Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen (SV) PDF

# Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen ## Basisbegrippen * **Definitie:** Geheel van eerste medische en politionele (tactische en technische) vaststellingen met het oog op het ophelderen van gepleegde of te plegen misdrijven, dan wel met het verlenen van hulp aan personen in nood, dit al...

# Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen ## Basisbegrippen * **Definitie:** Geheel van eerste medische en politionele (tactische en technische) vaststellingen met het oog op het ophelderen van gepleegde of te plegen misdrijven, dan wel met het verlenen van hulp aan personen in nood, dit alles op een wijze waarbij sporen worden vastgesteld. ## PD (plaats delict) * 'Elke plaats waar een MD is gepleegd, maar ook alle andere plaatsen waar sporen/ overtuigingsstukken van een misdrijf kunnen worden aangetroffen.' ## Onduidelijk overlijden * ‘Elk overlijden dat niet natuurlijk is’ (verdacht overlijden) ## Toepassingsgebied personen * 1e lijnspolitie (bv. AGP, OGP, OBP, ...) * 2e lijnspolitie (bv. labo) * Gespecialiseerde politie (bv. cel vermiste personen) ## Toepassingsgebied feiten * Ernstige geweldsmisdrijven * Terror misdrijven * VCO met zwaar gekwetsten / doden * Arbeidsongeval met zwaar gekwetsten / doden * Onduidelijk (verdacht) overlijden: * Niet evidente ZM * Elektrocutie * Waterlijk * Doodslag/ moord/ pogingen ## Toepassingsgebied bevoegdheden * **Belangrijk** om na te gaan of het gaat om heterdaad of niet! Denken aan onze **ambtsplichten**: * **VHS** * Vrijheidsbeneming * HZ heterdaad * HZ toestemming * HZ bevel * Verzoek hoofd des huizes ### Veiligheid * Van anderen en uzelf, d.m.v. een snelle rondgang in de woning (bv. ontploffing, gaslek?) ### Hulpverlening * Indien nodig gaat het voor op sporenvrijwaring (bv. iemand die zwaargewond is) ### Sporen * Zorgen dat de sporen (bloed, vingerafdrukken ...) gevrijwaard blijven ## Belang sporenvrijwaring * Reduceren dark number * Kwaliteit sporen * Kwaliteit onderzoek (OO en GO) * Ware toedracht achterhalen door middel van materiële bewijzen * Elke situatie is anders! * **Onregelmatig bewijs** * Voorgeschreven op straffe van nietigheid * Aantasting betrouwbaarheid bewijs * Schending recht op eerlijk proces * Twijfel = vrijspraak! ## Pijlers | Pijler | | | |---|---|---| | MEDISCH | TACTISCH | TECHNISCH | | Arts (Wetsdokter) |1e lijns LR/FGP | LTWP Sporenteam | * **NT bindend (arts)** ## Taken eerste vaststellers ### Sporenbewuste veiligheidsrondgang * **Veiligheid** politie en derden! * **Sporenbewust** (altijd uitgaan van worst case scenario) * Onnodige manipulaties vermijden * Jezelf informeren: wie heeft PD betreden, wie heeft manipulaties verricht, welke manipulaties, waarom? Akteren in PV! * Zoeken naar SO en verdachten ### Verwittigingsprocedure * HV/ arts (hulp aan SO = prioritair!) * OGP * Parket * FGP/ Lokale recherche * Sporenteams * Gespecialiseerde diensten ## Maatregelen T.a.v. SO * **ALTIJD:** 1e hulp/ reanimeren + hulpdiensten verwittigen opletten voor schuldig verzuim! Verschil wanneer: * **Politie eerst ter plaatse** * Briefing van hulpverleners en begeleiden op PD * Arts dient na te gaan of er nog een reanimatie mogelijk is dood vaststellen (niet meer) * ENKEL strikt noodzakelijke wijzigingen door HV * Belang sporen op kledij! * Verbod betreden andere plaatsen * Hulpdiensten eerst ter plaatse * Navragen welke manipulaties er reeds verricht zijn * **Vergeet zeker niet te noteren**: * Welke voorwerpen achtergelaten zijn * Welke voorwerpen aangeraakt/ verplaatst zijn * Wat er gewijzigd is aan de PD en door wie * Hoe SO gereanimeerd is * Welke wijzigingen er aan de positie van het SO zijn gebeurd * **Indien SO (levensgevaarlijk) gekwetst is**: * Overbrenging ziekenhuis (welk?!) * Afhankelijk van welke rol ze spelen bij de feiten vergezellen naar ziekenhuis * ID onbekend? Niet relevant (kan later nog) * Kledij laten IBN (afzonderlijk in papieren zakken) * Medisch attest als bijlage PV * Aandacht sporen (melden aan hulpdiensten) ## Vaststellen overlijden door arts (Model IIIC) * ID is NT noodzakelijk voor IIIC * GN wetsdokter = deskundige ### Natuurlijk overlijden * GN verdere vaststellingen * Taak nabestaanden * Begrafenisondernemer * GN PV (uitz.) ### Verdacht overlijden ### Verdere vaststellingen 3 pijlers * **Pdk: Vrijgave lichaam** * Idem natuurlijk overlijden * **Pdk; IBN lichaam** * IBN lichaam door OGP * Staat NT beschikken lichaam (ziekenhuis) * Verzegelde lijkzak * Vervoer BTR naar mortuarium * Autopsie door wetsdokter (LTWP aanwezig: fotodossier) ## Maatregelen T.a.v. verdachten * **Gekend en aanwezig?