Administrimi i oksigjeno terapis dhe monitorimi i funksionit te zemres PDF
Document Details
Uploaded by BrightestComet
Universum International College
2024
Tags
Summary
This presentation details medical care for patients with internal illnesses, covering oxygen therapy and monitoring of heart function. It includes information about procedures and considerations for administering oxygen.
Full Transcript
Kujdesi infermieror për pacient me sëmundje të brendëshme Administrimi i oksigjeno terapisë dhe monitorimi i funksionit të zemrës Melihate Sahiti Laureta Salihu Selim Bega 2024...
Kujdesi infermieror për pacient me sëmundje të brendëshme Administrimi i oksigjeno terapisë dhe monitorimi i funksionit të zemrës Melihate Sahiti Laureta Salihu Selim Bega 2024 DATE: 2023 ëëë.universum-ks.org Objektivat Oksigjeno-terapia Teknika dhe qëllimet e O2 Procedura Administrimi I oksigjenit transtrakeal Këtu vendoset titulli i prezantimit Oksigjeno-terapia Oksigjenimi është nevojë jetësore bazë qoftë për njeriun e sëmur apo për atë të shëndetshëm. Mushkëritë oksigjenojnë gjakun që futet në qarkullimin pulmonar. Ky gjak I oksigjenuar kthehet në anën e majtë të zemrës dhe më pas shpërndahet në të gjitha indet. Emri i ligjëruesit/es Këtu vendoset titulli i prezantimit Këtu vendoset titulli i prezantimit OKSIGJENOTERAPIA Ajri që na rrethon dhe të cilin ne thithim përmban 21% oksigjen dhe79% azot. Nga sasia e thithur e oksigjenit organizmi mund të shfrytëzojë vetëm5% gjersa sasia tjetër 16% e oksigjenit kthehet përsëri në atmosferë. Transporti i oksigjenit prej atmosferës deri te qelizat dhe transporti i dioksidkarbonit nga qelizat në atmosferë është detyrë themelore(parësore) e sistemit kardio-respirator. Të gjitha rastet me hipoksi, d.m.th. kur ngopja e gjakut me O2 është më e vogël se 85%, Zbatimi i oksigjeno-terapisë mund të jetë: * Me përdorim të gjatë (terapi kronike me O2) * Me përdorim të shkurtër (varet prej shkaktarëve të hipoksisë) Këtu vendoset titulli i prezantimit Emri i ligjëruesit/es Këtu vendoset titulli i prezantimit Teknika dhe qëllimet e O2 O2 gjendet në bombola speciale të çelikta me vëllim 2 – 40 litra dhe nën presion 120 –200 atmosfera Ç’do bombole duhet të jetë e pajisur me manometër, ventilin reduktues, matësi i rrjedhës, lagështinë e ajrit dhe sistemin për suksion. O2 në gjak përcjellet nëpërmjet Puls-oksimetrit Këtu vendoset titulli i prezantimit Dozat terapeutike orientuese të O2 Oksigjeno terapia 0.5-1.5 l/min. indikohetnë te kompensimet akute të insuficiencës respiratore kronike. Oksigjeno terapia 7-14 l/min. Indikohet në bronkopneumonitë, edemën akute pulmonare, embolitë pulmonare dhe ne te gjitha gjendjet asfiktike të rënda gjatë përgatitjes së intubimit endotrakeal. Inhalacioni i 100% i O2 nuk është i dëmshëm brenda 6 orëve të paratë përdorimit. Nëse është e nevojshme sasia maksimale e O2 për një kohë të gjatë shërbejnë këto referenca të bazuara nga përvojat klinike dhe punimet experimentale: Këtu vendoset titulli i prezantimit * Për periodën 24 orësh jepet koncentrimi60-70 % O2 * Për 24 orët e mëtejme ipet 40 –50% koncentrimi O2 shfrytëzohet * Për periodën më të gjatë nuk guxon të shfrytëzohet koncentrimi më i madh se 40% i O2 Emri i ligjëruesit/es Këtu vendoset titulli i prezantimit Aparatet për oksigjenim Këtu vendoset titulli i prezantimit Infermieri Duart duhet të jenë të pastërta kur përdoren mjetet e oksigjenit Procedura Përveç në situatat emergjente, terapia e oksigjenit duhet të përshkruhet nga mjeku dhe administrohet në të gjitha ato situata kur pacienti përjeton vështirësi në ventilimin pulmonar, kur ndodh dëmtimi shkëmbimit të gazeve apo probleme kardiake. Masat që duhet ndërmerren gjatë kohës së administrimit janë: 1.Kur O₂ terapia përdoret në shtëpi, mësohen familjarët që pine duhan të tymosin jo në të njëjtin ambient. 