Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen (SV) PDF

Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Basisbegrippen Definitie: Geheel van eerste medische en politionele (tactische en technische) vaststellingen met het oog op het ophelderen van gepleegde of te plegen misdrijven, dan wel met het verlenen van hulp aan personen in nood, dit alles op een...

Cluster 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Basisbegrippen Definitie: Geheel van eerste medische en politionele (tactische en technische) vaststellingen met het oog op het ophelderen van gepleegde of te plegen misdrijven, dan wel met het verlenen van hulp aan personen in nood, dit alles op een wijze waarbij sporen I. PD (plaats delict) ▪ ‘Elke plaats waar een MD is gepleegd, maar ook alle andere plaatsen waar sporen / overtuigingsstukken van een misdrijf kunnen worden aangetroffen.’ II. Onduidelijk overlijden ▪ ‘Elk overlijden dat niet natuurlijk is.’ (verdacht overlijden) Toepassingsgebied personen ▪ 1e lijnspolitie (bv. AGP, OGP, OBP, …) ▪ 2e lijnspolitie (bv. labo) ▪ Gespecialiseerde politie (bv. cel vermiste personen) Toepassingsgebied feiten ▪ Ernstige geweldsmisdrijven ▪ Terro misdrijven ▪ VKO met zwaar gekwetsten / doden ▪ Arbeidsongeval met zwaar gekwetsten / doden ▪ … Onduidelijk (verdacht) overlijden: ▪ Niet evidente ZM ▪ Elektrocutie ▪ Waterlijk ▪ Doodslag / moord / pogingen ▪ …. 1 Cl. 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Toepassingsgebied bevoegdheden Belangrijk om na te gaan of het gaat om heterdaad of niet! Denken aan onze ambtsplichten: ▪ Vrijheidsbeneming ▪ HZ heterdaad ▪ HZ toestemming ▪ HZ bevel ▪ Verzoek hoofd des huizes VHS Veiligheid ▪ Van anderen en uzelf, d.m.v. een snelle rondgang in de woning (bv. ontploffing, gaslek?) Hulpverlening ▪ Indien nodig gaat het voor op sporenvrijwaring (bv. iemand die zwaar gewond is) Sporen ▪ Zorgen dat de sporen (bloed, vingerafdrukken …) gevrijwaard blijven Belang sporenvrijwaring ▪ Reduceren dark number ▪ Kwaliteit sporen ▪ Kwaliteit onderzoek (OO en GO) ▪ Ware toedracht achterhalen door middel van materiële bewijzen ▪ Elke situatie is anders! ▪ Onregelmatig bewijs − Voorgeschreven op straffe van nietigheid − Aantasting betrouwbaarheid bewijs − Schending recht op eerlijk proces ▪ Twijfel = vrijspraak! 2 Cl. 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Pijlers Taken eerste vaststellers Sporenbewuste veiligheidsrondgang Veiligheid politie en derden! ▪ Sporenbewust (altijd uitgaan van worst case scenario) − Onnodige manipulaties vermijden − Jezelf informeren: wie heeft PD betreden, wie heeft manipulaties verricht, welke manipulaties, waarom? Akteren in PV! − Zoeken naar SO en verdachten Verwittigingsprocedure ▪ HV / arts (hulp aan SO = prioritair!) ▪ OGP ▪ Parket ▪ FGP / Lokale recherche ▪ Sporenteams ▪ Gespecialiseerde diensten 3 Cl. 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Maatregelen T.a.v. SO ALTIJD: 1e hulp / reanimeren + hulpdiensten verwittigen → opletten voor schuldig verzuim! Verschil wanneer: ▪ Politie eerst ter plaatse − Briefing van hulpverleners en begeleiden op PD − Arts dient na te gaan of er nog een reanimatie mogelijk is → dood vaststellen (niet meer) − ENKEL strikt noodzakelijke wijzigingen door HV − Belang sporen op kledij! − Verbod betreden andere plaatsen ▪ Hulpdiensten eerst ter plaatse − Navragen welke manipulaties er reeds verricht zijn Vergeet zeker niet te noteren: ▪ Welke voorwerpen achtergelaten zijn ▪ Welke voorwerpen aangeraakt / verplaatst zijn ▪ Wat er gewijzigd is aan de PD en door wie ▪ Hoe SO gereanimeerd is ▪ Welke wijzigingen er aan de positie van het SO zijn gebeurd Indien SO (levensgevaarlijk) gekwetst is: ▪ Overbrenging ziekenhuis (welk?!) ▪ Afhankelijk van welke rol ze spelen bij de feiten → vergezellen naar ziekenhuis ▪ ID onbekend? Niet relevant (kan later nog) ▪ Kledij laten IBN (afzonderlijk in papieren zakken) ▪ Medisch attest als bijlage PV ▪ Aandacht sporen (melden aan hulpdiensten) ▪ … 4 Cl. 