Doelstellingen Module 3 PDF

lOMoARcPSD|51083828 Doelstellingen Module 3 Filosofie & Ethiek (LUCA School of Arts) Scannen om te openen op Studocu Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of universiteit Gedownload door Roel Wallays ([email protected]...

lOMoARcPSD|51083828 Doelstellingen Module 3 Filosofie & Ethiek (LUCA School of Arts) Scannen om te openen op Studocu Studocu wordt niet gesponsord of ondersteund door een hogeschool of universiteit Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 DOELSTELLINGEN MODULE 3 CULTUUR Je kan het onderscheid tussen ‘cultuur als beschrijvend concept’ en ‘cultuur als evaluatief concept’ toelichten. Cultuur werd dan gezien als hetgeen wat mensen binnen de natie met elkaar verbond. Beschrijvend: er zijn allemaal verschillende culturen naast elkaar die allemaal anders zijn. Evaluatief: er is hoge en lage cultuur en die zegt dingen over de waarde van die cultuur. In de evaluatieve betekenis verwijst cultuur naar een elitair ideaal en werd geassocieerd met activiteiten als kunst, klassieke muziek en haute cuisine. Dus cultuur is meer voor de rijke moet mooi prestigieus en duur zijn. Je kan toelichten waarom de focus op cultuur kan worden gezien als een Romantische reactie op de Verlichting. Focus op individu en romantiek: de mens kan niet opzich zelf zijn je moet deel uit maken van een gemeenschap. Want anders kan men niet samen leven. Dus er komt meer focus op de volks cultuur verhalen en volksdansen en liederen zijn een goed voorbeeld. Je kan uitleggen wat Herders cultureel relativisme inhoudt hij verwierp het idee van een universele lineaire progressie van de geschiedenis en betoogde dat elke cultuur in de samenleving zijn eigen unieke ontwikkeling en waarde heeft. Hij vond dat elke cultuur op zijn eigen manier een bijdrage heeft aan onze samenleving. Benadrukt het belang en appreciëren van culturen en hun verschillende tradities. herders cultureel relativisme betekent dat elke cultuur uniek is en op haar eigen manier goed. Je kunt een cultuur niet beoordelen met de regels of ideeën van een andere cultuur, omdat elke cultuur ontstaat uit haar eigen geschiedenis en omgeving. Volgens Herder zijn alle culturen daarom gelijkwaardig. Hij geloofde dat deze culturele uitingen waardevolle inzichten bevatten in de vroegere overtuigingen en waarden van een samenleving Je kan vanuit Herders cultureel relativisme het onderscheid tussen ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur bekritiseren. Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Volgens herder zijn filosofie bestaat er geen hoge of lage cultuur ze zijn gelijk en hun bijdrage aan de maatschappij is even belangrijk ze zijn allemaal op zichzelf en op hun eigen manier waardevol. Je kan toelichten op welke manier het evaluatief concept van cultuur werd ingezet om ongelijkheid tussen elite en gewone volk; en Europese volkeren en niet-Europese volkeren te rechtvaardigen. Er was een verschil tussen hoge cultuur, namelijk die van de heersende sociale groep, en lage cultuur. De oorspronkelijke bevolking van Amerika, die vanaf de 16e eeuw door Europeanen werden veroverd, leefden in een ‘staat van de natuur’; deze tegenstelling werd uitgedrukt door het contrast tussen 'beschaafd' en 'onbeschaafd'. Het concept van cultuur werd gebruikt om ongelijkheid te rechtvaardigen door de elite hun eigen cultuur als verfijnd en superieur te presenteren, terwijl de cultuur van het gewone volk als primitief of minderwaardig werd gezien. Op dezelfde manier werden Europese volkeren als geciviliseerd en ontwikkeld beschouwd, terwijl niet-Europese volkeren werden neergezet als barbaars of achterlijk, om zo koloniale overheersing te rechtvaardigen. Maar ook tussen rijk en arm. Volksverhalen en orale tradities