2.Në spital, përdorimin e tabelave: “Mos pini duhan” tek dera ose tek koka e krevatit të pacientit që përdor O₂-terapinë. Këtu vendoset titulli i prezantimit 3.Vënia në dijeni dhe mësimi I pacientit dhe familjarëve për rrezikun që kanoset kur pihet duhani kur O₂-terapia është në përdorim. 4.Marrja e masave për të larguar lëndët e djegshme (lubrifikantët,alkoolin, eterin, acetoni) afër pacientëve që përdorin O₂-terapinë Këtu vendoset titulli i prezantimit Në spital bombolat e O₂ janë të vendosura ne mur. Po kështu përdoren edhe disa tipe bombolash cilindrike te cilat janë të vendosura ne mur. Po këto tipe bombolash përdoren edhe në shtëpi për individ qe kane nevojë Kanjulanazale Është e lehtë për tu përdorur dhe nuk pengon në disa aktivitete për pacientin si:të ngrënit, të folurit, lëvizja si dhe pranohet lehtë nga përdoruesi. Përbëhet nga një kateter dhe dy kanjula të cilat vendosen në hundë Maska e oksigjenit Maska e oksigjenit mbulon hundën dhe gojën e pacientit. Maska ka anash disa hapje të cilat lejojnë daljen e CO₂. Administrimi I O₂ me maskë është e njëjtët me administrimin e O₂ me kanjulë, vetëm se infermierja duhet ta përshtat madhësinë e maskës me moshën. Për pacientin me moshë të vogël maska e oksigjenit duhet të jete me përmasatë vogla Administrimi I oksigjenit transtrakeal Përdoret për pacient vartës të O₂-terpaisë. Përdorimi I kësaj maske O₂-terapie kërkon hapje të vogël të lëkurës dhe trakesë; dhe inserimin e një kanjule në këtë hapje nëpër të cilën do të kalojë O₂ Një mënyrë e tillë administrimi kërkon me pak O₂ për faktin se O₂ shkon përnjëherë ne pulmone dhe nuk humbet në atmosferë Këtu vendoset titulli i prezantimit Vlersimi Infermieror Duke u hedhur një vështrim qëllimeve dhe objektivave, si dhe problemeve dhe nevojavetë pacientit infermierja vlerëson nëse ndërhyrja ka qenë rezultative apo jo. Në momentin që infermierja analizon situatën, pra vëren që nuk janë arritur objektivat; ajo rishikon edhe një here planin e ndërhyrjeve për të gjetur gabimin apo ku është neglizhuar dhe modifikon planin e kujdesit. Këtu vendoset titulli i prezantimit Vazhdim … Kujdesi për një të sëmurë që paraqet probleme ne procesin e oksigjenimit synon;lëvizjen e sekrecioneve, zgjerimin normal të mushkërive, rikthimin në gjendje normale të funksionimit kardio-pulmonar, mbajtjen e pastër të rrugëve ajrore. Dy tipet me të përdorshme të maskave janë: Maska venture dhe maska e thjeshtë. Këto janë ngjyra të koduara dhe specifikojn qarkullimin apo rrjedhjen e oksigjenit që kërkohet të dërgohet 24%, 28%, 35%, 40%,60% oksigjen. Maska Hudson përdoret të dergoj një koncentrim të lartë të oksigjenit, për shembullmë shumë se 60% Nëse cannula nasale përdoret, ritmi i rrjedhjes së oksigjenit nuk duhet të kaloj 4L/min ose përndryshe do të dëmtoj mukozën nasale. Këtu vendoset titulli i prezantimit Qendra e topit në matësin e qarkullimit duhet të jetë në nivelin e përshkrimit të ritmit të qarkullimit apo rrjedhjes. Terapia e oksigjenit e terë(thanë) mukozën egojës. Pije të shpeshta duhet të merren ose një kujdes i shpeshti i gojës duhet të sigurohet nëse oksigjeni nuk është lagur. Lagështia gjithmonë duhet të konsiderohet nëse terapia e oksigjenit kërkohet për perioda të gjata. Këtu vendoset titulli i prezantimit Matja e staurimit te oksigjenit Mjeti qe mat saturimine oksigjenit quhet puls oksimetër/saturometër, I cili është jo invaziv, matë saturimine oksigjenit arterial(Sa O₂), përmes një sensorite vendosur në gisht të dorës, në gisht e madh të këmbës, në hundë, në llapën e veshit ose në ballë. Puls-oksimetri mund te të zbuloj hipoksemi përpara shenjave ose simptomave klinike si psh; zhvillimi I ngjyrës së errët të lëkurës ose thonjve me ngjyrë të errët. Këtu vendoset titulli i prezantimit Sensoripuls oksimeter ka dy pjesë: a) Dy dioda