώτων υλών υπερβαίνει αυτό που θα μπορούσε να εξασφαλιστεί ακόμα και αν όλα τα απόβλητα μετατρέπονταν σε δευτερογενείς πρώτες ύλες. Ως εκ τούτου, η προμήθεια πρωτογενών πρώτων υλών θα εξακολουθούσε να είναι απαραίτητη. ### ζ. Ανταγωνιστικότητα και καινοτομία Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, αυξάνει τις επενδύσεις, την προστιθέμενη αξία και τις θέσεις εργασίας και ενθαρρύνει την καινοτομία. ### η. Συμπεράσματα Το παρόν πλαίσιο παρακολούθησης αποτυπώνει, σ' ένα περιεκτικό σύνολο δεικτών, τα κύρια στοιχεία της κυκλικής οικονομίας, όπως τον κύκλο ζωής των προϊόντων και των υλικών, τους τομείς προτεραιότητας, καθώς και τον αντίκτυπο στην ανταγωνιστικότητα, την καινοτομία και την απασχόληση. Επομένως, θα είναι ένα εργαλείο για να παρακολουθούνται οι βασικές τάσεις της μετάβασης, για να αξιολογείται η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων μέτρων και της συμμετοχής όλων των φορέων και για να εντοπίζονται οι βέλτιστες πρακτικές των κρατών μελών, οι οποίες μπορούν να διαδοθούν. <start_of_image> Diagrams and Images: - **Description of Image 1:** Diagram showing the circular flow of materials in the European Union in 2014. The diagram depicts the inputs and outputs of materials in various stages, including extraction, production, consumption, and waste management. The diagram highlights the significance of materials circulating in the economy, including recycling, energy consumption, and emissions. - **Description of Image 2:** Bar chart representing various types of wastes recycled or recovered in the EU. The chart depicts the percentage of recycled or recovered materials for various waste categories, such as municipal waste, packaging, plastics, electronic waste, and construction and demolition waste. The chart showcases the progress in recycling and waste recovery in the EU for specific types of waste, demonstrating efforts toward circular economy goals. - **Description of Image 3:** Illustration representing the various stages of a circular economy. The circular economy is divided into four stages: production and consumption, waste management, secondary raw materials, and competitiveness and innovation. These four stages are shown in a circular flow indicating the interdependence of these phases for achieving circularity. <start_of_image> Diagrams and tables omitted to avoid errors in formatting.