werden gezien als lage cultuur voor de arbeiders klasse terwijl fijnkunst en klassieke muziek werd gezien als hoge cultuur. Vooral omdat het veel geld koste en dus alleen toegankelijk was voor de elite. Je kan de primitivistische invulling van het evaluatief concept cultuur toelichten Primitivisten zagen "lage" of primitieve culturen als iets positiefs, omdat ze dichter bij de natuur en de essentie van het menselijk leven stonden. Ze beschouwden verfijnde, hoge cultuur als corrupt en onnatuurlijk, terwijl eenvoudige uitingen zoals volksmuziek als puur en eerlijk werden gezien. Primitieve culturen werden geromantiseerd als authentiek en ongecompliceerd, in tegenstelling tot de decadente en vervreemde westerse samenleving. Ze vonden wel nog steeds dat deze mensen onbeschaafd waren Ja er zijn mensen met een lage cultuur die primitiever leven dan andere maar dat is net een goed ding. Primitivisten vonden de verfijning van de hoge cultuur als corrumperende een onnatuurlijke ontwikkelingen die de essentiële aard van mensen verdoezelen en vervormen bijvoorbeeld ze beschouwden volksmuziek als een eerlijke uitdrukking van een natuurlijke manier van leven, terwijl klassieke muziek oppervlakkig en decadent leek. Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Ze zagen natuurvolkeren als dichter bij de natuur en vrijer. Ze hadden een geromantiseerd beeld van de primitieve culturen die authentieke levens leidden, ongecompliceerd en niet gecorrumpeerd door de kapitalistische en geïndustrialiseerde Westen Je kan de primitivistische invulling van het evaluatief concept cultuur bekritiseren. Analogie kinderen: wij vinden kinderen er schattig maar op het einde van de dag zeggen wij tegen kinderen wat ze wel of niet horen te doen. Het westen vin de natuur culturen mooi en vrij maar uiteindelijk zeggen ze wel wat ze zouden moeten doen door hun te “beschaven” Je kan het idee van ‘cultuur-als-omvattende-groep’ toelichten De cultuur waartoe je behoort bepaalt grotendeels je smaak en je kansen. je Cultuur biedt een houvast voor zelfidentificatie en veilige hechting aan een gemeenschap. Je Cultuur definieert verschillende belangrijke aspecten van het leven. Dus je cultuur bepaald voor een heel groot deel je normen en waarde, je gedrag, met welke mensen je omgaat en hoe je leven er zal uitzien. Je kan het idee van ‘cultuur-als-omvattende-groep’ evalueren.:` Plus: Deze benadering kan verklaren dat zwakkere culturen minder steun bieden bij het maken van levenskeuzes, wat kan zorgen voor problemen in de ontwikkeling van iemands persoonlijkheid. Het maakt ook duidelijk waarom het slecht is als (minderheid)culturen worden onderdrukt door (meerderheid)culturen: het beperkt keuzes, veroorzaakt sociale problemen en vervreemding. Min: Het beschouwd sommige delen van een cultuur als vast en onveranderlijk, wat niet zo is. Het sluit mensen uit die zichzelf als leden beschouwen maar niet aan deze kenmerken voldoen Het negeert mensen die hun identiteit uit meerdere delen van de samenleving halen dan hun cultuur. Je kan het idee van ‘cultuur-als-sociale-formatie’ toelichten Culturen worden gevormd en gedefinieerd door gedeelde sociale ervaringen. et idee van ‘cultuur-als-sociale-formatie’ betekent dat een cultuur ontstaat door gedeelde ervaringen en invloeden zoals onderwijs, taal en Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 tradities, die een gemeenschappelijk gevoel van identiteit en wereldbeeld geven. Binnen een cultuur kunnen mensen van mening verschillen, maar ze hebben genoeg gemeenschappelijk om met elkaar te praten. Wie de controle heeft over deze gedeelde invloeden is belangrijk, want zonder die controle kunnen leden van een cultuur nadeel ondervinden. Culturen veranderen in de loop van de tijd en zijn nooit helemaal hetzelfde voor iedereen. Positief:  Deze benadering ziet cultuur niet als iets vaststaands met onveranderlijke normen en waarden, maar als iets dat gebaseerd is op gedeelde ervaringen.  