dritë lëshuese –një të kuqe dhetjetra infrakuqe që transmetojnë dritë tejpërtejthonjve, indeve të gjakut venoz dhe arterial b) Një foto dekodër të vendosur pikërisht ne të kundërtën e diodave Këtu vendoset titulli i prezantimit Vazhdim… Fotodekoderi mat sasinë e dritës së kuqe dhe infrared të përthithur nga hemoglobina e oksigjenuar dhe e de-oksigjenuar në gjakun arterial dhe e raporton atë si SaO₂ Sa O₂ normal është 95% deri 100% dhe sa O₂ nën 70% është I rrezikshëm për jetën. Hemoglobina transmeton 97% te oksigjenit ne inde, çdo gjë që ul nivelin e hemoglobinës në gjak ul edhe transportimin e oksigjenit në gjak. Hipovolemia është reduktimi I volumit të gjakutu transportin e oksigjenit në gjak Këtu vendoset titulli i prezantimit Procedura -Matja e saturimit të oksigjenit Kontrolli I njohurive: vlerësoni pozicionin më të mirë përsensorin e puls-oksimetrit bazuar në moshën dhe kushtet fizike të pacientit; vlerësoni kushtet e përgjithshme te pacientit përfshirë faktorët e rrezikut për zhvillimin e hipoksemisë dhe nivelin e hemoglobinës; vlerësoni shenjat vitale, ngjyrën e shtratit të thonjve dhe të lëkurës, dhe perfuzionin e indeve të gjymtyrëve si bazë të dhënash;vlerësoni alergjitë nga ngjitësit. Këtu vendoset titulli i prezantimit Vazhdim … Planifikimi: shumë klinika kane puls-oksimetërnë gatishmëri për tu përdorur me mjete tjera për shenjat jetësore Delegimi: interpretimi I vlerës ose saturimit te oksigjenit dhe përcaktimi I reagimit te duhur behet nga infermieri Pisjet: nëse nevojitet duhet të keni heqës manikyrash, pecetë me alkool, pecetë ose peshqir, puls-oksimetër. Këtu vendoset titulli i prezantimit Efektet toksike të O2 Ekspozimi i gjatë në koncentrimittë larta të O2 paraqet rrezik potencial për të gjitha indet sidomos për organet vitale siç janë Mushkëritë, Veshkat, Truri, Zemra, Mëlçia. Këtu vendoset titulli i prezantimit Këshillë Që të arrihet koncentrimii O2 40 –50% në ajrin e inspiruar duhet tësigurohet rrjedha: > Për të rritur prej 5 –7 l/min. > Për foshnjat deri në 400 ml/min. Këtu vendoset titulli i prezantimit Koncentrimii oksigjenit duhet të jetë për: Arrestin kardio-pulmonar-------50 –100% KOMA ---------------------------35 –40% Sindroma Obstruktive----------25% EdemaMushkërore -----------100% me presion të rritur në fund të eksperiumit prej 0.49 kPa në Ambu-valvulë Këtu vendoset titulli i prezantimit 20242023 DATE: ëëë.universum-ks.org Monitorimi kardiak Objektivat; -Çka përfshinë monitorimi I funksioneve të zemrës -Cilat janë pajisjet monitoruese të funksioneve të zemrës -Metodat e monitorimit -Procedurat e punës gjat kryerjes së monitorimit -Detyrat e Infermieres Këtu vendoset titulli i prezantimit Monitorimi kardiak Monitorimi kardiak përfshinë një sërë metodash dhe teknologjish për të vëzhguar dhe regjistruar aktivitetin elektrik dhe funksionin e zemrës. Këtu vendoset titulli i prezantimit Monitorimi kardiak Disa prej pajisjeve monitoruese kardiake: -Monitori Kardiak -Elektrokardiogrami -Holdermonitorimi -Pulsoksimetri Ergometria etj. Monitorimi kardiakështë thelbësor për diagnostifikimin dhe menagjimin e sëmundjeve të zemrës Këtu vendoset titulli i prezantimit Monitorimi kardiak Monitorimi kardiak- kryhet në këto reparte: - Reparti I intensivës - Reparti Emergjencës - -Reparti I kardiologjisë - Njësitë e kujdesit kardiak ( njësitë e specializuara për pacient që kanë kaluar problem të zemrës si infarkte ose që kanë sëmundje tjera të rënda të zemrës - Ambulantor etj. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Monitori kardiak Monitori kardiak- është pajisje mjekësore që përdoret përtë vëzhguar dhe regjistruar aktivitetin direct të zemrës, I cili identifikon problemet e mundëshme të si aritmitë, infarktet, ishemitë, arrestin kardiak etj. Karakteristikat e monitorit kardiak: -Elektrokardiogrami EKG -Pulsi -Tensioni arterial - Oksigjenimi - Numri I respiracioneve etj Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Monitori kardiak https://youtu.be/_0z11rëXLrg https://youtu.be/aqVJO2sGvOk?t=16 Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Monitori kardiak -Video funksionimi i monitorit kardiak https://youtu.be/aqVJO2sGvOk?t=16 Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardeiak Elektrokardiogrami-EKG është test mjeksor që regjistron aktivitetin elektrik të zemrës. Ky test përdoret për të identifikuar mundësinë e problemeve të zemrës siq janë aritmitë, infarktet e miokardit ose dëmtimet e tjera vtë zemrës. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Elektrokardiogrami-EKG Ekg është procedurë e thjeshtë jo invasive dhe përdoret për të monitoruar dhe diagnostifikuarprobleme të mundshme të zemrës. Për të kryer një procedurë të EKG-së duhet të vendosen elektrodat prekordiale (6 elektroda) dhe të ekstremiteteve (4 elektroda), dhekryhet për disa minuta. Aktiviteti I zemrës regjistrohet ne ekg dhe printohet për ta interpretuar mjeku ordinues. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Elektrokardiogrami-EKG Ekg është procedurë e thjeshtë jo invasive dhe përdoret për të monitoruar dhe diagnostifikuarprobleme të mundshme të zemrës. Për të kryer një procedurë të EKG-së duhet të vendosen elektrodat prekordiale (6 elektroda) dhe të ekstremiteteve (4 elektroda), dhekryhet për disa minuta. Aktiviteti I zemrës regjistrohet ne ekg dhe printohet për ta interpretuar mjeku ordinues. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Vendosja e elektrodave prekordiale dhe derivacioneve te gjymtyrve/ekstremiteteve. Demonstrim praktik -EKG Pajisjet monitoruese kardiake. Vala P – paraqet depolarizimin e atriumeve (kontraktimi i atriumeve). Kompleksi Q.R.S. paraqet depolarizimin e ventrikujve (kontraktimi i ventrikujeve). Vala T paraqet ripolarizimin e ventrikujve ( pushimi i muskulit të zemrës). Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Holder-monitorimi Holder monitorimi është test mjeksor që përdoret për të monitoruar aktivitetin e zemrës në një periudhë më të gjatë të kohës zakonisht ne 24 orë por në disa raste deri në 7 ditë. Holter monitorimi është i dobishëm për: Identifikimin e aritmive (çrregullimeve të ritmit të zemrës) që mund të ndodhin rastësisht. Monitorimin e pacientëve që kanë simptoma të papërsëritura si marrje mendsh, rrahje të shpejta ose të ngadalta të zemrës, ose dhimbje në gjoks. Vlerësimin e efektivitetit të trajtimeve për aritmi. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Ky test është shumë i rëndësishëm për diagnostikimin e disa problemeve të zemrës që nuk mund të kapen me një EKG të zakonshëm, pasi Holter monitorimi mund të zbulojë ndodhitë e zemrës që ndodhin gjatë aktiviteteve të përditshme dhe në periudha më të gjatë kohe. Pas përfundimit të periudhës së monitorimit infermierja të dhënat transferon në kompjuter ku analizohen dhe paraqiten në formë grafike ose tabelare për të treguar luhatjet e ritmit të zemrës ose TA gjat 24 orëve dhe I dërgohen mjekut përkatës. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Defibrilatori Defibrilatori është një aparat mjekësor që përdoret për të rikthyer ritmin normal të zemrës, Përdorimi mi defibrilatorit është shumë i rëndësishëm në rastet e arresteve kardiake, kur zemra ndalon papritmas ose fillon të rrahë në mënyrë të parregullt (si në fibrilacion ventrikular). Ka dy lloje kryesore defibrilatorësh: Defibrilatori automatik (AED) - Ky është një aparat që është i thjeshtë për t'u përdorur dhe është i pajisur me udhëzime verbale për përdoruesit. Ai është i dizajnuar për të ndihmuar personat që nuk janë profesionistë mjekësorë. Defibrilatori manual - Ky përdoret nga profesionistët e shëndetit dhe kërkon që mjeku të vlerësojë situatën dhe të japë udhëzime për shpërthimin e energjisë elektrike. Këtu vendoset titulli i prezantimit Monitorimi Kardiak Puls-oksimeteri Mjeti qe mat saturimine oksigjenit quhet puls oksimetër/saturometër, I cili është jo invaziv, matë saturimine oksigjenit arterial(Sa O₂), përmes një sensorite vendosur në gisht të dorës, në gisht e madh të këmbës, në hundë, në llapën e veshit ose në ballë. Puls-oksimetri mund te të zbuloj hipoksemi përpara shenjave ose simptomave klinike si psh; zhvillimi I ngjyrës së errët të lëkurës ose thonjve me ngjyrë të errët. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Defibrilatori Defibrilatori është një aparat mjekësor që përdoret për të rikthyer ritmin normal të zemrës, Përdorimi mi defibrilatorit është shumë i rëndësishëm në rastet e arresteve kardiake, kur zemra ndalon papritmas ose fillon të rrahë në mënyrë të parregullt (si në fibrilacion ventrikular). Ka dy lloje kryesore defibrilatorësh: Defibrilatori automatik (AED) - Ky është një aparat që është i thjeshtë për t'u përdorur dhe është i pajisur me udhëzime verbale për përdoruesit. Ai është i dizajnuar për të ndihmuar personat që nuk janë profesionistë mjekësorë. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Defibrilatori Defibrilatori manual - Ky përdoret nga profesionistët e shëndetit dhe kërkon që mjeku të vlerësojë situatën dhe të japë udhëzime për shpërthimin e energjisë elektrike. Defibrilatorët duhet te jenë të pranishëm në autoambulanca , qendrat shëndetësore, spitale si dhe në aeroporte, dhe ndërtesa të tjera publike, si një masë parandalimi për raste urgjente të arrestit kardiak. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Ergometria -Ergometria është një test mjekësor që përdoret për të vlerësuar funksionin e zemrës gjatë aktivitetit fizik. -Në këtë test, pacienti kryen një aktivitet fizik të kontrolluar, zakonisht duke ecur në një shirit vrapimi elektrik ose duke pedaluar në një biçikletë statike. Ndërkohë, zemra e pacientit monitorohet nëpërmjet një elektrokardiogrami (EKG), që regjistron aktivitetin elektrik të zemrës. Po ashtu, matet edhe presioni i gjakut, dhe mund të bëhen vlerësime të tjera të shëndetit të pacientit. Këtu vendoset titulli i prezantimit Pajisjet monitoruese kardiake Ergometria Ergometria bënë vlerësimin e kapacitetit funksional të zemrës: Ky test mund të përdoret për të vlerësuar aftësinë e zemrës për të përballuar aktivitete të ndryshme dhe për të monitoruar progresin e një pacienti psh angina pectoris, gjendja pas një operacioni ose trajtimi të sëmundjeve kardiovaskulare. Këtu vendoset titulli i prezantimit Kujdesi infermieror për pacientët gjatë monitorimit kardiak Kujdesi infermieror për pacientët gjatë monitorimit kardiak është shumë I rëndësishëm për të siguruar mbikqyrje të vazhdueshme dhe reagim të shpejt në rast se ndodhin ndryshime në gjendjen e fuksionit të punës së zemrës. Ajo duhet të reagoj me përgjegjësi dhe kompetencë profesionale; Kujdesi infermieror përfshinë: -Përgatitja e pacientit -Shpjegimi i procedurës pacientit dhe marrja e pëlqimit nga pacienti -Vendosja e elektrodave - Vëzhgimi i parametrave vital -Vëzhgimi I shenjave klinike (dhimbje gjoksi, vështërsi të frymëmarrjes, , humbje e vetëdijes , aritmitë , arresti kardiak etj.) -Interpretimi i të dhënave dhe reagimi i shpejt(administrimi I O2, trajtimi i aritmive, reanimimi,defibilimi etj.) -Komunikimi me ekipin mjekësor -Mbikqyrja e efektit të barnave (efekti i barit , efektet anësore) --Dokumentimi I të dhënave -Edukimi Këtu vendosetdhe titullikëshillimi i prezantimiii pacientit Përmbledhje e ligjeratës -Monitorimi I funksioneve të zemrës -Pajisjet dhe metodat e monitorimit -procedurat e punës gjatë monitorimit -Kujdesi infermieror gjatë monitorimit te funksioneve të zemrës. Këtu vendoset titulli i prezantimii