Anatomiye Giriş 24 PDF

ANATOMİYE Rembrandt van Rijn- GİRİŞ “Dr.1632 Tulp’un Anatomi Dersi” Prof.Dr.Süleyman TETİK İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ  ANA-TOME İÇİNDEN KESMEK İnsan vücudundaki oluşumların yapı, ş...

ANATOMİYE Rembrandt van Rijn- GİRİŞ “Dr.1632 Tulp’un Anatomi Dersi” Prof.Dr.Süleyman TETİK İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ  ANA-TOME İÇİNDEN KESMEK İnsan vücudundaki oluşumların yapı, şekil, birbirleri ile olan ilişkileri ve karakteristik özelliklerini inceleyen bilim dalı ANATOMİ EĞİTİM ÖĞRETİMİNİN GEÇMİŞİ VE BUGÜNÜ CADAVER-KADAVRA (CARO DATA VERMIS) ÜÇ BOYUTLU MODELLER SANAL GERÇEKLİK (VIRTUAL REALITY) DİGİTAL KADAVRA Bilgisayar teknolojisi ile3 boyutlu bir ortam sunulup sanal alemin deneyimlenmesi sağlanır  ARTIRILMIŞ GERÇEKLİK Gerçek görüntüler bilgisayarla işlenerek interaktif kullanıma sunulur  TARİHÇ E Bilinen ilk anatomik model-koyun karaciğeri Hippocrates-İstanköy (Kos)-MÖ 460-370 Anatomi ile ilgili ilk yazılı kayıtlar Kafa kemikleri ile ilgili öne sürdüğü tanımlamalar  Aristoteles-MÖ 384-322 Anatomik terminolojiye katkı  Herophilos-MÖ 330- 260 İnsan kadavralarının bilimsel diseksiyonlarını sistematik olarak yapan ilk bilim insanı 600 vivisection  Galen-Bergama-MÖ 129-216 Hayvan diseksiyonları sonucu bilgileri insan anatomisine uyarlamış, sonradan insan anatomisi ile uyum göstermediği anlaşılmış  İbni Sina (980- 1037) En önemli iki eseri Avrupa tıp geleneğini derinden etkileyen Kitabü'ş-Şifa (İyileşme Kitabı) ve el-Ḳānûn fi’ṭ-ṭıb (Tıp Kanunu) isimli çalışmasıdır.  İbnİ Sina'nın Tıbbın Kanunu kabul edilen eseri ‘El Kanunu fi-tıbb’ın Pavia'da 1510 yılında Latince tercümesinden alınan bu resimde İbnİ Sina taçlı bir hükümdar gibi tahtta resmedilmiştir. Antik Romanın ünlü hekimlerinden solunda Hipokrat, sağında Galenus yer almaktadır. Batı dünyasında 17. Yüzyıla dek etkisi süren İbni Sina, eski Yunan tıp otoriteleri olan Hipokrat ile Galen kadar önemli görülmektedir. el-Ḳānûn fi’ṭ-ṭıb adlı eseri ölümünden kısa süre sonra İspanya’da Latince’ye çevrilmiş ve Avrupa üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.  Leonardo da Vinci (1452-1519) 167 cm 160 cm Vitruvius Adamı (Altın Oran-1.618) Figür eskizleri için yaptığı incelemeler Leonardo'nun insan vücuduna ve dolayısıyla anatomiye olan ilgisini artırır ve 1480'lerde Leonardo bilimsel ve anatomik çalışmalarına ağırlık vermeye başlar. 1480'lerin sonlarında ise ilk kez insan vücudunun oranları, anatomi ve fizyoloji konularında çalışmalar yapar. Leonardo Anatomik Resim Örnekleri  Andreas Vesalius-MS 1514-1564-Modern Anatominin Kurucusu Galen dönemindeki yanlışları (De Humanis Corporis Fabrica) eserinde düzeltmiş  Dr.Bernard-Prag- 1808-1844 3 Aralık 1838, Bernard, Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane Müdürü ve Hocalığı 1843 yılında ilk mezunlar İlk Anatomi eğitimi kadavra diseksiyonu  Ordinaryus Prof.Dr. Zeki Zeren Anatomi Terimlerinin Türkçe’leştirilmesinde Öncü Anatomist  Prof.Dr. Fazıl Noyan-1900-1973 İlk insan anatomisi atlasını oluşturmuş EGE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTE MORFOLOJİ KÜRSÜSÜ KURUCUS SAYGIDEĞER SEVGİLİ HOCAM ANATOMİNİN DALLARI Topografik (Regional)Anatomi Vücudu bölgelere ayırarak inceler  Sistematik Anatomi Vücut yapılarını organların biraraya gelişi ile oluşan organ sistemleri düzeyinde ele alır  Yüzeyel Anatomi Vücut üzerinde yüzeyel yapıları elle, gözle inceler  Makroskopik (Gross)Anatomi Vücudu oluşturan yapıları çıplak gözle inceler  Mikroskopik Anatomi (Histoloji) Organlardan alınan doku örneklerini mikroskopta inceler  Gelişimsel Anatomi (Embriyoloji) Döllenmeden sonra oluşan canlının (zigot-embryo-fetus) doğuma kadar olan gelişimini inceler  Patolojik Anatomi Hastalıklarda oluşan anatomik değişiklikleri inceler  Fonksiyonel Anatomi Yapı ve fonksiyon bütünlüğü içinde insan vücudunu inceler  Radyolojik Anatomi Radyogramda organları ve organlar arası ilişkileri inceler  Komperativ (Kıyaslamalı) Anatomi insan köpek kuş balina İnsan ile diğer canlıların benzer ya da farklı yapılarını kıyaslamalı inceler ANATOMİK DURUŞ DÜZLEM VE EKSENLER  Anatomik Pozisyon (Duruş) Ayakta düz duruşta baş dik , gözler ileriye bakar, topuklar bitişik , kollar gövdenin iki yanında sarkık ve avuç içleri karşıya bakan pozisyondur.  