Het belangrijkste is dat mensen zich onderdeel voelen van een culturele groep vanwege gezamenlijke ervaringen met culturele instituties, niet vanwege specifieke gebruiken. Die gebruiken kunnen veranderen zonder dat de groep verdwijnt Negatief: degene die de cultuur dan zogegezg bepalen hebben dan toch wel erg veel macht? Vertegenwoordigen zij de standpunten van alle leden of misbruiken ze hun relatieve machtsposities om culturele normen te creëren en af te dwingen? Je kan het idee van ‘cultuur-als-dialoog’ toelichten. Het idee dat de cultuur gecreëerd wordt door haar leden. De leden zijn de bron van haar belangrijkste praktijken normen en waarden zij creëren dus de cultuur. Waar de cultuur voor staat verschuift constant door haar leden en de interacties die ze hebben met anderen. Dat er onenigheid bestaat tussen de leden, en dat er voortdurend over de belangrijkste elementen wordt onderhandeld, maakt een cultuur niet minder betekenisvol voor haar leden. Positief: de definiërende karaktereigenschappen van een cultuur hoeven niet vast en statisch te zijn. De eigenschappen moeten niet dezelfde waardes hebben voor alle leden van de cultuur. Negatief: hoe weet je wie wel of geen lid is van een cultuur kan een probleem zijn bv als lid zijn van een bepaalde cultuur je voordelen kan geven. spanning tussen de noodzaak om culturen om politieke redenen te individualiseren en de grenzen van culturen die onvermijdelijk slecht afgebakend zijn. Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Je kan het idee van ‘cultuur-als-identiteit’ toelichten. Hoe hard je je identificeert met je cultuur. Je identiteit als Belg bijvoorbeeld. Cultuur is iets is waarmee veel mensen belangrijke connecties zullen hebben, maar dat voor hen op meerdere en verschillende manieren bepalend zal zijn. Mensen identificeren zich met hun cultuur omdat het hun personaliteit/ identiteit is Bv een moslim die zichzelf als moslim identificeert maar niet gelooft in god. Probleem: je kan je heel snel identificeren met een cultuur er is niet veel voor nodig. Positief: geeft mensen iets om zich over te verenigen en bij te voelen Negatief: alweer onduidelijk wie er nu lid is en wie niet Zelf identificatie kan iets te snel of iets te simpel zijn. Lid zijn van een cultuur heeft niet echt een betekenis meer. Je kan de 6 geziene valkuilen bij het omgaan met culturele tradities toelichten 1. Politieke Instrumentalisering Toe eigening van een cultuur, symbolen enzo om politieke statements te maken, natievorming te versterken of om de huidige politieke situatie te beïnvloeden Mening: Ik vind dit slecht je gebruikt iets wat vaak helemaal niets te maken heeft met de politieke boodschap die jij probeert voort te duwen. Je disrespecteert de originele intentie van de kunst. Het is niet omdat cultuur die je instrumentaliseerd deel is van de cultuur waartoe jij behoort dat de kunst gebruikt mag worden als symbool van jou ideologie. 2. Assimilatie Assimileren betekent dat mensen van traditionele culturen worden aangemoedigd om de gewoonten en waarden van een dominante cultuur over te nemen, vaak door delen van hun eigen cultuur op te geven. Dit kan als valkuil worden gezien omdat het hun identiteit onderdrukt en hen dwingt zich aan te passen om erbij te horen. Hoewel het bedoeld is om samenhang en kansen te bevorderen, kan gedwongen assimilatie leiden tot verlies van culturele diversiteit en persoonlijke vervreemding. Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 De toe-eigening van traditionele kunst om de artistieke praktijken van een minderheidsgroep te assimileren in de mainstream (nationale) cultuur. Dit kan worden gezien als een specifieke vorm van politieke instrumentalisatie. Mening: hmm kan goed zijn maar vooral slecht. Goed omdat het de cultuur deelt met een breder publiek maar slecht omdat het zijn eigenheid zal verliezen zeker als het los wordt gekoppeld van de oorspronkelijke betekenis en het gewoon gebruikt word als afbeeldinkje bij een bepaalde cultuur. Het blootstellen aan de mainstream zorgt dat veel mensen er naar gaan kijken zonder context en hun eigen foutieve interpetaties kunnen krijgen van deze cultuur. 3.. Culturele Toe-eigening De toe-eigening van traditionele kunsten (vaak van stijlkenmerken) van een minderheidscultuur, door kunstenaars van een (meer) dominante cultuur. Mening: vooral slecht want je neemt een cultureel ding uit een kleinere cultuur volledig uit context vaak wat je er op het eerste zicht interessant uit vind zien en doet er dan je eigen ding mee. Je hebt dus niets mee van waar het oorspronkelijk om draait en hebt gewoon een uitgewrongen verhipte zielloze imitatie. Vaak word zo een overname dan ook gekender dan de oorspronkelijke cultuur waardoor heel weinig mensen echt kunnen weten wat de intent was. Maar kan ook goed zijn inspiratie nemen bij andere culturen o iets goeds mee te doen kan heel leuk en positief verrijkend zijn maar dan moet het wel goed zijn gebeurd met respect en niet gewoon een rechtstreekse overname. Je kan natuurlijk ook niet in hokjes alles appart steken en het zo houden dat is belachelijk culturen bestaan volgens mij ook wel uit een samenstroom van verschillende ideeen dus het is zeker geen slecht ding altijd probeer gewoon respectvol om te gaan. ‘Culturele toe-eigening is verkeerd indien de leden van de cultuur die wordt toegeëigend de toe-eigening problematisch vinden.’ -> ga ik wel akkoord mee aar hier ook moeilijk te zeggen wie in een cultuur gaat zeggen wat wel of niet mag verschillende mensen gaan verschillende dingen zeggen. Het probleem is dat vaak de betekenis verloren gaat. Doordat de meerderheids cultuur iets toe eigend en het dus mainstream maakt. De oorspronkelijke betekenis sterft dus het word gesatureerd door de uit context genomen versie Dus de cultuur word overgenomen en eigengemaakt vaak word het dan ook hipper gemaakt en dus uit context genomen het probleem hiermee is Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 dat men niet de moeilijkheden van de cultuur meeheeft de toe eigenaar moet de nadelen van de cultuur dus niet ervaren. Soms wordt er ook geld mee verdiend als bv nike een stijl toe eigend van een kleine stam ergens en dat op hun kleren zet kunnen ze daar erg veel gled mee verdienen zonder dat de originele cultuur daar iets van krijgt. Maar je zou ook kunnen zeggen dat het een goed ding is want het toe eigenen van een cultuur toont appreciatie voor die cultuur. Alsook kunnen we moeilijk allemaal onze culturen apart houden van elkaar deze dingen gebeuren onbewust het is bijna onvermijdelijk. Lenen van elkaar kan ook verbinden. 4. (Zelf)exotisme Zelfexotisme refereert naar het toevoegen van oriëntalistische of exotische elementen aan de ‘eigen’ traditionele kunst. 5. Primitivisme Natuurvolkeren hebben zijn beter omdat ze dichter bij de natuur staan. Primitivisme betekent dat mensen traditionele kunst gebruiken omdat ze die zien als puur en echt. de waardering en imitatie van culturele producten en praktijken die als 'primitief' worden. Men gaat primitieve kunst romantiseren en stijlelementen overnemen. het primitieve wordt bewonderd en zelfs als model gezien, maar tegelijkertijd wordt het verondersteld inferieur te zijn, omdat het ‘niet volledig ontwikkeld’ is. Culturen worden benaderd als minder ontwikkeld en levende fosielen terwijl ze even modern zijn als de onze. Het idee