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen  5 Cl. 10.2.1 Eerste en dringende maatregelen Maatregelen T.a.v. verdachten Gekend en aanwezig? ▪ Arrestatie en sporenbewust optreden Gekend en niet aanwezig? ▪ Dringend bericht van opsporing ▪ Onderzoek lokale recherche / FGP Niet gekend? ▪ Onderzoek FGP Indien vereist → speciale eenheden / BOM Ontwapening: ▪ Beveiligen wapen ▪ In bewaring nemen met oog op IBN ▪ Indien mogelijk sporenvrijwarend werken! Veiligheidsfouille / gerechtelijke fouille: ▪ Geslacht speelt geen rol! ▪ Beschrijving sporen kledij / voorwerpen / lichaam ▪ In beslag nemen kledij in afzonderlijke papieren zakken ▪ Richtlijnen OGP (gerechtelijke fouille) Tactische maatregelen: ▪ Scheiden verdachten ▪ Geen gebruik gsm ▪ Schietincident: handen in papieren zakken ▪ Verbod wassen handen (opletten als je ze in de cel stopt, durven handen wassen in toilet) ▪ In beslag nemen kledij ▪ … Gekwetst? → overbrengen naar ziekenhuis ▪ Vrijheidsberoving? Handboeien indien toegelaten door arts ▪ Overbrenging in ziekenwagen? Collega erbij! ▪ In ziekenhuis bewaking door politie tot aanhouding door OR, nadien bewaking door veiligheidskorps ▪ Zwaar gekwetst? Opstellen ‘staat niet beschikken lichaam’ 6 Cl. 6.3.1 GAS PD-beveiliging Actief bewaakte perimeters instellen: ▪ Gerechtelijke uitsluitingsperimeter ▪ Isolatieperimeter ▪ Ontradingsperimeter Waarom? ▪ PD veiligstellen ▪ Waarborgen veiligheid ▪ Hulpverlening ▪ Sporenvrijwaring ▪ Vermijden ramptoerisme 1. Gerechtelijke uitsluitingszone ▪ Zo groot mogelijk maken, kleiner maken kan altijd nadien nog ▪ Looppad markeren ▪ Aanmaken PD-logboek! (registratie way in / way out) ▪ Verplicht in te stellen (DNA-wet) → uitzonderingen zijn mogelijk: bv. diefstal in woning ▪ Kledij? Wegwerp! (handshoenen, kledij, mondmasker, schoenovertrek …) → ABSOLUUT toegangsverbod, met uitzondering van: − Personen die aangeduid zijn door magistraat − LTWP / sporenteams − Na toestemming LTWP / ST: gerechtsdeskundigen − Geen collega’s / leidinggevenden (ongeacht hun graad!) 2. Isolatiezone ▪ RV-punt inleggen ▪ Commandopost ▪ Werkingszone noodzakelijke hulpdiensten 3. Ontradingszone ▪ Pers op afstand houden ▪ Omleiding verkeer ▪ Niet verplicht Het opmaken van een PD-log is uitermate belangrijk! ▪ Ter hoogte way in / way out ▪ Registratie betreden PD (naam – voornaam – dienst – uur) ▪ Geen wettelijk document, is een eigen creatie ▪ Vermelden in PV ▪ Als bijlage aan PV bevestigen ▪ Individuele verantwoordelijkheid!! 7 Cl. 6.3.1 GAS Maatregelen T.a.v. getuigen ▪ Verwijderen van de PD ▪ Gescheiden houden (contaminatie) ▪ Ter beschikking stellen van de onderzoekers → ze dienen verplicht ter plaatse te blijven ▪ ID en verhoren (cat. 1 Salduz) Sporen ▪ Niets aanraken (altijd handschoenen dragen!) ▪ Beveiligen en afschermen ▪ Indien gevaar voor contaminatie / vernieling? − Fotograferen → is toegestaan, maar nadien op bureau verwijderen! − Sporenbewust veiligstellen − Inlichten LTWP / sporenteams − Vermelden in PV! Welke soorten sporen zijn er? Vingersporen, voetsporen, DNA, kruitsporen, bloed, bandensporen … DNA Principes: ▪ Principe van Locard: bij elk contact is er een uitwisseling van sporen ▪ Principe van uniekheid: alle voorwerpen zijn uniek ▪ Principe: eens weg, altijd weg! Databanken: DNA veroordeelden en DNA sporen De DNA-wet verplicht het instellen van een gerechtelijke uitsluitingsperimeter. Inbeslagname sporen ▪ Spoorbewuste wijze ▪ Bijstand LTWP / sporenteams? Zij zelf sporen laten in beslag nemen ▪ Geen bijstand? Eerste vaststellers / OGP ▪ Overtuigingsstuk: − Ter griffie − Ter plaatse − Bij derden ▪ Takeling voertuig: sporenvrijwaring + vordering takelen / beslagstaat / takelbon … ▪ Geen teruggave zonder goedkeuring magistraat ▪ Geen inbeslagname mogelijk? → verzegeling pand: nadien terug betreden? Huiszoekingsbevel nodig! Zegelverbreking is een MD. 8 Cl. 6.3.1 GAS Verboden op pd ▪ Roken / eten / drinken ▪ Toiletgebruik / gebruik waterleiding ▪ Zoekingen voor einde sporenonderzoek ▪ Doorzoeking voertuig ▪ Manipulaties in het algemeen (bv. deuren, ramen of gordijnen opendoen, tv of radio afzetten, lichtschakelaars manipuleren …) Informatieverzameling Onmiddellijk verder onderzoek Mogelijk op initiatief, geen kantschrift van een magistraat nodig! ▪ Dringend bericht van opsporing ▪ Verhoren (SALDUZ) ▪ Confrontaties ▪ Buurtbevraging ▪ Buurtonderzoek ▪ Opvragen en IBN camerabeelden Buurtbevraging ▪ Loutere (globale) bevraging, zonder verhoor Buurtonderzoek ▪ Doorgedreven onderzoek waar meestal een verhoor aan gekoppeld is (= meest leugenachtige rubriek in PV), cruciaal! → Systematisch: wie – wat – waar – wanneer … → Resultaat omschrijven in PV (ook bij negatief resultaat) → Standaard document (= niet wettelijk vastgelegd) Niet alleen personen, maar ook voertuigen / nummerplaten zijn belangrijk! Camerabeelden Verschillende soorten (stadscamera’s, De Lijn, NMBS, openbare gebouwen, privécamera’s …), IBN? ▪ Art. 15 WPA (gerechtelijke politie) ▪ Art. 35 SV (waarheid aan het licht brengen) ▪ AGP / OGP / OBP ▪ Veiligstellen op externe gegevensdrager ▪ Exploitatie 9 Cl. 6.3.1 GAS Confrontatie Verschillende soorten bv. eenpersoonsconfrontatie, fotoconfrontatie, Osloconfrontatie … Telefonieonderzoek Zeer nuttig / noodzakelijk: ▪ ID gebruiker ▪ IMEI-track / SIM-track ▪ Retro (verleden / toekomst) ▪ Zendmastbepaling ▪ Tap → Opdracht magistraat (PDK / OR) → In uitzonderlijke gevallen OGP: ID gebruiker alle MD bij heterdaad Eigen gedrag vaststellers - In de kijker staan - Parkeren dienstvoertuig - Geen drank aannemen - Geen tv kijken op PD Mogelijke gevolgen vaststellers - Afstaan schoenafdruk / vingerafdruk - Zich ter beschikking houden PdK / OR - Tucht bij misdragen - Desgevallend getuigen Omgaan met pers Altijd doorverwijzen naar verantwoordelijke (OGP / LTWP / magistraat)! Hou rekening met de publieke nieuwsgierigheid en heb aandacht voor het beroepsgeheim en schending geheim onderzoek! 10 Cl. 6.3.1 GAS Waardig afscheid ▪ Verplaatsing lichaam: indien mogelijk + onttrekken aan publiek! ▪ Laatste groet: − Toestemming magistraat nodig! (niet zelf) − Zowel VOOR als NA autopsie − Bijstand slachtofferzorg (en ev. begrafenisondernemer, vertrouwenspersoon …) − Toonbaar maken lichaam − Inlichten over staat van het lichaam − Plaats: sereen lokaal − Op PD kan (indien mogelijk en wenselijk, PDK beslist hierover) ▪ Identificatie SO door nabestaanden is uitzonderlijk ▪ Bezittingen overledene: − Niet in beslag nemen − Inventaris opmaken − Overhandigen aan dichtste nabestaande (ontvangstbewijs opmaken!) ▪ Doorverwijzing nabestaanden Diefstal in woning ▪ Prioriteit lokaal veiligheidsplan ▪ Gedetailleerde vaststellingen ▪ Ambtsplichten uitvoeren − Radioprocedure − ID partijen − Eventueel dringend bericht opsporing / signalement − Verhoren − Checklist − … 11 Cl. 6.3.1 GAS  Zijn er voorwerpen gemanipuleerd Ja Neen geen actie Bevatten de vwp een sporengevoelige ondergrond Ja Neen geen actie Zijn er mogelijks sporen op te vinden Ja Neen geen actie Komt het LTWP / ST ter plaatse? Ja Neen geen acite Sporenonderzoek ter plaatse / Zelf naar LTWP / ST meenemen door LTWP of ST brengen Laten staan / verzamelen centrale plaats Spoorbewuste wijze (papier / karton) Proces-verbaal ▪ Steeds dringend per drager ▪ Goede kwalificatie ▪ Werken met rubrieken ▪ Gedetailleerde vaststellingen ▪ Cruciaal voor 2elijnspolitie ▪ Visitekaartje 12 Cl. 6.3.1 GAS  13 Cl. 6.3.1 GAS