** * Arrestatie en sporenbewust optreden * **Gekend en niet aanwezig?** * Dringend bericht van opsporing * Onderzoek lokale recherche/ FGP * **Niet gekend?** * Onderzoek FGP * **Indien vereist speciale eenheden/ BOM** ### Ontwapening: * Beveiligen wapen * In bewaring nemen met oog op IBN * Indien mogelijk sporenvrijwarend werken! ### Veiligheidsfouille/ gerechtelijke Fouille: * Geslacht speelt geen rol! * Beschrijving sporen kledij/ voorwerpen/ lichaam * In beslag nemen kledij in afzonderlijke papieren zakken * Richtlijnen OGP (gerechtelijke Fouille) ### Tactische maatregelen: * Scheiden verdachten * Geen gebruik gsm * Schietincident: handen in papieren zakken * Verbod wassen handen (opletten als je ze in de cel stopt, durven handen wassen in toilet) * In beslag nemen kledij ### Gekwetst? * Overbrengen naar ziekenhuis ### Vrijheidsberoving? * Handboeien indien toegelaten door arts ### Overbrenging in ziekenwagen? * Collega erbij! ### In ziekenhuis bewaking door politie * Tot aanhouding door OR, nadien bewaking door veiligheidskorps ### Zwaar gekwetst? * Opstellen 'staat niet beschikken lichaam' ## PD-beveiliging * **Actief bewaakte perimeters instellen**: * Gerechtelijke uitsluitingsperimeter * Isolatieperimeter * Ontradingsperimeter ### Waarom? * PD veiligstellen * Waarborgen veiligheid * Hulpverlening * Sporenvrijwaring * Vermijden ramptoerisme ### 1. Gerechtelijke uitsluitingszone * Zo groot mogelijk maken, kleiner maken kan altijd nadien nog * Looppad markeren * Aanmaken PD-logboek! (Registratie way in / way out) * Verplicht in te stellen (DNA-wet) **uitzonderingen** zijn mogelijk: bv. diefstal in woning * Kledij? Wegwerp! (handshoenen, kledij, mondmasker, schoenovertrek ...) * **ABSOLUUT** toegangsverbod, met uitzondering van: * Personen die aangeduid zijn door magistraat * LTWP/ sporenteams * Na toestemming LTWP/ ST: gerechtsdeskundigen * **Geen** collega's / leidinggevenden (ongeacht hun graad!) ### 2. Isolatiezone * RV-punt inleggen * Commandopost * Werkingszone noodzakelijke hulpdiensten ### 3. Ontradingszone * Pers op afstand houden * Omleiding verkeer * Niet verplicht * **Het opmaken van een PD-log is uitermate belangrijk!** * Ter hoogte way in/ way out * Registratie betreden PD (naam – voornaam – dienst – uur) * Geen wettelijk document, is een eigen creatie * Vermelden in PV * Als bijlage aan PV bevestigen * Individuele verantwoordelijkheid!! ## Maatregelen T.a.v. getuigen * Verwijderen van de PD * Gescheiden houden (contaminatie) * Ter beschikking stellen van de onderzoekers ze dienen verplicht ter plaatse te blijven * ID en verhoren (cat. 1 Salduz) ## Sporen * Niets aanraken (altijd handschoenen dragen!) * Beveiligen en afschermen * Indien gevaar voor contaminatie/ vernieling? * Fotograferen is toegestaan, maar nadien op bureau verwijderen! * Sporenbewust veiligstellen * Inlichten LTWP/ sporenteams * Vermelden in PV! * Welke soorten sporen zijn er? Vingersporen, voetsporen, DNA, kruitsporen, bloed, bandensporen ## DNA ### Principes: * Principe van Locard: bij elk contact is er een uitwisseling van sporen * Principe van uniekheid: alle voorwerpen zijn uniek * Principe: eens weg, altijd weg! ### Databanken: * DNA veroordeelden en DNA sporen * De DNA-wet verplicht het instellen van een gerechtelijke uitsluitingsperimeter. ## Inbeslagname sporen * Spoorbewuste wijze * Bijstand LTWP / sporenteams? Zij zelf sporen laten in beslag nemen * Geen bijstand? Eerste vaststellers / OGP * Overtuigingsstuk: * Ter griffie * Ter plaatse * Bij derden * Takeling voertuig: sporenvrijwaring + vordering takelen / beslagstaat / takelbon * Geen teruggave zonder goedkeuring magistraat * mogelijk? * verzegeling pand: betreden? Huiszoekingsbevel nodig! * Geen inbeslagname * nadien terug ## Zegelverbreking * Zegelverbreking is een MD. ## Verboden op pd * Roken/ eten / drinken * Toiletgebruik/ gebruik waterleiding * Zoekingen voor einde sporenonderzoek * Doorzoeking voertuig * Manipulaties in het algemeen (bv. deuren, ramen of gordijnen opendoen, tv of radio afzetten, lichtschakelaars manipuleren ...) ## Informatieverzameling ### Onmiddellijk verder onderzoek * Mogelijk op initiatief, geen kantschrift van een magistraat nodig! * Dringend bericht van opsporing * Verhoren (SALDUZ) * Confrontaties * Buurtbevraging * Buurtonderzoek * Opvragen en IBN camerabeelden ### Buurtbevraging * Loutere (globale) bevraging, zonder verhoor ### Buurtonderzoek * Doorgedreven onderzoek waar meestal een verhoor aan gekoppeld is (= meest leugenachtige rubriek in PV), cruciaal! * Systematisch: wie - wat - waar - wanneer. * Resultaat omschrijven in PV (ook bij negatief resultaat) * Standaard document (= niet wettelijk vastgelegd) * **Niet alleen personen, maar ook voertuigen/ nummerplaten zijn belangrijk!** ## Camerabeelden * Verschillende soorten (stadscamera's, De Lijn, NMBS, openbare gebouwen, privécamera's ...), * IBN? * Art. 15 WPA (gerechtelijke politie) * Art. 35 SV (waarheid aan het licht brengen) * AGP/OGP/ OBP * Veiligstellen op externe gegevensdrager * Exploitatie ## Confrontatie * Verschillende soorten bv. eenpersoonsconfrontatie, fotoconfrontatie, Osloconfrontatie ## Telefonieonderzoek * Zeer nuttig / noodzakelijk: * ID gebruiker * IMEI-track / SIM-track * Retro (verleden / toekomst) * Zendmastbepaling * Tap * Opdracht magistraat (PDK / OR) * In uitzonderlijke gevallen OGP: ID gebruiker alle MD bij heterdaad ## Eigen gedrag vaststellers * In de kijker staan * Parkeren dienstvoertuig * Geen drank aannemen * Geen tv kijken op PD ## Mogelijke gevolgen vaststellers * Afstaan schoenafdruk / vingerafdruk * Zich ter beschikking houden PdK / OR * Tucht bij misdragen * Desgevallend getuigen ## Omgaan met pers * Altijd doorverwijzen naar verantwoordelijke (OGP/ LTWP / magistraat)! Hou rekening met de publieke nieuwsgierigheid en heb aandacht voor het beroepsgeheim en schending geheim onderzoek! ## Waardig afscheid * Verplaatsing lichaam: indien mogelijk + onttrekken aan publiek! * Laatste groet: * Toestemming magistraat nodig! (niet zelf) * Zowel VOOR als NA autopsie * Bijstand slachtofferzorg (en ev. begrafenisondernemer, vertrouwenspersoon ...) * Toonbaar maken lichaam * Inlichten over staat van het lichaam * Plaats: sereen lokaal * Op PD kan (indien mogelijk en wenselijk, PDK beslist hierover) * Identificatie SO door nabestaanden is uitzonderlijk * Bezittingen overledene: * Niet in beslag nemen * Inventaris opmaken * Overhandigen aan dichtste nabestaande (ontvangstbewijs opmaken!) * Doorverwijzing nabestaanden ## Diefstal in woning * Prioriteit lokaal veiligheidsplan * Gedetailleerde vaststellingen * Ambtsplichten uitvoeren * Radioprocedure * ID partijen * Eventueel dringend bericht opsporing/ signalement * Verhoren * Checklist ## Zijn er voorwerpen gemanipuleerd? * Nee - Geen actie * Ja * Bevatten de vwp een sporengevoelige ondergrond? * Nee - Geen actie * Ja * Zijn er mogelijks sporen op te vinden? * Nee - Geen actie * Ja * Komt het LTWP / ST ter plaatse? * Nee - Geen actie * Ja * Sporenonderzoek ter plaatse / meenemen door LTWP of ST * Zelf naar LTWP/ST brengen * Laten staan/verzamelen centrale plaats ## Proces-verbaal * Steeds dringend per drager * Goede kwalificatie * Werken met rubrieken * Gedetailleerde vaststellingen * Cruciaal voor 2e lijnspolitie * Visitekaartje ## Layout of PD-beveiliging The diagram shows a hexagonal area. * **Center:** * A large area called the 'Gerechtelijke uitsluitingszone' * **Bottom:** * Smaller area named 'Isolatiezone' * **Bottom right:** * Smaller area called 'Ontradingszone' * **Top left:** * A rectangular area labelled 'Pers-punt' * **Top center:** * A rectangular area labelled 'Commandopost', with a small rectangle inside labelled 'CP' * **Top right:** * A rectangular area labelled 'Looppad' * **Within Looppad space:** * A arrow pointing to the right * **Top right corner:** * A rectangle with 'IN/OUT-punt' label inside * **Within Gerechtelijke uitsluitingszone:** * An arrow pointing downwards * Another arrow pointing right * **Within Ontradingszone:** * A symbol that seems to represent a compass