van dichter bij de natuur staan komt gevaarlijk dicht bij het verbeestelijken van die cultuur. “zo komen we oncomfortabel dicht bij een oude racistisch/primitivistisch vooroordeel: die zwarte cultuur is niet echt een cultuur en de geneugten van de esthetische dimensies van het zwarte leven zijn primitief, primair en ongekunsteld. Het kan op verschillende manieren lonend zijn om onze dierlijke kanten centraler te plaatsen. Maar het is, op zijn zachtst gezegd, problematisch dat we zo gemakkelijk kunnen aannemen dat een heel ‘ras’ een geprivilegieerde toegang tot dierlijkheid heeft” 6. Erfgoedvorming Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Erfgoedvorming verwijst naar het veiligstellen van traditionele kunstpraktijken door middel van institutionele bescherming en tentoonstelling Vaak door UNESCO Het probleem hiermee is dat wanneer je een stuk cultuur wil beschermen en het in een museum plaatst het niet meer een levend stuk cultuur is het sterft en word een reliek. sommige van deze initiatieven erfgoed levend proberen te houden, maar het uiteindelijk reproduceren als een statisch overblijfsel uit het verleden Je kan de drievoudige politieke toe-eigening van de Dabkeh toelichten Dabkeh: dans uit het midden oosten Wordt geassocieerd met Palestina en is ondertussen een symbool van Palestijns verzet. Het is een manier om identiteit en verbondenheid uit te drukken. israel Maar Palestina is niet de enige ook israël heeft de dans geclaimd en gebruikt ze op een politieke manier. Wanneer de Europese joods bevolking naar Palestina emigreerde wilden ze zich afscheiden van de Europese cultuur die hun zo vernederd had wilden ze een nieuwe culturele identiteit ontwikkelen dans, op in hun choreografieën. Zionistische organisaties prezen deze dansen als authentiek Israëlisch, terwijl de Palestijnse oorsprong ervan steeds meer werd ontkend. Zo werd de cultuur van Israël geconstrueerd door Europese invloeden te minimaliseren en de culturele wortels van de inheemse Palestijnen te negeren. Pan-Arabische toe-eigening van dabkeh Het panarabisme (of Qawmiya) is een beweging die ijvert voor het verenigen van de Arabische volkeren en naties van het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Panarabisme wordt meestal omschreven als seculier, socialistisch, nationalistisch en antiwesters. Dabkeh op de Westelijke Jordaanoever kreeg een nieuw invulling als uitdrukking van Arabische identiteit. De dabkeh werd gepresenteerd als een overblijfsel van lokale cultuur, maar werd in realiteit recentelijk aangepast om te passen binnen Europese theatrale esthetiek Dabkeh bleef een sociale praktijk onder plattelands- en ontheemde gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever tijdens deze periode Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Dus dabkeh werd eerder een symbool van eenheid onder verschillende arabische landen. Mensen zonder idee van dabkeh voerde die uit. tijdens festivals werd de dabkeh opnieuw gedefinieerd als een spektakel en werden er bepaalde artistieke tradities aan toegevoegd die heel anders waren dan de manier waarop dabkeh traditioneel op het platteland werd gedanst tijdens sociale gelegenheden. Dus orginele betekenis werd veranderd. zowel structureel, contextueel als esthetisch, kan eerder worden gezien als een proces van culturele verandering onder invloed van (stedelijke) dominantie, in plaats van een eerlijk proces van culturele samensmelting (van stedelijke en landelijke tradities dus de lokale plattelands dans word toegeëigend door de grote steden en krijgt heel wat politieke en esthetische veranderingen vooral aan de context het werd een spektakel Uit voering dabkeh volgens pan Arabië werd geïnspireerd door Europese volksdansen. Lokale gemeenschap was helemaal niet betrokken