Supine Pozisyon (Duruş) Üst ekstremiteler gövdenin iki yanında, topuklar bitişik , sırtüstü yatar pozisyondur  Prone Pozisyon (Duruş) Topuklar bitişik , üst ekstremiteler gövdenin iki yanında yüzüstü yatar pozisyondur TASARLANMIŞ ANATOMİK DÜZLEMLER  Planum Medianum- Sagittale sağ sol Baştan ayaklara uzanan dikey yöndeki düzlemdir. Vücudu sağ ve sol iki eşit yarıma ayırır Sagital düzlemden kaç tane tasarlayabilirsiniz?  Planum Paramedianum- Parasagittale sa sol ğ Baştan ayaklara uzanan planum medianuma paralel, dikey yöndeki düzlemlerdir. Vücudu sağ ve sol eşit olmayan iki yarıma ayırır Parasagital düzlemden kaç adet tasarlanabilir? sagittal kesit görüntü  Planum Coronale- Frontale ark ö a n Vücudun uzun ekseni boyunca yere ve sagital düzlemlere dik düzlemlerdir. Vücudu eşit olmayan ön arka iki yarıma ayırır. coronal kesit görüntü  Planum Horizontale- Transversale üs tal t Frontal ve sagital düzlemlere dik olarak , yere paralel geçirilen düzlemlerdir. Vücudu üst ve alt eşit olmayan iki yarıma ayırır. transvers kesit görüntü Düzlemlere Toplu Bakış TASARLANMIŞ ANATOMİK EKSENLER  Axis Verticalis- Longitudinalis Yukarıdan aşağı uzanan, yere ve transvers düzleme dik olan eksendir. Bu eksen etrafında tipik ROTASYON hareketi yapılır  Axis Sagittalis-Ön- Arka Eksen Önden arkaya, yere paralel ve frontal düzleme dik olan eksendir. Bu eksen etrafında tipik olarak ABDUCTION-ADDUCTION hareketleri yapılır  Axis Transversalis-Mediolateral Eksen Sağdan sola ya da soldan sağa uzanan, yere paralel ve sagital düzleme dik olan eksendir. Bu eksen etrafında tipik olarak FLEXION-EXTENTION hareketleri  Bazı Eksen Örnekleri X-sagittal Y-transvers Z-vertical VÜCUT BÖLGELERİ  Vücut Bölge Terim ve Anlamları Terim Anlam Regio capitis Baş bölgesi Regio facialis Yüz bölgesi Regio pectoralis Göğüs bölgesi Regio abdominalis Karın bölgesi Regio umbilicalis Göbek bölgesi Regio pubica Dış genital organ çevresi kıllı deri bölgesi Regio inguinalis Kasık bölgesi Regio glutealis Kalça bölgesi Thorax Göğüs boşluğu Abdomen Karın boşluğu Axilla Koltukaltı çukurluğu Brachium Kol Antebrachium Önkol Cubitus Dirsek  Vücut Bölge Terim ve Anlamları Fossa cubiti Dirsek eklemi önü çukurluk Manus El Carpus El bileği Metacarpus El tarağı Digitus Parmak Pelvis Karın boşluğunun devamı, leğen Femur Uyluk Regio femoralis Femoral bölge Genus Diz Fossa poplitea Dizardı çukurluğu Crus Bacak Pes Ayak Tarsus Ayak bileği Metatarsus Ayak tarağı VÜCUT BOŞLUKLARI  Vücut Boşlukları ve İçerdiği yapılar Terim Tanımı, İçerdiği Yapılar Cavitas cranialis Kafatası boşluğu-beyin Canalis vertebralis Omurilik boşluğu-omurilik Cavitas thoracis Göğüs boşluğu-Kalp, akciğerler, thymus, yemek borusu, soluk borusu, kalbe giren çıkan büyük damarlar Cavitas abdominalis Karın boşluğu-Karaciğer, mide, dalak, pankreas, ince ve kalın barsaklar, böbrekler, böbreküstü bezleri Cavitas pelvica Pelvis boşluğu-mesane, ince barsakların son bölümleri, iç genital organlar, rektum Cavitas Cranii-Canalis Vertebralis Organları Cavitas Thoracis Organları Cavitas Abdominopelvicum Organları  İNSAN VÜCUDUNUN ORGANİZASYONU İnsan vücudu yapısal ve fonksiyonel olarak ; atom, molekül, hücre, doku, organ ve organ sistemleri denilen, giderek artan karmaşık düzeylerden oluşur.  Hücrenin Yapısı İnsan vücudunun yapısal ve fonksiyonel en küçük birimi Doku Tipleri Organ ve Organ Sistemleri Organ ve Organ Sistemleri Organizma