bij deze besllissing maar vonden het wel niet erg omdat ze deel wouden zijn van die grote gemeenschap. Palestijnse toeeigening van dabkeh Israel begon de palestijnen steeds meer te onderdrukken-> mochten geen gasten meer ontvangen avondklokken,…. Hierdoor kwam er een grotere push in het palestijnse nationalisme De Israëlische militaire bezetting bracht een nieuwe dynamiek in lokale opvattingen over collectieve identiteit, wat leidde tot het opkomen van een Palestijnsnationalistische ideologie ten koste van pan-Arabistische ideologieën. Oorspronkelijk werd de dabkeh wel gedanst op bruiloften enzo maar er werd wel op neergekeken omdat het iets was van de lagere klassen. Maar na meer onderdrukking overstijgde de dabkeh sociale klasse en werd het een bezigheid voor iedereen. uiteenlopende veronderstellingen over de oorsprong van dabkeh, met bijzondere nadruk op de wortels ervan in oude landelijke symboliek en Kanaänitische vruchtbaarheidsrituelen. conclusie Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 Het zionisme, het panarabisme en het Palestijnse nationalisme hebben allemaal politieke geloofwaardigheid verworven door de publieke uitvoering van een dans die in de vorige eeuw met geen van deze idealen verband hield. Je kan in eigen woorden toelichten wat culturele toe-eigening betekent. Culturele toe eigening is wanneer een cultuur iets neemt uit een andere cultuur dat niet aan hun eigen is en het herkneed of gewoon overneemt en het zich eigen maakt dus het gaat integreren in hun cultuur. Vaak meerderheieds cultuur die neemt van inderheids cultuur Je kan de visie dat culturele toe-eigening verkeerd is indien de leden van de cultuur die wordt toegeëigend de toe-eigening problematisch vinden, bespreken en evalueren. Gaat ervan uit dat de dingen uit de cultuur de groep versterkt. Dus culturele toe eigneing zou verkeerd zijn moesten de leden van de onderdrukte cultuur het niet okay vinden dat hun cultuur wordt toe geëigend. Het is natuurlijk moeilijk te zeggen wanneer het wel of niet okay is want je kan natuurlijk niet de mening van iedereen uit die cultuur gaan vragen. mAar moet je wel de aproval hebben van iedereen uit die cultuur of is 1 enkele boze tweet genoeg om het niet okay te maken. Het onderscheid tussen problematisch en niet problematisch word dus erg vaag. Je kan de visie dat culturele toe-eigening verkeerd is wanneer bestaande verkeerde machtsverhoudingen (ontstaan door bv. seksisme, validisme of racisme) worden bevestigd of versterkt, bespreken en evalueren Dus hier gaat het niet of de onderdrukte cultuur het erg vind maar of de toe eigening bijdraagd aan onderdrukking door bijvoorbeeld racisme of seksisme. Gaat niet om het individu maar om maatschappelijke machtsverhoudingen. Maar wat telt als onderdrukking en wat niet?, Welke culturen worden onderdrukt? Is er een hiërarchie tussen verschillende soorten onderdrukking? Dus het gaat niet om het individu maar het is toch wel het individu die de racisme of seksstische dingen ervaart. Je kan de visie dat culturele toe-eigening is problematisch wanneer degene die zich aspecten van een niet-eigen cultuur toe- Gedownload door Roel Wallays ([email protected])  lOMoARcPSD|51083828 eigent, geen oog/respect heeft voor de mensen wiens inhoud/stijl ze toe-eigenen, bespreken en evalueren. slechte handelingen van het individu (= degen die toe-eigent) wat betekent dat ze onrespectvol omgaan met de cultuur die ze toe eigenen Probleem: je focust op individuen niet op de big picture dus het redelijk onproductief o blijven individuele mensen hierover aan te vallen Het is niet voor iedereen evident om zichzelf te informeren hierover. Nadruk op individu benadeelt mensen die niet goed kunnen argumenteren. Gedownload door Roel Wallays ([email protected])